Κλοντάρφ

παράκτιο προάστιο στη βόρεια πλευρά του Δουβλίνου

Το Κλοντάρφ[1] (αγγλικά: Clontarf‎‎, ιρλανδικά: Cluain Tarbh, μετάφραση: λιβάδι του ταύρου) είναι παράκτιο προάστιο στη βόρεια πλευρά του Δουβλίνου, στη Δημοκρατία της Ιρλανδίας. Είναι περισσότερο γνωστό για τη Μάχη του Κλοντάρφ το 1014, στην οποία ο Μπράιαν Μπόρου, Βασιλιάς της Ιρλανδίας, επικράτησε επί των Βίκινγκς του Δουβλίνου και τους συμμάχους τους, τους Ιρλανδούς του Λένστερ. Η μάχη, η οποία επεκτάθηκε σε ευρύτερη περιοχή, σηματοδότησε το τέλος των Πόλεμων μεταξύ Ιρλανδών και Βίκινγκς.[2]

Κλοντάρφ
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Κλοντάρφ
53°21′54″N 6°12′36″W
ΧώραΔημοκρατία της Ιρλανδίας
Διοικητική υπαγωγήΔουβλίνο
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Πρόκειται επίσης για αστική κοινότητα στην αρχαία βαρωνία του Κούλοκ.[1] Ενώ το Κλόνταρφ δε διαθέτει «κεντρικό σημείο», ιστορικά είχε δύο πληθυσμιακά κέντρα, ένα στην ακτή προς την πόλη και τον οικισμό των αλιέων βορειότερα από την ακτή, στις Καλύβες του Κλοντάρφ, εκεί που πλέον βρίσκεται η λεωφόρος Βέρνον. Το Κλοντάρφ έχει πληθώρα εμπορικών υποδομών σε διάφορες περιοχές, κυρίως στην λεωφόρο Βέρνον. Γειτονεύει με το Φέαρβιου, το Μαρίνο, το Κίλλεστερ, το Αρτέιν και το Ράχενυ, και ανήκει στην ταχυδρομική περιοχή Δουβλίνο 3.

Το Κλοντάρφ είναι παραθαλάσσιο προάστιο σε απόσταση 3 χιλιομέτρων από το Δουβλίνο και 11 χιλιομέτρων από το Χόουθ πάνω στοn δρόμο που συνδέει τις δύο πόλεις. Οι περισσότεροι δρόμοι είναι κάθετοι προς την ακτή.[3]

Ετυμολογία Επεξεργασία

Η ονομασία Cluain Tarbh προέρχεται από τον ήχο του ανέμου στην παραλία ενώ λέγεται πως ακούγεται όπως το λαχάνιασμα ενός ταύρου.[4]

Πρόσβαση Επεξεργασία

Το Κλοντάρφ εξυπηρετείται από λεωφορειακές γραμμές των αστικών συγκοινωνιών του Δουβλίνου.[5] Ο ιστορικός σιδηροδρομικός σταθμός της περιοχής, έκλεισε πριν αρκετά χρόνια, αλλά ο νέος σιδηροδρομικός σταθμός στο Κλοντάρφ Ρόουντ, βρίσκεται ανάμεσα στο Κλοντάρφ και το Φεαρβιού.[6]

Γεωγραφία Επεξεργασία

Το Κλοντάρφ βρίσκεται στη βόρεια πλευρά της πόλης του Δουβλίνου, βορειοανατολικά από το κέντρο της πόλης κατά μήκος της ακτής. Δυτικά και νότια βρίσκεται το Φεαρβιού Παρκ και το προάστιο Μαρίνο, στα βόρεια τα προάστια Κίλλεστερ, Αρτέιν και Κούλοκ και στα βορειοανατολικά το Πάρκο Σεντ Αννς και το προάστιο του Ράχενυ. Στη νότια πλευρά βρίσκεται η μια πλευρά των εκβολών ενός από των τριών ποταμών του Δουβλίνου, του ποταμού Τόλκα. Ο ποταμός Νάνικεν περνά μέσω του Πάρκου Σεντ Αννς και φτάνει στη θάλασσα στην άκρη του Ράχενυ, με την εκβολή του να σημαίνει τα όρια της κοινότητας.

