Επαναστατικός Εξεγερσιακός Στρατός Ουκρανίας

Ο Επαναστατικός Αντάρτικος Στρατός της Ουκρανίας (ουκρανικά: Революцина Повстанська Армия України‎‎), γνωστός επίσης ως Μαύρος Στρατός ή απλά ως Makhnovtsi (ουκρανικά: Махновці‎‎), ήταν ένας αναρχικός στρατός που σχηματίστηκε σε μεγάλο βαθμό από Ουκρανούς αγρότες και εργάτες [1] υπό τη διοίκηση του Νέστορ Μαχνό κατά τη διάρκεια του Ρωσικού Εμφυλίου Πολέμου του 1917 – 1922. Προστάτευε τη λειτουργία των «ελεύθερων Σοβιέτ» και τις κομμούνες του ελευθεριακού σοσιαλισμού στην αποκαλούμενη Μαχνοβία της Ουκρανίας, θεσμοί που αποτελούσαν προσπάθεια σχηματισμού μιας αναρχικής ελευθερικο-σοσιαλισατικής κοινωνίας από το 1918 έως το 1921 κατά τη διάρκεια του Ουκρανικού Πολέμου της Ανεξαρτησίας .

Revolutionary Insurrectionary Army of Ukraine
the Russian Civil War and Ukrainian War of Independence
A flag used by the 2nd Consolidated Infantry Regiment of the RIAU
A flag used by the 2nd Consolidated Infantry Regiment of the RIAU
Ίδρυση1918–1921
ΙδεολογίαAnarchism
Collectivist anarchism
Anarcho-communism
Makhnovism
Πίστη Free Territory
ΗγέτεςNestor Makhno
Simon Karetnik
Fedir Shchus
Viktor Belash
ΑρχηγείοGulaipolye
ΠεριοχήSouthern regions of modern Ukraine and some Russia
Δύναμη103,000 in December 1919
Ξεκίνησε ωςBlack Guards
ΣύμμαχοιTemporary agreements with:

Bolsheviks

Tambov Green Armies

Temporary ceasefire:

Directorate of Ukraine
ΑντίπαλοιCentral Powers

White Movement

Bolsheviks

Directorate of Ukraine
Terplyo's Green Army
ΣυμπλοκέςBattle for the Donbass (1919)
Battle of Peregonovka (1919)
Northern Taurida Operation
Siege of Perekop (1920)
Bolshevik-Makhnovist conflict

Ιστορία Επεξεργασία

 
Το Tachanka που χρησιμοποιήθηκε από στρατιώτες του Μαύρου Στρατού στο μουσείο της Χουλιαϊπόλε.

Ο Νέστορ Μαχνό και ο Αντάρτικος Αναρχικός Στρατός Επεξεργασία

Οι ουκρανικές αναρχικές αντάρτικες συμμορίες δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια του Ρωσικού Εμφυλίου Πολέμου. Ορισμένες ισχυρίζονταν ότι ήταν πιστές στο ουκρανικό κράτος, αλλά άλλες δεν ήταν, αν και όλες πολεμούσαν τόσο τον Κόκκινο όσο και τον Λευκό στρατό με ίδια σφοδρότητα στα πρώτα τουλάχιστον στάδια του Εμφυλίου Πολέμου. Από όλες τις αναρχικές ομάδες, η πιο διάσημη και επιτυχημένη ήταν εκείνη του αγροτικού αναρχικού ηγέτη Νέστορ Μαχνό, γνωστού και ως Μπατκό ("Πατέρας"), ο οποίος ξεκίνησε τις επιχειρήσεις στη νοτιοανατολική Ουκρανία ενάντια στο καθεστώς Χετμανάτου τον Ιούλιο του 1918. Τον Σεπτέμβριο, δημιούργησε τον Επαναστατικό Ανατρεπτικό Στρατό της Ουκρανίας, ή τον Αναρχικό Μαύρο Στρατό, με όπλα και εξοπλισμό που αποκτήθηκαν σε μεγάλο βαθμό από την υποχώρηση των Αυστροουγγρικών και Γερμανικών δυνάμεων. Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, ο Μαύρος Στρατός αριθμούσε μεταξύ 15.000 και 110.000 ανδρών [2] και ήταν οργανωμένος στα πρότυπα τακτικού στρατού, με πεζικό, ιππικό και πυροβολικό. Κάθε ταξιαρχία πεζικού συνοδεύονταν από μια πυροβολαρχία. Το ιππικό του Μαχνό ενσωμάτωνε τόσο τακτικές όσο και άτακτες έφιππες δυνάμεις, και θεωρούνταν μεταξύ των καλύτερα εκπαιδευμένων και πιο ικανών από οποιαδήποτε από τις μονάδες ιππικού που αναπτύχθηκαν από οποιαδήποτε πλευρά στον ρωσικό εμφύλιο πόλεμο. [3]

