Γεράνι Ρεθύμνης
Συντεταγμένες: 35°21′16.0″N 24°24′9.4″E / 35.354444°N 24.402611°E
Το Γεράνι (επίσημο: το Γεράνιον) είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητας του Δήμου Ρεθύμνης στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης της Κρήτης.[1][2]
| Γεράνι | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Κρήτης |
| Περιφερειακή Ενότητα | Ρεθύμνης |
| Δήμος | Ρεθύμνης, τοπική κοινότητα Γερανίου Ρεθύμνης |
| Δημοτική Ενότητα | Νικηφόρου Φωκά |
| Δημοτική Κοινότητα | Γερανίου |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Κρήτη |
| Νομός | Ρεθύμνου |
| Υψόμετρο | 90 μέτρα |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 870 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 741 00 |
| Τηλ. κωδικός | 2831 |
Γεωγραφία Επεξεργασία
Το Γεράνι βρίσκεται περίπου 7,5 χιλιόμετρα δυτικά από το Ρέθυμνο και σε μικρή απόσταση από την νέα εθνική οδό Ρεθύμνου-Χανίων, σε υψόμετρο 90 μέτρων.[3] Βρίσκεται σε μέρος κατάφυτο από ελαιόδεντρα, παρόλο που είναι πετρώδες, βελανιδιές και χαρουπιές.
Προέλευση ονόματος Επεξεργασία
Το χωριό πήρε το όνομά του από το «γεράνι» (είδος αντλίας), από το οποίο οι κάτοικοι αντλούσαν το νερό από το μοναδικό πηγάδι που υπήρχε.[4]
Στοιχεία ιστορίας Επεξεργασία
Γενέτειρα του Απόστολου Γερανιώτη, που μαζί με το Σταυριανό Μπίρη ήταν ο τρόμος των Τούρκων όλου του νομού[5]. Το Δημοτικό Σχολείο του χωριού ιδρύθηκε το 1899 την περίοδο της Κρητικής Πολιτείας.[6]
Πληθυσμός Επεξεργασία
| Οικισμός[7] | 1913 | 1920 | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Γεράνι | 314 | 277 | 345 | 401 | 389 | 375 | 367 | 370 | 439 | 613 |
| Πετρές | 63 | 84 | ||||||||
| Σύνολο | 314 | 277 | 345 | 401 | 389 | 375 | 367 | 370 | 502 | 697 |
Αξιοθέατα Επεξεργασία
Στο σπήλαιο του Γερανίου με τον σταλαγμιτικό διάκοσμο και τις 6 αίθουσες, η αρχαιολογική έρευνα εκτός από τρεις ανθρώπινους σκελετούς, έφερε στο φως και πλήθος οστέινων και λίθινων εργαλείων νεολιθικής εποχής [8]. Βρέθηκε επίσης σπουδαίο παλαιοντολογικό υλικό που θα πρέπει να ανήκε σε πάνω από τα εκατό ενδημικά ελάφια που θα πρέπει να είχαν πεθάνει στο τέλος της εποχής του Πλειστόκαινου. Οι σκελετοί ανήκαν σε ανθρώπους που πιθανότατα παγιδεύτηκαν μέσα στο σπήλαιο ίσως λόγω κάποιου σεισμού. Το σπήλαιο ανακαλύφθηκε την 15-3-1969 κατά τη διάνοιξη παρακαμπτήριας οδού της νέας εθνικής οδού Ρεθύμνου-Χανίων.[9] Το σπήλαιο διαθέτει στις έξι αιθουσές του πλούσιο και λεπτό σταλαγμιτικό διάκοσμο (σταλακτίτες, σταλαγμίτες, στύλους, κοράλλια), αλλά δεν είναι γενικά επισκέψιμο [10][11]
Διοικητικά Επεξεργασία
Δείτε: Κοινότητα Γερανίου Ρεθύμνης
Ως οικισμός αναφέρεται επίσημα το 1925 με το ΦΕΚ 27Α - 31/01/1925 να προσαρτάται στην τότε κοινότητα Πρινέ. Το 1932 με το ΦΕΚ 169Α - 21/05/1932 αποσπάται από την κοινότητα Πρινέ και ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας.[12] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης, μαζί με τον Πετρέ, αποτελούν τη τοπική κοινότητα Γερανίου που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Νικηφόρου Φωκά του Δήμου Ρεθύμνης και σύμφωνα την απογραφή του 2011 έχει πληθυσμό 821 κατοίκους[13].
Εκκλησιαστική υπαγωγή Επεξεργασία
Ενοριακή εκκλησία είναι ο Άγιος Γεώργιος (κτίσθηκε το 1888), ενώ άλλες εκκλησίες στο χωριό είναι: ο Σωτήρας Χριστός (είσοδος χωριού), Αγία Παρασκευή, Άγιος Αντώνιος και Άγιοι Θεόδωροι. Η σημαντικότερη όμως παλιά εκκλησία είναι της Παναγιάς στο Καμάρι (Καμαριανή) δίπλα στη θάλασσα με το δασάκι από αλμυρίκια. Εκκλησιαστικά το Γεράνι υπάγεται στην Ζ΄ Αρχιερατική Περιφέρεια της Ιεράς Μητροπόλεως Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου, της Εκκλησίας της Κρήτης.
Καθημερινή ζωή, λαογραφία Επεξεργασία
Την Καθαρή Δευτέρα στο χωριό γίνεται η «Παρέλαση της Καμήλας».[14]
Μεταφορές Επεξεργασία
Υπάρχουν δρομολόγια του ΚΤΕΛ Χανίων-Ρεθύμνου που εξυπηρετούν τη συγκεκριμένη περιοχή (τρία δρομολόγια, πρωί και μεσημέρι, τις καθημερινές και όχι τα Σαββατοκύριακα),[15] η οποία εξυπηρετείται όμως και από το δρομολόγιο Ρέθυμνο-Χανιά, με συχνότερα δρομολόγια, ακόμα και το Σαββατοκύριακο.[16]
Προσωπικότητες Επεξεργασία
- Αποστολάκης Αποστόλης, δημοτικός σύμβουλος Νικηφόρου Φωκά
- Ευάγγελος Αποστολάκης, υπουργός Εθνικής Αμύνης και Αρχηγός ΓΕΕΘΑ
- Αποστολάκης Ευαγγ. Ιωάννης, διακεκριμένος Αρχιμάγειρας[17]
- Χρυσή Θεοδωρουλάκη - Βαρδινογιάννη, ευεργέτρια[18]
- Θεοδωρουλάκης Γεώργιος, επίτιμος Αρχηγός ΓΕΝ[19]
- Θεοδωρουλάκης Γ. Νικόλαος, δήμαρχος/κοινοτάρχης Γερανίου το 1922, πατέρας της Χρυσής Θεοδωρουλάκη - Βαρδινογιάννη
- Πετρακάκης Παντελής, δήμαρχος Θεσσαλονίκης το 1951 και επαγγελματίας ποτοποιός
- Tσουπάκης Ι. Ευάγγελος, συγγραφέας "Οι Κρήτες στο Αλβανικό Μέτωπο"
Άλλες πληροφορίες Επεξεργασία
Η περιοχή του Γερανίου έχει ενταχθεί στο Κτηματολογικό Γραφείο Ρεθύμνου, ήδη από 28-3-2005 (Διεύθυνση: Χορτατζή 20, ΤΚ: 74100, Ρέθυμνο.Τηλέφωνο: 28310-22403) (Άλλες περιοχές που εξυπηρετούνται από το γραφείο αυτό: Ρέθυμνο, ΄Αδελε, Αρμένοι, Ατσιπόπουλο, Επισκοπή , Μαρουλάς, Πρασιές, Πρινές, Ρουσσοσπίτι, Χρομοναστήρι).[20]
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 8. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 179.
- ↑ «Τοπική Κοινότητα Γερανίου | Γερανίου | Δήμος». www.rethymno.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Αυγούστου 2022.
- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 16. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 319.
- ↑ Λευτ. Κρυοβρυσανάκης, Ρεθυμνιώτικος Πανδέκτης, εκδόσεις Τυποσπουδή, Ρέθυμνο 1993, σελ. 111
- ↑ Στέργιου Σπανάκη, Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των Αιώνων (μητρώον των οικισμών), Γραφικές Τέχνες-Γ. Δετοράκης, Ηράκλειο 1993, τόμος Α΄, σελ. 221-222
- ↑ Κωνσταντίνος Καρατόλιος, Ιωάννης Κουτάντος, Η Ιστορία του Δημοτικού Σχολείου Γερανίου Ρεθύμνου μέσα από τα αρχεία του, Ρέθυμνο 2013, σελ. 18, isbn 978-960-93-5081-5
- ↑ Εθνική Στατιστική Αρχή, Ψηφιακή Βιβλιοθήκη (ΕΛΣΑΤ), Απογραφές 1913-2001
- ↑ Χρονολόγιο στην ιστοσελίδα Δήμου Ρεθύμνης
- ↑ «Χρήστος Μακρής, Το σπήλαιο Γεράνι,Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Θεόφραστος - Τμήμα Γεωλογίας. Α.Π.Θ.». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2012.
- ↑ Χάρης Στρατιδάκης, Τα σπήλαια του Ρεθύμνου, εκδόσεις Γραφοτεχνική, Ρέθυμνο, Μάιος 2011, σελ. 116
- ↑ «Σπήλαια Νομού Ρεθύμνου στην ιστοσελίδα τουριστικής προβολής του Νομού». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2012.
- ↑ «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Αυγούστου 2022.
- ↑ «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού Αρχειοθετήθηκε 2021-10-04 στο Wayback Machine.», σελ. 10889 (σελ. 415 του pdf)
- ↑ Έθιμα της Καθαράς Δευτέρας, στην ιστοσελίδα του Δήμου
- ↑ «Δρομολόγια ΚΤΕΛ (Ρέθυμνο-Γεράνι-Ρέθυμνο)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Δεκεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2012.
- ↑ «Δρομολόγια ΚΤΕΛ (Ρέθυμνο-Χανιά-Ρέθυμνο)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2012.
- ↑ Γιάννης Αποστολάκης: Master Chef με πατέρα υπουργό Εθνικής Άμυνας
- ↑ Προτομή Χρυσής Ιωάννου Βαρδινογιάννη
- ↑ Θεοδωρουλάκης, Γεώργιος
- ↑ «Αναζήτηση Κτηματολογικών Γραφείων». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 24 Μαρτίου 2012.