Βουπρασία

αρχαία πόλη της Ηλείας

Η Βουπρασία ή Βουπράσιο ήταν πόλη Ομηρική, με βασιλιά τον Αμαρυγκέα και μετά το θάνατο του το γιο του Διώρη. Από τα ευρήματα της Βουπρασίας γνωρίζουμε ότι οι πρώτοι κάτοικοι της ήταν οι Θεσσαλοί. Την εποχή που έγινε η μετανάστευση των Θεσσαλών ένα κομμάτι από αυτούς, με αρχηγό τον Πύτιο, πατέρα του βασιλιά Αμαρυγκείδη, ήρθαν και εγκαταστάθηκαν στην εύφορη γη της Βουπρασίας. Το όνομα της το πήρε από την κύρια ασχολία των κατοίκων της που ήταν η ανατροφή και το εμπόριο βοοειδών.

Ιστορία Επεξεργασία

Σπουδαίοι σταθμοί στη ιστορία της Βουπρασίας είναι ο Τρωικός πόλεμος, οι Αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες, οι Μηδικοί πόλεμοι, ο Πελοποννησιακός πόλεμος, οι Ρωμαϊκοί χρόνοι, η ένδοξη περίοδος της βυζαντινής αυτοκρατορίας, η Φραγκοκρατία, η Τουρκοκρατία, ο πόλεμος της ανεξαρτησίας του 1821 και η σύγχρονη περίοδος.

Τρωικός Πόλεμος Επεξεργασία

Κατά την περίοδο του τρωικού πολέμου η Βουπρασία συμμετείχε στην εκστρατεία με βασιλιά τον Δίωρη τον Αμαρυγκείδη, μαζί με άλλες πόλεις των Επειών, μεταξύ τους και η Υρμίνη (το σημερινό Κουνουπέλι), με σαράντα πλοία, [1]. Την Υρμίνη ίδρυσε ο Άκτορας, αδελφός του Αυγεία, δίνοντας στην πόλη το όνομα της μητέρας του, Υρμίνα. Η συμμετοχή των Βουπράσιων ήταν συνεχής μαζί με άλλους αθλητές από την Ηλεία. Χαρακτηριστικά ο Όμηρος στην Ιλιάδα αναφέρει το διάλογο του βασιλιά της Πύλου Νέστορα με τον Αχιλλέα στους αγώνες που έκανε ο τελευταίος για το θάνατο του Έκτορα. Εκεί αναφέρει πως ο Νέστορας συμμετείχε στους αγώνες που έγιναν στο Βουπράσιο, όταν πέθανε ο βασιλιάς του Αμαρυγκείδης, σύμμαχος και σύγχρονος του βασιλιά της Ήλιδας Αυγεία: "Πού είναι η νιότη μου και η ανδρεία εκείνη, που στο Βουπράσι εφάνη, σαν έθαπταν οι Επειοί τον μέγα πολέμαρχο Αμαρυγκέα, και έθεσαν αγώνα τα παιδιά του...".

Βυζαντινή Περίοδος Επεξεργασία

Μεγάλη ακμή γνωρίζει η Βουπρασία κατά τους Βυζαντινούς και Φράγκικους χρόνους. Μεταξύ των χωριών Ψάρι και Μανωλάδας (λένε ότι το όνομα της το πήρε από το όνομα της πριγκίπισσας της Υρμίνης Μανωλιάσσας), πιθανόν στο σημείο που είναι κτισμένη η Βάρδα έγινε το 1316 μ.χ. μάχη μεταξύ της μοίρας των Καταλωνίων, με αρχηγό τον Φερδινάρδο της Μαγιόρκας και των Ελλήνων. Οι Καταλωνοί νικήθηκαν και ο αρχηγός τους αποκεφαλίστηκε. Σημαντικό μνημείο είναι η εκκλησία της Παλαιοπαναγιάς στη Μανολάδα, βυζαντινού ρυθμού, που σώζεται μέχρι και σήμερα.

Τουρκοκρατία και Επανάσταση Επεξεργασία

Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης, όλη η Ελλάδα έπεσε στα χέρια των Τούρκων. Τα πεδινά και πλούσια κτήματα της Ηλείας μοιράστηκαν οι πασάδες, αγάδες και οι άλλοι αξιωματούχοι Οθωμανοί. Πολλά από αυτά εδώρησαν οι Έλληνες σε μοναστήρια για να μην τα πάρουν οι Τούρκοι. Αυτό έγινε και στη Βουπρασία και μάλιστα στη περιοχή της Μανολάδας, με τα περίφημα μοναστηριακά που μέχρι και σήμερα το δάσος της Στροφυλιάς ανήκει σε αυτούς (ΟΔΕΠ).

Η επανάσταση του 1821 βρίσκει τους Βουπράσιους δίπλα στον στρατηγό Σισίνη, ο οποίος είχε στρατολογήσει αγωνιστές από τη Βουπρασία (Παν. Μητρόπουλος, Γερανδρέας Τσουρούλας από το Πεντένι και άλλους). Το 1821 από τη Βάρδα πέρασε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης με 10.000 στρατό για να πολιορκήσει τους Τούρκους στο κάστρο των Πατρών. Ο Γιουσούφ πασάς το 1823 λεηλάτησε την περιοχή αρπάζοντας 4.000 γιδοπρόβατα και 300 αγελάδες. Το 1824 οι Τούρκοι περνώντας από τη Βουπρασία πηγαίνοντας για Λεχαινά και Ανδραβίδα, έσφαξαν πολλούς Βουπράσιους και πήραν αιχμαλώτους 43 γυναίκες και παιδιά. Ακόμη καταστροφικό ήταν το πέρασμα του Ιμπραήμ πασά από τη Βουπρασία πηγαίνοντας με τα στρατεύματα του για την Πάτρα και το Μεσολόγγι.

Αναφορές για τη Βουπρασία συναντάμε στον Παυσανία, ο οποίος την επισκέφθηκε το 173 π.Χ. και αναφέρει τον ποταμό Βέργα, ο οποίος ονομάζετο "βαδύ ύδωρ" στον Ηρόδοτο, ο οποίος μας πληροφορεί για τη συμμετοχή στους Μηδικούς πολέμους, καθώς επίσης και στους Στράβωνα, Απολλόδωρο, Πουκεβίλ, Μακρυγιάννη, στο συγγραφέα-γυμνασιάρχη Γεώργιο Παπανδρέου και στον ντόπιο Αλέξανδρο Τσίρο.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Ιλιάδα Β' 615-630