Γιοχάνες Μπραμς

Γερμανός συνθέτης και πιανίστας

Ο Γιοχάνες Μπραμς (γερμανικά: Johannes Brahms‎‎· 7 Μαΐου 1833, Αμβούργο – 3 Απριλίου 1897, Βιέννη) ήταν Γερμανός συνθέτης και πιανίστας, ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες του 19ου αιώνα. Η μουσική του συνδυάζει τη δραματική δύναμη και τη λυρική ένταση μαζί με μία ανακουφιστική ζεστασιά. Ο Μπραμς ήταν ριζοσπαστικός ως προς την αρμονική του τόλμη και την εκφραστική του δεινότητα, αλλά συντηρητικός στη χρήση των παραδοσιακών ή και αρχαϊκών ακόμη μουσικών δομών. Για να καταλάβουμε καλύτερα το χαρακτήρα και την τεχνική σύνθεσης του Μπραμς, μπορούμε να ανατρέξουμε στο δοκίμιο του Σένμπεργκ: «Μπραμς, ο Προοδευτικός», στο οποίο αναιρείται η μέχρι τότε κρατούσα εικόνα του Μπραμς ως συντηρητικού και αναδεικνύεται η προοδευτικότητα της μουσικής του τουλάχιστον όσον αφορά στην οργάνωση των μουσικών φράσεων.

Γιοχάνες Μπραμς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Johannes Brahms (Γερμανικά)
Γέννηση7 Μαΐου 1833
Αμβούργο[1][2][3]
Θάνατος3 Απριλίου 1897 (63 ετών)
Βιέννη[4][2][5]
Αιτία θανάτουκαρκίνος του ήπατος[6]
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια[6]
Τόπος ταφήςΚεντρικό Νεκροταφείο της Βιέννης
ΚατοικίαΒιέννη (από 1862)[6]
ΨευδώνυμοG.W. Marks
Χώρα πολιτογράφησηςΑμβούργο
Θρησκείααγνωστικισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓερμανικά[7][6][8]
Εκπαίδευσηδιδάκτωρ μουσικής
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυνθέτης[9][6]
διευθυντής ορχήστρας
πιανίστας[6]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο Μουσικής και Ερμηνευτικών Τεχνών της Βιέννης
Ακαδημία Τραγουδιού της Βιέννης (1862–1864)[6]
Σύλλογος Φίλων της Μουσικής της Βιέννης (1872–1875)[6]
Αξιοσημείωτο έργοSymphony No. 4[6]
Συμφωνία Νο.1[6]
Academic Festival Overture
Tragic Overture
A German Requiem[6]
Symphony No. 3
Ουγγρικοί Χοροί
Clarinet Sonatas
Επηρεάστηκε απόΒόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ
Λούντβιχ βαν Μπετόβεν
Περίοδος ακμής1843
Οικογένεια
ΓονείςJohann Jakob Brahms[6] και Johanna Henrica Christian jester[6]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΤάγμα της Αξίας για τις Τέχνες και Επιστήμες (1886)[6]
Βαυαρικό Μαξιμιλιανό Τάγμα για τις Επιστήμες και Τέχνες (Ιανουάριος 1874)[6]
χρυσό μετάλλιο της Βασιλικής Φιλαρμονικής Εταιρείας (1877)
honorary doctor of the University of Wrocław (11  Μαρτίου 1879)[6]
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ (1877)[6]
επίτιμος πολίτης του Αμβούργου (1889)[6]
Τάγμα του Λεοπόλδου (Αυστρία) (1893)[6]
Αυστριακή διάκριση για την επιστήμη και τη τέχνη
Ιστότοπος
www.brahms-institut.de/index.php/de/allgemeines
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία Επεξεργασία

Γεννήθηκε στο Αμβούργο το 1833 από φτωχή οικογένεια. Ο πατέρας του, κοντραμπασίστας στο επάγγελμα, διέκρινε από πολύ νωρίς το ταλέντο του και φρόντισε εγκαίρως να λάβει την κατάλληλη μουσική παιδεία. Όταν ο Μπραμς ήταν 20 χρονών, ο Σούμαν, που ήταν 23 χρόνια μεγαλύτερός του, μελέτησε ορισμένες από τις συνθέσεις του και εξήγγειλε τη γέννηση μιας μεγαλοφυΐας. Υπάρχει η γενική πεποίθηση ότι ο Μπραμς και η σύζυγος του Ρόμπερτ Σούμαν, η πιανίστρια και συνθέτρια Κλάρα Βικ-Σούμαν, ήταν ερωτευμένοι, αλλά ότι η σχέση τους δεν ολοκληρώθηκε ίσως ποτέ, ούτε μετά το θάνατο του Σούμαν το 1856. Στη ζωή του Μπραμς έμελλε να υπάρξουν και άλλες αισθηματικές περιπέτειες, οι περισσότερες όμως από αυτές ήταν μονομερείς. Ο συνθέτης δεν παντρεύτηκε ποτέ.

