Βικιπαίδεια

Γκέτο του Οπάτουφ

Ναζιστικό γκέτο στην κατεχόμενη Πολωνία

Συντεταγμένες: 50°48′0.000″N 21°25′59.999″E / 50.80000000°N 21.43333306°E / 50.80000000; 21.43333306

Το Γκέτο του Οπάτουφ ήταν ένα γκέτο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το οποίο δημιουργήθηκε από τη Ναζιστική Γερμανία με σκοπό τη δίωξη και την εκμετάλλευση των ντόπιων Εβραίων στην πόλη Οπάτουφ κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής της Πολωνίας.[3] Ο κατά προσέγγιση αριθμός των Εβραίων που περιορίζονταν στο γκέτο ήταν περίπου δέκα χιλιάδες,[4] συμπεριλαμβανομένης μιας ομάδας απελαθέντων από την Τσεχία και την Αυστρία.[5] Ξεκινώντας τον Ιανουάριο του 1942, η Σούτσσταφφελ διεξήγαγε μαζικές ενέργειες πυροβολισμών στο εβραϊκό νεκροταφείο στο Οπάτουφ, όπου τα πτώματα των θυμάτων του γκέτο θάφτηκαν επίσης κατά εκατοντάδες.[3]

Γκέτο του Οπάτουφ
Αιχμάλωτοι Εβραίοι, συγκεντρωμένοι για καταναγκαστική εργασία στο Οπάτουφ, πριν από την εκκαθάριση του Γκέτο του Οπάτουφ από τη Σούτσσταφφελ.
Χάρτης
Είδοςγκέτο στην κατεχόμενη από τη Ναζιστική Γερμανία Ευρώπη[1][2]
Γεωγραφικές συντεταγμένες50°48′0″N 21°26′0″E
Διοικητική υπαγωγήΟπάτουφ
ΧώραΠολωνία
Commons page Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Ιστορία

Επεξεργασία

Αρχικά, το Γκέτο του Οπάτουφ, που δημιουργήθηκε από τη Ναζιστική Γερμανία το 1940, ήταν ένα ανοιχτού τύπου γκέτο, κατά μήκος των οδών Γιοσελεβίτσα (Joselewicza), Ζατίλνα (Zatylna), Βόνσκα (Wąska) και Σταροβαουόβα (Starowałowa).[3] Ο νεοδιορισμένος Γερμανός Kreishauptman, Ότο Ρίτερ, διέταξε όλους τους Χριστιανούς Πολωνούς να μετεγκατασταθούν αλλού από την περιοχή και σχημάτισε τη Γιούντενρατ για να βοηθήσει να οριστούν Εβραίοι έτοιμοι για εργασία. Η νέα Εβραϊκή Αστυνομία του Γκέτο (Judenpolizei) μεταφέρθηκε στο κτίριο της ηλεκτρικής εταιρείας, ντυμένη με στολές της Μπλε Αστυνομίας και εξοπλισμένη με λαστιχένια γκλομπ.[3] Όλα τα καταστήματα παρέμειναν ανοιχτά, αλλά εισήχθησαν κουπόνια τροφίμων για να περιοριστεί η διανομή ελεγχόμενων τροφίμων, όπως το κρέας και τα δημητριακά. Ο πληθυσμός του γκέτο εκείνη την εποχή ήταν περίπου 7.000 άτομα. Εκδιωχθέντες μεταφέρθηκαν από μικρότερες πόλεις, αλλά και από τη Βιέννη. Ο σοβαρός συνωστισμός οδήγησε σε σταθερά αυξανόμενο αριθμό θανάτων.[3]

Εκκαθάριση του γκέτο

Επεξεργασία

Το γκέτο έκλεισε επίσημα από έξω στις 13 Μαΐου 1942 ως προετοιμασία για την τελική εκκαθάρισή του. Αρκετούς μήνες αργότερα, στις 20 Οκτωβρίου 1942, κατά τη διάρκεια της Επιχείρησης Ράινχαρντ, η Σούτσσταφφελ με τη βοήθεια της Αστυνομίας Τάξης και των αντρών Τραβνίκι συγκέντρωσαν 6.500 Εβραίους άνδρες, γυναίκες και παιδιά στο κέντρο της πόλης, στην Πλατεία Ταργκοβίτσα. Αναγκάστηκαν να περπατήσουν περίπου 18 χλμ. στη σιδηροδρομική στάση στο Γιασίτσε, σε μια στήλη μήκους ενός χιλιομέτρου. Οι πιο αδύναμοι πιο απομακρυσμένοι στο πίσω μέρος χτυπήθηκαν και πυροβολήθηκαν από τους δωδεκάδες. Οι τρόφιμοι του γκέτο φορτώθηκαν στο τρένο του Ολοκαυτώματος στο Γιασίτσε, με 120 άτομα σε κάθε βαγόνι που είχαν μόνο έναν κουβά ως τουαλέτα.[6] Το ταξίδι των λιγότερο από 300 χλμ. χρειάστηκε τρεις μέρες. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, δεν έλαβαν φαγητό ή νερό. Όσοι κατάφεραν να επιβιώσουν από τη μεταφορά στο στρατόπεδο εξόντωσης Τρεμπλίνκα, πέθαναν στους θαλάμους αερίων του λίγο μετά την άφιξή τους.[3]

Μόνο ένα άτομο από τη μεταφορά από το Οπάτουφ είναι γνωστό ότι γλίτωσε το θάνατο στην Τρεμπλίνκα. Ο Σάμουελ Βίλενμπεργκ, 19 ετών τότε, γλίτωσε από τη Σούτσσταφφελ και τοποθετήθηκε στην εβραϊκή μονάδα Ζοντερκομάντο στο Στρατόπεδο 2 Auffanglager για τους επόμενους μήνες.[7] Στις 2 Αυγούστου 1943, ο Βίλενμπεργκ συμμετείχε στην εξέγερση στην Τρεμπλίνκα. Ήταν μεταξύ περίπου 200-300 κρατουμένων που διέσχισαν την περίμετρο του στρατοπέδου, κυνηγημένοι από τη Σούτσσταφφελ με αυτοκίνητα και άλογα. Οι μισοί Εβραίοι πιάστηκαν και σκοτώθηκαν.[8] Ο Βίλενμπεργκ ήταν ένας από τους περίπου 70 αντάρτες που επέζησαν μέχρι το τέλος του πολέμου.[9]

 
Πλακέτα αφιερωμένη στο Γκέτο του Οπάτουφ, 1939-1942

Μετά την απέλαση στην Τρεμπλίνκα, περίπου 2.000 κρατούμενοι για καταναγκαστική εργασία παρέμειναν ως εργάτες για την Oemler GmbH. Στάλθηκαν σε άλλα στρατόπεδα εργασίας το 1943-44, συμπεριλαμβανομένων των Σαντόμιες, Σταραχοβίτσε και Ράντομ, όπου δεν επέστρεψαν ποτέ. Μερικοί στάλθηκαν στη HASAG στο Σκαρζίσκο-Καμιένα (το σύνολο των 35.000 Εβραίων χάθηκαν στο στρατόπεδο της HASAG πριν από το τέλος του πολέμου).[10] Έτσι, η κοινότητα εξαφανίστηκε εντελώς. Οι γερμανικές αρχές στην πόλη οργάνωσαν μια πώληση με ότι είχε μείνει πίσω στο εγκαταλελειμμένο γκέτο. Οι φτωχές πολωνικές οικογένειες πήραν κουβέρτες, μαξιλάρια και χειμερινά ρούχα για να επιβιώσουν.[3]

