Βισνού

Ο Βισνού (σανσκριτικά: विष्णु) είναι, σύμφωνα με τις Βέδες, μία από τις σημαντικότερες μορφές θεότητας του Ινδουϊσμού.

Ο Βισνού, εκ της σανσκριτικής "vis" που σημαίνει "διαπερνώ" υπήρξε μια σπουδαία θεότητα της μετέπειτα Βεδικής περιόδου. Μαζί με τον άλλον εξέχοντα θεό του Ινδουισμού τον Σίβα αποτελεί συγκρτική θεότητα συνδυάζοντας πολλές επιμέρους θεότητες, λιγότερο σπουδαίες ακόμα και ήρωες. Λατρευόταν κυρίως ως προστάτης και συντηρητής του κόσμου που αποκαθιστούσε την ηθική τάξη τη λεγόμενη "ντάρμα".
Οι Βισνουίτες, ένα από τα κύρια δόγματα του Ινδουισμού, εστιάζουν τη λατρεία τους στο πρόσωπο του Βισνού, και τον αναπαριστούν ως ένα νεαρό άτομο, μελαχρινό, ενίοτε με τέσσερα χέρια, που κρατάει συμβολικά αντικείμενα ένα νούφαρο ή λωτό (padma), ένα ρόπαλο (gada), ένα όστρακο (sankha), και έναν δίσκο (cakra).

Στους ναούς αναπαρίσταται συχνά καθιστός συνοδευόμενος από τις δύο συντρόφους του οι καλούμενες Λάκσμι και Μπουμιντέβι, είτε όρθιο κρατώντας όπλα, ή ξαπλωμένο στην ουρά του μυθικού φιδιού Σέσα που φέρεται να κοιμάται μέσα στον κοσμικό ωκεανό κατά τη διάρκεια μεταξύ της περιοδικής εκμηδένισης και της ανανέωσης του κόσμου. Όρθιος ο Βισνού φέρει πάντα βασιλική ενδυμασία.

Σύμφωνα με άλλες δοξασίες, ο Μπράμα, ο Βισνού και ο Σίβα αντιπροσωπεύουν τις τρεις κύριες μορφές της θεότητας στον Ινδουισμό, αποτελώντας το Τριμούρτι (θεϊκή Τριάδα).

Χαρακτηριστικά

Ο αριθμός των επιμέρους χαρακτηριστικών που αποδίδονται στον Βισνού ως ανώτατο Θεό είναι τεράστιος, με τις ακόλουθες έξι ιδιότητες, ως πιο σημαντικές:

Παντογνωσία (Jñāna), η απέραντη γνώση.
Κυριαρχία (Aishvarya), η εξουσία για τα πάντα.
Ενέργεια (Shakti), η ικανότητα να κάνει το αδύνατο δυνατό.
Δύναμη (Bala), η άμεση πραγματοποίηση των επιθυμιών του.
Ένταση (Vīrya), η ικανότητα να γίνεται άυλος.
Μεγαλοπρέπεια (Tejas), η αυτάρκεια χάρη στην πνευματική του αύρα.

Ενσαρκώσεις

Οι 10 Αβατάρες του Βισνού.

Πολλοί υποστηρίζουν πως οι δέκα Αβατάρες, (= ενσαρκώσεις), του Βισνού αντιπροσωπεύουν την εξέλιξη της ανθρώπινης ζωής και της ανθρωπότητας.

Μάτσγια ή Ματσέγια, το ψάρι, αντιπροσωπεύει τη ζωή στους αρχέγονους ωκεανούς.
Κούρμα, η χελώνα, αντιπροσωπεύει το επόμενο βήμα, τα αμφίβια.
Βαράχα, ο αγριόχοιρος, συμβολίζει τη ζωή στη στεριά.
Ναρασίμχα, ο άνθρωπος-λιοντάρι, συμβολίζει την αρχή της εξελίξεως του ανθρώπου.
Βαμάνα, ο νάνος, συμβολίζει αντίθετα την ατελή εξέλιξη του ανθρώπινου είδους.
Παρασουράμα, ο κάτοικος του δάσους, υποβάλλει την έννοια της πλήρους φυσικής αναπτύξεως,της ανθρωπότητας
Ράμα, ο βασιλιάς, ο κύριος, αντιπροσωπεύει την ανθρώπινη ικανότητα να κυβερνά έθνη.
Κρίσνα, εξειδικευμένος σε 64 τομείς της επιστήμης, αντιπροσωπεύει την πολιτιστική εξέλιξη του ανθρώπου.
Βούδας, ο Πεφωτισμένος, συμβολίζει την πνευματική εξέλιξη και φώτιση του ανθρώπου.
Κάλκι, η άβαταρα του λευκού αλόγου, αντιπροσωπεύει την τελική απελευθέρωση του ανθρώπου και την ανακάλυψη της θείας φύσης του.