Το 1855, άρχισε τις εμφανίσεις του ως πιανίστας. Κατέλαβε τη θέση του διευθυντή ορχήστρας στην πριγκηπική αυλή του Ντέτμολντ και το 1859 ίδρυσε και ανέλαβε τη διεύθυνση μιας γυναικείας χορωδίας στο Αμβούργο. Απογοητευμένος από την αδυναμία του να διοριστεί διευθυντής της Φιλαρμονικής του Αμβούργου, ο Μπραμς εγκαταστάθηκε το 1863 στη Βιέννη όπου πέρασε την υπόλοιπή του ζωή. Δεν έγραψε ποτέ όπερα, αλλά συνέθεσε αριστουργήματα σε όλα σχεδόν τα υπόλοιπα μουσικά είδη: τέσσερις συμφωνίες, τέσσερα κοντσέρτα, δύο σερενάτες για ορχήστρα και δύο εισαγωγές. Συνέθεσε επίσης το «Γερμανικό Ρέκβιεμ» (έντονα προσωπικού ύφους)[10] και άλλα χορωδιακά έργα με συνοδεία και a capella, τραγούδια, μεγάλο όγκο έργων για μουσική δωματίου, τις παραλλαγές Χάυντν για ορχήστρα, τις παραλλαγές Χέντελ και Παγκανίνι για πιάνο, δεκάδες έργα για πιάνο (ήταν το αγαπημένο του όργανο), αλλά και έργα για εκκλησιαστικό όργανο. Πρέπει επίσης να μνημονεύσουμε τους ιδιαίτερα δημοφιλείς «Ουγγρικούς Χορούς» για τέσσερα χέρια, που γνώρισαν μετά τον Μπραμς πολλές ενορχηστρώσεις.

Ο Μπραμς αντιτάχθηκε στον ριζοσπαστισμό των πρωτοπόρων συνθετών Λιστ και Βάγκνερ και δέχτηκε επιθέσεις από τους οπαδούς τους. Προτού φτάσει στο τέλος της ζωής του, μεγάλο μέρος αυτής της πολεμικής είχε καταλαγιάσει. Μουσικοί και ακροατές είχαν αρχίσει να καταλαβαίνουν ότι μπορεί κανείς να αγαπά τη μουσική που γεννήθηκε και στα δύο αντιμαχόμενα ιδεολογικά στρατόπεδα.

Ο Μπραμς πέθανε από καρκίνο του ήπατος στη Βιέννη, στις 3 Απριλίου 1897. Στην κηδεία του παρέστησαν χιλιάδες θαυμαστές του απ’ όλη την Ευρώπη και οι σημαίες κυμάτισαν μεσίστιες σε όλα τα πλεούμενα στο λιμάνι του Αμβούργου.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10  Δεκεμβρίου 2014.
  2. 2,0 2,1 «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  3. «Brahms, Johannes» (Γερμανικά) σελ. 406.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2014.
  5. Ιστορικό Αρχείο Ρικόρντι. 1510. Ανακτήθηκε στις 3  Δεκεμβρίου 2020.
  6. 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 6,11 6,12 6,13 6,14 6,15 6,16 6,17 6,18 6,19 6,20 «Biographisches Jahrbuch und Deutscher Nekrolog». (Γερμανικά) Biographisches Jahrbuch und Deutscher Nekrolog. Βερολίνο. σελ. 90-96.
  7. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13891799w. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  8. CONOR.SI. 6811235.
  9. The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/17305. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  10. Ξεπαπαδάκου, Αύρα (2008). «Ένας επικήδειος του θανάτου: Johannes Brahms, Ένα Γερμανικό Ρέκβιεμ». Έντυπο Πρόγραμμα Johannes Brahms, Ένα Γερμανικό Ρέκβιεμ, Θεσσαλονίκη: Οργανισμός Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης, 5-7.. 

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Μουτσόπουλος, Ευάγγελος, «Οι θεμελιώδεις κατηγορίες του ήθους στη μουσική του J. Brahms: Δραματικό, τραγικό και χιουμοριστικό». Νέα Εστία 121 (1987), 295-303 και στο: Πρακτικά της Ακαδημίας Αθηνών 62/Β (1987), 47-59.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία