Προμηθέας (Γκαίτε)

Ο «Προμηθέας» είναι ένα ποίημα του Γιόχαν Βόλφγκανγκ Γκαίτε, στο οποίο ο μυθικός χαρακτήρας Προμηθέας απευθύνεται στον Θεό (ο Δίας) με μισοθεϊστικές κατηγορίες και περιφρόνηση. Το ποίημα γράφτηκε μεταξύ 1772 και 1774 και δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1789 κατόπιν μιας ανώνυμης και μη εξουσιοδοτημένης δημοσίευσης το 1785 από τον Φρίντριχ Χάινριχ Τζάκομπι. Πρόκειται για ένα σημαντικό έργο του κινήματος Θύελλα και Ορμή.

Στις πρώτες εκδόσεις των Απάντων του εμφανίστηκε στον Τόμο Β΄ των ποιημάτων του Γκαίτε στο τμήμα με τα Διάφορα Ποιήματα, λίγο μετά την Ωδή των Πνευμάτων πάνω από τα Νερά και το Χειμερινό ταξίδι στο Χαρζ. Ακολουθείται άμεσα από τον «Γανυμήδη», και τα δύο ποιήματα μαζί θεωρούνται ζευγάρι. Και τα δύο είναι της περιόδου 1770-1775. Ο Προμηθέας είναι το δημιουργικό και επαναστατικό πνεύμα που, εξορισμένο από τους θεούς, αντιμετωπίζει τον Δία με περιφρόνηση και απαξίωση. Χαρακτηρίζεται από πάθος στον λόγο του, από ορμή και ευαισθησία, αναφερόμενος στο μοναχικό παρελθόν του. Αντίθετα, ο Γανυμήδης εκπροσωπεί την παιδιάστικη επιθυμία για ένωση με τον θεό, τον λατρεύει και παρασύρεται από αυτόν. Ως ανθρωπιστής ποιητής, ο Γκαίτε παρουσιάζει και τις δύο ταυτότητες, ως πτυχές και μορφές της ανθρώπινης κατάστασης.^[1]^[2]

Στη Βικιθήκη υπάρχει υλικό που έχει σχέση με το θέμα:
Προμηθέας

Στο κλασικό σκηνικό ο ήρωας απευθύνεται στον Βιβλικό Θεό αρχίζοντας «Da ich ein Kind war» που σημαίνει «Όταν ήμουν παιδί»: η χρήση του Da είναι διακριτική, και στον Γκαίτε θυμίζει τη Λουθηρανική μετάφραση της Πρώτης Επιστολής προς Κορινθίους, 13:11 του Απόστολου Παύλου: « Όταν ήμουν νήπιο, μιλούσα ως νήπιο, σκεφτόμουν ως νήπιο, έκρινα ως νήπιο. Όταν έγινα άνδρας, κατάργησα τη συμπεριφορά του νηπίου.». Σε αντίθεση με τον Παύλο, ο Προμηθέας του Γκαίτε δεν πιστεύει στη θεϊκή καρδιά που λυπάται για τους αρρώστους, και θέλει τον άνθρωπο ελεύθερο να αποφασίζει ο ίδιος για τη ζωή και το μέλλον του.^[1]^[2]

Το ποίημα μελοποιήθηκε από τους Γ.Φ.Ράιχαρντ, Φραντς Σούμπερτ ("Προμηθέας", 1819), Χούγκο Βολφ (1889) και Φ.Μ. Άινχαϊτ (1993).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Μετάφραση στα ελληνικά

Αναφορές Επεξεργασία

↑ ^1,0 ^1,1 «Ο Προμηθέας στο έργο του Γκαίτε» (PDF).
↑ ^2,0 ^2,1 Olaf., Hildebrand, (2003). Poetologische Lyrik von Klopstock bis Grünbein : Gedichte und Interpretationen. Köln: Böhlau. ISBN 3825223833. 52977774.

Πηγές Επεξεργασία

J. W. Goethe, Goethes Werke: Vollständige Ausgabe letzter Hand (Vol. II, pp. 76–78). (J. G. Cotta'sche Buchhandlung, Stuttgart and Tübingen 1827).
J. W. Goethe, Gedichte (Aufbau-Verlag, Berlin and Tübingen 1988)
J. W. Goethe, Werke Hamburger Ausgabe in 14 Bänden (Vol. 1 Gedichte und Epen I, pp. 44–46). München, 1998.
Martin Luther, Die Bibel, oder die ganze Heilige Schrift des Alten und Neuen Testaments.

[:0-1] 1,0 ^1,1 «Ο Προμηθέας στο έργο του Γκαίτε» (PDF).

[:1-2] 2,0 ^2,1 Olaf., Hildebrand, (2003). Poetologische Lyrik von Klopstock bis Grünbein : Gedichte und Interpretationen. Köln: Böhlau. ISBN 3825223833. 52977774.

[1]

[2]