Πρόγραμμα Διαύγεια

Το Πρόγραμμα Διαύγεια ή Πρόγραμμα Δι@ύγεια δημιουργήθηκε με το νόμο 3861/2010 και αποσκοπεί στη δημοσίευση στο διαδίκτυο, σε ένα κεντρικό ιστότοπο, αποφάσεων των Κυβερνητικών Οργάνων και της Διοίκησης. Υποχρέωση δημοσίευσης έχουν τα Κυβερνητικά Όργανα, οι φορείς του στενού και του ευρύτερου δημόσιου τομέα και οι Ανεξάρτητες Αρχές, όπως και οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α΄ και Β΄ βαθμού.

Το λογότυπο της Διαύγειας

Ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Α. Παπανδρέου, είχε καταθέσει από το 2005 πρόταση νόμου για τη διαφάνεια που περιλάμβανε την υποχρεωτική ανάρτηση κάθε απόφασης όλων των φορέων της δημόσιας διοικήσεις και της κυβέρνησης στο διαδίκτυο. Για την τεχνική επεξεργασία αυτής της πρότασης τον Μάρτιο του 2009 συγκροτήθηκε με απόφαση του η Ομάδα Εθελοντών για την Διαφάνεια στο πλαίσιο της επιτροπής ηλεκτρονικής διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ.

Οι βασικές σχεδιαστικές αρχές όλων αυτών των έργων διαμορφώθηκαν από επιτροπή που συγκροτήθηκε με απόφαση του πρώην Προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Γιώργου Α. Παπανδρέου στις 19 Μαρτίου 2009, με αντικείμενο την χάραξη στρατηγικής και δράσεων για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση. Στην επιτροπή με συντονιστή τον Χρήστος Μπούρα, Καθηγητή του Πανεπιστημίου Πατρών, συμμετείχαν οι Αυγέρου Χρυσάνθη, Καθηγήτρια London School of Economics, Καρούνος Θόδωρος, Σύμβουλος του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Μήτρου Λίλιαν, Επίκουρος Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αιγαίου, Μπλέτσας Μιχάλης, Ερευνητής στο Media Lab-MIT, Νικολάου Χρήστος, Καθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης, Πουλυμενάκου Αγγελική, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Σπινέλλης Διομήδης, Καθηγητής Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Η επιτροπή δημοσιοποίησε την πρόταση της για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση και τις Τεχνολογίες Πληροφορικής & Επικοινωνιών, τον Σεπτέμβριο του 2009, με συνοπτικό τίτλο Ψηφιακή Δέσμευση.

Η κεντρική κατεύθυνση των προτάσεων της επιτροπής ήταν ένα νέο μοντέλο ανοιχτής Διακυβέρνησης με τους πολίτες ενεργούς και συνδιαμορφωτές των πολιτικών. Η Ψηφιακή Δέσμευση αναφερόταν σε δράσεις και πρωτοβουλίες σε όλο το φάσμα της Διοίκησης, της Κοινωνίας και της Οικονομίας, μέσα από ένα ολοκληρωμένο εθνικό σχέδιο το οποίο συμπεριλαμβάνει την προσαρμογή του κράτους στις προκλήσεις της ψηφιακής εποχής και τον επαναπροσδιορισμό της αναπτυξιακής πολιτικής της χώρας. Προτάθηκαν πολιτικές που θα ενίσχυαν τη διαφάνεια και τη λογοδοσία, την αποτελεσματικότητα και την εξυπηρέτηση των πολιτών σε όλες τις δραστηριότητές τους, τη συμμετοχή και διαβούλευση που καθορίζουν τις επιλογές μας για την χρήση ΤΠΕ στη δημόσια διοίκηση. Οι προτάσεις της επιτροπής ήταν σχεδιασμένες ώστε να υπηρετούν τους στόχους αυτούς, αλλά και να καταπολεμούν τη σπατάλη οικονομικών και ανθρώπινων πόρων, τη διαφθορά και τη γραφειοκρατία.

Οι αποφάσεις της Δι@ύγειας δεν εκτελούνται αν δεν αναρτηθούν στον δικτυακό τόπο diavgeia.gov.gr. Mε την ολοκλήρωση της ανάρτησης η κάθε απόφαση αποκτά έναν μοναδικό Αριθμό Διαδικτυακής Ανάρτησης (ΑΔΑ), ο οποίος την πιστοποιεί. Ο ΑΔΑ που παράγεται αλγοριθμικά με βάση την ημερομηνία καταχώρισης, το φορέα έκδοσης και τον αύξοντα αριθμό πράξης του φορέα, εγγράφεται αυτόματα σε κάθε σελίδα του εγγράφου που αναρτάται. Είναι η ταυτότητα της κάθε αναρτημένης πράξης και την ακολουθεί εφεξής. Δεν μπορούν να υπάρχουν δύο ΑΔΑ για μια πράξη και όταν μια πράξη για κάποιο λόγο ακυρώνεται ο ΑΔΑ της παραμένει ανενεργός. Με τις τροποποιήσεις που επέφερε ο Ν 4210/2013 στο πρόγραμμα Διαύγεια αρκεί η επίκληση του ΑΔΑ για την αυτεπάγγελτη αναζήτηση των αναρτημένων πράξεων τόσο κατά τη διεκπεραίωση υποθέσεων των πολιτών όσο και κατά την επικοινωνία μεταξύ φορέων.

Βιβλιογραφία

• Νταλάκου Β. (2011). «Το Πρόγραμμα Δι@ύγεια για την ενίσχυση της διαφάνειας με την ανάρτηση νόμων και πράξεων στο Διαδίκτυο: Μια πρώτη αποτίμηση της έναρξης εφαρμογής του στο σύνολο του δημόσιου τομέα», Επιθεώρηση Διοικητικής Επιστήμης, τ. 17.