Στο Σουρινάμ, το πολίτευμα του οποίου είναι συνταγματική δημοκρατία, διεξάγονται εκλογές για Πρόεδρο και για εθνοσυνέλευση σε εθνικό επίπεδο. Ο Πρόεδρος εκλέγεται από εκλεκτορικό σώμα, με βάση το κοινοβούλιο, κάθε 5 χρόνια. Η εθνοσυνέλευση (Nationale Assemblée) έχει 51 μέλη, τα οποία εκλέγονται για 5 χρόνια. Δικαίωμα ψήφου στις εκλογές έχουν όσες και όσοι είναι ηλικίας 18 ετών και άνω. Κυριαρχεί ο πολυκομματισμός και συχνές είναι οι κυβερνήσεις συνεργασίας.

Προεδρική εκλογή Επεξεργασία

Πρόσφατη (2020) Επεξεργασία

Ο Τσαν Σαντόχι εξελέγη πρόεδρος διά βοής και χωρίς αντίπαλο (ως ο μοναδικός υποψήφιος) στις 13 Ιουλίου 2020. Αντιπρόεδρος εξελέγη ο πρώην αντάρτης Ρόνι Μπρούνσβαϊκ. Ανέλαβαν τα καθήκοντά τους στις 16 Ιουλίου.

1987 Επεξεργασία

Για πρώτη φορά ο πρόεδρος εξελέγη από την Εθνοσυνέλευση το 1987, έπειτα από τη διεξαγωγή ενός δημοψηφίσματος που οδήγησε στην έγκριση ενός νέου συντάγματος και τη διεξαγωγή γενικών εκλογών.Πρώτος εκλεγμένος από την εθνοσυνέλευση πρόεδρος ορκίστηκε ο Ραμσεγουάκ Σανκάρ στις 25 Ιανουαρίου 1988.

1990 Επεξεργασία

Έπειτα από το αναίμακτο πραξικόπημα του 1990, πρόεδρος εξελέγη από την εθνοσυνέλευση ο Γιόχαν Κράαγκ στις 29 Δεκεμβρίου 1990.[1]

1991 Επεξεργασία

Μετά τις γενικές εκλογές του 1991, πρόεδρος από την εθνοσυνέλευση εξελέγη ο Ρόναλντ Βενεσιάαν.

1996 Επεξεργασία

Η Ενωμένη Λαϊκή Συνέλευση (VVV), η οποία απαρτιζόταν από 800 και πλέον εθνικούς και περιφερειακούς πολιτικούς, εξέλεξε τον Ζυλ Βάιντενμπος στις 5 Σεπτεμβρίου 1996 ως πρόεδρο της χώρας με 438 ψήφους υπέρ έναντι 407 για τον κάτοχο του αξιώματος, Βενεσιάαν. Ως αποτέλεσμα, στις 15 Σεπτεμβρίου ο Βάιντενμπος ορκίστηκε πρόεδρος και διόρισε αντιπρόεδρο τον Πρεταπναριάν Ραντακισούν.[2]

2000 Επεξεργασία

Η Εθνοσυνέλευση εξέλεξε ξανά πρόεδρο στις 4 Αυγούστου 2000. Ο Ρόναλντ Βενεσιάαν εξελέγη με 37 ψήφους. Έτσι, ορκίστηκε πρόεδρος για δεύτερη φορά (μη συνεχόμενη θητεία).[3]

2005 Επεξεργασία

Όπως έγινε το 1996, έτσι και το 2005 στις 3 Αυγούστου η Ενωμένη Λαϊκή Συνέλευση (VVV), η οποία απαρτιζόταν από 891 εθνικούς και περιφερειακούς πολιτικούς, εξέλεξε τον Ρόναλντ Βενεσιάαν ως πρόεδρο με ψήφους 560 επί 879 ψηφισάντων, έναντι 315 για τον αντίπαλό του, Ραμπίν Παρμεσάρ. Αντιπρόεδρος εξελέγη ο Ραμ Σάρτζο με 591 ψήφους έναντι 285 για τον Βίλφριντ Ρόζεβαλ. Η ορκωμοσία τους έγινε στις 12 Αυγούστου.[4]

2010 Επεξεργασία

Ο πρώην δικτάτορας Ντέσι Μπάουτερσε , του Εθνικού Δημοκρατικού Κόμματος, εξελέγη πρόεδρος από το κοινοβούλιο στις 19 Ιουλίου 2010 με 36 επί συνόλου 50 ψήφων, ενώ η Τσαντρικαπερσάντ Σαντόκι έλαβε 13 ψήφους[5].

