Πασαλίκι των Ιωαννίνων

To πασαλίκι των Ιωαννίνων (1788–1822) ήταν μια υποδιαίρεση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με επίκεντρο την περιοχή της Ηπείρου και είχε υψηλό βαθμό αυτονομίας στις αρχές του 19ου αιώνα υπό τον Αλή Πασά, αν και δεν αναγνωρίστηκε ποτέ ως τέτοιο από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ο πυρήνας του ήταν το εγιαλέτι των Ιωαννίνων, με επίκεντρο την πόλη των Ιωαννίνων στη νότια Ήπειρο, αλλά στο αποκορύφωμά του αποτελούσε το μεγαλύτερο μέρος της Αλβανίας και των δυτικών τμημάτων της Θεσσαλίας, όπως και της Μακεδονίας στη Βόρεια Ελλάδα.

Πασαλίκι των Ιωαννίνων
1788–1822
Χώρα	Οθωμανική Αυτοκρατορία
Πρωτεύουσα	Ιωάννινα
Γεωγραφικές συντεταγμένες	39°40′0″N 20°51′0″E
δεδομένα ()

Ιστορία

Το 1787 ο Αλή ανέλαβε τη διοίκηση των Τρικάλων ως ανταμοιβή για την υποστήριξή του στον πόλεμο του σουλτάνου κατά της Αυστρίας. Αυτό δεν ήταν αρκετό για να ικανοποιήσει τις φιλοδοξίες του. Λίγο αργότερα, το 1788, πήρε τον έλεγχο των Ιωαννίνων και ανακηρύχθηκε πασάς. Όπως και άλλοι ημιαυτόνομοι περιφερειακοί ηγέτες που εμφανίστηκαν εκείνη την περίοδο, όπως ο Οσμάν Πασβάνογλου, εκμεταλλεύτηκε την αδυναμία της οθωμανικής κυβέρνησης, ώστε να επεκτείνει ακόμη περισσότερο την επικράτειά του μέχρι να αποκτήσει de facto τον έλεγχο του μεγαλύτερου μέρους της νότιας Αλβανίας, της δυτικής Ελλάδας και της Πελοποννήσου, είτε άμεσα είτε μέσω των γιων του. Οι μηχανορραφίες του Αλή έγιναν δεκτές από την οθωμανική κυβέρνηση στην Κωνσταντινούπολη ως μείγμα σκοπιμότητας - θεωρήθηκε καλύτερο να έχει τον Αλή ως σύμμαχο παρά ως εχθρό - και αδυναμίας, καθώς η κεντρική κυβέρνηση δεν είχε αρκετή δύναμη για να τον αποβάλει εκείνη τη στιγμή.

Η διοικητική διαίρεση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας το 1795

Το 1820 ο Αλή διέταξε τη δολοφονία ενός πολιτικού αντιπάλου στην Κωνσταντινούπολη. Ο μεταρρυθμιστής σουλτάνος ​​Μαχμούτ Β΄, ο οποίος προσπάθησε να αποκαταστήσει την εξουσία της Υψηλής Πύλης, εκμεταλλεύτηκε αυτή την ευκαιρία για να κινηθεί εναντίον του Αλή διατάζοντας την αποπομπή του. Ο Αλή αρνήθηκε να παραιτηθεί από τις επίσημες θέσεις του και αντέταξε σθεναρή αντίσταση στον οθωμανικό στρατό, καθώς πολυάριθμα τουρκικά στρατεύματα πολεμούσαν τον τρομερό στρατό του Αλή. Στις 4 Δεκεμβρίου 1820 ο Αλή Πασάς και οι Σουλιώτες σχημάτισαν έναν αντιοθωμανικό συνασπισμό, στον οποίο οι Σουλιώτες συνεισέφεραν με στρατιώτες. Αρκετοί εκ των συμμάχων του Αλή τελικά τον εγκατέλειψαν. Τον Ιανουάριο του 1822, Οθωμανοί πράκτορες δολοφόνησαν τον Αλή Πασά και έστειλαν το κεφάλι του στον σουλτάνο. Μετά το θάνατό του, το πασάλικι έπαυσε να υφίσταται και συγχωνεύθηκε με το πασαλίκι του Βερατίου για την επιστροφή στην προηγούμενη κατάσταση του εγιαλετίου των Ιωαννίνων με τα σαντζάκια των Ιωαννίνων, του Βερατίου, του Αργυροκάστρου και της Πρέβεζας.