 
Η προκυμαία του Κλοντάρφ

Η νήσος Μπουλ, ανήκει στο Κλοντάρφ και το Ράχενυ, και συνδέεται με το Κλοντάρφ μέσω ιστορικής ξύλινης γέφυρας στο Ντολυμάουντ. Ενώ το μεγαλύτερο μέρος του νησιού ανήκει στην κοινότητα, το (βόρειο) Τείχος Μπουλ και οι κυματοθραύστες, οι σχετιζόμενοι δρόμοι και τα μονοπάτια, και η (ξύλινη) Γέφυρα Μπουλ ανήκουν στην Εταιρεία Λιμένος του Δουβλίνου. Στην άκρη του κυματοθραύστη υπάρχει άγαλμα της Παναγίας, Αστέρος της Θάλασσας (Our Lady, Star of the Sea (Realt na Mara)), για την προστασία των ναυτικών και των λιμενεργατών.[7][8]

Νήσος Κλοντάρφ Επεξεργασία

Κάποτε υπήρχε νησί, που ονομαζόταν Νήσος Κλοντάρφ, στα ανοικτά του Κλοντάρφ κοντά στις εκβολές του Τόλκα, όπως φαίνεται σε χάρτες όπως αυτός του Τζον Ροκ το 1753,[9] με ενιαίες κατοικίες, και κατά περιόδους (κυρίως τον 19ο αιώνα), υποδομές λουτρών. Το νησί χρησιμοποιήθηκε επίσης ως χώρος προστασίας από την πανούκλα του 1650. Τα κατασκευαστικά έργα στο Μεγάλο Νότιο Τείχος και το Τείχος Μπουλ στο Λιμάνι του Δουβλίνου άλλαξαν τη ροή των υδάτων στον Κόλπο του Δουβλίνου, απειλώντας την ύπαρξη του, αν και στην πραγματικότητα καταστράφηκε από μεγάλη καταιγίδα το 1844.[10]

Ιστορία Επεξεργασία

 
Ελαιογραφία της Μάχης του Κλοντάρφ από τον Χιου Φρέιζερ, 1826

Μετά την ήττα των Βίκινγκς και των συμμάχων τους από το Λένστερ στη Μάχη του Κλοντάρφ το 1014, το Κλαντάρφ απόλαυσε σχετική ειρήνη για τα επόμενα 100 χρόνια μέχρι τον ερχομό των Νορμανδών το 1172. Λίγο μετά, το Κλοντάρφ δόθηκε στον Άνταμ ντε Φέυπο, ακόλουθο του Ριχάρδου ντε Κλαρ, 2ου Δούκα του Πέμπροουκ. Αυτός κατασκεύασε το πρώτο κάστρο του Κλοντάρφ.[11]

Η κατοίκηση στην τοποθεσία του Κλοντάρφ χρονολογείται από τον 12ο αιώνα τουλάχιστον, και τον 19ο αιώνα θεωρήθηκε πως βρέθηκαν ερείπια του. Το Κλοντάρφ εμφανίζεται στον χάρτη "A Modern Depiction of Ireland, One of the British Isles" του Αβραάμ Ορτέλιους ως "Clantarfe".[12]

Η έπαυλη και η εκκλησία του Κλοντάρφ κατεχόταν από τους Ναΐτες και στη συνέχεια από τους Ιωαννίτες, και στην περιοχή υπήρχε Ιερό Πηγάδι, μέχρι πρόσφατα.[13][14]

