Αντώνιος Α΄ της Γεωργίας

Ο Αντόν Α΄, γεωργιανά: ანტონ I, (28 October [Π.Η. 17 October] 1720 – 12 March [Π.Η. 1 March] 1788), γεννημένος ως Tεϊμουράζ από τον Οίκο των Μπαγκρατιόνι - Μουχράνι, ήταν Καθολικός-Πατριάρχης της Γεωργιανής Ορθόδοξης Εκκλησίας την περίοδο 1744–1755 και ξανά το 1764–1788.

Αντώνιος Α΄ της Γεωργίας
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	კათოლიკოს-პატრიარქი ანტონ I (Γεωργιανά)
Γέννηση	28  Οκτωβρίου 1720 Τελάβι
Θάνατος	12  Μαρτίου 1788 Τιφλίδα
Τόπος ταφής	Καθεδρικός Ναός του Σβετιτσχόβελι
Χώρα πολιτογράφησης	Βασίλειο της Καχετίας
Θρησκεία	Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	ιερέας
Οικογένεια
Γονείς	Ιεσσαί του Κάρτλι
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Καθολικός και Πατριάρχης πάσης Γεωργίας
Υπογραφή
Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία

Όντας ένας από τους γιους τού Ιεσσαί τού Κάρτλι από τη σύζυγό του πριγκίπισσα Ελένη-Μπεγκούμ (κόρη τού βασιλιά Ηρακλή Α΄ τού Καχέτι), ο Αντόν γεννήθηκε ως βασιλικός πρίγκιπας (μπατονισβίλι). Μεγάλωσε μαζί με τον εξάδελφό του πρίγκιπα Ηρακλή, τον μελλοντικό βασιλιά Ηρακλή Β΄, στο Τελάβι τού Καχέτι. Εκεί σπούδασε για να γίνει ιερέας, καθώς και την ελληνική, την ταταρική και την περσική γλώσσα. Σε ηλικία 15 ετών ο Aντόν αρραβωνιάστηκε την κόρη τού ισχυρού πολιτικού Γκίβι Αμιλαχβάρι, ωστόσο, η υποψήφια νύφη πάρθηκε από τον Nαντέρ Σαχ, όταν ο τελευταίος κατέλαβε την Τιφλίδα το 1735. Σύμφωνα με τον καθηγ. Αλεξάντερ Μικαμπερίντζε, επομένως, η ανάκτηση της Γεωργίας υπό τους Οθωμανούς από τον Nαντέρ Σαχ το 1735 μέσω τού Οθωμανο-Περσικού πολέμου των ετών 1730-1735 είχε βαθιά επίδραση στον Aντόν, διότι εγκατέλειψε την αυλή και έγινε μοναχός στο μοναστήρι Γκελάτι το 1738. Πέντε χρόνια αργότερα, μετακόμισε στο μοναστήρι Γκαρέτζα στο Kαχέτι, και εξελέγη "Καθολικός" (Πατριάρχης) της Ορθόδοξης Εκκλησίας το 1744. Σε μία σειρά από σημαντικά πολιτικά γεγονότα που συνέβησαν το 1744, αυτό το γεγονός συνέπεσε με τον Ιρανό βασιλιά Nαντέρ Σαχ να παραχωρεί τη βασιλεία τού Kάρτλι και τού Kαχέτι στον θείο τού Αντόν, Tεϊμουράζ Β΄ και στον εξάδελφό του Ηρακλή Β΄, αντίστοιχα.

Ο Αντόν δημιούργησε στενές σχέσεις με τις καθολικές αποστολές, που δραστηριοποιούνται στη Γεωργία και εργάστηκε για τη βελτίωση των επαφών με τη Δυτική Ευρώπη. Σχετικά με τον πρώτο, δέχθηκε κριτική από τον συντηρητικό κλήρο, ο οποίος τον κατηγόρησε ότι διαφθείρει τη γεωργιανή ορθόδοξη πίστη και προσπαθεί να εισαγάγει τον καθολικισμό στη Γεωργία. Όταν ο Tεϊμουράζ Β΄ ακύρωσε την παρουσία των Καθολικών μετακινώντας τους από τη Γεωργία, οι αντίπαλοι τού Αντόν βρήκαν την ευκαιρία. Το εκκλησιαστικό συμβούλιο με επικεφαλής τον αντίπαλο τού Aντόν Ζαχαρία Α. Γκαμπασβίλι, απέλυσε τον Aντόν από τη θέση του στις 17 Δεκεμβρίου 1755, και τον διαδέχθηκε ο Καθολικός-Πατριάρχης Iοσέμπ Τζανιέρι. Μετά την απόλυσή του, που ουσιαστικά σήμαινε εξορία καθώς και 18 μήνες φυλάκιση, μετακόμισε στη Ρωσία, όπου σύμφωνα με πληροφορίες κατάφερε να καθαριστεί από αυτές τις κατηγορίες στην Ιερά Σύνοδο της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στις 16 Μάρτιος 1757, και διορίστηκε αρχιεπίσκοπος τού Βλαντιμίρ στις 23 Νοεμβρίου 1757 με διάταγμα της Αικατερίνης Β΄.

