Αποϊδρυματοποίηση

Αποϊδρυματοποίηση ονομάζεται η μετακίνηση φιλοξενούμενων από ιδρυματικές δομές φιλοξενίας, σε κοινοτικές δομές και σε οικογένειες και η κατάργηση της πρακτικής της μακροχρόνιας παραμονής τους σε ιδρύματα, με ταυτόχρονο κλείσιμο ή μείωση του αριθμού ή του μεγέθους των ιδρυμάτων μακροχρόνιας φροντίδας. Για το σκοπό αυτό η μετακίνηση συνοδεύεται από υποστήριξη σε ανοιχτές δομές ώστε οι φιλοξενούμενοι να έχουν καλό επίπεδο ζωής.

Σύμφωνα με όσα αναφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αρχικά δημιουργήθηκαν ιδρύματα για να παρέχουν φροντίδα, τροφή και στέγη άτομα με αναπηρίες, προβλήματα διανοητικής υγείας, ηλικιωμένους ή εγκαταλελειμμένα και ευάλωτα παιδιά σε μεγάλες απομονωμένες μονάδες. Μετά τα μέσα του 20ου αιώνα, αποδείχτηκε ότι τα ιδρύματα αυτά δεν μπορούν να εξασφαλίσουν ανθρωποκεντρικές υπηρεσίες και την κατάλληλη στήριξη που απαιτείται για να επιτευχθεί πλήρης ένταξη των ανθρώπων σε κοινότητες. Ο φυσικός διαχωρισμός του από τις κοινότητες και τις οικογένειες περιορίζει σημαντικά την επάρκεια και ετοιμότητα όσων ζουν ή μεγαλώνουν σε ιδρύματα, εμποδίζοντάς τα να συμμετέχουν στην κοινότητά τους και στην ευρύτερη κοινωνία. Για το λόγο αυτό γίνεται σταδιακά μετάβαση από τις «ιδρυματικές υπηρεσίες» στις «υπηρεσίες σε επίπεδο τοπικής κοινότητας».