Το Οπάτουφ καταλήφθηκε από τον Κόκκινο Στρατό στις 16 Ιανουαρίου 1945.[11] Μόνο περίπου 300 Εβραίοι είναι γνωστό ότι είχαν επιζήσει.[4] Μεταξύ των Εβραίων που διασώθηκαν στο Οπάτουφ ήταν η δεκατετράχρονη Ρίνα Σιντουόφκσα (Rina Szydłowska), την οποία έκρυβε για σχεδόν δύο χρόνια η Μάρια Ζαλέσκα (Maria Zaleska), η Πολωνική Δίκαιη των Εθνών που αναγνωρίστηκε από τον Γιαντ Βασσέμ το 1987,[12] καθώς και οι Ίζραελ και Φραντίσκα Ρουμπίνεκ, που διασώθηκαν από τη Ζόφια Μπάνια (Zofia Bania) και την οικογένειά της, οι οποίοι τιμήθηκαν μετά θάνατον το 2011.[13]

Σύμφωνα με την τοπική απογραφή, 50 Εβραίοι επέστρεψαν στο Οπάτουφ μετά τον πόλεμο.[14] Αντιμέτωποι με επιθετική συμπεριφορά στην πόλη, οι παλιννοστούντες άρχισαν να μεταναστεύουν και τελικά, μόνο ένας Εβραίος έμεινε.[14]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ «The Yad Vashem encyclopedia of the ghettos during the Holocaust» (Αγγλικά) Γιαντ Βασσέμ. Ιερουσαλήμ. 2009. ISBN-13 978-965-308-345-5. ISBN-10 965-308-345-7.
  2. ↑ Μουσείο Μνήμης του Ολοκαυτώματος των Ηνωμένων Πολιτειών: «Encyclopedia of Camps and Ghettos, 1933-1945» (Αγγλικά) Indiana University Press. 2009.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 Aleksandra Gadkowska (20 Μαΐου 2014). «Historia cmentarza żydowskiego i jego likwidacji w Opatowie» [History of the Jewish cemetery in Opatow]. Żydowski Instytut Historii. Starostwo Powiatowe w Opatowie. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2015. 
  4. ↑ 4,0 4,1 Virtual Shtetl (2014). «World War II ghetto in Opatów». Μουσείο Ιστορίας των Πολωνοεβραίων. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (Deportations) στις 3 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2015. 
  5. ↑ Virtual Shtetl (2014). «History of the Jewish community in Opatów». Μουσείο Ιστορίας των Πολωνοεβραίων. Part one of five. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Σεπτεμβρίου 2015. 
  6. ↑ Joshua Brandt (April 22, 2005). "Holocaust survivor story". Jewish news weekly of Northern California. Retrieved 21 April 2015.
  7. ↑ M.P.W. (2013). «Samuel Willenberg». Powstańcze biogramy. Muzeum Powstania Warszawskiego. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2015. 
  8. ↑ Rajzman, Samuel (1945), «Uprising in Treblinka», "Uprising in Treblinka" [in] U.S. Congress. House Committee on Foreign Affairs. Punishment of war criminals, 120–125. 79th Cong., 1st sess. Washington, D.C.: GPO, 1945. (Holocaust History.org), http://holocaust-history.org/operation-reinhard/uprising-in-treblinka.shtml, ανακτήθηκε στις 21 April 2015 
  9. ↑ Holocaust Encyclopedia (June 10, 2013), Treblinka: Chronology United States Holocaust Memorial Museum. Retrieved August 12, 2013.
  10. ↑ Mateusz Bolechowski (17 Ιουλίου 2014). «Przywrócą prawdę o Hasagu. W skarżyskim obozie pracy w czasie wojny zginęło około 35 tysięcy osób». Print. EchoDnia.eu. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2015. 
  11. ↑ Overview: "Getta Żydowskie" by Gedeon (in πολωνική) and "Ghetto List" by Michael Peters.
  12. ↑ Γιαντ Βασσέμ (2015). «Zaleska Maria. Rescue Story». The Righteous Among The Nations. Γιαντ Βασσέμ. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2015. 
  13. ↑ Γιαντ Βασσέμ (2015). «Bania Zofia (1907 – 1991 )». The Righteous Among The Nations. Γιαντ Βασσέμ. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2015. 
  14. ↑ 14,0 14,1 Urbański, Krzysztof (2004). Zagłada Żydów w dystrykcie radomskim. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej. σελ. 60. ISBN 83-7271-260-3. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γκέτο_του_Οπάτουφ&oldid=10135985"