Δημήτριος Λάσκαρις Λεοντάρης
Ο Δημήτριος Λάσκαρις Λεοντάρης ή Λεοντάριος (απεβ. στις 6 Σεπτεμβρίου 1431) ήταν σημαντικός Βυζαντινός πολιτικός και στρατιωτικός ηγέτης των αρχών του 15ου αι., υπηρετώντας υπό τους Αυτοκράτορες Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγο (βασ. 1391–1425) και Ιωάννη Η΄ Παλαιολόγο (βασ. 1425–1448).
| Δημήτριος Λάσκαρις Λεοντάρης | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Δημήτριος Λάσκαρις Λεοντάρης (Ελληνικά) |
| Γέννηση | 14ος αιώνας |
| Θάνατος | 6 Σεπτεμβρίου 1431 Κωνσταντινούπολη |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | διπλωμάτης |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Βαθμός/στρατός | ναύαρχος |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Ambassador of the Byzantine Empire to the Ottoman Empire |
Βιογραφία
ΕπεξεργασίαΤίποτε δεν είναι γνωστό για την πρώιμη ζωή του Λεοντάρη, εκτός από μία δήλωση του ιστορικού Μιχαήλ Δούκα ότι ο Λεοντάρης είχε υπηρετήσει με διάκριση ως αξιωματικός στον Μορέα και τη Θεσσαλία τη δεκαετία του 1390[1]. Ο Λεοντάρης εμφανίζεται για πρώτη φορά στις ιστορικές πηγές το 1403. Ως στενός φίλος και έμπιστος πράκτορας του Μανουήλ Β΄, συνόδευσε τον εξάδελφο εκείνου Ιωάννη Ζ΄ Παλαιολόγο στη Θεσσαλονίκη, τη δεύτερη πόλη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, η οποία είχε παραχωρηθεί στον Ιωάννη Ζ΄ ως ημι-ανεξάρτητη πρόσοδος από τον Μανουήλ Β΄. Ο Λεοντάρης παρέμεινε στην πόλη και υπηρέτησε ως σύμβουλος του Ιωάννη Ζ΄ και σύνδεσμος του Μανουήλ Β΄ μέχρι το τέλος του πρώτου το 1408 [2][3] Στο σημείο αυτό, ο Μανουήλ Β΄ τον τοποθέτησε ως διδάσκαλο και αντιβασιλιά τού μικρού γιου του, του δεσπότη Ανδρόνικου Παλαιολόγου, ο οποίος διαδέχθηκε τον Ιωάννη Ζ΄ ως κυβερνήτης της Θεσσαλονίκης.[2][3]
Ο Λεοντάρης παρέμεινε στη Θεσσαλονίκη ως αποτελεσματικός κυβερνήτης της μέχρι το 1415/16,[4] όταν ο Οθωμανός πρίγκιπας Ντουσμετζέ Mουσταφά και ο Τζιουναΐντ του Αϊδινίου κατέφυγαν στην πόλη, μετά από μία αποτυχημένη προσπάθεια να καταλάβουν την Ευρωπαϊκή επικράτεια των Οθωμανών από τον Μωάμεθ Α΄ (βασ. 1413–1421). Ο Μωάμεθ Α΄ απαίτησε την παράδοση τού επαναστάτη, αλλά ο Λεοντάρης τον παρέπεμψε στον Μανουήλ Β΄ στην Κωνσταντινούπολη. Τελικά επετεύχθη συμφωνία, σύμφωνα με την οποία ο Μουσταφά θα κρατούνταν εξόριστος στο Βυζαντινό νησί της Λήμνου και ο Τζιουναΐντ στην Κωνσταντινούπολη, με αντάλλαγμα μία ετήσια επιδότηση 300.000 άσπρων. Ο ίδιος ο Λεοντάρης συνόδευσε τον Μουσταφά στο πλοίο στην Κωνσταντινούπολη[1][5].
Στα τέλη του 1420 με αρχές του 1421 και ξανά τον Μάιο του 1421, ο Λεοντάρης εστάλη από τον Μανουήλ Β΄ στον Μωάμεθ Α΄ σε αποστολές καλής θέλησης, καθώς αυξάνονταν οι αναφορές για προετοιμασίες για μία Οθωμανική επίθεση στην Κωνσταντινούπολη. Η πρώτη συνάντηση έγινε κατά τη διάβαση του Βοσπόρου από τον Μωάμεθ Α΄. Ο Λεοντάρης, επικεφαλής μίας ομάδας Βυζαντινών αριστοκρατών και αξιωματούχων και εφοδιασμένος με δώρα, συνάντησε τον Μωάμεθ Α΄ στο προάστιο Κουτουλός της Κωνσταντινούπολης (πιθανόν το σύγχρονο Kurtuluş) και τον συνόδευσε στο Διπλοκιόνιον (σημερινό Beşiktaş), όπου τον περίμεναν ο Αυτοκράτορας και οι γιοι του στην γαλέρα τους. Η δεύτερη συνάντηση ήταν μία πλήρης πρεσβεία στην κατοικία του σουλτάνου στην Αδριανούπολη τον Μάιο του 1421, πιθανώς συνδεδεμένη με μία υποτιθέμενη τροποποίηση στη διαθήκη του Μωάμεθ Α΄, που θα έκανε τον Μανουήλ Β΄ κηδεμόνα των δύο μικρότερων γιων του. Ο Λεοντάρης έγινε δεκτός εγκάρδια, αλλά οι διαπραγματεύσεις αποτράπηκαν από το τέλος του σουλτάνου στις 21 Μαΐου. Για να αποφευχθεί ένας άλλος αγώνας για διαδοχή, το τέλος του Μωάμεθ Α΄ κρατήθηκε μυστικό για λίγο και ο Λεοντάρης βρέθηκε σε κατ' οίκον περιορισμό. Μόνο με δυσκολία κατάφερε να μάθει νέα για το τέλος του σουλτάνου και να τα αναφέρει στην Κωνσταντινούπολη[1][5].
