Η Cicindela campestris είναι έντομο από τη τάξη των κολεοπτέρων και την οικογένεια των Carabidae.

Cicindela campestris
Cicindela campestris
Cicindela campestris
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Αρθρόποδα(Arthropoda)
Ομοταξία: Έντομα (Insekta)
Τάξη: Κολεόπτερα (Coleoptera)
Οικογένεια: Carabidae
Υποοικογένεια: Cicindelinae
Γένος: Cicindela
Είδος: campestris
Διώνυμο
Cicindela campestris
Linnaeus 1758

Περιγραφή Επεξεργασία

Το κολεόπτερο έχει μήκος 10 μέχρι 15 χιλιοστόμετρα και είναι πλατυσμένο. Το κεφάλι με τους πολύ μεγάλους σύνθετους οφθαλμούς είναι λίγο πιο πλατύ από το πρόνωτο, και πιο στενό από τα έλυτρα. Τα πόδια είναι μακριά και λεπτά, τα στοματικά μόρια δείχνουν εμπρός και έχουν εντυπωσιακά μεγάλα σαγόνια με μυτερά δόντια. Γι´αυτό σε μερικές ξένες γλώσσες Cicindela ονομάζεται και κάνθαρος τίγρις (β εικόνα). Από πάνω το κολεόπτερο έχει πράσινο γυαλιστερό χρώμα με ένα άσπρο σημάδι λίγο μετά τη μέση από κάθε έλυτρο και άλλες άσπρες κηλίδες στην άκρη των ελύτρων. Και τα μεγάλα πάνω χείλη είναι άσπρα. Αυτό το πράσινο και άσπρο μπορεί όμως να σκουραίνει πολύ. Η κάτω πλευρά και οι κεραίες είναι σκούρο κόκκινο και γυαλίζουν σαν χαλκός. Έτσι και τα πόδια, που στους ταρσούς γίνονται πράσινα.

Βιολογία Επεξεργασία

Συνήθως ο άνθρωπος δεν προσέχει αυτό το ωραιότατο μικρό ζώο, γιατί αυτό φεύγει γρήγορα τρέχοντας η πετώντας, όταν πλησιάζει κανείς. Έτσι νομίζει κανείς ότι είναι μύγα. Πετάει το πολύ μερικά μέτρα και κάθεται έτσι, που αντιμετωπίζει αυτόν που το ακολουθεί. Είναι τόσο γρήγορο που μπορεί να κυνηγά και μύγες, αλλά όχι τόσο γρήγορα όσο η Cicindela hybrida. Τρώει και αράχνες και άλλα μικρά ζώα, διαπερνώντας εύκολα τον εξωσκελετό τους με τα μυτερά δόντια του. Εκβάλλει πεπτικές ουσίες που χύνονται στην κομματισμένη λεία, και μετά απορροφά τη ρευστοποιημένη τροφή. Δεν κυνηγάει πετώντας και ακολουθεί τη λεία της μόνο τρέχοντας και μόνο σε μικρές αποστάσεις.

Οι προνύμφες ζουν στο έδαφος σε τρύπες που σκάβουν μόνες τους, με διάμετρο μερικά εκατοστά και μέχρι 30 εκατοστά βάθος. Τη πάνω έξοδο κλείνουν με το κεφάλι και το πρόνωτό του, που με τη μορφή τους εξασφαλίζουν τελείως αυτήν τη λειτουργία. Έτσι, όταν περνάει μικρό ζώο, η νύμφη το αρπάζει. Το τρώει μέσα στο κοίλωμα και μετά καθαρίζει το κοίλωμα από τα απομεινάρια. Και τα περιττώματά της τα εκκρίνει έξω από το κοίλωμά του. Μένει εκεί ένα η δύο χρόνια, μέχρι και τρία σε κρύες χώρες. Εκεί, επίσης κατά το τέλος του χρόνου, μεταμορφώνεται και το κολεόπτερο βγαίνει περίπου τρεις εβδομάδες αργότερα. Τα ζώα εμφανίζονται με τα πρώτα έντομα την επόμενη άνοιξη.

Βγαίνουν με τη ζέστη γιατί ο τρόπος του κυνηγιού τους είναι αποτελεσματικός, εάν η θερμοκρασία είναι τουλάχιστον 20° C. Το βράδυ αποσύρονται. Αγαπούν τη ζέστη, δεν την αντέχουν όμως όπως η Cicindela hybrida.

Βιότοπος και εξάπλωση Επεξεργασία

 
β εικόνα: κεφάλι χωρίς αριστερό κάτω σαγόνι, για να φαίνονται καλύτερα τα δόντια του πάνω σαγονιού

Η Cicindela campestris ζει σε ξηρούς τόπους με λίγη βλάστηση λ.χ σε χωματόδρομους. Μεταξύ των φυτών μπορεί να κρύβεται για να ξεφύγει από τους διώκτες της και να μπορεί να παραμονεύει τη λεία της. Βρίσκεται σε όλη τη Ευρώπη, Νότια Αφρική και μέχρι τη Σιβηρία, από τις πεδιάδες μέχρι τα βουνά. Σε μερικές χώρες έχει γίνει πλέον σπάνια και προστατεύεται από το νόμο.

Πηγές Επεξεργασία

  • Svatopluk Bílý:Coléoptères, Adaption française. Verlag Gründ 1990; ISBN 2-7000-1824-9
  • Adolf Horion: Käferkunde für Naturfreunde. Vittorio Klostermann, Frankfurt am Main 1949
  • Wachmann, Platen, Barndt: Laufkäfer. Naturbuch Verlag, ISBN 3-89440-125-7