Ζήτα Αιγόκερω
Ο ζ (ζήτα) Αιγόκερω (Zeta Capricorni, ζ Cap) είναι ο πέμπτος σε φωτεινότητα αστέρας του αστερισμού Αιγόκερω. Αποτελεί διπλό αστρικό σύστημα, δηλαδή δύο αστέρες που περιφέρονται γύρω από το κοινό κέντρο μάζας τους υπό την επίδραση της αμοιβαίας τους βαρύτητας, κάτι που αποκαλύπτεται από το φάσμα του (φασματοσκοπικώς διπλός αστέρας). Ο κύριος αστέρας, ο ζ Αιγόκερω A, είναι ένας κίτρινος γίγαντας, ενώ ο συνοδός (ο λιγότερο φωτεινός αστέρας) είναι λευκός νάνος. Το όλο σύστημα απομακρύνεται από τη Γη με μέση ταχύτητα 2,10 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο (7.560 χιλιόμετρα την ώρα). Απέχει από τη Γη περίπου 390 έτη φωτός, τιμή από την οποία υπολογίζεται ότι έχει απόλυτο μέγεθος −1,59.
| ζ Αιγόκερω | ||
|---|---|---|
| Αστερισμός: | Αιγόκερως | |
| Συντεταγμένες (εποχή 2000.0): |
α = 21h:26m:40,0s, δ = −22°.24′.41″ | |
| Φαινόμενο μέγεθος: | 3,74 | |
| Φασματικός τύπος: | G8 IIIp + DA 2.2 | |
| Απόσταση από τη Γη: | 386 ± 10 έτη φωτός | |
| Εναλλακτικές ονομασίες: | 34 Αιγόκερω, CD−22°15388, HD 204075, HIP 105881, HR 8204, SAO 190341 | |
Ο ζ Αιγόκερω Α Επεξεργασία
Ο ζ Cap A θεωρείται ένα από τα κυριότερα παραδείγματα αστέρα βαρίου. Οι αστέρες βαρίου έχουν, μεταξύ άλλων, υπεραφθονία μορίων άνθρακα (όπως το C2) και διάφορων βαρέων στοιχείων που δημιουργούνται από σύλληψη αργών νετρονίων (όχι μόνο βαρίου). Ειδικότερα, ο ζ Αιγόκερω A έχει ασυνήθιστα μεγάλη περιεκτικότητα σε πρασεοδύμιο.
Η μάζα του αστέρα εκτιμάται στο τετραπλάσιο της ηλιακής μάζας, ενώ η διάμετρός του σε 29 φορές περίπου τη διάμετρο του Ήλιου ή 41 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Η απόλυτη λαμπρότητά του είναι 490 φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου, ενώ η επιφανειακή θερμοκρασία του ανέρχεται σε περίπου 5.400 K.
Ο ζ Αιγόκερω Β Επεξεργασία
Ο συνοδός έχει περίπου τη μάζα του Ήλιου, δηλαδή μόλις το 1/4 της μάζας του άλλου αστέρα, και επιφανειακή θερμοκρασία 23.000 K.[1] Ολοκληρώνει μία περιφορά κάθε 2.378,2 γήινες ημέρες (6,5 έτη περίπου) σε ελλειπτική τροχιά με εκκεντρότητα 0,2821.
Παραδοσιακή ονομασία Επεξεργασία
Στην παλαιά κινεζική αστρονομία, με τη γενική ονομασία十二國 (Shíer Guó), δηλαδή τα «12 Κράτη» αναφέρεται μία ομάδα αστέρων του Αιγόκερω, οι οποίοι έφεραν ονόματα ισάριθμων αρχαίων φεουδαρχικών κρατιδίων της Κίνας.[2] Σε αυτούς ανήκει και ο ζ Αιγόκερω, που αντιστοιχούσε στο κρατίδιο Γιαν (燕)[3], μαζί με τον νι Οφιούχου.[4]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Holberg, J.B.; Oswalt, T.D.; Sion, E.M.; Barstow, M.A.; Burleigh, M.R. (2013): "Where are all the Sirius-like binary systems?", Monthly Notices of the Royal Astron. Society, τόμ. 435, σελ. 2077
- ↑ 中國星座神話, του 陳久金, έκδ. 台灣書房出版有限公司, 2005, ISBN 978-986-7332-25-7
- ↑ Richard Hinckley Allen: Star Names — Their Lore and Meaning: Capricornus
- ↑ «天文教育資訊網 2006 年 6 月 23 日». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2017.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- «HD 204075 -- Star in double system». SIMBAD Astronomical Database. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2007.
- Jim Kaler: Zeta Capricorni
 
|
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Zeta Capricorni της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες). |