Μικρή έπαυλη και οικισμός βρισκόταν στη μικρή κορυφογραμμή που είχε θέα στη θάλασσα. Η έπαυλη ανακαινίστηκε πολλές φορές με το ξενοδοχείο που βρίσκεται πλέον εκεί να χρονολογείται σε μεγάλο βαθμό από τις αρχές του 19ου αιώνα. Ο πύργος που βρίσκεται στην τοποθεσία είναι αντίγραφο του αρχικού κτίσματος των Ναϊτών στην τοποθεσία από τον 19ο αιώνα. Η γειτνιάζουσα εγκαταλελειμμένη εκκλησία είναι παλαιός ενοριακός ναός της Εκκλησίας της Ιρλανδίας, που χρονολογείται από τα μέσα του 17ου αιώνα και ίσως αποτελεί την παλαιότερη χρήση κόκκινου τούβλου στην Ιρλανδία.[15]

 
Το Κάστρο του Κλοντάρφ

Το Κάστρο του Κλοντάρφ κάηκε το 1641 από τον στρατηγό του Κρόμγουελ, Σαρλ Κουτ, προφανώς ως μέσο αντιπερισπασμού για την απιστία του τότε ιδιοκτήτη, Τζορτζ Κινγκ. Το κάστρο, το κτήμα και η περιοχή λέγεται πως δόθηκαν από τον Κρόμγουελ στον Τζον Μπλάγκουελ, ο οποίος ανέθεσε τα κτήματά του στον Τζον Βέρνον γενικό διοικητή του στρατού του Κρόμγουελ στην Ιρλανδία, αν και στο Τοπογραφικό Λεξικό του Λιούις του 1897 περιγράφεται ως «δωσμένο από το Στέμμα στον Ναύαρχο Βέρνον». Η οικογένεια Βέρνον στη συνέχεια κατέλαβε το Κάστρο για περίπου 350 χρόνια.[16]

Το 1659, ο πληθυσμός του Κλοντάρφ ήταν 79 άτομα.

Η αλιεία, η συλλογή στρειδιών και η γεωργία παρέμειναν οι κύριες ασχολίες στους επόμενους αιώνες, με μια μεγάλη βιομηχανία αλιείας στην περιοχή the Sheds, κοντά στις αρχές της Λεωφόρου Βερνόν (το πανδοχείο στην περιοχή χρησιμοποιεί ακόμη την ονομασία), περίπου 1 χιλιόμετρο από τον αρχικό οικισμό. Τον 18ο αιώνα, η περιοχή αυτή μετατράπηκε σε δευτερεύοντα οικισμό, ψαράδων και γεωργών, που ζούσαν σε υποτυπώδεις καλύβες με υπόστεγα ξήρανσης για τα ψάρια. Αναγράφεται εμφανώς σε χάρτες πλοήγησης του Κόλπου του Δουβλίνου που χρονολογούνται από τον 18ο αιώνα. Όμως, με τόσους «άτυπους» οικισμούς στην Ιρλανδία, το Clontarf Sheds έγινε η τοποθεσία ενός Ρωμαιοκαθολικού ναού του 19ου αιώνα - η Εκκλησία του Αγίου Ιωάννη της Εκκλησίας της Ιρλανδίας και η Ρωμαιοκαθολική εκκλησία του Αγίου Αντωνίου βρίσκονται πλησιέστερα στον αρχικό οικισμό - και έπειτα ξεπέρασε τον αρχικό οικισμό.[17][18]

Η έκθεση του Λιούις του 1837 ανέφερε πως «η γη στην ενορία αυτή φαίνεται να έχει το υψηλότερο επίπεδο καλλιέργειας...»

