Βικιπαίδεια

Η Νύχτα με τις Μάσκες (ταινία, 1978)

Η Νύχτα με τις Μάσκες (πρωτότυπος τίτλος: Ηalloween) είναι αμερικανική ταινία σλάσερ του 1978. Ήταν από τα πιο επιτυχημένα δείγματα κινηματογραφικών ταινιών είδους σλάσερ, το οποίο γινόταν ολοένα και πιο δημοφιλές εκείνη την εποχή. Σκηνοθέτης είναι ο Τζον Κάρπεντερ και πρωταγωνιστές οι Ντόναλντ Πλέζανς ως Δρ. Σαμ Λούμις, Τζέιμι Λι Κέρτις ως Λόρι Στρόουντ, και ο Νικ Καστλ ως Μάικλ Μάγιερς (ο δολοφόνος). Η ταινία επικεντρώνεται στην απόδραση του Μάγιερς από το ψυχιατρείο, στους φόνους του, και στην προσπάθεια του Δρ. Λούμις να τον σταματήσει.

Η Νύχτα με τις Μάσκες
ΣκηνοθεσίαΤζον Κάρπεντερ
ΠαραγωγήΜουσταφά Ακάντ
Ντέμπρα Χιλ
ΣενάριοΤζον Κάρπεντερ,
Ντέμπρα Χιλ
ΠρωταγωνιστέςΝτόναλντ Πλέζανς
Τζέιμι Λι Κέρτις
Νικ Καστλ
Νάνσι Λούμις
Μπράιαν Άντριους
ΜουσικήΤζον Κάρπεντερ
ΤραγούδιΤζον Κάρπεντερ
ΦωτογραφίαΝτιν Κάντι
ΜοντάζTommy Lee Wallace
Εταιρεία παραγωγήςCompass International Pictures[1]
Falcon International Productions[2][3]
ΔιανομήCompass International Pictures[1][2]
Aquarius Releasing[4]
Πρώτη προβολήΗΠΑ: 25 Οκτωβρίου 1978
Διάρκεια91 λεπτά[5]
ΠροέλευσηΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΓλώσσαΑγγλικά
Προϋπολογισμός$300,000–325,000[6][7][8]
Ακαθάριστα έσοδα$60–70 εκατομμύρια[6][7]
ΈπεταιΗ Νύχτα με τις Μάσκες II
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο αρχικός τίτλος της ταινίας ήταν The Babysitter Murders. Τα γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν στη Βόρεια Καλιφόρνια το Μάιο του 1978 με έξοδα μόλις 325,000 δολάρια, προτού κάνει πρεμιέρα τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, όπου απέσπασε 70 εκατομμύρια δολάρια και έγινε μια από τις πιο κερδοφόρες ταινίες ανεξάρτητης παραγωγής. Παίρνοντας κυρίως καλές κριτικές για τη σκηνοθεσία και τη μουσική του Κάρπεντερ, πολλοί αποδίδουν στη Νύχτα με τις Μάσκες ότι ήταν η πρώτη σε μια μακρά σειρά ταινιών σλάσερ, εμπνευσμένες από το Ψυχώ (1960) του Άλφρεντ Χίτσκοκ και Τρόμος στο Παρθεναγωγείο (1974) του Μπομπ Κλαρκ. Κάποιοι κριτικοί έχουν υποθέσει ότι η Νύχτα με τις Μάσκες μπορεί να ενθαρρύνει το σαδισμό και το μισογυνισμό σε θεατές που ταυτίζονται με το δολοφόνο. Άλλοι έχουν υποθέσει πως η ταινία είναι μια κοινωνική κριτική της ανηθικότητας των νέων και των εφήβων στην Αμερική της δεκαετίας του 1970, με πολλά από τα θύματα του Μάγιερς να χαρακτηρίζονται από σεξουαλική ασυδοσία και κατάχρηση ουσιών, ενώ η μόνη ηρωίδα απεικονίζεται ως αθώα και άπειρη, για αυτό και επιζεί.

