Βοσβόζης
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ο Βοσβόζης είναι ποταμός της Θράκης με συνολικό μήκος 53 χιλιομέτρων. Πηγάζει από το όρος Παπίκιο (δυτικός κλάδος) και τα Όρη Βυρσίνης (ανατολικός κλάδος) της οροσειράς της Ανατολικής Ροδόπης, ρέει νότια και αφού διαρρεύσει την πόλη της Κομοτηνής, εκβάλλει τελικά στη Ισμαρίδα κοντά στα Παγούρια, και στη συνέχεια καταλήγει στον όρμο Ανοιχτό στο Θρακικό Πέλαγος.
| Βοσβόζης | |
|---|---|
| Πηγές | Παπίκιο - Όρη Βυρσίνης, Ανατολική Ροδόπη |
| Εκβολές | Ισμαρίδα λίμνη και κατόπιν Όρμος Ανοιχτό, Θρακικό Πέλαγος |
 Ελλάδα | Ελλάδα |
| Μήκος | 53 km |
| wikidata () | |
Ονομασία Επεξεργασία
Η ονομασία του ποταμού οφείλεται στη συνοικία Ποσπός της Κομοτηνής, απ' όπου διέρρεε έως το 1962. Απαντάται με διάφορες παραλλαγές, όπως Βοσβόζης, Βοζβόζης, Βόσβος, Μπόσπος, καθώς και Μπουκλουτζάς (τουρκικά Boklu çay - Μποκλού τσάι - Χεσμένο ποτάμι), Μπουκλουζάς ή Μποκλουτζάς. Μπουκλουτζάς σήμερα ονομάζεται ο δυτικός κύριος κλάδος του ποταμού.
Πηγές και πορεία του Βοσβόζη Επεξεργασία
Οι πηγές του Βοσβόζη βρίσκονται στην οροσειρά της Ανατολικής Ροδόπης και συγκεκριμένα στο ορεινό συγκρότημα του Παπικίου. Μερικές από τις πιο μακρινές πηγές του, βρίσκονται μερικές εκαντοντάδες μέτρα από τα Ελληνο-Βουλγαρικά σύνορα. Ο ανατολικός κλάδος του πηγάζει από την κορυφή Φρουρός των Ορέων Βυρσίνης. Εκβάλλει μετά από 45 χιλιόμετρα στο βόρειο τμήμα της Ισμαρίδας λίμνης. Η λεκάνη απορροής του έχει έκταση 370 τ.χλμ.
Ο Βοσβόζης αποτελείται από 3 κύριους κλάδους:
- Χιονόρρεμα (Μπουκλουτζάς)
- Τρελοχείμαρρος
- Ρέμα Καρυδιάς
Το Χιονόρεμα πηγάζει από τις ανατολικές πλαγιές του Παπίκιου (1.483 μ.) με πορεία ανατολική. Διασχίζει το εγκαταλελειμμένο χωριό Μικρή Άδα και αφού ενισχυθεί από το Αγιόρρεμα καταλήγει στα Σύμβολα. Στη συνέχεια περνά δυτικά της Κομοτηνής και ανατολικά του Ήφαιστου. Έως το 1962 ο ποταμός περνούσε μέσα από την πόλη της Κομοτηνής, αλλά λόγω των συχνών πλημμυρών του, εκτράπηκε στη σημερινή του κοίτη. Μετά το Μεσοχώρι ο Μπουκλουτζάς ενώνεται με το δεύτερο κλάδο, τον Τρελοχείμαρρο που έρχεται από ανατολικά. Ο Τρελοχείμαρρος πηγάζει από τα Όρη Βυρσίνης, κορυφή Φρουρός (κοντά στο χωριό Μύτικας) και καταλήγει, αφού περάσει από τον Κάλχαντα, νοτιοανατολικά της Κομοτηνής στο Κηκίδιο, αφού πρώτα ενισχυθεί από το ρέμα της Καρυδιάς. Από το Κηκίδιο ο Τρελοχείμαρρος καταλήγει στο Μεσοχώρι όπου συμβάλλει στον κεντρικό κλάδο.