19ος αιώνας Επεξεργασία

Στις αρχές του 19ου αιώνα, το Κλοντάρφ έγινε διάσημος παραθεριστικός οικισμός για τους πολίτες του Δουβλίνου, οι οποίοι έφευγαν από την πόλη για να κάνουν τα λουτρά τους στην θάλασσα ή στα θερμά και ψυχρά λουτρά της περιοχής. Τα δρομολόγια με άλογα από την πόλη ξεκίνησαν και το Κλοντάρφ έγινε μια μοδάτη περιοχή - ο Σάμιουελ Λιούις καταγράφει 27 κύριες οικίες, πέρα από το Κάστρο του Κλοντάρφ, στις οποίες κατοικούσαν εύποροι και σημαντικοί ευγενείς.[nb 1] Στον Κατάλογο Καταγραφής του 1824 υπήρχαν τέσσερις κυρίες με τίτλο – η Κυρία Τσαρλεμόντ, η Κυρία Κάρολιν Κλέμεντς, η Κυρία Μαρία Κώλφιλντ και η Κυρία Έμιλυ Κώλφιλντ.

 
Το Κλοντάρφ και οι γύρω περιοχές, 1901

Το Κλοντάρφ έπαιξε σημαντικό ρόλο στη σταδιοδρομία του προεξέχοντος Ιρλανδού εθνικιστή πολιτικού Ντάνιελ Ο'Κόνελλ ο οποίος διοργάνωσε στην περιοχή, συμβολικά εξαιτίας της διασύνδεσης με την μάχη του Κλοντάρφ το 1014, ένα μαζικό κάλεσμα για ακύρωση της Πράξης Ένωσης. Η συνάντηση απαγορεύθηκε από τον τότε Πρωθυπουργό Σερ Ρόμπερτ Πιλ, και παρά τις εκκλήσεις των υποστηρικτών του, ο Ο'Κόνελλ αρνήθηκε να αψηφήσει τις αρχές και ακύρωσε τη συνάντηση, μιας και δεν ήθελε να ρισκάρει τυχόν αιματοκύλισμα.[19]

Σημαντική ήταν η παρουσία του Σερ Μπέντζαμιν Λι Γκίνες, γιου του Αρθούρου Γκίνες Β΄, και του συνεργάτη του με τον οποίον διαχειριζόταν το ζυθοποιείο του Κλοντάρφ, έχοντας αγοράσει κτήματα στο Κλοντάρφ και το Ράχενυ.[20]

Μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα το Κλοντάρφ αστικοποιήθηκε, αρχικά ως παραθεριστικός οικισμός για εύπορους κατοίκους του Δουβλίνου, και πολύ γρήγορα ως προάστιο της πόλης. Γραμμή τροχιοδρόμου (τραμ) λειτουργούσε κατά μήκος της ακτής, αυξάνοντας την δραστηριότητα στην περιοχή.[21]

Για κάποιο διάστημα, το Κλοντάρφ ήταν αστική περιοχή με τα δικά της δικαιώματα, αλλά έχασε αυτή τη μορφή του στις αρχές του 20ού αιώνα. Μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα απορροφήθηκε πλήρως από την πόλη και πλέον θεωρείται τμήμα των εσωτερικών προαστίων.[22]

Αναψυχή Επεξεργασία

 
Το άγαλμα από το Νησί του Πάσχα στην προκυμαία του Κλοντάρφ
 
Το πάρκο Σεντ Αννς στο Κλοντάρφ

Το σημαντικότερο σημείο αναψυχής του Κλοντάρφ είναι η προκυμαία του, που βρίσκεται κατά μήκος της Alfie Byrne Road μέχρι την ξύλινη γέφυρα στο Ντολλυμάουντ. Η προκυμαία είναι δημοφιλές σημείο για τρέξιμο, περπάτημα, ιστιοπλοΐα και ποδηλασία. Μεταξύ των χαρακτηριστικών της προκυμαίας είναι το αντίγραφο αγάλματος Μωάι της Νήσου του Πάσχα, το οποίο αποτελεί διπλωματικό δώρο του Πρέσβη της Χιλής. Επίσης στην προκυμαία βρίσκεται η ιδιωτική ανοικτή πισίνα του Κλοντάρφ, η οποία κάποτε αποτελούσε γνωστό προορισμό αναψυχής με θερμά και ψυχρά λουτρά, αλλά πλέον έχει εγκαταλειφθεί. Τέλος υπάρχουν δημόσιες γέφυρες διάβασης πεζών, πάνω από τις οδούς.[23]