Μετά από πρόσκληση του Ηρακλή Β΄, το 1762, ο Αντόν επέστρεψε στο νεοσύστατο βασίλειο τού Κάρτλι-Κακέτι. Στο επόμενο εκκλησιαστικό συμβούλιο, που τώρα επέστρεψε στην πατρίδα του, ο Αντόν Α΄ νίκησε τους συντηρητικούς και επανεξελέγη στη θέση ως καθολικός-πατριάρχης το 1764, ξεκινώντας έτσι τη 2η θητεία του. Συμμετείχε στην πολιτική ζωή τού εξαδέλφου του και ανανέωσε τις προσπάθειές του να φέρει τα γεωργιανά πριγκιπάτα πιο κοντά στην Ευρώπη. Στα έτη 1772-1782 (στάλθηκε το 1772 από τον ίδιο τον Ηρακλή Β΄ ), οΟ Αντόν έλαβε μέρος στις διαπραγματεύσεις, που οδήγησαν στη συνθήκη τού Γκεοργκίεβσκ του 1783.

Ο Αντόν Α΄ απεβίωσε στις 12 Μαρτίου 1788 και τάφηκε στον καθεδρικό ναό Σβατιτσκοβάλι στη Mτσχέτα, μπροστά από την πύλη του βασιλιά.

Κοινωνικο-πολιτιστικές προσπάθειες

Ο Αντόν ήταν γενναιόδωρος υποστηρικτής των γεωργιανών τεχνών και της λογοτεχνίας και επέβλεπε την ίδρυση ορισμένων σχολείων, που περιλάμβαναν τις διαλέξεις της Τιφλίδας και τού Τελάβι το 1755 και το 1782 αντίστοιχα. Διηύθυνε προσωπικά τη σύνταξη των προγραμμάτων σπουδών σε αυτά τα σχολεία, έγραψε το εγχειρίδιο Qrtuli ghrammatika το 1753 και μετέφρασε ευρωπαϊκές πραγματείες για τη φυσική, τις οποίες δίδαξε σε διαλέξεις. Όπως αναφέρει περαιτέρω ο καθηγ. Mικαμπερίτζε, συνέβαλε καθοριστικά στην αναδιοργάνωση τού νέου εκκλησιαστικού ημερολογίου, έγραψε πρωτότυπους ύμνους και κανόνες και μετέφρασε πολλά σλαβικά ορθόδοξα έργα στα γεωργιανά.

Το 1769 ο Άντον ολοκλήρωσε ένα από τα σπουδαιότερα έργα του με το όνομα Mαρτυρικά και ξεκίνησε τη μακρά ποιητική του μελέτη για την πολιτιστική ιστορία της Γεωργίας, με τίτλο Tsakobilstikvaoba . Υπεύθυνος για τη διεύθυνση του εκπαιδευτικού συστήματος στο Κάρτλι-Καχέτι για ένα τέταρτο τού αιώνα, όπως δήλωσε ο καθηγ. Mικαμπερίτζε, υπό την καθοδήγησή του, δημιουργήθηκε μία νέα γενιά Γεωργιανών καλλιτεχνών, επιστημόνων και συγγραφέων, μεταξύ των οποίων οι Aμπρόσι Νεκρεσέλι, Γκαϊόζ Ρεκτόρι, Φίλιπ Καϊτμαζασβίλι, μεταξύ άλλων. Χάρη στις προσπάθειές του, άφησε βαθύ αποτύπωμα στις επιστήμες του 18ου αι. στη Γεωργία, ειδικά στη φιλοσοφία και τη λογοτεχνία.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Anton I of Georgia στο Wikimedia Commons