Ο Βάσος Φαληρέας (1905 – 7 Οκτωβρίου 1979) ήταν Έλληνας γλύπτης, ένας από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους της ακαδημαϊκής σχολής γλυπτών στην Ελλάδα κατά τον 20ό αιώνα.

Βάσος Φαληρέας
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Βάσος Φαληρέας (Ελληνικά)
Γέννηση1905[1]
Αθήνα[2]
Θάνατος7  Οκτωβρίου 1979[3] ή 1979[1]
Θεσσαλονίκη[2]
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα[2]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
ΣπουδέςΑνωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (έως 1928)[2]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταγλύπτης[2]
γλύπτης μεταλλίων[1]
Αξιοσημείωτο έργοΚωστής Παλαμάς
Ανδριάντας Λεωνίδα
Ανδριάντας του Αλέξανδρου Παπάγου, Ιωάννινα
Ανδριάντας Κωστή Παλαμά, Πάτρας
Μνημείο Άγνωστου Στρατιώτη, Ιωάννινα
Ανδριάντας του Λεωνίδα, Σπάρτη
Ανδριάντας του Νικολάου Σκουφά, Κομπότι
Ηρώο πεσόντων 1912-1922, Βόλος
Μνημείο Πεσόντων, Κέρκυρα
Προτομή του Van Fleet, Καστοριά
Προτομή του Δημήτρη Μισυρλή, Σέρρες
Προτομή του Καπετάν Ζάκα (Γρηγ. Φαληρέας), Καρδαμύλη
Προτομή του Φώτου Τζαβέλα, Σούλι
Προτομή του Ιωάννη Θεοδωρακόπουλου, Σπάρτη
Προτομή του Χρήστου Δ. Ζωίδη, Αρίστη
Προτομή του Θεόφιλου Βορέα, Πανεπιστημιούπολη
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΧρυσός Σταυρός του Τάγματος του Γεωργίου Α΄‎
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Μνημείο του Κωστή Παλαμά, έργο του Βάσου Φαληρέα
Το άγαλμα της Αθηνάς στο Πεδίον του Άρεως

Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία

Ο Βάσος Φαληρέας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1905 και καταγόταν από την Καρδαμύλη της Μάνης. Σπούδασε ζωγραφική από το 1924 έως το 1929 στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (Α.Σ.Κ.Τ.) της Αθήνας με δασκάλους τους διάσημους καθηγητές της Σχολής Γεώργιο Ιακωβίδη και Θωμά Θωμόπουλο.

Το 1930 ο Φαληρέας, προκειμένου να τελειοποιήσει τις τεχνικές του, φεύγει για το Παρίσι και μέχρι το 1935 εργάζεται κοντά στους Γάλλους γλύπτες Σαρλ Ντεσπιώ (Charles Despiau) και Αριστίντ Μαγιόλ (Aristide Maillol). Εκείνη την εποχή, παρακολουθεί και μαθήματα χαρακτικής από τον Έλληνα χαράκτη Δημήτρη Γαλάνη, ο οποίος ζούσε στο Παρίσι.

Στη Διεθνή Έκθεση των Παρισίων, που πραγματοποιήθηκε το 1937 στη γαλλική πρωτεύουσα, ο Φαληρέας κέρδισε το χρυσό μετάλλιο για το έργο του «Γαλήνη» (1936), που είχε εκθέσει στο γαλλικό περίπτερο, καθώς και αργυρά μετάλλια για τα έργα «Γυμνό» και «Κεφαλή», με τα οποία μετείχε στο ελληνικό περίπτερο. Την ίδια χρονιά της βράβευσής του στην Έκθεση των Παρισίων, ο Φαληρέας τιμήθηκε με το Χρυσό Σταυρό του Τάγματος του Γεωργίου Α'. Υπήρξε μέλος της Ακαδημίας Καλών Τεχνών στο Παρίσι, ενώ το 1976 εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.[4]

Ο Φαληρέας πέθανε από συγκοπή στις 7 Οκτωβρίου 1979[5], ενώ συνεδρίαζε η κριτική επιτροπή του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1979, όπου μετείχε ως πρόεδρος της επιτροπής.[6] Το 1980 και το 1989 με απόφαση των συγγενών και κληρονόμων του καλλιτέχνη, δεκάδες έργα του παραχωρήθηκαν στην Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας.[7]

Γλυπτική δημιουργία Επεξεργασία

Ο Βάσος Φαληρέας διακρίνεται για τον ανθρωποκεντρικό τρόπο και την ακαδημαϊκή αντίληψη απόδοσης των έργων του. Έχει φιλοτεχνήσει δεκάδες μνημεία και ηρώα, όπως «Το Άγαλμα της Προμάχου Αθηνάς» (1951) στο Πεδίον του Άρεως στην Αθήνα, σε συνεργασία με τον αρχιτέκτονα Φαίδωνα Κυδωνιάτη (1910 – 1989), τα αποκαλυπτήρια του οποίου έγιναν σε λαμπρή τελετή το 1952. Άλλα μεγαλεπήβολα έργα του είναι επίσης το «Μνημείο του Λεωνίδα» στις Θερμοπύλες (1955) και το «Ηρώον των Μπιζενομάχων» (1926) στα Ιωάννινα.

Στο πληθωρικό έργο του συγκαταλέγεται μεγάλος αριθμός από προτομές και ανδριάντες. Σ’ αυτά περιλαμβάνονται η γλυπτική απεικόνιση βασιλέων, πολιτικών και στρατιωτικών, ποιητών και άλλων προσωπικοτήτων, όπως οι παρακάτω:

Ο Φαληρέας επιδόθηκε επίσης στη χάραξη μεταλλίων και νομισμάτων.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 «Biographisches Lexikon der Münzmeister und Wardeine, Stempelschneider und Medailleure» 27950. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2022.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 www.psatharis-auctions.com.cy/bio_vasos_falireas.htm. Ανακτήθηκε στις 21  Ιουλίου 2020.
  3. www.offlinepost.gr/2019/10/07/in-memoriam-%CE%B2%CE%AC%CF%83%CE%BF%CF%82-%CF%86%CE%B1%CE%BB%CE%B7%CF%81%CE%AD%CE%B1%CF%82/. Ανακτήθηκε στις 21  Ιουλίου 2020.
  4. «Τακτικά μέλη της Ακαδημίας Αθηνών κατά σειρά εκλογής». Ιστότοπος Ακαδημίας Αθηνών. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2010. 
  5. Νέα Εστία, τχ. 1256, σελ. 1523.
  6. «20ο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2010.  Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (βοήθεια)
  7. Γιαννουδάκη, Αντωνία (2009). Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλέξανδρου Σούτζου, Ιδρυμα Ευριπίδη Κουτλίδη: η συλλογή νεοελληνικής γλυπτικής και η ιστορία της 1900-2006 (PDF). Θεσσαλονίκη: ΑΠΘ. σελίδες 225 – 227. 

Πηγές Επεξεργασία

  • Στέλιος Λυδάκης: «Οι Έλληνες Γλύπτες – Η νεοελληνική γλυπτική: ιστορία – τυπολογία – λεξικό γλυπτών», τόμ. 5ος, Εκδοτικός οίκος «ΜΕΛΙΣΣΑ», Αθήνα, 1981.
  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος – Λαρούς – Μπριτάννικα, λήμμα «Φαληρέας, Βάσος» (Μ. Κατσανάκη – Μ. Στεφανίδης), τόμ.59, Εκδόσεις Πάπυρος, Αθήνα, 1996.
  • «ΕΛΛΑΣ» (Η ιστορία και ο πολιτισμός του Ελληνικού Έθνους από τις απαρχές μέχρι σήμερα), τόμος 2ος, Εκδοτικός Οργανισμός «Πάπυρος», Αθήνα, 1998.
  • Ζέττα Αντωνοπούλου: « Τα γλυπτά της Αθήνας: Υπαίθρια Γλυπτική 1834 – 2004», α΄ έκδοση, Εκδόσεις «Ποταμός», Αθήνα, 2003.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία