Βερνάρδος του Κλαιρβώ

Ο Βερνάρδος του Κλαιρβώ (Bernard of Clairvaux) (1090 μ.Χ.– 20 Αυγούστου 1153) ηταν Γάλλος Αββάς,ηγούμενος της μονής του Κλαιρβώ. Είναι Άγιος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Υπήρξε Μυστικιστής και Διδάσκαλος του Δυτικού Χριστιανισμού.

Βερνάρδος του Κλαιρβώ
Βερνάρδος του Κλαιρβώ
Γέννηση	1090 Fontaine-lès-Dijon
Κοίμηση	20 Αυγούστου 1153 Μονή του Κλαιρβώ
δεδομένα ()

Κοσμικός βίος

Γεννήθηκε το 1090 μ.Χ. στον Κάστρο Φονταίν της περιοχής Ντιζόν της Βουργουνδίας στην ανατολική Γαλλία. Ήταν το τρίτο από τα επτά παιδιά οικογένειας ευγενών της κοινότητας Fontaine-lès-Dijon. Ο πατέρας του ήταν ο Ιππότης Τεσελέν του κάστρου που βρίσκεται στο δρόμο Ντιζόν – Παρισιού και ήταν στην υπηρεσία του Δούκα της Βουργουνδίας. Μητέρα του ήταν η Αλέθ κόρη του Bernard de Montbard φεουδάρχη αριστοκράτη της Βουργουνδίας. Σε ηλικία εννέα ετών ο πατέρας του τον στέλνει στη φημισμένη σχολή της κοινότητας Châtillon-sur-Seine. Εκεί εκτός των άλλων, μελετά Λατίνους συγγραφείς και ταυτόχρονα διδάσκεται ρητορική και διαλεκτική. Διακρίνεται για το ταλέντο του στη λογοτεχνία και την ποίηση. Το 1107 μ.Χ. η μητέρα του με την οποία ήταν πολύ συνδεδεμένος πεθαίνει. Τότε με την παρότρυνση του ηγουμένου της μονής του Σιτώ (Citeaux) Στέφανου Χάρντιγκ του τάγματος των Κιστερκιανών αποφασίζει να γίνει μοναχός. Ταυτόχρονα χρησιμοποιώντας την ευγλωττία του πείθει περίπου 30 συγγενείς και φίλους να τον ακολουθήσουν στον μοναχικό βίο.

Μοναστικός βίος

Εισέρχεται με τους ακόλουθους του στη μονή Σιτώ το 1112 μ.Χ. και ανταποκρίνεται με ζήλο στα καθήκοντά του. Όμως η συνεχόμενη μεγάλη προσέλευση μοναχών στη μονή αναγκάζει τον Ηγούμενο να δώσει εντολή στον Βερνάρδο να ιδρύσει νέο κοινόβιο στην τότε αφιλόξενη περιοχή του Κλαιρβώ. Πράγματι το 1115 μ.Χ. ο Βερνάρδος με ομάδα ακολούθων του ιδρύει τη μονή του Κλαιρβώ. Η φήμη του είχε σαν αποτέλεσμα στα επόμενα χρόνια να αυξηθεί ο αριθμός των μοναχών της μονής στους 700 και να ιδρυθούν ακόμη 160 νέα μοναστήρια σε όλη την Ευρώπη.

Έργο

Η εξαίρετη μόρφωση του, η ρητορική του δεινότητα του και ο υπερβάλλον ζήλος που δείχνει στην εκτέλεση των καθηκόντων του στη Μονή τον οδηγούν τελικά να ασχοληθεί με τα ρυθμιστικά εκκλησιαστικά θέματα.

• Το 1118 μ.Χ. συντάσσει τον «Χάρτη της Φιλανθρωπίας», τον θεμελιώδη Κανόνα του τάγματος των Κιστερκιανών μοναχών, προκαλώντας ταυτόχρονα τις αντιδράσεις των Βενεδικτίνων μοναχών της μονής του Κλυνύ. Μετά από προσωπικούς αγώνες πείθει τις εκκλησιαστικές αρχές να τον αναγνωρίσουν.
• Έρχεται σε αντιπαράθεση με την ορθολογιστική προσέγγιση για τη διδασκαλία της Χριστιανικής θρησκείας του φιλοσόφου Αβελάρδου. Το 1121 μ.Χ. στη σύνοδο του Σουασόν (Soissons) πετυχαίνει την καταδίκη του ως αιρετικού.
• Το 1126 μ.Χ. δύο ιππότες από τα ιδρυτικά μέλη του τάγματος των Ναϊτών Ιπποτών επισκέπτονται τον Βερνάρδο. Πρόκειται για τον θείο του Αγ. Βερνάρδου, τον ιππότη André de Montbard και τον ιππότη Γκούντομαρ, οι οποίοι εφοδιασμένοι με συστατική επιστολή του Βαλδουίνου Β΄ των Ιεροσολύμων του ζητούν να συντάξει τον Κανόνα του νεοϊδρυθέντος Τάγματος. Πράγματι ο Βερνάρδος συντάσσει τον Κανόνα που αποτελείτο από 72 άρθρα ( Λεπτομέρειες των οποίων είχε εισηγηθεί ο Ούγος ντε Παιν), τα οποία καθόριζαν τις λεπτομέρειες του τρόπου ζωής των ιπποτών καθώς και τις λεπτομέρειες για την επίσημη ενδυμασία του τάγματος (λευκό μανδύα με κόκκινο σταυρό). Ταυτόχρονα επιβάλλει την απόλυτη αφοσίωση των αδελφών ιπποτών στο πρόσωπο της Παναγίας (Μαριολατρεία). Στη σύνοδο της Τρουά 1128 μ.Χ. καταθέτει τον Κανόνα και μετά από συνεχείς παραινέσεις πετυχαίνει την αναγνώριση του Τάγματος από τον Πάπα Ονώριο Β΄.