Η κυβέρνηση των Μπολσεβίκων και οι διοικητές του Κόκκινου Στρατού αναφερόταν συχνά στον Μαύρο Στρατό ως «δυνάμεις Μαχνοβιστών», επειδή αρνούνταν κατηγορηματικά να παραχωρήσουν στους Ουκρανούς αναρχικούς το καθεστώς του να έχουν στρατό ή αναγνωρισμένο θεσμικά πολιτικό κίνημα. Ο Βολίν περιέγραφε τον Ανατρεπτικό Μαύρο Στρατό της εποχής (λιγότερο το ιππικό του, που συνήθως δραστηριοποιούνταν μακριά στις πεδιάδες) ως εξής: Το πεζικό, όταν δεν πολεμούσε, ηγούνταν της πορείας του στρατού. . . [Ο Μαύρος Στρατός χρησιμοποιούσε επίσης ιππήλατες άμαξες] тачанка ή tachanka. Κάθε μια από αυτές τις άμαξες σύρονταν από δύο άλογα, μετέφεραν τον οδηγό στο μπροστινό κάθισμα και δύο στρατιώτες πίσω τους. Σε ορισμένες απ΄αυτές, είχε τοποθετηθεί ένα πολυβόλο στη μέση του καθίσματος. Ακολουθούσε στη σειρά κατά τη πορεία το πυροβολικό. Μια τεράστια μαύρη σημαία ανέμιζε πάνω στη πρώτη άμαξα. Ήταν κεντημένα σε ασήμι στις δύο πλευρές της τα συνθήματα Ελευθερία ή Θάνατος και Η Γη στους Αγρότες ή τα Εργοστάσια στους Εργάτες . [4]

Ένα βασικό εμπόδιο για τον αναρχικό στρατό, και αυτό που ποτέ δεν ξεπέρασε καθ 'όλη τη διάρκεια της ύπαρξής του, ήταν η έλλειψη πρόσβασης σε πρωτογενείς βιομηχανικούς πόρους παραγωγής, ειδικά εργοστάσια ικανά να παράγουν μεγάλες ποσότητες όπλων και πυρομαχικών. Το αίτημα μεγάλης κλίμακας εξοπλισμού από την κυβέρνηση των Μπολσεβίκων στη Μόσχα, απορρίφθηκε και χωρίς τα δικά του κέντρα κατασκευής οπλοστασίων, ο Μαύρος Στρατός αναγκάστηκε να βασιστεί σε συλλήψεις αποθηκών πυρομαχικών και προμήθειες από εχθρικές δυνάμεις και να κατάσχει τρόφιμα και άλογα από τον ντόπιο άμαχο πληθυσμός.

Ανταρσίες στο Κόκκινο Στρατό στην Ουκρανία Επεξεργασία

Μέχρι τον Μάιο του 1919, η κυβέρνηση των Μπολσεβίκων είχε αποσύρει τις περισσότερες δυνάμεις του Κόκκινου Στρατού από την Ουκρανία μετά τις επιτυχίες του Λευκού στο νότο . Τα εναπομείναντα στρατεύματα του Ερυθρού Στρατού που είχαν μείνει σε διάφορα μέρη της Ουκρανίας υποπτεύονταν τους διοικητές τους και ήταν οργισμένοι για τις αποσύρσεις στρατού από την Ουκρανία, τις οποίες θεώρησαν αφαίρεση από τον επαναστατικό αγώνα. Στα τέλη Ιουλίου του 1919, τα αποσπάσματα του Ερυθρού Στρατού που αριθμούσαν περίπου 40.000 στρατεύματα στην Κριμαία, στασίασαν και έδιωξαν τους διοικητές τους. Πολλοί πήγαν να ενταχθούν στον αναρχικό Μαύρο Στρατό του Μαχνό. Η ανταρσία διοργανώθηκε από μερικούς αναρχικούς συντρόφους του Μαχνό που είχαν παραμείνει διοικητές στις τάξεις του Ερυθρού Στρατού, συμπεριλαμβανομένων των Καλάσνικοφ, Ντερμέντζι και Μπούντανοφ. Αυτοί ήταν που οργάνωσαν τη μεταβίβαση δυνάμεων. Μεγάλος αριθμός στρατιωτών του Ερυθρού Στρατού προχώρησε από το Novi Bug στην Pomoshchnaya αναζητώντας τον Μαύρο Στρατό του Μαχνό, φέρνοντας μαζί τους, ως αιχμάλωτους, τους πρώην διοικητές τους: Kochergin, Dybets και άλλους. Οι στασιαστές εντάχθηκαν στις δυνάμεις του Μαύτου Στρατού στο Dobrovelychkivka του δήμου της Χερσώνας στις αρχές Αυγούστου 1919. Για την κυβέρνηση των Μπολσεβίκων στη Μόσχα, αυτή η λιποταξία ήταν ένα μεγάλο πλήγμα, καθώς σχεδόν τίποτα πλέον δεν έμενε από το Κόκκινο Στρατό στη νότια Ουκρανία και την Κριμαία, και η επιρροή των Μπολσεβίκων στην περιοχή εξαφανίστηκε. [5]

