Αμέταλλα
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Μαζί με τα μέταλλα και τα μεταλλοειδή, τα αμέταλλα αποτελούν την τρίτη βασική κατηγορία των χημικών στοιχείων. Στη κατηγορία αυτή ανήκουν γενικά όλα εκείνα τα στοιχεία που δεν παρουσιάζουν τις ιδιότητες των μετάλλων. Αυτά διακρίνονται ανάλογα με τον ιονισμό και τους τύπους των χημικών δεσμών που σχηματίζουν. Αυτές οι ιδιότητες προέρχονται από το γεγονός ότι τα αμέταλλα είναι ιδιαίτερα ηλεκτραρνητικά, δηλαδή κερδίζουν ηλεκτρόνια σθένους από άλλα άτομα ευκολότερα από ότι δίνουν.
Τέλος αμέταλλα είναι τα αλογόνα, τα ευγενή αέρια και τα ακόλουθα στοιχεία κατά σειρά ατομικού αριθμού (αμέταλλα ως χημική σειρά):
Σε θερμοκρασία δωματίου (20° C) άλλα αμέταλλα είναι στερεά και άλλα αέρια, ενώ ένα μόνο, το βρώμιο, είναι υγρό. Τα στερεά αμέταλλα όπως το θείο και το ιώδιο συνήθως είναι εύθραυστα, έχουν μικρή πυκνότητα, δεν λάμπουν και συμπεριφέρονται ως κακοί αγωγοί της θερμότητας και του ηλεκτρισμού με μόνη εξαίρεση τον άνθρακα ως γραφίτης.
Τα περισσότερα αμέταλλα βρίσκονται στο επάνω δεξιά μέρος του περιοδικού πίνακα. Εξαίρεση είναι το υδρογόνο, που τοποθετείται συνήθως στο πάνω αριστερά με τα αλκαλικά μέταλλα, αλλά συμπεριφέρεται ως αμέταλλο στις περισσότερες περιπτώσεις. Αντίθετα από τα μέταλλα, που είναι ηλεκτρικά αγώγιμα, ένα αμέταλλο μπορεί να είναι μονωτής ή ημιαγωγός. Τα αμέταλλα μπορούν να διαμορφώσουν ιοντικούς δεσμούς με μέταλλα με απόκτηση ηλεκτρονίων, ή ομοιοπολικούς δεσμούς με άλλα αμέταλλα. Τα οξείδια των αμέταλλων είναι όξινα.
Υπάρχουν μόνο δεκαοκτώ γνωστά αμέταλλα, έναντι πάνω από ογδόντα μετάλλων, αλλά τα αμέταλλα αποτελούν τo μεγαλύτερo μέρος του εδάφους, ιδιαίτερα στα εξωτερικά στρώματα. Οι οργανισμοί αποτελούνται σχεδόν εξ ολοκλήρου από αμέταλλα. Τα μόρια πολλών αμετάλλων (υδρογόνο, άζωτο, οξυγόνο, φθόριο, χλώριο, βρώμιο, και ιώδιο) είναι διατομικά, και το μεγαλύτερο μέρος των υπολοίπων είναι πολυατομικά.
Η σειρά δραστικότητας των αμετάλλων είναι η εξής: Φθόριο (F), Οξυγόνο (O), Άζωτο (N), Χλώριο (Cl), Βρώμιο (Br), Ιώδιο (I), Θείο (S), Άνθρακας (C), Φωσφόρος (P), Υδρογόνο (H) (μνημονικός κανόνας: φον κλάους βρίσκει πεχά)