2015 Επεξεργασία

Στις 14 Ιουλίου 2015 το κοινοβούλιο εξέλεξε ξανά στο αξίωμα του προέδρου τον Ντέσι Μπάουτερσε για μία ακόμη θητεία.[6].

Γενικές εκλογές Επεξεργασία

Πρόσφατες γενικές εκλογές (2020) Επεξεργασία

Ιστορικό εκλογών Επεξεργασία

Πριν την ανεξαρτησία Επεξεργασία

Εκλογές πριν την ανεξαρτησία έγιναν στην τότε Ολλανδική Γουιάνα τα έτη 1928, 1930, 1932, 1934, 1936, 1938, 1942, 1946, 1949, 1951, 1955, 1958, 1963, 1967, 1969 και 1973. Στις εκλογές που διενεργήθηκαν στις 14 Φεβρουαρίου και στις 23 Μαρτίου 1938 εξελέγησαν 10 μέλη για το νομοθετικό σώμα (Estates). Η Γκρέις Σνάιντερς-Χάουαρντ (1869-1968) ήταν η μοναδική γυναίκα υποψήφια και πέτυχε να εκλεγεί (παρότι οι γυναίκες δεν είχαν δικαίωμα του εκλέγειν). Έγινε έτσι η πρώτη γυναίκα βουλευτής στην ιστορία του Σουρινάμ.[7] Μόνο άντρες ψήφισαν στις εκλογές που έγιναν με το σύστημα των δύο γύρων και ψηφοφόροι ήταν αποκλειστικά όσοι είχαν καταβάλει τον εκλογικό φόρο. Μετά την εκλογή των 10, άλλα 5 μέλη διορίστηκαν από τον κυβερνήτη.

Το Εθνικό Κόμμα του Σουρινάμ κέρδισε τις εκλογές στις 30 Μαΐου 1949 και στις 14 Μαρτίου 1951, με 13 έδρες από τις συνολικά 21 της βουλής και στις δύο αναμετρήσεις.[8] Έπειτα, ηττήθηκε, καθώς στις εκλογές στις 29 Μαρτίου 1955 περιορίστηκε στις 2 έδρες, με μεγάλο νικητή το νεοσύστατο Μέτωπο Ενότητας, που κέρδισε συνολικά 11 έδρες επί συνόλου 21.[8] Στις επόμενες εκλογές το Εθνικό Κόμμα επέστρεψε στις νίκες, κερδίζοντας 9 από τις συνολικά 21 έδρες (1958), 14 από τις 36 έδρες (1963) και 17 από τις 39 (1967).Στις εκλογές του 1969 όμως ήρθε ξανά δεύτερο, καθώς κέρδισε το Μπλοκ VHP (Προοδευτικό Μεταρρυθμιστικό Κόμμα), με 19 έδρες από τις συνολικά 39.Τέλος, στις τελευταίες εκλογές πριν την ανεξαρτησία (19 Νοεμβρίου 1973) κέρδισε ξανά το Εθνικό Κόμμα, αυτήν τη φορά ως συνδυασμός (NPS–PNR–KTPI–PSV), καταλαμβάνοντας 22 από τις συνολικά 39 έδρες.

Γενικές εκλογές μετά την ανεξαρτησία (1975-σήμερα) Επεξεργασία

1977 Επεξεργασία

Ο συνδυασμός του Εθνικού Κόμματος (NPS–HPP–KTPI–PSV) κέρδισε τις πρώτες εκλογές μετά την ανεξαρτησία στις 19 Νοεμβρίου 1977. Από τις συνολικά 39 έδρες του Κοινοβουλίου της Δημοκρατίας του Σουρινάμ, το Εθνικό κόμμα κέρδισε τις 22 έναντι 17 για το Ενωμένο Δημοκρατικό Κόμμα.[8] Μετά το πραξικόπημα του 1980, οι εκλογές δεν θα ξαναγίνονταν παρά σε 7 χρόνια.

