Ναυμαχία της Μεθώνης (1403)

Με τον όρο Μάχη της Μεθώνης ή Ναυμαχία της Μεθώνης, αναφέρεται η ναυμαχία που πραγματοποιήθηκε μεταξύ των στόλων της Βενετικής Δημοκρατίας και της Δημοκρατίας της Γένοβας, τον Οκτώβριο του 1403, στο Ιόνιο Πέλαγος, ανοιχτά της πόλης της Μεθώνης. Η Δημοκρατία της Γένοβας το διάστημα εκείνο τελούσε υπό γαλλικό έλεγχο, με την εποπτεία του Γάλλου στρατιωτικού Ζαν Λε Μενγκρ (γαλλικά: Jean Le Maingre), επονομαζόμενου και Μπουσικώ (γαλλικά: Boucicaut). Η ναυμαχία αυτή ήταν μια από τις τελευταίες επιμέρους μάχες - συγκρούσεις των Βενετογενοβέζικων πολέμων (1256–1381), που είχαν προηγηθεί και τελείωσε με καθοριστική βενετική νίκη.

Ναυμαχία της Μεθώνης
Χρονολογία7 Οκτωβρίου 1403
ΤόποςΜεθώνη, Σαπιέντζα, Ιόνιο Πέλαγος
ΈκβασηΝίκη της Βενετικής Δημοκρατίας
Αντιμαχόμενοι
Ηγετικά πρόσωπα
Δυνάμεις
11 γαλέρες, 2 μεταφορικά πλοία
11 γαλέρες, 2 ολκάδες (στρογγυλά πλοία)
Απώλειες
3 γαλέρες αιχμαλωτίσθηκαν, 600 νεκροί και τραυματίες, 300 αιχμάλωτοι
153 τραυματίες

Ιστορικό Επεξεργασία

 
Ο ναύαρχος Κάρολος Ζένος, σε πίνακα του 1878, του Γάλλου ζωγράφου και σχεδιαστή ιστοριογραφίας Albert Maignan (1845–1908), «L'amiral Carlo Zeno» peinture d'Albert Maignan, 1878. Huile sur toile, "Palais des Beaux-Arts".
 
Ο Γάλλος στρατάρχης Ζαν Λε Μενγκρ, γνωστός και ως Μπουσικώ (πηγή σχεδίου: Noveau Larousse Ilustre (Larousse XIXs. 1866-1877).

Οι εντάσεις[1] μεταξύ της Δημοκρατίας της Βενετίας και της παλαιάς αντιπάλου της, της Δημοκρατίας της Γένοβας, αυξήθηκαν και πάλι, το 1402, μετά από επιθέσεις Γενοβέζων πειρατών στα δρομολόγια της βενετικής εμπορικής ναυτιλίας. Οι Βενετοί εξουσιοδότησαν τον «Γενικό Καπετάνιο της Θάλασσας» (βενετικά: Capitano Generale da Mar) ναύαρχο, θεολόγο και παλαιότερα Ρωμαιοκαθολικό ιερέα στην Πάτρα και βάιλο του Πριγκιπάτου της Αχαΐας, την περίοδο 1366-1369, Κάρολο Ζένο (ιταλικά: Carlo Zenο, 1333 ή 1334-1418) να κινητοποιήσει το στόλο και να λάβει μέτρα για την καταπολέμηση της γενουατικής πειρατείας.[2]

Τον Απρίλιο του 1403 γενοβέζικος στόλος, αποτελούμενος από 9 γαλέρες, 7 ολκάδες (στρογγυλά πλοία), 1 γαλεάσσα και 1 πλοίο μεταφοράς ίππων απέπλευσε από τη Γένοβα, υπό τη διοίκηση του Γάλλου στρατάρχη Μπουσικώ με κατεύθυνση την Κύπρο,[1] προκειμένου να ενισχύσει την εκεί γενουατική δύναμη. Στο δρόμο του, ο στόλος πέρασε από το βενετσιάνικο φρούριο της Μεθώνης, αλλά δεν έλαβαν χώρα εχθροπραξίες και ο Μπουσικώ οδήγησε ανεμπόδιστος το στόλο του στην Κύπρο. Αφού πραγματοποίησε την αποστολή του εκεί, ο Γάλλος διοικητής, ένας «ένθερμος σταυροφόρος» και ο «τέλειος τύπος του ιππότη»,[3] ξεκίνησε επιθέσεις εναντίον μουσουλμανικών πόλεων στις ακτές του Λεβάντε (ιταλικά: Levante, οι ακτές της Ανατολικής Μεσογείου). Μεταξύ άλλων πόλεων λεηλατήθηκε και η Βηρυτός, γεγονός που εξόργισε τους Βενετούς, καθώς η πλειοψηφία των λαφύρων που πήραν οι Γενουάτες στην πραγματικότητα ανήκαν σε βενετσιάνους εμπόρους. Τον Σεπτέμβριο, ο Μπουσικώ, επικεφαλής 11 γαλερών και 2 πλοίων μεταφοράς, έβαλε πλώρη για το ταξίδι επιστροφής.[2]

