Ο Αλέξιος Β΄ Κομνηνός (10 Σεπτεμβρίου 1169 - Οκτώβριος 1183) μέλος της Δυναστείας των Κομνηνών ήταν Βυζαντινός αυτοκράτορας (1180 - 1183). Ο Αλέξιος Β΄ ήταν γιος και διάδοχος του Μανουήλ Α΄ Κομνηνού με την δεύτερη σύζυγο του Μαρία της Αντιόχειας κόρης του Ραϋμόνδου του Πουατιέ. [1] Ο πατέρας του περίμενε πολλά χρόνια να αποκτήσει τον διάδοχο, ονομάστηκε «Αλέξιος» για να εκπληρωθεί η Προφητεία του Αίματος.

Αλέξιος Β' Κομνηνός
Mικρογραφία από τον κώδικα Mutinensis gr. 122 (folio 293v) της Βιβλιοθήκης των Έστε στη Μόντενα.
Περίοδος1180 - 1183
ΠροκάτοχοςΜανουήλ Α' Κομνηνός
ΔιάδοχοςΑνδρόνικος Α΄ Κομνηνός
Θάνατος1183
ΣύζυγοςΑγνή (Άννα) των Καπέτων
ΟίκοςΔυναστεία Κομνηνών
ΠατέραςΜανουήλ Α΄ Κομνηνός
ΜητέραΜαρία της Αντιόχειας
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Άνοδος και ανατροπή Επεξεργασία

Με τον θάνατο του πατέρα του (1180) η μητέρα του Μαρία της Αντιόχεια που είχε αποσυρθεί μοναχή με το όνομα «Ξένη» ανέλαβε την αντιβασιλεία. Η Μαρία ανέθεσε την κηδεμονία του μικρού Αλέξιου στον πρώτο του ξάδελφο Αλέξιο τον Πρωτοσέβαστο που ήταν πιθανότατα ο ερωμένος της. Οι οπαδοί του μικρού Αλέξιου Β΄ δημιούργησαν ένα κόμμα εναντίον της βασιλομήτωρος και του Πρωτοσέβαστου, πρωταγωνιστές ήταν η μεγαλύτερη ετεροθαλής του αδελφή Μαρία Κομνηνή και ο σύζυγος της Ρενιέ του Μομφερράτου. Το κόμμα αυτό προκάλεσε πολλές ταραχές στην πρωτεύουσα Κωνσταντινούπολη.[2]

Ο πρώτος ξάδελφος του πατέρα του Ανδρόνικος Α΄ Κομνηνός εκμεταλλεύτηκε τις οικογενειακές συγκρούσεις και τα αντί-Λατινικά αισθήματα των κατοίκων και μπήκε στην Κωνσταντινούπολη με μεγάλο στρατό με στόχο να γίνει ο ίδιος αυτοκράτορας (2 Μαΐου 1182). Ανέτρεψε την κυβέρνηση, έγινε δεκτός από τους κατοίκους με θείες τιμές και στέφτηκε αυτοκράτορας, ακολούθησε τεράστια σφαγή 80.000 Λατίνων της πόλης ιδιαίτερα εμπόρων από την Δημοκρατία της Βενετίας. Ο Ανδρόνικος Α΄ του επέτρεψε να είναι συναυτοκράτορας αλλά του απαγόρευσε κάθε επαφή με την εξουσία, θεωρήθηκε υπεύθυνος για την θανάτωση του ίδιου, της μητέρας του, της αδελφής του και του γαμπρού του.[3]

Αρραβώνας Επεξεργασία

 
Η Βυζαντινή αυτοκρατορία την εποχή που ανέβηκε στον θρόνο ο Αλέξιος Β΄.