• Στο σχίσμα που ξεσπά το 1130 μ.Χ. στους κόλπους της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας με τον θάνατο του Πάπα Ονώριου Β παίρνει θέση και υποστηρίζει την εκλογή του Πάπα Ιννοκέντιου Β΄ έναντι του Πάπα Ανάκλητου.

• Το 1144 μ.Χ. πέφτει η Έδεσσα μετά από την πολιορκία Τουρκικών φύλων των Ορτοκιδών, Ντανισμεντίδων και Σελτζούκων. Το γεγονός απετέλεσε την αφορμή για την κήρυξη της Β΄ Σταυροφορίας. Ο Πάπας Πάπας Ευγένιος Γ΄ (μαθητής του Βερνάρδου) αναθέτει στον Βερνάρδο να ανακηρύξει τη Β΄ Σταυροφορία. Πράγματι αυτός ξεκινά μια περιοδεία αναζητώντας την υποστήριξη των μεγάλων Βασιλικών οίκων της Ευρώπης όπως της Ελεονώρα της Ακουιτανίας, Ερρίκου Α΄, ο Τιερί της Αλσατίας κ.α. Στη Γερμανία ο Κορράδος Γ΄ της Γερμανίας παίρνει συμβολικά τον σταυρό από τα χέρια του Βερνάρδου ξεσηκώνοντας με αυτόν τον τρόπο τον λαό εναντίον των εχθρών της Χριστιανοσύνης. Ταυτόχρονα ο Βερνάρδος κατορθώνει και πείθει τα πλήθη να σταματήσουν τους διωγμούς των Εβραίων που προκάλεσε ο φανατικός Γάλλος μοναχός με το όνομα Radulphe.

Κοίμηση

Τα τελευταία χρόνια της ζωής ο Βερνάρδος αποσύρθηκε στο μοναστήρι του στην Κλαιρβώ, συγγράφοντας θεολογικά δοκίμια πάντα υπό το βάρος της ευθύνης για την αποτυχία της Β΄ Σταυροφορίας όπως ανέφερε στην επιστολή του προς τον Πάπα. Πέθανε στις 20 Αυγούστου του 1153 σε ηλικία 63 ετών, αφήνοντας πίσω του μεγάλο συγγραφικό έργο. Θάφτηκε τότε στο παρεκκλήσι του μοναστηριού. Μετά την καταστροφή της μονής κατά τη Γαλλική Επανάσταση τα οστά του μεταφέρθηκαν στον καθεδρικό ναό της Τρουά. Ο Πάπας Πάπας Αλέξανδρος Γ΄ το 1173 μ.Χ. τον ανακήρυξε Άγιο και η μνήμη του γιορτάζεται στις 20 Αυγούστου. Ο Πάπας Πάπας Πίος Η΄ το 1830 τον ανακήρυξε Δάσκαλο της Εκκλησίας.

Εργογραφία

Εκκλησιαστικά άσματα, επιστολές, φλογερά κηρύγματα που ξεσήκωναν τα πλήθη, ποιήματα και εργασίες όπως η περίφημη αλληγορική του ερμηνεία για το ¨Άσμα Ασμάτων ¨ περιλαμβάνονται στην εργογραφία της χαρισματικής αυτής προσωπικότητας.

Ενδεικτικά μερικά από τα σπουδαιότερα έργα του:

• «De Gradibus Superbiae» Το πρώτο του έργο.
• «De amore Dei» Ο τρόπος με τον οποίον οι πιστοί πρέπει να λατρεύουν τον Θεό.
• «De Gratiâ et Libero Arbitrio» Δοκίμιο για τη χάρη και την Ελευθερία σύμφωνα πάντα με τις αρχές του Αγίου Αυγουστίνου.
• «De Officiis Episcoporum» έργο που αναδεικνύει το Επισκοπικό Αξίωμα καθώς και οδηγίες για τα καθήκοντα που απορρέουν.
• «De Laudibus Novae Militiae» Έργο με το οποίο εγκωμιάζει τις ηθικές αρχές του ιπποτικού Τάγματος των Ναϊτών.