Εκστρατεία κατά του Ντένικιν και του Λευκού Στρατού Επεξεργασία

Ο Μαχνό και ο Ουκρανικός αναρχικός Μαύρος Στρατός, που είχαν αρχικά κηρυχτεί ως «ληστές» και «παράνομοι» από την Μπολσεβίκικη κυβέρνηση της Μόσχας, καλωσορίστηκαν απ' αυτήν όταν ο στρατηγός Αντόν Ντενίκιν απείλησε να καταλάβει τη Μόσχα σε μια κίνηση προς την πόλη το 1919. Αφού συνήψε συμφωνία με την Προσωρινή Επαναστατική Επιτροπή της νεοκηρυχθήσης Ουκρανικής Λαϊκής Δημοκρατίας, ο Μαχνό και οι υφιστάμενοι διοικητές του σχεδίασαν να στρέψουν τον Μαύρο Στρατό ανατολικά και να επιτεθούν στον Εθελοντικό Στρατό του Ντενίκιν και στις γραμμές προμήθειάς του, ελπίζοντας να διαλύσουν τις γραμμές του. [5]

Ο Μαύρος Στρατός είχε υποχωρήσει προς τα δυτικά σε όλη την Ουκρανία. Αλλά το απόγευμα της 25ης Σεπτεμβρίου 1919, στράφηκε ξαφνικά ανατολικά, επιτιθέμενος στις κύριες δυνάμεις του στρατού του Στρατηγού Ντενίκιν. Η πρώτη σύγκρουση πραγματοποιήθηκε αργά το βράδυ κοντά στο χωριό Kruten'koe, όπου η πρώτη ταξιαρχία πεζικού του Μαύρου Στρατού προχώρησε προς τις θέσεις του Λευκού Στρατού. Τα στρατεύματα του Ντενίκιν υποχώρησαν για να πάρουν καλύτερες θέσεις. Αρχικά, ο Ντενίκιν πίστευσε ότι η κίνηση ήταν παραπλανιτική ή αναγνωριστική, και δεν ανταπόδωσε, έχοντας καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το μεγαλύτερο μέρος του αναρχικού στρατού ήταν ακόμα αποσυρμένο στα δυτικά. Ωστόσο, στη μέση της νύχτας, όλα τα στρατεύματα του Μαχνό άρχισαν μια επίθεση προς τα ανατολικά. Οι κύριες δυνάμεις του Λευκού Στρατού στην περιοχή ήταν συγκεντωμένες κοντά στο χωριό Peregonovka, το οποίο χωριό ήταν κατειλημμένο από αναρχικές μονάδες. Ξεκίνησε μια σφοδρή μάχη, και οι αναρχικές δυνάμεις στο χωριό άρχισαν να χάνουν έδαφος, πιεζόμενες από ενισχύσεις του Λευκού Στρατού, συμπεριλαμβανομένων συνταγμάτων πεζικού αποτελούμενων κυρίως από νέους και φανατικούς αντικομμουνιστικούς αξιωματικούς. Το αρχηγείο του Μαχνό, καθώς και όλοι στο χωριό που μπορούσαν να χειριστούν ένα τουφέκι, οπλίστηκαν και μπήκαν στη μάχη. Με την προσέγγιση των δυνάμεων ιππικού του Μάχνο, τα στρατεύματα του Λευκού Στρατού υποχώρησαν από το χωριό της Peregonovka. Έγινε μια σφοδρή μάχη έξω από την πόλη, συμπεριλαμβανομένων περιπτώσεων μάχης σώμα-με-σώμα. Ένα Λευκό σύνταγμα αναγκάστηκε να υποχωρήσει, αρχικά αργά και με ομαλό τρόπο, αλλά καθώς οι μάχες κινήθηκαν κοντά στον ποταμό Sinyukha, η υποχώρηση μετατράπηκε σε άτακτη φυγή. Άλλα συντάγματα που το είδαν αυτό, πανικοβλήθηκαν, και άρχισαν να υποχωρούν άτακτα και αυτά, ακολουθούμενα στο τέλος από όλα τα στρατεύματα του Ντενίκιν εκεί. Οι περισσότεροι διέφυγαν κολυμπώντας στον ποταμό Sinyukha, αλλά εκατοντάδες πέθαναν στο ποτάμι και στις όχθες του. [5]

Μετά από αυτήν τη νίκη, τα στρατεύματα του Μαχνό ξεκίνησαν να επιτεθούν στις γραμμές τροφοδοσίας του Ντενίκιν. Μετά την πτώση του Αλεξάντροφσκ στον Μαύρο Στρατό ακολούθησαν οι Pologi, Gulyai-Polye, Berdyansk, Melitopol και Mariupol. Σε λιγότερο από δύο εβδομάδες, όλη η νότια Ουκρανία είχε κατακτηθεί από στρατεύματα του Μαύρου Στρατού. Η κατάληψη της νότια Ουκρανίας από τον Μαχνό, ειδικά στις περιοχές που συνορεύουν με τη Θάλασσα του Αζόφ, απετέλεσε σύντομα απειλή για ολόκληρο το σχέδιο επίθεσης του Ντενίκιν, καθώς η εφοδιαστική βάση του στρατού του Ντενίκιν βρισκόταν στην περιοχή μεταξύ Mariupol και Volnovakha. Όταν καταλήφθηκαν οι πόλεις Berdyansk και Mariupol , καταλήφθηκαν και τεράστιες αποθήκες πυρομαχικών από αναρχικές δυνάμεις. Επειδή όλοι οι σιδηρόδρομοι της περιοχής ελέγχονταν από τον Μαύρο Στρατό, κανένα πολεμικό υλικό δεν μπορούσε να φτάσει τις δυνάμεις του Ντενίκιν στο βόρειο μέτωπο. Τα στρατεύματα του στρατού του Λευκού Στρατού που σταθμεύουν σε όλη την περιοχή διατάχθηκαν να σπάσουν τον αποκλεισμό, αλλά αντ 'αυτού διαλύθηκαν [5]

 
Μονάδα μάχης Μαύρου Στρατού, με επικεφαλής τον Fedir Shchus (κέντρο)

Μετά από μια αποτυχημένη προσπάθεια απομάκρυνσης των δυνάμεων του Μαύρου Στρατού, ο Ντενίκιν μετατόπισε την εκστρατεία του από το βορρά στο νότο. Τα καλύτερα στρατεύματα ιππικού του Λευκού Στρατού, υπό τη διοίκηση του Στρατηγού Κωνσταντίνου Μαμόντοφ και του Στρατηγού Σκούρο, μεταφέρθηκαν από το βόρειο μέτωπο στην περιοχή Gulyai-Polye της Novorossiya . Η νέα στρατηγική του Ντενίκιν κατάφερε να απομακρύνει τις δυνάμεις του Μαχνό από μέρος της Ουκρανίας, αλλά με το κόστος της αποδυνάμωσης δυνάμεων αντιτιθέμενων στον Κόκκινο Στρατό. Τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 1919, τα στρατεύματα του Ντενίκιν ηττήθηκαν σε μια σειρά από μάχες από τις δυνάμεις του Κόκκινου Στρατού. Τα συντάγματα του Καυκάσου υπέστησαν τις μεγαλύτερες απώλειες, ειδικά το τσετσενικό ιππικό και άλλοι, που πέθαναν κατά χιλιάδες. Προς τα τέλη Νοεμβρίου, μερικά από αυτά τα στρατεύματα στασίασαν, επιστρέφοντας στα σπίτια τους στον Καύκασο. Αυτό με τη σειρά του ξεκίνησε μια αργή αποσύνθεση του εθελοντικού στρατού του Ντενίκιν. Μερικοί ιστορικοί σημειώνουν ότι εάν οι αναρχικές δυνάμεις δεν είχαν κερδίσει αποφασιστική νίκη στο Peregonovka, μπλοκάροντας τις γραμμές εφοδιασμού του Ντενίκιν και στερώντας τις προμήθειες τροφίμων, πυρομαχικών και πυροβολικού του Λευκού Στρατού, ο Λευκός Στρατός πιθανότατα θα είχε εισέλθει στη Μόσχα τον Δεκέμβριο του 1919. [5] Μέχρι τον Φεβρουάριο του 1920, η Μαχνοβία κατακλύστηκε από τα κόκκινα στρατεύματα, συμπεριλαμβανομένου του 42ου τμήματος τουφεκιοφόρων και της Λετονο-Εσθονικής Ερυθράς Μεραρχίας - συνολικά τουλάχιστον 20.000 στρατιώτες. [6] Μετά την αποσύνθεση και τελικά διάλυση του Επαναστατικού Ανατρεπτικού Στρατού της Ουκρανίας του Νέστορ Μαχνό από τους Μπολσεβίκους, οι αιχμαλωτισμένοι Κόκκινοι διοικητές και κομισάριοι που συμμετείχαν σε αυτό τον στρατό, εκτελέστηκαν επίσης συνοπτικά. Αντίθετα, ο Μαχνό προτιμούσε να απελευθερώνει τους αφοπλισμένους στρατολογημένους άντρες που αιχμαλώτιζε, ως "προλετάτιους αδελφούς", με την επιλογή να ενταχθούν στο στρατό του ή να επιστρέψουν στην πατρίδα τους, μετά την εκτέλεση των διοικητών τους. Αυτό συνέβη σε μια μονάδα του Ερυθρού Στρατού της Εσθονίας που παραδόθηκε στο Μάχνο το 1920. [7] Ο Viktor Belash σημειώνει ότι ακόμη και στη χειρότερη στιγμή για τον επαναστατικό στρατό, δηλαδή στις αρχές του 1920, "Οι στρατιώτες του Ερυθρού Στρατού απελευθερώνονταν στη πλειονότητα των περιπτώσεων". Φυσικά ο Belash, ως συνάδελφος του Μαχνό, εξιδανίκευε τις πολιτικές τιμωρίας του Batko. Τα γεγονότα όμως μαρτυρούν ότι ο Μαχνό απελευθέρωνε πραγματικά "και προς τις τέσσερις κατευθύνσεις" αιχμαλωτισμένους στρατιώτες του Κόκκινου Στρατού. Αυτό συνέβη στις αρχές Φεβρουαρίου 1920, όταν οι αντάρτες αφόπλισαν την 10.000 ανδρών ισχυρή Εσθονική Μεραρχία στο χωριό Χουλιαϊπόλε . [8] Σε αυτό πρέπει να προστεθεί ότι ο Επαναστατικός Ανατρεπτικός Στρατός της Ουκρανίας περιλάμβανε χορωδία Εσθονών μουσικών. [9] Το πρόβλημα του Ντενίκιν με τους Εσθονούς επιδεινώθηκε περαιτέρω λόγω των εθνικιστικών απόψεών του για την Μικρή Ρωσία (Мала Русь) και την άρνησή των Εσθονών να πολεμήσουν με τον Νικολάι Γιουντένιτς . [10]

Πρώτη αποκήρυξη της συμμαχίας Επεξεργασία

Μετά τις νίκες του Λευκού Στρατού, η κυβέρνηση των Μπολσεβίκων απέρριψε τη συμμαχία της με το Μαχνό και το ουκρανικό αναρχικό κίνημα, επιτιθέμενη επανειλημμένα σε συγκεντρώσεις στρατευμάτων του Μαύρου Στρατού, και διατάσοντας αντίποινα της Τσεκά και Ερυθρού Στρατού εναντίον εκείνων που πίστευαν ότι συμπαθούν τους αναρχικούς. Τον Ιούνιο του 1920, η Τσεκά έστειλε δύο πράκτορες για τη δολοφονία του Μαχνό - ένας προερχόμενος από την ουκρανική naletchiki, [11] και ο άλλος ένας διπλός πράκτορας που είχε προηγουμένως εργαστεί για το Μαχνό. Ωστόσο, ο τελευταίος αποκάλυψε την αποστολή του πριν μπορέσει να την εκπληρώσει, και εκτελέστηκαν και οι δύο. Εν τω μεταξύ, οι δυνάμεις του Ερυθρού Στρατού, εξαιρετικά ανώτερες σε αριθμό και εξοπλισμό, μείωναν σταθερά τις περιοχές της Ρωσίας υπό αναρχικό έλεγχο. [12]

Μέχρι το 1920, ο Λεον Τρότσκι, ως Πολεμιστής του Ερυθρού Στρατού, είχε καταφύγει σε τακτικές τρομοκρατίας, διατάσσοντας το θάνατο χιλιάδων Ουκρανών χωρικών και αγροτών πιστών στον Μαύρο Στρατό του Μαχνό. Ο Τρότσκι απέσυρε επίσης σκόπιμα τα στρατεύματα του Κόκκινου Στρατού από τις θέσεις τους στο νότιο μέτωπο, επιτρέποντας στις δυνάμεις των Τσαρικοών Κοζάκων να κατακλύσουν τη νότια Ουκρανία. Αρχικά, ο Μαχνό και ο Μαύρος Στρατός υποχώρησαν, ακολουθούμενοι από ένα καραβάνι Ουκρανών προσφύγων. Επιτιθέμενοι και πάλι, οι δυνάμεις του Μαχνό εξέπληξαν τα αντεπαναστατικά συντάγματα του στρατηγού Πιότρ Νικολάιεβιτς Βράνγκελ στη νότια Ουκρανία, συλλαμβάνοντας 4.000 αιχμαλώτους και καταλαμβάνοντας αποθήκες όπλων και πυρομαχικών, και εμποδίζοντας τον Βράνγκελ να επιτάξει τη συγκομιδή σιτηρών εκείνης της χρονιάς στην Ουκρανία. [13]

Μπολσεβίκικη-Μαχνοβιστική Συνθήκη Πολιτικής και Στρατιωτικής Συμμαχίας Επεξεργασία