Η ναυμαχία Επεξεργασία

Κατά τη διάρκεια της επιστροφής του ο γενοβέζικος στόλος φτάνοντας στην Μεθώνη, στις 4 Οκτωβρίου, βρήκε να τον περιμένει ενετικός στόλος που αποτελούνταν από 11 γαλέρες και 2 στρογγυλά πλοία (ολκάδες). Προβλέποντας τη ναυμαχία ο Κάρολος Ζένος μετέφερε τα πλοία του στον κόλπο της Μεθώνης, ενώ οι Γενουάτες αγκυροβόλησαν στα ανοιχτά της θάλασσας, έξω από το νησί της Σαπιέντζας.[2] Το πρωί της 7ης Οκτωβρίου του 1403,[4] οι Γενουάτες άρχισαν να ταξιδεύουν προς τα βόρεια, αλλά σύντομα διαπίστωσαν ότι ήταν καταδιωκόμενοι από τους Βενετούς. Η ναυμαχία που ακολούθησε ήταν σκληρή, ιδίως μεταξύ των ναυαρχίδων των δύο αντιτιθέμενων στόλων, οι οποίες έκλειναν η μια την άλλη και ενεπλάκησαν σε μάχες ακόμα και σώμα με σώμα. Η τελική έκβαση της ναυμαχίας καθορίσθηκε από το βενετσιάνικο στρογγυλό πλοίο Pisana, το οποίο κατόρθωσε να αιχμαλωτίσει 3 γενοβέζικες γαλέρες, εξαναγκάζοντας τον Μπουσικώ να διασπάσει το σύστημα διάταξης του στόλου του και να υποχωρήσει.[2] Οι Γενουάτες είχαν 600 θύματα (νεκρούς και τραυματίες) και άλλους 300 άνδρες που συνελήφθησαν ως αιχμάλωτοι πολέμου (μέλη των πληρωμάτων των 3 αιχμαλωτισθέντων γαλερών),[1] ενώ οι Βενετοί είχαν 153 τραυματίες.[2]

Μετά την ναυμαχία Επεξεργασία

Εξαιτίας της επακόλουθης εσωτερικής αστάθειας της Γενοβέζικης Δημοκρατίας, αυτή ήταν η τελευταία μεγάλη πρόκληση που υπήρξε από αυτήν απέναντι στην ενετική ναυτική ηγεμονία και την κυριαρχία της στις ανατολικές εμπορικές οδούς. Σύντομα, όμως και η Βενετική Δημοκρατία θα κλονιστεί κι’ αυτή με την σειρά της από την αδυσώπητη άνοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.[2]

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 Katherine L. Jansen, Joanna Drell, Frances Andrews, "Medieval Italy: Texts in Translation, "University of Pennsylvania Press", 2011, ISBN 0812206061, ISBN 9780812206067, p.160 2. Maritime Hostilities (Genoa and Venice, 1404).
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Rogers 2010, σελίδες 13–14.
  3. Μπουσικώ, Ζαν Λε Μενγκρ (Le Meingre Boucicaut) (περ. 1370 - 1421, από την ιστοσελίδα: www.greekencyclopedia.com της "Εκδοτικής Αθηνών".
  4. Arthur Augustus Tilley, "Medieval France: A Companion to French Studies, Cambridge University Press, 2010, ISBN 1108017150, ISBN 9781108017152, p. 175.

Πηγές - αναφορές Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία