Η Σταύρωση (9ος αι.) Βυζαντινό Μουσείο

Η Σταύρωση τοποθετείται χρονικά στον 9ο μ.Χ αι εκτιθεται στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο.

Η Σταύρωση
ΟνομασίαΗ Σταύρωση
Έτος δημιουργίας9ος αι.
Είδοςαγιογραφία
ΠόληΑθήνα
ΜουσείοΒυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο
δεδομένα

Περιγραφή Επεξεργασία

Η απεικόνιση της Σταύρωσης είναι η μία όψη από την αμφιπρόσωπη εικόνα που φυλάσσεται στο Βυζαντινό και Αρχαιολογικό Μουσείο. Οι διαστάσεις της είναι 105Χ 65 εκ. Οι άγγελοι ανήκουν στον 9ο αι. ενώ είναι επιζωγραφισμένη σε τεχνοτροπία του 13ου αι. Η θλίψη εκφράζεται στα πρόσωπα "με τρόπο απλό και ρυθμικό, αλλά δυνατό που θυμίζει το 13ο ιταλικό αιώνα.[1] Στην παράσταση της Σταύρωσης που αποκαλύφθηκε μετά τον καθαρισμό στο Εργαστήριο Συντήρησης του Βυζαντινού Μουσείου από τον Α Μαργαριτώφ το 1960. διακρίνοντας τρία διαφορετικά στρώματα ζωγραφικής Από τον 9ο αι. διατηρείται ο σταυρός, οι δύο άγγελοι με τα πόδια πτηνού, το σώμα του Εσταυρωμένου, το χέρι του Ιωάννησε δέηση, και στον αριστερό ώμο της Παναγίας δοχείο που κρατούσε ο άγγελος (συμβολισμός της Εκκλησίας) Ο κάμπος με τα άστρα και οι επιγραφές θεωρούνται προσθήκες του 10ου αι. Τέλος στη ζωγραφική φάση του 13ου αι. ανήκει η Παναγία, ο Ιωάννης και η κεφαλή του Χριστού. Σύγχυση επικρατεί σχετικά με την ακριβή προέλευση της πίσω όψης της εικόνας, η οποία απεικονίζει την Παναγία Παμμακάριστο. Στο βιβλίο καταγραφής του Βυζαντινού Μουσείου (1915) αναφέρεται πως παραχωρήθηκε από τη μονή Ευεγγελιστρίας του Δήμου Πέτα , χωρίς καμία άλλη διευκρίνηση σχετικά με τη γεωγραφική θέση. Ο Γεώργιος Σωτηρίου ανέφερε πως προερχόταν από τη βυζαντινή μονή της Κόιμησης της Θεοτόκου στη Σκριπού της Βοιωτίας, και δωρήθηκε από τη Μονή Ευαγγελιστρίας του Δήμου Πέτα. Η Μαρία Σωτηρίου θεωρεί ότι προέρχεται από τη Μονή Ευεγγελιστρίας στο χωριό Πέτα κοντά στην Άρτα της Ηπείρου και αποδίδει την επιζωγράφησή της σε εργαστήριο της περιοχής αυτής. Η αρχαιολόγος Χρ. Μπαλτογιάννη υπέθεσε πως προερχόταν από τη μονλη Ευαγγελιστρίας του Δήμου Πέτα Θηβών και μεταφερθηκε εκεί από τη γειτονική εκκλησία της Σκριπούς.[2]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Μανόλης Χατζηδάκης, Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών-Εικόνες, Αθήνα, Εκδόσεις Απόλλων,χ.χ. σελ.21
  2. Καλιόπη Φαίδρα-Καλαφάτη, «Αμφιπρόσωπη εικόνα», στο:Από τη χριστιανική συλλογή στο Βυζαντινό Μουσείο, (1884-1930), εκδ. Υπουργείο Πολιτισμού, Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων, Αθήνα, 2006, σελ268

Πηγές Επεξεργασία

  • Μανόλης Χατζηδάκης, Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών-Εικόνες, Αθήνα, Εκδόσεις Απόλλων,χ.χ
  • Καλιόπη Φαίδρα-Καλαφάτη, «Αμφιπρόσωπη εικόνα», στο:Από τη χριστιανική συλλογή στο Βυζαντινό Μουσείο, (1884-1930), εκδ. Υπουργείο Πολιτισμού, Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων, Αθήνα, 2006, σελ.267-268