Ο Τρότσκι προσέφερε για άλλη μια φορά συμμαχία, στέλνοντας μια πληρεξούσια αντιπροσωπεία από την Κεντρική Επιτροπή του Κομμουνιστικού Κόμματος των Μπολσεβίκων, με επικεφαλής τον σύντροφο Ιβάνοφ για να προτείνει μια στρατιωτική και πολιτική συνθήκη συμμαχίας. Ο Μαχνό συμφώνησε υπό τη ρήτρα αμνήστευσης όλων των αναρχικών κρατουμένων σε ολόκληρη τη Ρωσία. [12] Η συνθήκη συντάχθηκε και υπογράφηκε στις 15 Οκτωβρίου 1920 στο Starobel'sk από αναρχικούς στρατιωτικούς και πολιτικούς εκπροσώπους και την μπολσεβίκικη κομμουνιστική αντιπροσωπεία. [14] Η συνθήκη, μαζί με μια αντιπροσωπεία Μαχνοβιστών ταξίδεψαν στη συνέχεια στην πόλη του Χάρκοβο που κατέχονταν από τους Μπολσεβίκους, για επίσημη επικύρωση και για τον σχεδιασμό μιας κοινής στρατιωτικής στρατηγικής. Χρησιμοποιώντας τα όπλα και τα πυρομαχικά που είχαν καταληφθεί προηγουμένως από τις ταξιαρχίες πεζικού του στρατηγού Βράνγκελ στη νότια Ουκρανία, ο Μαχνό και ο Μαύρος Στρατός συνέχισαν τις εκκαθαρίσεις του Κοζάκικου ιππικού στη Κριμαία, και βοήθησαν στον εξαναγκασμό σε υποχώρηση των υπολοίπων ταξιαρχιών πεζικού του Βράνγκελ. Μετά από μια αποτυχημένη βόρεια επίθεση εναντίον του Ερυθρού Στρατού, ο Βράνγκελ και οι τελευταίες από τις δυνάμεις του εκκενώθηκαν από τη Σεβαστούπολη από το Λευκό και Γαλλικό Ναυτικό στις 14 Νοεμβρίου 1920.

Ωστόσο, η Μπολσεβίκικη Κομμουνιστική κυβέρνηση στη Μόσχα αρνήθηκε αρχικά να δημοσιεύσει τη Μπολσεβίκικη-Μαχνοβική Συνθήκη ή να αναγνωρίσει την ύπαρξη επίσημης συμμαχίας εκτός της Ουκρανίας. Συνέχισε επίσης να καταγγέλλει τον αναρχισμό ως παράνομο πολιτικό κίνημα αλλού στη Ρωσία, επιταχύνοντας μαζικές συλλήψεις και κρατήσεις αναρχικών σε όλες τις περιοχές της χώρας υπό τον έλεγχο των Μπολσεβίκων και του Κόκκινου Στρατού. Μετά την πίεση του Μαχνό, η Κεντρική Επιτροπή στη Μόσχα δημοσίευσε τελικά το στρατιωτικό τμήμα της συνθήκης Μπολσεβίκων-Μαχνοβιστών, ακολουθούμενο μια εβδομάδα αργότερα από το πολιτικό τμήμα. Παραλείφθηκε μια τέταρτη ρήτρα σχετικά με τη σύσταση αυτόνομων επιτροπών αποτελούμενων από εργαζομένους και αγρότες για αυτοδιοίκηση περιοχών που κατέχει ο Μαύρος Στρατός. [14]

Δεύτερη αποκήρυξη Επεξεργασία

Σύντομα κατέστη σαφές γιατί η Μόσχα αντιστάθηκε στη δημοσιοποίηση της συνθήκης Μπολσεβίκων-Μαχνοβιστών. Στις 26 Νοεμβρίου 1920, λιγότερο από δύο εβδομάδες μετά την ολοκλήρωση της επιτυχημένης επίθεσής τους εναντίον του Λευκού Στρατού του Στρατηγού Βράνγκελ στην Κριμαία, το προσωπικό του αρχηγείου του Μαχνό και αρκετοί υφιστάμενοι διοικητές του Μαύρου Στρατού έφτασαν στο αρχηγείο του Νότιου Μετώπου του Κόκκινου Στρατού για να συμμετάσχουν μαζί με διοικητές του Κόκκινου Στρατού σε ένα κοινό συνέδριο προγραμματισμού. Κατά την άφιξή τους, συνελήφθησαν και εκτελέστηκαν επιτόπου από εκτελεστικό απόσπασμα του Κόκκινου Στρατού. Συνελήφθη επίσης και εξετελέσθη η αντιπροσωπεία των Μαχνοβιστών για τη συνθήκη, η οποία βρίσκονταν ακόμη στο Χάρκοβο. [12] [14] Στη συνέχεια, οι Μπολσεβίκοι έστειλαν 5 τακτικούς στρατούς με αριθμό άνω των 350.000 με θωρακισμένα αυτοκίνητα, πυροβολικό, αεροσκάφη και θωρακισμένα τρένα, με σκοπό την καταστροφή του κινήματος των Μαχνοβιστών. Ο μαχνοβιστικός στρατός που μόλις αριθμούσε τους 10.000 άντρες, συνέχισε να μάχεται και επιδράμει σε όλη την Ουκρανία και τη Νότια Ρωσία, πολεμόντας συνεχώς κατά πολύ μεγαλύτερων και καλύτερα εξοπλισμένων μονάδων του κόκκινου στρατού. Τον Αύγουστο του 1921, ο μαχνοβικός στρατός έπαψε να είναι οργανωμένη δύναμη, με αριθμό μόνο 1.200-2.000 ανδρών διάσπαρτα σε όλη την Ουκρανία. Ένας άσχημα τραυματισμένος Μαχνό διέσχισε με 77 άντρες του τον ποταμό Δνείστερο προς τη Ρουμανία στις 28 Αυγούστου 1921. Οι τελευταίες δυνάμεις των Μαχνοβιστών καταστράφηκαν στα τέλη του 1922, αλλά μια υπόγεια παρουσία Μαχνοβιστών θα παρέμενε μέχρι μέσα στη δεκαετία του 1940.