1987 Επεξεργασία

Στις πρώτες εκλογές έπειτα από 10 χρόνια στις 25 Νοεμβρίου 1987, νικητής (με 40 από τις συνολικά 51 έδρες στην Εθνοσυνέλευση αναδείχθηκε το Μέτωπο για τη Δημοκρατία και την Ανάπτυξη, το οποίο αποτελούσε μια συμμαχία του Εθνικού Κόμματος με το Προοδευτικό Μεταρρυθμιστικό Κόμμα και το Κόμμα για Εθνική Ενότητα και Αλληλεγγύη.[9] Το ποσοστό συμμετοχής ήταν 85%. Για να σχηματιστεί κυβέρνηση αυτοδυναμίας, απαιτούνταν τουλάχιστον 26 έδρες, όπως και στις επόμενες εκλογές.

1991 Επεξεργασία

Οι επόμενες εκλογές διεξήχθησαν με ποσοστό συμμετοχής σχεδόν 70% στις 25 Μαΐου 1991. Νικητής με 30 έδρες από τις 51 συνολικά στην εθνοσυνέλευση ήταν το Νέο Μέτωπο για τη Δημοκρατία και την Ανάπτυξη με επικεφαλής τον Ρόναλντ Βενεσιάαν, το οποίο αποτελούσε μια συμμαχία του Εθνικού Κόμματος με το Προοδευτικό Μεταρρυθμιστικό Κόμμα , το Κόμμα για Εθνική Ενότητα και Αλληλεγγύη και το Σουριναμέζικο Εργατικό Κόμμα.[10] Πρόεδρος του Σουρινάμ έγινε για πρώτη φορά ο Βενεσιάαν.[11]

1996 Επεξεργασία

Στις 23 Μαΐου 1996 στις εκλογές ο συνασπισμός που είχε κερδίσει τις προηγούμενες εκλογές δεν ενισχύθηκε, αλλά έλαβε 24 από τις 51 έδρες στην εθνοσυνέλευση έναντι 16 για το Εθνικό Δημοκρατικό Κόμμα, του Ζυλ Βάιντενμπος, ο οποίος έγινε νέος πρόεδρος της χώρας. Η προσέλευση διαμορφώθηκε στο 66,7 %.[12]

2000 Επεξεργασία

Με ποσοστό συμμετοχής 72% διενεργήθηκαν εκλογές στις 25 Μαΐου 2000. Λόγω του υψηλού πληθωρισμού, οι εκλογές διεξήχθησαν έναν χρόνο πριν την κανονική τους ημερομηνία.[11]Το Νέο Μέτωπο για τη Δημοκρατία και την Ανάπτυξη κέρδισε ξανά, καταλαμβάνοντας τις 33 έδρες από τις συνολικά 51 της εθνοσυνέλευσης.[12] Αντίθετα, το Εθνικό Δημοκρατικό Κόμμα περιορίστηκε στις 7 έδρες και το κόμμα του προέδρου Βάιντενμπος έμεινε στις 5 έδρες. Το κόμμα εκείνο είχε αποσπαστεί από το Εθνικό Δημοκρατικό Κόμμα και είχε ονομαστεί Λαϊκή Συμμαχία για Πρόοδο. Ως αποτέλεσμα, ο Βενεσιάαν έγινε πρόεδρος για δεύτερη φορά.[13]

2005 Επεξεργασία

Το κυβερνών κόμμα του προέδρου Βενεσιάαν δεν κέρδισε τις εκλογές που έγιναν στις 25 Μαΐου 2005. Καμία συμμαχία ή κόμμα δεν κατάφερε να κερδίσει την πλειοψηφία των εδρών ή να προσεγγίσει τα απαιτούμενα 2/3 των εδρών που απαιτούνταν για να εκλεγεί ο νέος πρόεδρος. Το Νέο Μέτωπο για τη Δημοκρατία και την Ανάπτυξη κέρδισε 23 έδρες, 10 λιγότερες σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές, ενώ το αντιπολιτευόμενο Εθνικό Δημοκρατικό Κόμμα αύξησε τον αριθμό των εδρών του σε 15. Η νέα συμμαχία A-Combination (Α-Συνδυασμός) έκανε την έκπληξη κερδίζοντας 5 έδρες, όσες και η Λαϊκή Συμμαχία για Πρόοδο του πρώην προέδρου Βάιντενμπος.[14]

2010 Επεξεργασία

Στις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν στις 25 Μαΐου 2010, έλαβαν μέρος εννέα συνολικά κόμματα.[15] Ο συνασπισμός "Μέγας Συνδυασμός" ("Mega Combination") που συμπεριλαμβάνει το Εθνικό Δημοκρατικό Κόμμα του πρώην δικτάτορα Ντέσι Μπουτέρσε αναδείχθηκε νικητής των εκλογών.[16], με το κυβερνών κόμμα Νέο Μέτωπο (NF) να συγκεντρώνει γύρω στο 22,5%. Οι παρατηρητές ανέφεραν ότι οι εκλογές ήταν ειρηνικές.