Το Κλοντάρφ επίσης βρίσκεται πλησίον του Πάρκου Σεντ Αννς, το οποίο μοιράζεται με το Ράχενυ. Πέρα από μεγάλους περιπατητικούς διαδρόμους και ανοιχτές περιοχές, το πάρκο περιλαμβάνει πολυάριθμες αθλητικές υποδομές, όπως αγωνιστικούς χώρους και χώρους μη αθλητικής αναψυχής. Σε αυτούς περιλαμβάνεται το Κέντρο Τέχνης, στο οποίο υπάρχουν καταστήματα καλλιτεχνών και στούντιο, καφετέρια και ανοιχτές αγορές κυρίως τα σαββατοκύριακα, μαζί με έναν μεγάλο κήπο ρόδων που βρίσκεται δίπλα από τα γήπεδα της Γαελικής Αθλητικής Ομοσπονδίας.[24]

Το Κλοντάρφ έχει πρόσβαση στο νησί Νορθ Μπουλ μέσω της περιοχής Ντολλυμάουντ. Στο νησί υπάρχει ο χώρος αναψυχής Dollymount Strand όπως και δύο γήπεδα γκολφ. Το νησί είναι ακόμη γνωστό για την άγρια ζωή του, και τη λιμνοθάλασσα και τους βάλτους ανάμεσα στο νησί και τη στεριά που είναι σημείο κατάλληλο για παρακολούθηση πτηνών.[8]

Στο Κλοντάρφ υπάρχουν πολλές επιχειρήσεις, όπως σουπερμάρκετ, πανδοχεία, εστιατόρια, υποκαταστήματα τραπεζών, φαρμακεία και ιατρεία.

Θρησκεία Επεξεργασία

 
Εκκλησία την Μεθοδιστών, Κλοντάρφ

Το Κλοντάρφ έχει σήμερα τρεις Ρωμαιοκαθολικές ενορίες, μία της Εκκλησίας της Ιρλανδίας, Πρεσβυτεριανό Εκκλησίασμα και ενορία Μεθοδιστών.[25]

Ιστορικά το Κλοντάρφ είχε ισχυρή Προτεσταντική κοινότητα για πολλά χρόνια, με την ενορία της Εκκλησίας της Ιρλανδίας να είναι μια από τις πιο πολυάριθμες Αγγλικανικές ενορίες της χώρας μέχρι την δεκαετία του 1950. Στην απογραφή του 1911, το 39% του πληθυσμού του Κλοντάρφ ήταν Προτεστάντες, το 25% υποστηρικτές της Εκκλησίας της Ιρλανδίας, το 8,5% Πρεσβυτεριανοί και το 5,5% Μεθοδιστές. Οι σχέσεις μεταξύ των κοινοτήτων ήταν πάντοτε καλές στο Κλοντάρφ ενώ υπήρχαν και μικτοί γάμοι ακόμη και το 1911.[26]

Αθλητικές και κοινωνικές οργανώσεις Επεξεργασία

 
Στιγμιότυπο από αγώνα ράγκμπι στο Κλοντάρφ

Στο Κλοντάρφ υπάρχουν πολλοί αθλητικοί σύλλογοι, μεταξύ των οποίων ράγκμπι, ποδοσφαίρου, γκολφ, κρίκετ, ιστιοπλοΐας και γαελικών αθλημάτων.[27]

Στο Κλοντάρφ υπάρχει ισχυρός σύλλογος ράγκμπι, ο οποίος έφτασε σε δύο εθνικούς τελικούς. Το Clontarf Cricket Club Ground, που βρίσκεται στον ίδιο χώρο με τον σύλλογο του ράγκμπι φιλοξένησε τον τελικό του Τροπαίου ICC του 2005. Φιλοξένησε πολλούς διεθνείς αγώνες κρίκετ, και είναι έδρα της εθνικής ομάδας κρίκετ της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας.[28]

Η πρώτη ομάδα του Clontarf Cricket Club κέρδισε το κύπελλο Leinster Senior Cup το 2007 και το 2008.[29]

Το Κλοντάρφ είναι έδρα αρκετών σωματείων γαελικού αθλητισμού που συμμετέχουν στο κομητειακό πρωτάθλημα του Δουβλίνου στο γαελικό ποδόσφαιρο, το γυναικείο ποδόσφαιρο, το χέρλινγκ και το καμόγκι. Η Clontarf GAA ιδρύθηκε το 1961 και έχει ως έδρα στο Seafield Road και παίζει τους εντός έδρας αγώνες στο St.Anne's Park στο Ράχενυ.[30] Η Scoil Uí Chonaill CLG έχει την έδρα της στο Clontarf Road και συμμετέχει σε διοργανώσεις από το 1953.[31]

Υπάρχουν επίσης δύο σωματεία αντισφαίρισης - το Clontarf Lawn Tennis Club στο Oulton Road[32] και το Clontarf Parish Lawn Tennis Club στο Seafield Road, το οποίο πρόσφατα επανεκκίνησε τις δραστηριότητες του στην ενορία της Εκκλησίας της Ιρλανδίας.[33] Υπάρχουν γήπεδα αντισφαίρισης και στο ιδιωτικό Westwood Club, μεταξύ Κλοντάρφ και Φεαρβιού.[34]

Ο Σύλλογος Ταεκβον-ντό του Κλοντάρφ (Clontarf Taekwon-do Club) έχει την έδρα του στο σχολείο Belgrove Boys' και ιδρύθηκε το 2013. Συμμετέχει σε εθνικές και διεθνείς διοργανώσεις.[35]

Η ιστιοπλοΐα σχετίζεται με το Κλοντάρφ μέσω του Clontarf Yacht & Boat Club, έναν από τους παλαιότερους ιστιοπλοϊκούς ομίλους στον Κόλπο του Δουβλίνου, έχοντας ιδρυθεί το 1875.[36]

Στο Κλοντάρφ υπάρχει και η Κεντρική Θεραπευτική Κλινική[37] (Central Remedial Clinic) και το Ορθοπεδικό Νοσοκομείο της Ιρλανδίας[38] (Incorporated Orthopaedic Hospital of Ireland) (από το 1876), καθώς και σημαντικό κέντρο για την Ομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρικό Καρότσι της Ιρλανδίας[39] (Irish Wheelchair Association).

Δεν υπάρχουν τοπικές εφημερίδες αλλά στο παρελθόν εκδιδόταν το "Clontarf's Eye."

Σχολεία Επεξεργασία

Στα σχολεία πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στην περιοχή ανήκουν τα Belgrove National School (NS), Greenlanes NS (Εκκλησία της Ιρλανδίας) και Howth Road Mixed NS (Πρεσβυτεριανό).

Σε δευτεροβάθμιο επίπεδο, η περιοχή εξυπηρετείται από τα Mount Temple Comprehensive School, Holy Faith School (για κορίτσια) και, στο όριο με το Ράχενυ, το St. Paul's College (για αγόρια).[40]

Ακόμη υπάρχουν υποδομές για ειδική εκπαίδευση στις εγκαταστάσεις της Κεντρικής Θεραπευτικής Κλινικής και της Ομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρικό Καρότσι.

Διακυβέρνηση και αντιπροσώπευση Επεξεργασία

Το Κλοντάρφ ανήκει στην δικαιοδοσία του Δημοτικού Συμβουλίου του Δουβλίνου. Πρόκειται για αστική κοινότητα που αποτελείται από πολλούς οικισμούς.

Το Κλοντάρφ εκπροσωπείται από την εκλογική περιφέρεια Δουβλίνο Βόρεια-Κεντρικό Ντάιλ και είναι το κύριο μέρος της Τοπικής Εκλογικής Περιοχής στις δημοτικές εκλογές.

Σημειώσεις Επεξεργασία

Στο Κλοντάρφ ήταν η πρώτη τοποθεσία της ντίσκο Grove Social Club από το 1967 έως το 1997.[41]

Στην προκυμαία υπάρχει κυκλικό υπόστεγο βροχής, το οποίο σχηματίζει μια κάψουλα πάνω από το πρώην ορυχείο μολύβδου, το οποίο έκλεισε λόγω συνεχών πλημμυρών.[42]

Σημαντικοί κάτοικοι Επεξεργασία

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. Μεταξύ αυτών βρισκόταν ο Τόμας Γκρέσαμ, ιδρυτής του Gresham Hotel και του W.C. Colville, ιδιοκτήτη μεγάλων περιουσιών στο κέντρο του Δουβλίνου

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 «Cluain Tarbh/Clontarf». Logainm.ie (στα Ιρλανδικά). Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2017. 
  2. Llywelyn, Morgan (2014). 1014: Brian Boru & the Battle for Ireland. Dublin: The O'Brien Press. σελ. 130. ISBN 9781847176554. 
  3. «Clontarf, Co. Dublin». www.dublintourist.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2017. 
  4. «Origin Of The Name». www.clontarf.ie. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2017. 
  5. «130 - Dublin Bus». www.dublinbus.ie. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Οκτωβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2019. 
  6. «Clontarf Road». Irish Rail (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2017. 
  7. «Bull Island | Dublin City Council». www.dublincity.ie (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2017. 
  8. 8,0 8,1 «Bull Island». www.clontarf.ie. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Φεβρουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2017. 
  9. «The Neighborhood of Dublin» (PDF). www.askaboutireland.ie. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2017. 
  10. Hopkins, Frank (2003). Rare Old Dublin: Heroes, Hawkers & Hoors. Dublin: Mercier Press Ltd. σελ. 76-77. ISBN 9781860231544. 
  11. Curtis, Maurice (2013). The Liberties: A History. Dublin: History Press. σελ. 14. ISBN 9780752490328. 
  12. «A Modern Depiction of Ireland, One of the British Isles». www.wdl.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2017. 
  13. The Irish Penny Journal. Dublin: Gunn and Cameron. 1841. σελ. 82. 
  14. Lewis, Samuel (1849). A Topographical Dictionary of Ireland. London: S. Lewis and Company. σελ. 384. 
  15. Best Castles - England, Ireland, Scotland, Wales: The Essential Guide for Visiting and Enjoying. Cincinnati: David & Charles. 2006. σελ. 276-277. ISBN 144635217X. 
  16. «Clontarf Castle». www.clontarf.ie. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Φεβρουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2017. 
  17. Whittock, Nathaniel (1846). A picturesque guide through Dublin. Liverpool: J. Cornish, 1 Middle Row Holborn. σελ. 136. 
  18. «The Sheds Fishing Village». www.clontarf.ie. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  19. McCaffrey, Lawrence J. (1966). Daniel O'Connell and the Repeal Year. Kentucky: University Press of Kentucky. σελ. 194. ISBN 9780813163543. 
  20. Lynch, Patrick· Vaizey, John (2011). Guinness's Brewery in the Irish Economy 1759-1876. Cambridge: Cambridge University Press. σελ. 177. ISBN 9780521283311. 
  21. «Transport In 19th Century Clontarf | Clontarf.ie». www.clontarf.ie. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Φεβρουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  22. «A Brief History». www.clontarf.ie. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Φεβρουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  23. «Clontarf Promenade». www.clontarf.ie. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Φεβρουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  24. «St Annes Park». www.clontarf.ie. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  25. «Church». www.clontarf.ie. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Νοεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  26. «National Archives: Census of Ireland 1911». www.census.nationalarchives.ie (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  27. «Sports In Clontarf». www.clontarf.ie. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Νοεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  28. «Clontarf, Dublin». www.cricketeurope4.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Μαΐου 2009. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  29. «Clontarf Cricket Club». www.clontarfcricket.com. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  30. «Cluain Tarbh > About Us > History - Stair > Brief History». www.clontarfgaa.com (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  31. «Home». Scoil Uí Chonaill (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  32. «Home | Clontarf Lawn Tennis Club». clontarfltc.com. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  33. «Home | Clontarf Lawn Tennis Club». clontarfltc.com. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  34. «Tennis». www.westwood.ie. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  35. «Welcome to North Star Taekwon-do». www.taekwondocentre.org. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  36. «Clontarf Yacht & Boat Club». www.cybc.ie. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  37. «Central Remedial Clinic». crc.ie (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  38. «Incorporated Orthopaedic Hospital of Ireland». www.ioh.ie. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  39. «Clontarf». www.iwa.ie (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  40. «School». www.clontarf.ie. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  41. «The Grove Reunion! | loveclontarf.ie». www.loveclontarf.ie. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2019. 
  42. Tutty, M. J. (1966). «Clontarf». Dublin Historical Record 21 (1): 2–13. http://www.jstor.org/stable/30104286. 
  43. Ball, F. Elrington (1926). The Judges in Ireland, 1221-1921. Clark, New Jersey: The Lawbook Exchange, Ltd. σελ. 194. ISBN 9781584774280. 
  44. Hancock, Ciarán (2014-01-10). «Boucher understands public anger over banking crisis but says he has a job to do» (στα αγγλικά). The Irish Times. http://www.irishtimes.com/business/boucher-understands-public-anger-over-banking-crisis-but-says-he-has-a-job-to-do-1.1649998. Ανακτήθηκε στις 2017-04-25. 
  45. «CllR Gerry Breen». www.clontarfonline.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  46. «Maria Doyle Kennedy». IMDb. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  47. O'Rourke, Frances (2013-10-26). «First Encounters: Donal Lunny and Paddy Glackin» (στα αγγλικά). The Irish Times. http://www.irishtimes.com/life-and-style/people/first-encounters-donal-lunny-and-paddy-glackin-1.1564408. Ανακτήθηκε στις 2017-04-25. 
  48. Millington, Barry (2008-11-21). «Bernadette Greevy» (στα αγγλικά). The Guardian. ISSN 0261-3077. https://www.theguardian.com/music/2008/nov/21/obituary-bernadette-greevy-singer. Ανακτήθηκε στις 2017-04-25. 
  49. Lynch, Donal (2016-03-14). «'I was always off in my own world' - Neil Jordan» (στα αγγλικά). Independent.ie. http://www.independent.ie/entertainment/i-was-always-off-in-my-own-world-neil-jordan-34532525.html. Ανακτήθηκε στις 2017-04-25. 
  50. «Declan Kiberd: Life». www.ricorso.net. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  51. «Death Notice Of Christy O'Connor Snr., Clontarf, Dublin, Ireland». rip.ie (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2017. 
  52. «13 things you didn't know- or had forgotten- about Brian O'Driscoll» (στα αγγλικά). Independent.ie. 2014-03-09. http://www.independent.ie/sport/rugby/six-nations/13-things-you-didnt-know-or-had-forgotten-about-brian-odriscoll-30072027.html. Ανακτήθηκε στις 2017-04-25. 
  53. «Schrodinger in Clontarf» (στα αγγλικά). The Irish Times. 2005-04-16. http://www.irishtimes.com/news/schrodinger-in-clontarf-1.432724. Ανακτήθηκε στις 2017-04-25. 
  54. «Quietly flows the Don - Independent.ie» (στα αγγλικά). Independent.ie. http://www.independent.ie/woman/celeb-news/quietly-flows-the-don-26558753.html. Ανακτήθηκε στις 2017-04-25. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία