Καστέλλα Εύβοιας
Συντεταγμένες: 38°34′11.3″N 23°37′52.3″E / 38.569806°N 23.631194°E
Η Καστέλλα είναι χωριό του Δήμου Διρφύων - Μεσσαπίων της Περιφερειακής Ενότητας Εύβοιας. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, έχει 1.416 κατοίκους. Είναι κτισμένη σε υψόμετρο 15 μέτρα.[1]. Βρίσκεται 15 χλμ. βόρεια από τη Χαλκίδα και 1,3 χλμ. νοτιοδυτικά από τα Ψαχνά.
| Καστέλλα | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση | Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας |
| Περιφέρεια | Στερεάς Ελλάδας |
| Περιφερειακή Ενότητα | Εύβοιας |
| Δήμος | Διρφύων - Μεσσαπίων, Δημοτική Κοινότητα Καστέλλας Ευβοίας |
| Δημοτική Ενότητα | Μεσσαπίων |
| Δημοτική Κοινότητα | Τοπική Κοινότητα Καστέλλας |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Στερεά Ελλάδα |
| Νομός | Εύβοιας |
| Υψόμετρο | 11 μέτρα |
Ιστορικά στοιχεία Επεξεργασία
Ο Στέφανος Βυζάντιος τοποθέτησε στην περιοχή την αρχαία πόλη Άργουρα. Στον οικισμό φαίνεται υπήρχε κατά το παρελθόν φρούριο (καστέλα), πιθανόν των φραγκικών χρόνων, στο οποίο οφείλει το όνομά του ο οικισμός, το οποίο όμως δε σώζεται πλέον.[2] Το χωριό αναφέρεται σε οθωμανικό φορολογικό κατάστιχο του 1474 με την ονομασία Kastela. Σύμφωνα με το κατάστιχο, είχε 20 σπίτια.[3]
Λόγω της θέσης της στον δρόμο που συνδέει τη Ιστιαία και τη βόρεια Εύβοια με τη Χαλκίδα, η Καστέλλα είχε στρατηγικό χαρακτήρα κατά την επανάσταση του 1821. Στη θέση Βρυσάκια δόθηκε τον Ιούλιο του 1821, μια από τις πρώτες μάχες της επανάστασης.[2] Η μάχη έληξε με τακτική νίκη των Ελλήνων, καθώς οι Τούρκοι έλυσαν την πολιορκία ώστε να μεταβούν σε άλλες μάχες.
Το 1835 η Καστέλλα ορίστηκε έδρα του δήμου Μεσσαπίων, αλλά το 1837 η έδρα μεταφέρθηκε στα Ψαχνά. Ο πρώτος δήμαρχος του δήμου Μεσσαπίων είναι ο Κωνσταντίνος Κατσός από την Καστέλλα.[4] Από το 1841 μέχρι το 1866, όταν ο δήμος Μεσσαπίων είχε καταργηθεί, υπαγόταν στον Δήμο Χαλκιδέων, αλλά με το ΦΕΚ 69Α - 03/11/1866 ο δήμος Μεσσαπίων επανασυστάθηκε. Με την κατάργηση των δήμων το 1912 ορίστηκε έδρα ομώνυμης κοινότητας. Με το σχέδιο Καποδίστριας προσαρτήθηκε στον δήμο Μεσσαπίων και με το πρόγραμμα Καλλικράτης στον δήμο Διρφύων - Μεσσαπίων.[5]
Το 1889 άρχισε να λειτουργεί στην Καστέλλα μονοθέσιο δημοτικό σχολείο. Μέχρι την κατασκευή σχολικού κτιρίου, το 1928, στεγαζόταν σε ιδιωτικές οικίες. Το 1930 το σχολείο έγινε διθέσιο και το 1963 τριθέσιο. Σήμερα εξακολουθεί να λειτουργεί ως τριθέσιο και συστεγάζεται με το νηπιαγωγείο Καστέλλας. Το σχολικό κτίριο διαθέτει τρεις αίθουσες διδασκαλίας και γραφείο δασκάλων.[6]
Απογραφές πληθυσμού Επεξεργασία
Η πορεία του πληθυσμού σύμφωνα με τις απογραφές:
| Απογραφή | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Πληθυσμός | 668[1] | 853[1] | 1.029[1] | 873[1] | 957[1] | 1.030[1] | 1.135[1] | 1.299 | 1.416 |
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Σταματελάτος, Μιχαήλ· Βάμβα-Σταματελάτου, Φωτεινή (2006). Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας. Αθήνα: Ερμής. σελ. 320. ISBN 9603201332.
- ↑ 2,0 2,1 «Καστέλλα». servitoros.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2019.
- ↑ Μπαλτά, Ευαγγελία (1989). L' Eubee a la fin du XV siecle: economie et population: les registres de l'annee 1474. Αθήνα: Εταιρεία Ευβοϊκών Μελετών. σελ. 124, 315.
- ↑ Παράρτημα ΦΕΚ 80Α, 28 Δεκεμβρίου 1836 / 9 Ιανουαρίου 1837, σ. 47.
- ↑ «Καστέλλα (Ευβοίας)». Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Αναλυτικά. ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019.
- ↑ «1ο Δημοτικό Σχολείο Καστέλλας Ευβοίας - Γενικά». 1dim-kastell.eyv.sch.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2019.