Η δέσμευση άνθρακα είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για την περιγραφή της δέσμευσης και της μακροχρόνιας αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα. Αποτελεί μια μέθοδο μείωσης της ποσότητας διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα με στόχο τη μείωση της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής.[2][3][4] Η δέσμευση άνθρακα συμβαίνει τόσο φυσικά όσο και ως αποτέλεσμα ανθρωπογενών δραστηριοτήτων και συνήθως αναφέρεται στην αποθήκευση άνθρακα που έχει την άμεση δυνατότητα να γίνει αέριο διοξείδιο του άνθρακα. Σε απάντηση στις αυξανόμενες ανησυχίες σχετικά με την κλιματική αλλαγή που οφείλεται σε αυξημένες συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, έχει προκύψει σημαντικό ενδιαφέρον για τη δυνατότητα αύξησης του ρυθμού δέσμευσης άνθρακα μέσω αλλαγών στη χρήση γης και στη δασοκομία και επίσης μέσω τεχνικών γεωμηχανικής όπως η δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα (CCS).[3]

Σχηματική παρουσίαση τόσο της επίγειας όσο και της γεωλογικής δέσμευσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από βαριά βιομηχανία, όπως μια χημική μονάδα.[1]

Περιγραφή Επεξεργασία

 
Προτεινόμενη έναντι εφαρμοσμένης ετήσιας δέσμευσης CO2 σε παγκόσμιο επίπεδο. Πάνω από το 75% των προτεινόμενων έργων επεξεργασίας φυσικού αερίου έχουν υλοποιηθεί, με αντίστοιχα στοιχεία για άλλα βιομηχανικά έργα και έργα ηλεκτροπαραγωγής να είναι περίπου 60% και 10%, αντίστοιχα.[5]

Η δέσμευση άνθρακα μπορεί να αναφέρεται συγκεκριμένα σε[6]:

  • Διαδικασία απομάκρυνσης του άνθρακα από την ατμόσφαιρα και εναπόθεσής του σε μια δεξαμενή. Όταν πραγματοποιείται στοχευμένα, αυτό μπορεί να αναφέρεται ως απομάκρυνση διοξειδίου του άνθρακα, η οποία είναι μια μορφή γεωμηχανικής.
  • Δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα (CCS), όπου το διοξείδιο του άνθρακα απομακρύνεται από τα καυσαέρια (π.χ. σε σταθμούς παραγωγής ενέργειας) πριν αποθηκευτεί σε υπόγειες δεξαμενές.
  • Φυσική βιογεωχημική ανακύκλωση άνθρακα μεταξύ της ατμόσφαιρας και των δεξαμενών, όπως μέσω χημικών επιδράσεων στους βράχους λόγω καιρικών συνθηκών.

Το Πρωτόκολλο του Κιότο επιτρέπει στις χώρες να λαμβάνουν πιστώσεις για τις δραστηριότητες δέσμευσης άνθρακα στον τομέα της δασοκομίας και άλλων χρήσεων γης (LULUCF). Τέτοιες δραστηριότητες μπορουν να περιλαμβάνουν δάσωση (μετατροπή μη δασικών εκτάσεων σε δάσος), αναδάσωση (μετατροπή παλαιότερων δασικών εκτάσεων σε δάσος), βελτιωμένες δασικές ή γεωργικές πρακτικές και αναβλάστηση. Ειδικότερα οι βελτιωμένες δασικές και γεωργικές πρακτικές μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην απομάκρυνση του διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα με σχετικά χαμηλό κόστος. Αυτές οι δραστηριότητες θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν βελτιωμένη διαχείριση των καλλιεργειών και της βοσκής, όπως πιο αποτελεσματική χρήση λιπασμάτων για την πρόληψη της έκπλυσης των αχρησιμοποίητων νιτρικών, πρακτικές οργώματος που ελαχιστοποιούν τη διάβρωση του εδάφους, αποκατάσταση οργανικών εδαφών και αποκατάσταση υποβαθμισμένων εδαφών. Επιπλέον, η διαφύλαξη των υπαρχόντων δασών, ιδίως των τροπικών δασών του Αμαζονίου, είναι σημαντική για τη συνεχιζόμενη δέσμευση του άνθρακα από αυτές τις βασικές χερσαίες δεξαμενές.[3]

Επιπλέον, για να μετριαστεί η υπερθέρμανση του πλανήτη έχει προταθεί νέα τεχνολογία δέσμευσης άνθρακα που ονομάζεται δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα (CCS). Στη διαδικασία CCS, το διοξείδιο του άνθρακα διαχωρίζεται πρώτα από άλλα αέρια που περιέχονται στις βιομηχανικές εκπομπές. Στη συνέχεια συμπιέζεται και μεταφέρεται σε μια τοποθεσία που είναι απομονωμένη από την ατμόσφαιρα για μακροχρόνια αποθήκευση. Οι κατάλληλες θέσεις αποθήκευσης μπορεί να περιλαμβάνουν γεωλογικούς σχηματισμούς, όπως βαθείς αλατούχους σχηματισμούς (ιζηματογενή πετρώματα των οποίων οι πόροι είναι κορεσμένοι με νερό που περιέχει υψηλές συγκεντρώσεις διαλυμένων αλάτων), άδειες δεξαμενές πετρελαίου και φυσικού αερίου ή τον βαθύ ωκεανό. Παρόλο που το CCS αναφέρεται συνήθως στη δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα απευθείας από την πηγή εκπομπής προτού απελευθερωθεί στην ατμόσφαιρα, μπορεί επίσης να περιλαμβάνει τεχνικές όπως η χρήση μηχανημάτων καθαρισμού και "τεχνητά δέντρα" για την απομάκρυνση του διοξειδίου του άνθρακα από τον περιβάλλοντα αέρα.[3]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «CCS Explained». UKCCSRC (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Ιουνίου 2021. 
  2. «What is carbon sequestration?». www.usgs.gov (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Ιουνίου 2021. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 «carbon sequestration | Definition, Methods, & Climate Change». Encyclopedia Britannica (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Ιουνίου 2021. 
  4. Keenan, T.F.; Williams, C.A. (2018-10-17). «The Terrestrial Carbon Sink» (στα αγγλικά). Annual Review of Environment and Resources 43 (1): 219–243. doi:10.1146/annurev-environ-102017-030204. ISSN 1543-5938. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2021-06-24. https://web.archive.org/web/20210624202451/https://www.annualreviews.org/doi/10.1146/annurev-environ-102017-030204. Ανακτήθηκε στις 2021-06-19. 
  5. Abdulla, Ahmed; Hanna, Ryan; Schell, Kristen R; Babacan, Oytun; Victor, David G (2020-12-30). «Explaining successful and failed investments in U.S. carbon capture and storage using empirical and expert assessments». Environmental Research Letters 16 (1): 014036. doi:10.1088/1748-9326/abd19e. ISSN 1748-9326. https://iopscience.iop.org/article/10.1088/1748-9326/abd19e. 
  6. Sedjo, Roger; Sohngen, Brent (2012-08-01). «Carbon Sequestration in Forests and Soils». Annual Review of Resource Economics 4 (1): 127–144. doi:10.1146/annurev-resource-083110-115941. ISSN 1941-1340. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2021-06-24. https://web.archive.org/web/20210624201101/https://www.annualreviews.org/doi/10.1146/annurev-resource-083110-115941. Ανακτήθηκε στις 2021-06-19.