2015 Επεξεργασία

Γενικές εκλογές διεξήχθησαν στις 25 Μαΐου 2015. To Εθνικό Δημοκρατικό Κόμμα κέρδισε την αυτοδυναμία στη βουλή για πρώτη φορά στην ιστορία του.[17]

Δημοψηφίσματα Επεξεργασία

Ως σήμερα, ένα μόνο δημοψήφισμα έχει διεξαχθεί στο Σουρινάμ, το 1987.

1987 Επεξεργασία

Δημοψήφισμα για την έγκριση ενός νέου συντάγματος διεξήχθη στις 30 Σεπτεμβρίου 1987.[18] Με βάση το νέο σύνταγμα, θεσπίστηκε μονοθάλαμη Εθνοσυνέλευση με 51 μέλη, η οποία εκλέγεται με απλή αναλογική, ενώ η εκλογή του Προέδρου αποφασίστηκε να γίνεται από την εθνοσυνέλευση.[19] Το νέο σύνταγμα υπερψηφίστηκε σε ποσοστό άνω του 96%, με τη συμμετοχή να φτάνει στο 62,7%. Μετά τη διεξαγωγή εκλογών, τον Νοέμβριο του 1987, για πρώτη φορά ο πρόεδρος της χώρας εξελέγη από την εθνοσυνέλευση. [20]

Επιλογή Ψήφοι %
Υπέρ 114.719 96,9
Κατά 3.617 3,1
Άκυρα/λευκά 3.999
Σύνολο 122.335 100
Εγγεγραμμένοι/συμμετοχή 195.099 62,7
Πηγή: Nohlen

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Nieuwe President vraagt Bouterse terug» (στα nl). 1990-12-31. https://leiden.courant.nu/issue/LLC/1990-12-31/edition/0/page/1. Ανακτήθηκε στις 2020-06-20. 
  2. Rulers.org
  3. Rulers.org
  4. Rulers.org
  5. Rulers, Ιούλιος 2010.
  6. Suriname lawmakers OK Bouterse's re-election as president Αρχειοθετήθηκε 2015-07-17 στο Wayback Machine., AP, 14 Ιουλίου 2015.
  7. Edward Dew (2013) The Difficult Flowering of Surinam: Ethnicity and Politics in a Plural Society p53
  8. 8,0 8,1 8,2 Dieter Nohlen (2005) Elections in the Americas: A data handbook, Volume I, p614 (ISBN 978-0-19-928357-6)
  9. Nohlen, p620
  10. «Consulytic». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Μαΐου 2020. Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2022. 
  11. 11,0 11,1 «Wednesday's Suriname Election: No Small Matter». Council on Hemispheric Affairs. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Νοεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2009. 
  12. 12,0 12,1 Nohlen, p615
  13. «SURINAME: Nationale Assemblee (National Assembly)». Inter-Parliamentary Union. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2009. 
  14. «Suriname voters reject New Front coalition». Caribbean Net News. 27 Μαΐου 2005. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιουλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2009. 
  15. McGowan, Mark (26-05-2010). «Bouterse coalition close to majority». Stabroek news. http://www.stabroeknews.com/2010/stories/05/26/bouterse-coalition-close-to-majority/. Ανακτήθηκε στις 26-05-2010. 
  16. «Ex-dictator on likely comeback trail in Suriname vote». Caribbean Net News. 26-05-2010. http://www.caribbeannetnews.com/news-23335--36-36--.html. Ανακτήθηκε στις 26-05-2010. [νεκρός σύνδεσμος]
  17. NDP Wins a Majority in Historic Suriname Election, 26-5-2015, telesurtv.net], 26 Μαΐου 2015.
  18. Nohlen, D (2005) Elections in the Americas: A data handbook, Volume I, p614 ISBN 978-0-19-928357-6
  19. Suriname, 30 Σεπτεμβρίου 1987: Σύνταγμα Direct Democracy (Γερμανικά)
  20. «Timeline Suriname». http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/country_profiles/1218515.stm. Ανακτήθηκε στις 2020-06-23.