Μετά το Μεσοχώρι ο Βοσβόζης ρέει προς νότια κατεύθυνση. Μετά από 10 χιλιόμετρα περίπου, καταλήγει στη λίμνη Ισμαρίδα.
Εκβολές Βοσβόζη Επεξεργασία
Κατά τη συμβολή του Βοσβόζη στην Ισμαρίδα δημιουργείται ένα υδρόβιο δάσος από ιτιές, λεύκες, φτελιές και φράξους, που είναι και το μόνο στην περιοχή.
Από το νότιο τμήμα της Ισμαρίδας ξεκινά ένας τεχνητός δίαυλος που καταλήγει στον όρμο Ανοιχτό στο Θρακικό Πέλαγος, και έτσι τα νερά του Βοσβόζη, αφού ενισχυθούν από το ρέμα του Νέου Σιδηροχωρίου και το ρέμα της Αδριανής, καταλήγουν στη θάλασσα. Συνυπολογίζοντας την πορεία των υδάτων προς τη θάλασσα, ο Βοσβόζης έχει συνολικό μήκος 53 χλμ. Ο Βοσβόζης δεν έχει ροή τους θερινούς μήνες και πολλές φορές μέσω του τεχνητού δίαυλου, το θαλασσινό νερό καταλήγει στην Ισμαρίδα.
Ο Βοσβόζης και η Κομοτηνή Επεξεργασία
Οι δύο μεγαλύτεροι κλάδοι του Βοσβόζη, το Χιονόρρεμα ή Μπουκλουτζάς και ο Τρελοχείμαρρος, διαπερνούν την Κομοτηνή απο δυτικά και ανατολικά, αντίστοιχα. Παλαιότερα, έως τη δεκαετία του 1960, ο Βοσβόζης περνούσε από τη συνοικία Ποσπός (Νέα Μοσυνούπολη) και αφού διέσχιζε το κέντρο της πόλης κατέληγε στο Μεσοχώρι. Τελικά, τμήμα του ποταμού υπογειώθηκε και δημιουργήθηκε νέα κοίτη που χωρίζει την Κομοτηνή από το προάστιο του Ήφαιστου. Σήμερα, μία από τις κύριες οδικές αρτηρίες της πόλης της Κομοτηνής, η οδός Ορφέως είναι η παλιά κοίτη του Βοσβόζη.
Ένα μεγάλο πρόβλημα του Βοσβόζη, είναι η εκτεταμένη ρύπανση από απόβλητα και σκουπίδια που καταλήγουν στον ποταμό, από τους δεκάδες παράνομους σκουπιδότοπους που έχουν αναπτυχθεί στις όχθες του.
Παραπομπές Επεξεργασία
- Η επίκουρη καθηγήτρια Αλεξάνδρα Γκεμιτζή απαντά για τα νεκρά ψάρια στην Ισμαρίδα, RodopiNews Αρχειοθετήθηκε 2013-10-27 στο Wayback Machine.
- ΠαιδείαOnline, Ισμαρίδα Αρχειοθετήθηκε 2016-03-06 στο Wayback Machine.
- Προστασία και Ανόρθωση Υδατικών και Δασικών Πόρων Νομού Ροδόπης, Υγρότοποι
- Παρατηρητής της Θράκης, Ποταμός Βοσβόζης «Δηλητηριάζοντας το σπίτι μας», Γιώργος Τοκαλατσίδης, 21 Ιανουαρίου 2013[νεκρός σύνδεσμος]
- A Micro-Econometric Approach to Deriving Use and Non-Use Values of in-situ Groundwater, The Vosvozis Case Study, Greece, Phoebe Koundouri, Vassilis Babalos, Mavra Stithou, Marianna Mousoulidou, Aris Mousoulides, Ioannis Anastasiou and Katerina Vasiliou, Σεπτέμβριος 2013, Grantham Research Institute on Climate Change and the Environment, Working Paper No. 128[νεκρός σύνδεσμος]
- Αφροδίτη Μπουδαλίκα, ΤΕΙ Ηρακλείου Κρήτης, ΣΔΟ Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων, Εφαρμογή Ερευνητικών Διαγνωστικών Μεθόδων Προσδιορισμού Μορφών Τουριστικής Ανάπτυξης στη Θράκη[νεκρός σύνδεσμος]