Ζ3

Η Z3 του Konrad Zuse ήταν ο πρώτος προγραμματιζόμενος υπολογιστής του κόσμου, και παρόλο που δεν διέθετε την εντολή διακλάδωσης υπό συνθήκη, πληρεί τα κριτήρια ορισμού ενός υπολογιστή που είναι Τιούρινγκ-πλήρης (Turing complete). Η Z3 κατασκευάστηκε με 2.200 ηλεκτρονόμους, είχε συχνότητα ρολογιού από 5 έως 10 Hz, και μήκος λέξης 22 bit. Οι υπολογισμοί γίνονταν σε δυαδική αριθμητική κινητής υποδιαστολής. Η μηχανή ολοκληρώθηκε το 1941 (στις 12 Μαΐου) του ίδιου χρόνου παρουσιάστηκε με επιτυχία σε κοινό επιστημόνων στο Βερολίνο.

Ο αυθεντικός Z3 καταστράφηκε το 1943 κατά τη διάρκεια συμμαχικού βομβαρδισμού στο Βερολίνο. Ένα πλήρες λειτουργικό αντίγραφο κατασκευάστηκε την δεκαετία του 1960 από την εταιρία του Κόνραντ Τσούζε και εκτίθεται στο Γερμανικό Μουσείο του Μονάχου και στο Γερμανικό Τεχνολογικό Μουσείο του Βερολίνου. Το 1998 αποδείχτηκε ότι η Z3 είναι »Turing complete«.

Αναμνηστική πλάκα για τον υπολογιστή Ζ3 στην οδό Methfesselstraße 7 Berlin-Kreuzberg

Στο Βερολίνο (Κρόιτσμπεργκ), στο σπίτι όπου κατασκευάστηκε και λειτούργησε ο πρώτος υπολογιστής Ζ3, υπάρχει σήμερα αναμνηστική πλάκα.

Βασική αρχιτεκτονική

Αρχιτεκτονική Ζ3,Ζ1

Τα βασικά μέρη του Z3 ήταν:

• η μνήμη, ικανή να αποθηκεύσει 64 αριθμούς κινητής υποδιαστολής σε δυαδική αναπαράσταση (των 22 μπιτ).
• η κεντρική μονάδα επεξεργασίας
• η μονάδα ελέγχου
• οι συσκευές εισόδου/εξόδου

Σύνολο εντολών

Το πρόγραμμα ήταν αποθηκευμένο σε μια διάτρητη ταινία. Μια εντολή κωδικοποιείται με 8 μπιτ και καταλαμβάνει μια σειρά στην ταινία. Το σύνολο εντολών αποτελείται από εννιά εντολές (πίνακας 1). Υπάρχουν τρεις τύποι εντολών:

• Εισόδου/εξόδου
• Μνήμης
• Αριθμητικές

Ο κωδικός λειτουργίας έχει μεταβλητό μήκος δύο ή πέντε μπιτ. Οι εντολές μνήμης κωδικοποιούν την διεύθυνση στην οποία αναφέρονται στα έξι λιγότερο σημαντικά μπιτ της εντολής. Αυτό σημαίνει ο χώρος διευθύνσεων έχει μέγιστο μέγεθος 64 λέξεων που είναι εξάλλου και το μέγεθος της μνήμης όπως προαναφέραμε.

Πίνακας 1 , Σύνολο εντολών και κωδικοί λειτουργίας του Ζ3

Τύπος	Εντολή	Περιγραφή	Κώδικας λειτουργίας
Ε/Ε	Lu	διάβασε πληκτρολόγιο	01 110000
	Ld	εμφάνισε αποτέλεσμα	01 111000
Μνήμη	Pr z	φόρτωση διεύθυνσης z	11 z6z5z4z3z2z1
	Ps z	αποθήκευση διεύθυνσης z	10 z6z5z4z3z2z1
αριθμητικές	Lm	πολλαπλασιασμός	01 001000
	Li	διαίρεση	01 010000
	Lw	τετραγωνική ρίζα	01 011000
	Ls1	πρόσθεση	01 100000
	Ls2	αφαίρεση	01 101000

Δείτε επίσης

• Υπολογιστής Atanasoff-Berry
• Colossus
• ENIAC
• Harvard Mark I
• Manchester Mark I
• SSEC

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Konrad Zuse’s Legacy: The Architecture of the Z1 and Z3 (PDF)