Θάνος Δογάνης
Ο Θάνος Δογάνης (1891-1930) ήταν Έλληνας στρατιωτικός, λογοτέχνης, δημοσιογράφος και συντάκτης λημμάτων στην Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια. Γεννήθηκε το 1891 στην Κάτω Κλειτορία (Μαζέϊκα) Καλαβρύτων και πέθανε στην Αθήνα στις 4 Μαΐου 1930, λίγες μέρες μετά τη δολοφονική επίθεση εναντίον του και του εκδότη του Γ. Σώκου, στα γραφεία της Εγκυκλοπαίδειας, στις 30 Απριλίου, από τον εν αποστρατεία στρατηγό Κ. Γουβέλη.[1][2][3]
| Θάνος Δογάνης | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Θάνος Δογάνης (Ελληνικά) |
| Γέννηση | 1891 Κλειτορία Αχαΐας |
| Θάνατος | 4 Μαΐου 1930 Αθήνα |
| Αιτία θανάτου | δολοφονία |
| Συνθήκες θανάτου | δολοφονία |
| Ψευδώνυμο | Ο Ιστορικός |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Μητρική γλώσσα | Ελληνικά |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Ελληνικά |
| Σπουδές | Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | στρατιωτικός δημοσιογράφος λογοτέχνης λημματογράφος |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Άρτεμις Βαφειάδη |
| Τέκνα | Στάθης Δογάνης |
| Γονείς | Σωτήρης, Ρηγίνα |
| Συγγενείς | Στάθης Δογάνης (1894-1917), ξάδελφος |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Πόλεμοι/μάχες | Εκστρατεία της Κριμαίας και Μικρασιατική εκστρατεία |
Βιογραφία Επεξεργασία
Ο Θάνος Δογάνης, γιός του Σωτήρη και της Ρηγίνας, γεννήθηκε το 1891 στην Κάτω Κλειτορία Αχαΐας. Σε ηλικία 13 ετών έχασε την μητέρα του, το 1904. Λίγα χρόνια αργότερα, έχοντας τελειώσει το γυμνάσιο Καλαβρύτων ξεκίνησε τις σπουδές του στη Νομική Σχολή Αθηνών, ενώ παράλληλα έγραφε στην εφημερίδα "Ακρόπολις" του Γαβριηλίδη.[4]
Στρατιωτική σταδιοδρομία Επεξεργασία
Το 1913 κατατάχθηκε εθελοντής στο στρατό μαζί με τον ξάδελφό του, Στάθη Δογάνη, ο οποίος έχασε τη ζωή του στη Μάχη στο Ραβινέ, στο λόφο Σεμέν Ντε Φερ, την 1 Μαΐου 1917, όπου πολεμούσαν μαζί στο 3ο τάγμα του 1ου Συντάγματος, υπό τον λογαχό Γεώργιο Κονδύλη. Ο οικισμός Δογάνης, πήρε το όνομά για να τιμήσει τη μνήμη του ανθυπολοχαγού Στάθη Δογάνη.[5]
Το 1919 πήρε μέρος στην Εκστρατεία της Κριμαίας και από εκεί στη Μικρασιατική Εκστρατεία όπου τον Οκτώβριο του 1920 μετά τη μάχη στο Τζεντίζ ο πολεμικός ζωγράφος Γ. Προκοπίου φιλοτέχνησε το πορτραίτο του.[1] Μετά τη μικρασιατική καταστροφή τοποθετήθηκε από τον στρατηγό Μανέτα στη σύνταξη της Μεγάλης Στρατιωτικής και Ναυτικής Εγκυκλοπαίδειας.[4] Σε αυτή τη θέση υπηρετούσε όταν χτυπήθηκε θανάσιμα από σφαίρα του Στρατηγού Γουβέλη στις 30 Απριλίου του 1930[1][2][3], και απεβίωσε λίγες μέρες αργότερα στην κλινική που νοσηλεύονταν.[6]
