Δημήτριος Παπαγιαννούσης

(Ανακατεύθυνση από Δημήτριος Παπαγιανούσης)

Ο Δημήτριος Παπαγιαννούσης (1750 - 1828) υπήρξε Μητροπολίτης Βελιγραδίου και Βουδαπέστης. Γεννήθηκε στα Σέρβια και ήταν γνωστός επίσης ως Πόποβιτς ή Ποποβίκης (το όνομα Πόποβιτς ήταν το πλέον συνηθισμένο «επίθεμα» των Ελλήνων μεταναστών στην Ουγγαρία). Εκπαιδεύτηκε στην Κοζάνη από τον Κύριλλο τον εξ Αγράφων και στη συνέχεια από τον Καλλίνικο Μπαρκόση τον οποίο και διαδέχθηκε στη Σχολή της Κοζάνης το 1777. Διεύθυνε τη Σχολή και δίδασκε ιδιωτικώς παιδιά ευπόρων οικογενειών. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Κοζάνη χήρεψε και αφήνοντας το διδασκαλικό του έργο ασχολήθηκε με τη θεολογία και ως ιερέας μετονομάσθηκε σε Διονύσιο. Το 1783 χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Βελιγραδίου.

Δημήτριος Παπαγιαννούσης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1750
Σέρβια Κοζάνης
Θάνατος28  Ιανουαρίου 1828
Βούδα
ΘρησκείαΑνατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταιερέας
θεολόγος

Στα 1789 και ενώ ο Αυστριακός στρατός υπο τον αρχηγό Λάουντον πολιορκούσε το Βελιγράδι, το οποίο κατείχαν οι Οθωμανοί, ο Παπαγανούσης «δια κατασκευασθεισών κλειδών των Πυλών και τη συνεργεία δέκα και επτά Κοζανιτών, μεθυσάντων τους φύλακας», παρέδωσε το Βελιγράδι στους Αυστριακούς. Με την πράξη του αυτή προσέλκυσε την εύνοια του αυτοκράτορα της Αυστροουγγαρίας Ιωσήφ του Β΄ και ανεδείχθη ο πρώτος Έλλην Ορθόδοξος Επίσκοπος Βούδας το 1790.

Στο τέλος του 17ου και στις αρχές του 18ου αιώνα αρχίζουν στην Ουγγαρία την εγκατάστασή τους Έλληνες έμποροι από τη Μακεδονία, ειδικότερα την Κοζάνη, τα Σέρβια και τη Σιάτιστα. Ο Μητροπολίτης Διονύσιος εγκαινιάζει το 1790 την εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Πέστη και κατόπιν παροτρύνσεώς του κτίζεται το 1789 στο Κάρκαγκ (Karcag) Ορθόδοξη εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο (το τέμπλο της τελείωσε το 1811).[εκκρεμεί παραπομπή]

Σύμφωνα με διάφορες μαρτυρίες ο Παπαγιαννούσης ήταν απλός και ήπιος στους τρόπους, ευγενέστατος και φιελεύσπλαχνος· είναι χαρακτηριστικό ότι δαπανούσε και μοίραζε το μισθό του στους άπορους και φτωχούς. Αφιέρωσε επίσης ολόκληρη την περιουσία του από βιβλία και άμφια στην Ελληνική Κοινότητα Πέστης, στο γραφείο της οποίας υπήρχε αναρτημένη η προσωπογραφία του μεχρι τις παραμονές του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Άρθρα για τον Παπαγιαννούση υπάρχουν πολλά στα Αρχεία της Βιέννης και στην «Εφημερίδα» των Μαρκίδων Πούλιου, που εκδιδόνταν τότε στην Βιέννη.

Γιος του ήταν ο Χαρίσιος ή Χαρίτων o οποίος συνέταξε γραμματική με τίτλο «Νέος Λασκαρις» εκδοθείσα στην Πέστη το 1808. Εξέδιδε δε και την εφημερίδα «Ειδήσεις διά τα ανατολικά μέρη» στην Βιέννη από τις 2 Ιουλίου 1811 έως τα τέλη του 1811. Ο Χαρίσιος (αργότερα Ευφρόνιος) δώρισε τη βιβλιοθήκη του, η οποία αποτελούνταν από 600 τόμους μαζί με ένα αντίγραφο της χάρτας του Ρήγα Φεραίου, στη σχολή της Κοζάνης.[1] Πέθανε το 1853 στο Ιάσιο της Μολδαβίας και η βιβλιοθήκη του βρίσκεται σήμερα στην Κοβεντάρειο Δημοτική Βιβλιοθήκη της Κοζάνης η οποία είναι η δεύτερη σε μέγεθος βιβλιοθήκη της Ελλάδας μετά αυτής των Αθηνών.[2]

Παραπομπές Επεξεργασία

Πηγές Επεξεργασία

  • «Συμβολή στην Ιστορία της Επαρχίας Σερβίων κατά την περίοδο 1350-1912», Αθανασίου Γ. Τσαρμανίδη, Μορφωτικός Ομιλος Σερβίων «Τα Κάστρα», Σέρβια 1995.