Μετά το τέλος του Μωάμεθ Α΄, η στασιαστική φατρία στη Βυζαντινή Αυλή, με επικεφαλής τον γιο τού Μανουήλ Β΄ και συναυτοκράτορα Ιωάννη Η΄, έγινε ανερχόμενη και ο Μανουήλ Β΄ παραιτήθηκε από τον ουσιαστικό έλεγχο του κράτους, υπέρ τού Ιωάννη Η΄[5]. Ο Λεοντάρης απελευθέρωσε τον Μουσταφά και τον Τζουναΐντ από την εξορία τους και στον Οθωμανό πρίγκιπα υποσχέθηκε την Αυτοκρατορική υποστήριξη εναντίον του Μουράτ Β΄, εάν παρέδιδε το στρατηγικά σημαντικό φρούριο της Καλλίπολης. Με τη Βυζαντινή υποστήριξη, ο Μουσταφά πολιόρκησε και κατέλαβε την Καλλίπολη και κατάφερε γρήγορα να εδραιώσει την εξουσία του στις ευρωπαϊκές επικράτειες των Οθωμανών. Ωστόσο, όταν ο Λεοντάρης στάλθηκε για να απαιτήσει την Καλλίπολη από τον Μουσταφά, απορρίφθηκε. Τελικά ο Μουσταφά ηττήθηκε από τον Μουράτ Β΄ την άνοιξη του 1422, εγκαταλείφθηκε από τους υποστηρικτές του, πιάστηκε και εκτελέστηκε[1][5].
Ο Λεοντάρης εμφανίζεται ξανά το 1427, όταν ηγήθηκε του Βυζαντινού στόλου στην τελευταία του ναυτική νίκη, επί των δυνάμεων του Καρόλου Α΄ Τόκκο (βασ. 1411–1429) στη μάχη των Εχινάδων[1][6]. Αργότερα αποσύρθηκε σε ένα μοναστήρι, με το μοναστικό όνομα Δανιήλ και απεβίωσε πιθανώς στις 6 Σεπτεμβρίου 1431. Κηδεύτηκε στη μονή Πέτρας στην Κωνσταντινούπολη[1][7]. Ο Μάρκος ο Ευγενικός και ο Γεννάδιος Σχολάριος έγραψαν επικήδειους λόγους προς τιμήν του.ref name="PLP" />[7].
Οικογένεια
ΕπεξεργασίαΛίγα είναι γνωστά για την οικογένειά του, εκτός από το ότι είχε αδέλφια και ήταν νυμφευμένος, έχοντας έναν γνωστό γιο, τον:
- Ιωάννη Λάσκαρη Λεοντάρη[1].
Βιβλιογραφικές αναφορές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Trapp, Beyer & Sturm-Schnabl 1983.
- ↑ 2,0 2,1 Barker 1969.
- ↑ 3,0 3,1 Necipoğlu 2009.
- ↑ Nicol 1993.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Barker 1969
- ↑ Setton 1978
- ↑ 7,0 7,1 Sideras 1994
Πηγές
Επεξεργασία- Barker, John (1969). Manuel II Paleologus (1391–1425): A Study in Late Byzantine Statesmanship. New Brunswick, New Jersey: Rutgers University Press. ISBN 0-8135-0582-8.
- Necipoğlu, Nevra (2009). Byzantium between the Ottomans and the Latins: Politics and Society in the Late Empire. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-40388-8.
- Nicol, Donald MacGillivray (1993). The Last Centuries of Byzantium, 1261-1453 (Second ed.) (2nd έκδοση). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-43991-6.
- Setton, Kenneth M. (1978). The Papacy and the Levant, 1204-1571. Volume II: The Fifteenth Century. Philadelphia: The American Philosophical Society. ISBN 0-87169-127-2.
- Sideras, Alexander (1994), Die Byzantinischen Grabreden: Prosopographie, Datierung, Überlieferung. 142 Epitaphien und Monodien aus dem Byzantinischen Jahrtausend, Vienna: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, ISBN 978-3-7001-2159-6, https://books.google.com/books?id=VzUjAQAAIAAJ
- Trapp, Erich· Beyer, Hans-Veit· Sturm-Schnabl, Katja (1983). Prosopographisches Lexikon der Palaiologenzeit, τόμ. 6: "14676. Λεοντάρης, Δημήτριος Λάσκαρις". Wien: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften. ISBN 3-7001-3003-1.