Ο όρος αποτυχημένο κράτος (failed state) χρησιμοποιείται από τους πολιτικούς σχολιαστές και τους δημοσιογράφους για ένα κράτος το οποίο έχει αποτύχει σε ορισμένες από τις βασικές λειτουργίες, αρμοδιότητες και ευθύνες της εθνικής του κυριαρχίας. Ο όρος αυτός είναι νέος και χρησιμοποιείται σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ στα ελληνικά χρησιμοποιείται σε εισαγωγικά: «αποτυχημένο κράτος»[1][2]. Ο όρος αναφέρεται ειδικότερα στους ακόλουθους τομείς:

  • Απώλεια ελέγχου της γεωγραφικής τους επικράτειας ή της αποκλειστικής άσκησης ισχύος εντός αυτής.
  • Αδυναμία της νόμιμης αρχής εξουσίας στη λήψη αποφάσεων.
  • Αδυναμία παροχής δημοσίων υπηρεσιών.
  • Αδυναμία συνεργασίας με άλλα κράτη και λειτουργίας ως μέλη της διεθνούς κοινότητας.
Αποτυχημένα κράτη σύμφωνα με τον «Κατάλογο Αποτυχημένων Κρατών 2011» του Foreign Policy
  Πολύ υψηλός κίνδυνος
  Υψηλός κίνδυνος
  Μέτριος κίνδυνος
  Χαμηλός Κίνδυνος
  Χωρίς πληροφορίες / Εξαρτώμενο Έδαφος

Η κεντρική κυβέρνηση ενός αποτυχημένου κράτους είναι εξαιρετικά αδύναμη και μη-αποτελεσματική. Πρακτικά, ασκεί ελάχιστο έλεγχο στην επικράτειά της, δεν είναι σε θέση να παράσχει αποτελεσματικές δημόσιες υπηρεσίες, η διαφθορά και η εγκληματικότητα έχουν εξαπλωθεί, η οικονομία καταρρέει απότομα, ενώ ο πληθυσμός αναγκάζεται σε μη-ηθελημένη μετανάστευση[3].

Το επίπεδο του κυβερνητικού ελέγχου που απαιτείται για να αποφευχθεί να χαρακτηριστεί ένα κράτος αποτυχημένο ποικίλει σημαντικά, ανάλογα με την εκάστοτε αρχή[4]. Επιπρόσθετα η ανακήρυξη ενός κράτους ως «αποτυχημένου» είναι γενικά αμφιλεγόμενη και, όταν γίνεται έγκυρα, δύναται να προκαλέσει σημαντικές γεωπολιτικές συνέπειες[4].

Παραδείγματα Επεξεργασία

Αποτυχημένα κράτη σύμφωνα με τον δείκτη μετασχηματισμού Bertelsmann[5]
2022 2020 2018 2016 2014 2012 2010 2008 2006

  Αφγανιστάν


  Συρία

  Υεμένη

  Λιβύη

  Σομαλία

  Σουδάν

  Νότιο Σουδάν


  Κεντροαφρικανική Δημοκρατία

  Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό


  Αϊτή



  Συρία

  Υεμένη

  Λιβύη

  Σομαλία


  Νότιο Σουδάν


  Κεντροαφρικανική Δημοκρατία

  Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό





  Συρία

  Υεμένη

  Λιβύη

  Σομαλία


  Νότιο Σουδάν


  Κεντροαφρικανική Δημοκρατία

  Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό





  Συρία

  Υεμένη

  Λιβύη

  Σομαλία




  Κεντροαφρικανική Δημοκρατία

  Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό


  Αϊτή

  Ισλαμική Δημοκρατία του Αφγανιστάν


  Συρία



  Σομαλία




  Κεντροαφρικανική Δημοκρατία

  Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό


  Αϊτή

  Ισλαμική Δημοκρατία του Αφγανιστάν





  Σομαλία




  Κεντροαφρικανική Δημοκρατία

  Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό


  Αϊτή

  Ισλαμική Δημοκρατία του Αφγανιστάν





  Σομαλία




  Κεντροαφρικανική Δημοκρατία

  Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό



  Ισλαμική Δημοκρατία του Αφγανιστάν

  Ιράκ




  Σομαλία



  Τσαντ

  Κεντροαφρικανική Δημοκρατία

  Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό

  Ακτή Ελεφαντοστού


  Ισλαμική Δημοκρατία του Αφγανιστάν

  Ιράκ




  Σομαλία

  Σουδάν



  Κεντροαφρικανική Δημοκρατία

  Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό

  Ακτή Ελεφαντοστού

  Αϊτή

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Η αναρχία στη Σομαλία γεννά τους νέους Μπαρμπαρόσα Αρχειοθετήθηκε 2012-04-30 στο Wayback Machine., Το Βήμα 15 Απριλίου 2009 (ανακτήθηκε 6/1/2010)
  2. Στην Ισλανδία το πάρτι τελείωσε Αρχειοθετήθηκε 2008-12-14 στο Wayback Machine., Τα Νέα, 10 Οκτωβρίου 2008 (ανακτήθηκε 6/1/2010)
  3. «Failed States FAQ Number 6». the Fund for Peace. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Νοεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2007. 
  4. 4,0 4,1 Patrick, Stewart (2007). «'Failed' States and Global Security: Empirical Questions and Policy Dilemmas». International Studies Review (Blackwell Publishing) 9: 644–662. 1079-1760. https://archive.org/details/sim_international-studies-review_winter-2007_9_4/page/644. 
  5. BTI data available for download, retrieved 6 February 2023.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία