Άγιος Παύλος εκτός των Τειχών

Η Παπική Βασιλική του Αγίου Παύλου εκτός των Τειχών (Basilica di San Paolo fuori le mura) είναι μια από τις τέσσερις αρχαίες μεγάλες ή παπικές βασιλικές -οι άλλες τρεις είναι του Αγίου Ιωάννη Λατερανού, της Σάντα Μαρία Ματζιόρε και του Αγίου Πέτρου. Η βασιλική ιδρύθηκε από το Ρωμαίο Αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Α΄ πάνω στο σημείο ταφής του Αγίου Παύλου, όπου λέγεται ότι μετά την εκτέλεση του Αποστόλου οι πιστοί του ανήγειραν ένα μνημείο. Αυτό το πρώτο οικοδόμημα επεκτάθηκε επί Βαλεντινιανού Α΄ περί το 370. Το 386 ο Αυτοκράτορας Θεοδόσιος Α΄ ξεκίνησε την κατασκευή μιας πολύ μεγαλύτερης και ωραιότερης βασιλικής, έργο που περιλαμβανομένων των ψηφιδωτών δεν αποπερατώθηκε παρά επί Πάπα Λέοντος Α΄ (440–461). Καθώς βρισκόταν έξω από τα Αυρηλιανά Τείχη, η βασιλική έπαθε ζημιές τον 9ο αιώνα από εισβολές Σαρακηνών. Στη συνέχεια ο Πάπας Ιωάννης Η΄ (872–882) οχύρωσε τη βασιλική, το μοναστήρι που είχε στο μεταξύ ιδρυθεί και τις κατοικίες των χωρικών, δημιουργώντας την συνοικία Giovannipoli (Ιωαννούπολη) που επέζησε μέχρι το 1348, οπότε ένας σεισμός την κατέστρεψε ολοκληρωτικά. Το 1823 μια πυρκαγιά, που ξεκίνησε από αμέλεια ενός εργάτη που επισκεύαζε το μολύβδινο θόλο είχε ως αποτέλεσμα τη σχεδόν πλήρη καταστροφή της βασιλικής, της μόνης από όλες τις εκκλησίες της Ρώμης, που είχε διατηρήσει τον αρχικό της χαρακτήρα για 1435 χρόνια. Ξανάνοιξε το 1840 και ξαναλειτούργησε το 1855. Η αποπεράτωση των εργασιών ανακατασκευής κράτησε όμως περισσότερο, με τη συμβολή πολλών χωρών. Ο Αντιβασιλιάς της Αιγύπτου έστειλε αλαβάστρινους κίονες, ο Αυτοκράτορας της Ρωσίας τους πολύτιμους μαλαχίτες και λάπις λάζουλι. Οι εργασίες στην κύρια πρόσοψη αποπερατώθηκαν από την Ιταλική Κυβέρνηση που ανακήρυξε την εκκλησία εθνικό μνημείο.