Οργάνωση Επεξεργασία

Στα μέσα της δεκαετίας του 1919, ο Επαναστατικός Ανατρεπτικός Στρατός της Ουκρανίας (ΕΑΣΟ) είχε μια δύναμη περίπου 15.000 ανδρών, οργανωμένος σε μία ταξιαρχία ιππικού και τέσσερις ταξιαρχίες πεζικού, ένα σύνταγμα πολυβόλων με 5000 όπλα, και ένα απόσπασμα πυροβολικού. Στο αποκορύφωμά του τον Δεκέμβριο του 1919, είχε περίπου 83.000 πεζικάριους, 20.135 στο ιππικό, 1.435 πολυβόλα, και 118 κανόνια, καθώς και επτά θωρακισμένα τρένα και μερικά θωρακισμένα αυτοκίνητα . [15] Ήταν οργανωμένος σε τέσσερα Σώματα και το στρατηγικές εφεδρείες. Κάθε Σώμα είχε μια ταξιαρχία πεζικού και μια ταξιαρχία ιππικού. Κάθε ταξιαρχία είχε 3-4 συντάγματα κατάλληλα διαμορφωμένα. [16]

Η δομή του ΕΑΣΟ δεν ήταν αυτή ενός παραδοσιακού στρατού. Αντ 'αυτού, η ΕΑΣΟ ήταν μια δημοκρατική πολιτοφυλακή βασιζόμενη σε στρατιωτικές επιτροπές και γενικές συνελεύσεις. Οι αξιωματικοί με τη συνήθη έννοια καταργήθηκαν. Αντ 'αυτού, όλοι οι διοικητές ήταν εκλέξιμοι και ανακλήσιμοι. Πραγματοποιούνταν τακτικές μαζικές συνελεύσεις για να συζητήσουν τα θέματα πολιτικής. Ο στρατός βασιζόταν στην αυτοπειθαρχία και όλοι οι πειθαρχικοί κανόνες του στρατού ήταν εγκεκριμμένοι από συνελεύσεις στρατιωτών. [17] [18]

Αυτή η οργανωτική δομή χρησιμοποιήθηκε αργότερα στην οργάνωση πολιτοφυλακών που δημιουργήθηκαν από αναρχικούς στην Ισπανική Επανάσταση και τον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο .

Είναι ιστορικά συζητήσιμο το αν ο ΕΑΣΟ ήταν εντελώς εθελοντική πολιτοφυλακή ή αν βασίστηκε στη στρατολόγηση. Ο Paul Avrich υποστηρίζει ότι η εθελοντική κινητοποίηση ήταν στην πραγματικότητα στρατολόγηση. [19] Άλλοι ιστορικοί διαφωνούν. Ο Michael Malet συμπεραίνει από τα απομένοντα φυλλάδια του ΕΑΣΟ του 1920, ότι αυτά κάνουν έκκληση συμμετοχής, δε διατάσουν. [20] Μετά από μακρά συζήτηση, ένα περιφερειακό συνέδριο στην Μαχνοβία της Ουκρανίας αποφάσισε να απορρίψει τη στρατολόγηση και να χρησιμοποιηθεί αντ' αυτής η ηθική πειθώ. Με άλλα λόγια, η «αναγκαστική επιστράτευση» απορρίφθηκε υπέρ της «υποχρεωτικής επιστράτευσης», που σήμαινε ότι κάθε ικανός προς στράτευση πρέπει να αποδεχθεί την υποχρέωση ένταξής του στον ΕΑΣΟ. [21] Ο Λεόν Τρότσκι δήλωσε επίσης ότι ο ΕΑΣΟ ήταν εθελοντική πολιτοφυλακή, και καθώς ο Τρότσκι διοικούσε τον Κόκκινο Στρατό που τελικά νίκησε τον ΕΑΣΟ, δεν είχε κανένα λόγο να ψεύδεται υπέρ του. Σύμφωνα με τον Τρότσκι, «ο Μαχνό δεν έχει γενικές επιστρατεύσεις και πράγματι θα ήταν αδύνατο, καθώς δεν διαθέτει τον απαραίτητο μηχανισμό». [22]