Η Νύχτα με τις Μάσκες δημιούργησε ένα franchise ταινιών που αποτελείται από δεκατρείς ταινίες, που βοήθησαν στο να σχηματιστεί μια εκτενής ιστορία για τον ανταγωνιστή Μάικλ Μάγιερς. Το 2006 η Νύχτα με τις Μάσκες επιλέχθηκε να διατηρηθεί στο Εθνικό Αρχείο Κινηματογράφου των ΗΠΑ από την Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου των Ηνωμένων Πολιτειών διότι θεωρήθηκε πολιτιστικά, ιστορικά και αισθητικά σημαντική."[9][10]

Πλοκή

Επεξεργασία

Τη νύχτα του Χαλοουίν στη φανταστική πόλη του Χάντονφιλντ του Ιλινόι, ο εξάχρονος Μάικλ Μάγιερς μαχαιρώνει βάναυσα την αδερφή του, Τζούντιθ, μέχρι θανάτου στο σπίτι τους. Δεκαπέντε χρόνια αργότερα ο ψυχίατρος του Μάικλ, Δρ. Σάμιουελ Λούμις, και η συνεργάτιδα του, Μάριον Τσέιμπερς, φτάνουν στο ψυχιατρείο για να συνοδεύσουν το Μάικλ στο δικαστήριο για μια ακρόαση. Ωστόσο, αφού ο Λούμις βγαίνει από το αυτοκίνητο για να ξεκλειδώσει τη κύρια πύλη, ο Μάικλ ξαφνικά επιτίθεται στη Μάριον. Καθώς εκείνη τρέχει μακριά από το αυτοκίνητο, ο Μάικλ κλέβει το όχημα και απομακρύνεται.

Ο Μάικλ κατευθύνεται προς το Χάντονφιλντ σκοτώνοντας στο δρόμο του ένα μηχανικό για τη φόρμα του και κλέβει μια λευκή και ανέκφραστη μάσκα από ένα κατάστημα. Έπειτα βλέπει την έφηβη Λόρι Στρόουντ να ρίχνει ένα κλειδί στο εδώ και χρόνια εγκαταλελειμμένο σπίτι των Μάγιερς το οποίο ο πατέρας της προσπαθεί να πουλήσει. Η Λόρι αντιλαμβάνεται πως ο Μάικλ τη παρακολουθεί καθόλη τη διάρκεια της μέρας, όμως οι φίλες της, Άνι Μπράκετ και Λίντα Βαν Ντερ Κλοκ, απορρίπτουν το προβληματισμό της. Ο Λούμις καταφθάνει στο Χάντονφιλντ αναζητώντας το Μάικλ και βρίσκει τη ταφόπλακα της Τζούντιθ να λείπει από το τοπικό νεκροταφείο. Ο ψυχίατρος συναντά το πατέρα της Άνι, Σερίφη Λι Μπράκετ, και ερευνούν το σπίτι του Μάικλ, όπου ο Λούμις λέει στο Μπράκετ πως ο Μάικλ είναι καθαρά διαβολικός.

 
Ο Μάικλ Μάγιερς με ένα κουζινομάχαιρο στο χέρι

Ο Μάικλ ακολουθεί τις Άνι και Λόρι την ώρα που πήγαιναν να φυλάξουν ορισμένα παιδιά. Η Λόρι προσέχει το Τόμι Ντόιλ, ενώ η Άνι μένει με τη Λίντσεϊ Ουάλας στον απέναντι δρόμο. Ο Μάικλ παρακολουθεί την Άνι και σκοτώνει το σκύλο της οικογένειας Ουάλας. Ο Τόμι βλέπει το Μάικλ από το παράθυρο και νομίζει πως είναι ο μπαμπούλας, όμως η Λόρι δεν τον πιστεύει. Αργότερα η Άνι μεταφέρει τη μικρή Λίντσεϊ στο σπίτι των Ντόιλ για να περάσει τη νύχτα με το σύντροφο της, Πολ. Όταν μπαίνει στο αυτοκίνητο, ο Μάικλ εμφανίζεται από τη πίσω θέση, όπου της κόβει το λαιμό. Λίγο αργότερα η Λίντα και ο σύντροφος της, Μπομπ, φτάνουν στο σπίτι των Ουάλας και το βρίσκουν άδειο. Αφού έκαναν έρωτα, ο Μπομπ πηγαίνει στο κάτω όροφο για μια μπύρα, όμως ο Μάικλ τον μαχαιρώνει με ένα μαχαίρι κουζίνας. Ο Μάικλ βάζει ένα σεντόνι πάνω του και παριστάνει το φάντασμα σαν το Μπομπ. Αφού αντικρύζει τη Λίντα, εκείνη τον πειράζει χωρίς αποτέλεσμα. Ενοχλημένη, τηλεφωνεί στη Λόρι για να μάθει τι συνέβη στην Άνι. Ο Μάικλ τη στραγγαλίζει με το καλώδιο του τηλεφώνου ενώ η Λόρι ακούει, νομίζοντας πως είναι αστείο. Εντωμεταξύ, ο Λούμις ανακαλύπτει το κλεμμένο αυτοκίνητο και ξεκινά να ψάχνει τους δρόμους.

Αφού υποψιάζεται πως κάτι γίνεται λόγω του τηλεφωνήματος, η Λόρι πηγαίνει στο σπίτι των Ουάλας και βρίσκει τις σωρούς των φίλων της, καθώς και τη ταφόπλακα της Τζούντιθ σε ένα υπνοδωμάτιο. Τρομοκρατημένη, τρέχει στο χολ όπου ο Μάικλ ξαφνικά εμφανίζεται από το σκοτάδι και τη μαχαιρώνει στο χέρι, κάνοντας τη να πέσει από τη κουπαστή των σκαλιών. Σύντομα καταφέρνει να φύγει από το σπίτι, με το Μάικλ να την ακολουθεί.

Η Λόρι τρέχει στο σπίτι των Ντόιλ και προσπαθεί να καλέσει βοήθεια, όμως βρίσκει το τηλέφωνο κομμένο. Ο Μάικλ μπαίνει κρυφά μέσα από το παράθυρο και της επιτίθεται ξανά, αλλά εκείνη του καρφώνει μια βελόνα πλεξίματος στο λαιμό. Νομίζοντας πως είναι νεκρός, η Λόρι πηγαίνει στο πάνω όροφο για να βρει τα παιδιά, ο Μάικλ εμφανίζεται ξανά. Αφού κρύφτηκε σε μια ντουλάπα, τον τρυπά στο μάτι με μια κρεμάστρα και στο στήθος με το δικό του μαχαίρι. Όταν έστειλε το Τόμι και τη Λίντσεϊ σε ένα γειτονικό σπίτι για να καλέσουν την αστυνομία, ο Μάικλ σηκώνεται πάλι. Βλέποντας τα παιδιά να τρέχουν μακριά από το σπίτι, ο Λούμις μπαίνει στο σπίτι για να ερευνήσει και βλέπει το Μάικλ να πνίγει τη Λόρι. Εκείνη γλιτώνει βγάζοντας του τη μάσκα, με το πρόσωπο του να αποκαλύπτεται. Ο Λούμις πυροβολεί έξι φορές το Μάικλ, ο οποίος πέφτει από ένα μπαλκόνι. Ο ψυχίατρος κοιτά κάτω και βλέπει ότι ο Μάικλ έχει εξαφανιστεί, χωρίς να εκπλήσσεται. Ο Λούμις κοιτά το νυχτερινό ουρανό και η Λόρι αρχίζει να κλαίει.

Moυσική

Επεξεργασία

Η ταινία είναι γνωστή για τη χαρακτηριστική μουσική της, η οποία ακούγεται σε αρκετά σημεία, τόσο στην αρχή όσο και στα τελευταία πλάνα. Η μελωδία παίζεται σε πιάνο, σε ρυθμό 5/4. Ο ίδιος ο Τζον Κάρπεντερ την συνέθεσε, με την βοήθεια του συνθέτη Νταν Γουάιμαν, ο οποίος εργαζόταν στο πανεπιστήμιο Σαν Χοσέ. Εξάλλου, ο Κάρπεντερ έχει δηλώσει σε συνέντευξή του πως «Μπορώ να παίξω πλήκτρα, αλλά δεν μπορώ να διαβάσω ή να γράψω νότες».

Επίσης, κάποια τραγούδια μπορούν να ακουστούν στο έργο. Το ένα από αυτά είναι ένα μη τιτλοφορημένο κομμάτι από το συγκρότημα που είχε κάποτε ο Τζον Κάρπεντερ. Ακούγεται στην σκηνή όπου η Λόρι μπαίνει στο αυτοκίνητο της Άνι για να πάει στο σπίτι του μικρού Τόμι. Το άλλο τραγούδι είναι το Don't Fear The Reaper, από το κλασσικό ροκ συγκρότημα Blue Öyster Cult.