Ο μικρός Αλέξιος αρραβωνιάστηκε σε ηλικία 11 ετών με την Αγνή της Γαλλίας, κόρη του βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκου του Νεώτερου με την τρίτη σύζυγο του Αδέλα της Καμπανίας (1180), ο γάμος ωστόσο δεν έγινε ποτέ.[4] Ο Αλέξιος Β΄ αναγορεύτηκε Συναυτοκράτορας με τον θείο του αλλά αμέσως τον απομάκρυνε από την εξουσία με το πρόσχημα ότι η διπλή βασιλεία θα ήταν επιζήμια για την αυτοκρατορία, τον Οκτώβριο του 1183 θανατώθηκε πιθανότατα με στραγγαλισμό.[5]

Απώλειες Επεξεργασία

Στην εποχή του ο Μπέλα Γ΄ της Ουγγαρίας επιτέθηκε στην Βυζαντινή αυτοκρατορία, η Συρμία και η Βοσνία κατακτήθηκαν από το Βασίλειο της Ουγγαρίας (1181), η Βενετία κατέκτησε την Δαλματία. Ο Τούρκος σουλτάνος Κιλίτζ Αρσλάν Β΄ επιτέθηκε (1182), νίκησε τους Βυζαντινούς στην «Μάχη της Κιουτάχειας» και κατέκτησε την Κιουτάχεια και την Σωζόπολη. Ο Έλληνας ιστορικός και συγγραφέας Κώστας Κυριαζής έγραψε σχετικά με τον Αλέξιο Β΄ στο έργο του «Αγνή της Γαλλίας» (1980), περιγράφει τα γεγονότα της βασιλείας του πατέρα του, του ίδιου και του θείου του Ανδρόνικου Α΄.

Πρόγονοι Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Μια εναλλακτική θεωρία σχετικά με την ημερομηνία γέννησης του Αλεξίου Β΄ όπως περιγράφει ο Γουλιέλμος της Τύρου ήταν το 1168.
  2. Chisholm, Hugh (ed.). Encyclopædia Britannica. 1 (11th ed.). Cambridge University Press. σ. 577
  3. Chisholm, Hugh (ed.). Encyclopædia Britannica. 1 (11th ed.). Cambridge University Press. σ. 577
  4. Donald Nicol, Βιογραφικό Λεξικό της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, μτφρ. Ευγένιος Πιερρής, εκδ. Ελληνική Ευρωεκοδοτική, Αθήνα, 1993, σελ.44
  5. Chisholm, Hugh (ed.). Encyclopædia Britannica. 1 (11th ed.). Cambridge University Press. σ. 577

Πηγές Επεξεργασία

  • Donald Nicol, Βιογραφικό Λεξικό της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας,μτφρ.Ευγένιος Πιερρής, εκδ.Ελληνική Ευρωεκοδοτική, Αθήνα, 1993
  • Harris, Jonathan, Byzantium and the Crusades, Bloomsbury, 2nd ed., 2014.
  • Kazhdan, Alexander, ed. (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford and New York: Oxford University Press.
  • Magdalino, Paul (1993), The Empire of Manuel I Komnenos
  • Magoulias, Harry J., translator (1984), Ο city of Byzantium: annals of Niketas Choniates, Detroit: Wayne State University Press.
  • van Dieten, J. L., editor (1975), Nicetae Choniatae historia, Berlin: De Gruyter
  • Wirth, Peter (1956), "Wann wurde Kaiser Alexios II. geboren? [When was Emperor Alexios II born?]", Byzantinische Zeitschrift.
  • Plate, William (1867), "Alexios II Komnenos", in William Smith (ed.), Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, 1, Boston: Little, Brown and Company,
  • Βαρζός Κωνσταντίνος (1984). "Η Γενεαλογία των Κομνηνών" [The Genealogy of the Komnenoi] (Στα Ελληνικά). Θεσσαλονίκη, Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών
  • Norwich, J.J. "Byzantium", Vol. III-The Decline and Fall
  • Vasiliev, A. "History of the Byzantine Empire, 324–1453"
  • Ostrogorsky, G. "History of the Byzantine State"
Αλέξιος Β΄ Κομνηνός
Γέννηση: 10 Σεπτεμβρίου 1169 Θάνατος: 1183
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Μανουήλ Α΄ Κομνηνός
Αυτοκράτορας του Βυζαντίου
1180 - 1183
Διάδοχος
Ανδρόνικος Α΄ Κομνηνός