Διοικητές Επεξεργασία

 
Διοικητές του Μαύρου Στρατού, 1919: Simon Karetnik (3ος αριστερή πλευρά), Νέστορ Μαχνό ('Πατερούλης') (κέντρο) και Fedir Shchus (1ος δεξιά πλευρά).
  • Νέστορ Μαχνό ('Πατερούλης', 'Batko') ( Χουλιαϊπόλε (Гуляйполе): Αναρχοκομμουνιστής )
  • Simon Karetnik (Χουλιαϊπόλε, Αναρχοκομμουνιστής)
  • Maria Nikiforova (Χουλιαϊπόλε, Αναρχοκομμουνιστής (1907))
  • Grigory Vasilevsky (Χουλιαϊπόλε)
  • Boris Veretelnikov (Χουλιαϊπόλε; SR ; Ελευθεριακός κομμουνιστής (1918))
  • Peter Gavrilenko (Χουλιαϊπόλε, Αναρχοκομμουνιστής (1905))
  • Vasily Kurilenko ( Νοβοσπασόβκα )
  • Viktor Belash (Novospassovka, Αναρχικός)
  • Kalašnikov (Χουλιαϊπόλε, Αναρχικός)
  • Mikhalev-Pavlenko ( Deminer )
  • Fedir Shchus ( Bolšaja Mihailovka )
  • Ivan Lepetchenko (Χουλιαϊπόλε, Αναρχικός)
  • Aleksandr Lepetchenko (Χουλιαϊπόλε, Αναρχικός)
  • Dmitry Ivanovich Popov (Μόσχα, Αριστεροί SR )
  • Lev Zadov (Veselaya Yevreyka, Αναρχοκομμουνιστής)
  • Voldemar Antoni (4 Απριλίου 1886 Χουλιαϊπόλε - 15 Μαΐου 1974 Nikopol) (Τσέχος-Γερμανός, αναρχικός ιδεολόγος) [23]

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Βιβλιογραφικές αναφορές Επεξεργασία

  1. The Black Army, an anarchist force, also had large numbers of Jewish members in its ranks.
  2. Le Banquet des Généraux, Anarchy's Cossacks Article: Armed forces of all types in the Black Army varied over the course of the war. Frequently, large numbers of potential anarchist soldiers were ready for duty, but Moscow refused to supply rifles and equipment for them.
  3. Le Banquet des Généraux, Anarchy's Cossacks
  4. Eikhenbaum, Vsevolod M. (Volin), The Unknown Revolution, 1917-1921: Book III: Struggle for the Real Social Revolution, Part II: Ukraine (1918-1921), Free Life Editions (1974), (ISBN 0-914156-07-1), (ISBN 978-0-914156-07-9)
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Arshinov, Peter, History of the Makhnovist Movement (1918-1921), Chapter 7, (1923)
  6. V. N. Litvinov, An Unsolved Mystery - The "Diary of Makhno's Wife".
  7. Nestor Makhno Biography.
  8. A. Buysky, "The Red Army on the Internal Front", Gosizdat (1927), p. 52.
  9. How Is Makhno’s Troop Organised?
  10. Peter Anderson (2 Σεπτεμβρίου 2001). «Why did the Bolsheviks win the Russian Civil War? Peter Anderson compares the tactics and resources of the two sides». Goliath. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Οκτωβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2009. 
  11. Naletchiki was a common term for apolitical armed bandits that roamed lawless areas of Russia before and during the Civil War.
  12. 12,0 12,1 12,2 Avrich, Paul, Russian Anarchists and the Civil War, Russian Review, Vol. 27, No. 3 (July 1968), pp. 296-306
  13. Berland, Pierre, Mhakno, Le Temps, 28 August 1934: In addition to supplying White Army forces and their sympathizers with food, a successful seizure of the 1920 Ukrainian grain harvest would have had a devastating effect on food supplies to Bolshevik-held cities, while depriving both Red Army and Ukrainian Black Army troops of their usual bread rations.
  14. 14,0 14,1 14,2 Arshinov, Peter, History of the Makhnovist Movement (1918-1921), Chapter 9, (1923)
  15. Belash, Victor & Belash, Aleksandr, Dorogi Nestora Makhno, p. 340
  16. Belash, Victor & Belash, Aleksandr, Dorogi Nestora Makhno, pp. 333 & 340
  17. Piotr Arshinov. "The Makhnovist Movement." Gods, No Masters: An Anthology of Anarchismno, edited by Daniel Gurin
  18. An Anarchist FAQ "5 How were the Makhnovists organised?" http://anarchism.pageabode.com/afaq/append46.html
  19. Avrich, Paul. Anarchist Portraits, 1988 Princeton University Press, pg 121
  20. Michael Malet. Nestor Makhno in the Russian Civil War, page 105
  21. Michael Palij. The Anarchism of Nestor Makhno, 1918–1921; page 155
  22. quoted in: Michael Malet. Nestor Makhno in the Russian Civil War, page 106
  23. «УДИВИТЕЛЬНАЯ ЖИЗНЬ УЧИТЕЛЯ НЕСТОРА МАХНО ВОЛЬДЕМАРА АНТОНИ». lebed.com. 

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • D. Wierzchoś, List Nestora Machny do Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej, Przegląd Wschodni , T. X, Zeszyt 3 (39).
  • D. Wierzchoś, Nestor Machno i jego επαφήty z Polakami i Polską, [w:] Studia z dziejów polskiego anarchizmu, Szczecin 2011.
  • M. Przyborowski, D. Wierzchoś, Machno w Polsce, Poznań 2012.