Ο δίσκος με την μουσική της ταινίας (soundtrack) κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στην Αμερική τον Οκτώβριο του 1983, και μετά επανακυκλοφόρησε το 1990 και το 2000.

Διαφορετικές εκδοχές

Επεξεργασία

Υπάρχουν μερικές διαφορετικές εκδοχές της Νύχτας Με Τις Μάσκες. Η εκδοχή της ταινίας που διαρκεί 91 λεπτά είναι γνωστή στους περισσότερους φίλους του κινηματογράφου. Όμως υπάρχει μία επεξεργασμένη εκδοχή της, ειδικά για την τηλεόραση που διαρκεί 101 λεπτά, και συμπεριλαμβάνει σκηνές οι οποίες κόπηκαν την τελευταία στιγμή. Αυτή η άκοπη εκδοχή κυκλοφόρησε σε DVD το 2003, με τίτλο Halloween: The Extended Version. To 1998, για την 20ή επέτειο της ταινίας, προστέθηκαν νέοι ήχοι μετά την συμφωνία του Τζον Κάρπεντερ.

Παρακαταθήκη

Επεξεργασία

Η Νύχτα με τις Μάσκες είναι μια από τις σημαντικότερες ταινίες στο είδος του τρόμου· ήταν σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνη για τη αύξηση της δημοτικότητας των ταινιών σλάσερ τη δεκαετία του 1980 και βοήθησε στην ανάπτυξη του είδους. Η Νύχτα με τις Μάσκες έκανε γνωστά πολλά σχήματα λόγου που έχουν γίνει εντελώς συνώνυμα με το είδος σλάσερ. Η Νύχτα με τις Μάσκες βοήθησε στο να γίνει γνωστότερο το σχήμα λόγου του Final girl (τελευταίο κορίτσι), τη δολοφονία χαρακτήρων που κάνουν χρήση ουσιών ή σεξουαλικά ενεργοί,[11] και τη χρήση ενός μουσικού θέματος για το δολοφόνο. Ο Κάρπεντερ επίσης γύρισε πολλές σκηνές από την οπτική γωνία του δολοφόνου ώστε να μεγαλώσει η ένταση. Τέτοια στοιχεία έχουν καθιερωθεί τόσο πολύ που πολλοί ιστορικοί υποστηρίζουν ότι η Νύχτα με τις Μάσκες είναι υπεύθυνη για το νέο κύμα τρόμου που εμφανίστηκε κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980.[12][13] Λόγω της δημοτικότητας της, η Νύχτα με τις Μάσκες έγινε ένα προσχέδιο για επιτυχία που πολλές άλλες ταινίες τρόμου, όπως η Παρασκευή και 13 και ο Εφιάλτης στο Δρόμο με τις Λεύκες, και άλλες όπως το Scream την οποία σατίρισαν.

Τα σημαντικά θέματα που βρίσκονται στη Νύχτα με τις Μάσκες επίσης έγιναν συνηθισμένα στις ταινίες σλάσερ που ενέπνευσε. Ο ακαδημαϊκός του κινηματογράφου Πατ Γκιλ ο οποίος σημειώνει ότι στη Νύχτα με τις Μάσκες, υπάρχει ένα θέμα των απόντων γονέων[14] όμως ταινίες όπως ο Εφιάλτης στο Δρόμο με τις Λεύκες και η Παρασκευή και 13 περιέχουν τους γονείς που γίνονται υπεύθυνοι για τη δημιουργία του δολοφόνου.[15]

Υπάρχουν ταινίες σλάσερ που προϋπήρχαν της Νύχτας με τις Μάσκες, όπως το Σιωπηλή Νύχτα, Ματωμένη Νύχτα (1972), Ο σχιζοφρενής δολοφόνος με το πριόνι (1974) και ο Τρόμος στο Παρθεναγωγείο (1974) που περιείχαν επιφανή στοιχεία του είδους σλάσερ· όλα αφορούν μια ομάδα από εφήβους που σκοτώνονται από ένα ξένο καθώς και έχουν το σχήμα λόγου του final girl. Η Νύχτα με τις Μάσκες, ωστόσο, θεωρείται από ιστορικούς υπεύθυνη για το νέο κύμα των ταινιών τρόμου, επειδή όχι μόνο χρησιμοποίησε εκείνα τα σχήματα λόγου αλλά επίσης πρωτοπόρησε σε πολλά άλλα.[12][13] Ο συγγραφέας Άνταμ Ρόκοφ σημειώνει πως «είναι δύσκολο να υπερεκτιμήσεις τη σπουδαιότητά της Νύχτας με τις Μάσκες», παρατηρώντας τη χρήση του στο χαρακτήρα final girl, προσωπικά πλάνα οπτικής γωνίας, και γιορτινό περιβάλλον.[16] Ο Ρόκοφ θεωρεί τη ταινία «το προσχέδιο για όλα τα σλάσερ και το μοντέλο έναντι του οποίου κρίνονται όλες οι επόμενες ταινίες.»[16]

Συνέχειες

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ 1,0 1,1 «Film Releases...Print Results». Variety Insight. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2018. 
  2. ↑ 2,0 2,1 «Halloween». AFI Catalog of Feature Films. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2018. 
  3. ↑ «Halloween (1978)». British Film Institute. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2018. 
  4. ↑ Muir 2012, σελ. 15.
  5. ↑ «Halloween». British Board of Film Classification. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2015. 
  6. ↑ 6,0 6,1 «Debra Hill, 54, Film Producer Who Helped Create 'Halloween,' Dies». Associated Press. March 8, 2005. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις May 29, 2015. https://web.archive.org/web/20150529174815/http://www.nytimes.com/2005/03/08/movies/debra-hill-54-film-producer-who-helped-create-halloween-dies.html. Ανακτήθηκε στις February 2, 2015.   
  7. ↑ 7,0 7,1 «Halloween (1978) - Financial Information». The Numbers. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαΐου 2018. Ανακτήθηκε στις 22 Μαρτίου 2012. 
  8. ↑ «Halloween (1978)». Box Office Mojo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιουνίου 2011. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2011. 
  9. ↑ «Complete National Film Registry Listing | Film Registry | National Film Preservation Board | Programs at the Library of Congress | Library of Congress». Library of Congress, Washington, D.C. 20540 USA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2020. 
  10. ↑ «Librarian of Congress Adds Home Movie, Silent Films and Hollywood Classics to Film Preservation List». Library of Congress, Washington, D.C. 20540 USA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2020. 
  11. ↑ Williams 1996a, σελίδες 164–165.
  12. ↑ 12,0 12,1 Clover 1993, σελ. 24.
  13. ↑ 13,0 13,1 Conrich 2004, σελ. 92.
  14. ↑ Gill 2002, σελ. 22.
  15. ↑ Gill 2002, σελ. 26.
  16. ↑ 16,0 16,1 Rockoff 2011, σελ. 55.

Σημειώσεις

Επεξεργασία
  • Williams, Tony (1996a). «Trying to Survive on the Darker Side: 1980s Family Horror». Στο: Grant, Barry K. The Dread of Difference: Gender and the Horror Film. Austin, Texas: University of Texas Press. ISBN 978-0-292-72794-6. 
  • Clover, Carol (1993). Men, Women, and Chainsaws: Gender in the Modern Horror Film. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. OCLC 748991864. 
  • Conrich, Ian (2004). «Killing Time and Time Again: The Popular Appeal of Carpenters Horror's and the Impact of the Thing and Halloween». Στο: Conrich, Ian· Woods, David. The Cinema of John Carpenter: The Technique of Terror. London: Wallflower Press. σελίδες 91–106. ISBN 978-1-904764-14-4. 
  • Gill, Pat (Winter 2002). «The Monstrous Years: Teens, Slasher Films, and the Family». Journal of Film and Video 54 (4): 16–30. 
  • Rockoff, Adam (2011). Going to Pieces: The Rise and Fall of the Slasher Film. Jefferson, North Carolina: McFarland. ISBN 978-0-7864-6932-1. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Η_Νύχτα_με_τις_Μάσκες_(ταινία,_1978)&oldid=10380348"