Διηγήματα στο περιοδικό της Μεγ. Στρατιωτικής Εγκυκλοπαίδειας Επεξεργασία
- Το σκυλλί που τρελλάθη (τόμος ΙΙ, σελ.79)[7]
- Προμηθέας (τόμος ΙΙ, σελ.95)[7]
- Το πιστόλι (τόμος ΙΙ, σελ. 151)[7]
- Ο Θάνατος του Γίγαντα (τόμος ΙΙ, σελ. 167)[7]
- Το τραγούδι του Κουρσάρου (τόμος ΙΙΙ, σελ. 71)[8]
- Το ημερολόγιο κάποιου σκοτωμένου (τόμος ΙΙΙ, σελ. 175)[8]
- Ο τυμπανιστής (διασκευή, τόμος ΙΙΙ, σελ. 199)[8]
- Κουζουλογιώργης (τόμος ΙΙΙ, σελ. 223)[8]
- Το αίμα τ΄αδελφού (τόμος ΙΙΙ, σελ. 223)[8]
- Γαβ γαβ γαβ! (τόμος ΙΙΙ, σελ. 231)[8]
- Ένας θρυλικός Εμίρης (τόμος IV, σελ.31)[9]
- Το φυλακτό (τόμος IV, σελ.87)[9]
- ο Λύκος (τόμος IV, σελ.95)[9]
- Αντίκρυ στον εχθρό (τόμος V, σελ. 71,79)[10]
- Χωρίς τίτλο (τόμος VI, σελ. 63)[11]
Στήλη στο περιθώριο της ιστορίας Επεξεργασία
- Η μπομπάδα του Ουρανού [τόμος III]
- Αυτοκράτωρ-Θρύλος [τόμος III]
- Μια παλιά ερήμωση της Χίου [τόμος III]
- Μια επιδρομή των Σαρακηνίων [τόμος III]
- Η πτώση της Τραπεζούντος [τόμος III]
- Η είσοδος του Μωάμεθ στην Αγ. Σοφία [τόμος III]
- Ένας τραγικός επίλογος [τόμος III]
- Μια αλλόκοτος επιχείρησης [τόμος III]
- Αι σφαγαί της Ν. Εφεσού το 1821 [τόμος III]
- Η τελευταία ημέρα ενός τυράννου [τόμος III]
- Ένα ιστορικόν Συμβούλιον [τόμος III]
- Ο χαρακτήρ των βυζαντ. αγώνων [τόμος III]
- Ο αυτοκράτωρ εις το Βυζάντιον [τόμος III]
- Οι Βυζαντινοί τίτλοι των Φράγκων [τόμος III]
- Οι θρίαμβοι των Βυζαντινών [τόμος III]
- Ο Ιμβραήμ και το Μέγα Σπήλαιον [τόμος III]
- Το τέχνασμα των προυχόντων [τόμος III]
- Άφθαστοι Ηρωισμοί [τόμος III][8]
- Οι Μανιάτες και ο Χατζή Οσμάν [τόμος IV]
- Ο Ιμβραήμ και οι Μανιάτες [τόμος IV]
- Το τέλος του Κικέρωνος [τόμος IV]
- Ο Ζορμπάς [τόμος IV]
- Αιματηρό πανηγύρι [τόμος IV]
- Η πρώτη νίκη [τόμος IV]
- Εν ονόματι του Σταυρού [τόμος IV]
- Ο γάμος του ολέθρου [τόμος IV]
- Οι Τούρκοι στην Κρήτη [τόμος IV]
- Η επανάστασις του Δασκαλογιάννη [τόμος IV]
- Ο Παραμυθάς [τόμος IV]
- Το ναυτόπουλο [τόμος IV]
- Μετά το μαρτύριο του Γρηγορίου [τόμος IV]
- Το φαράγγι του θανάτου [τόμος IV]
- Το κατόρθωμα των θαλασσόλυκων [τόμος IV]
- Οι Άγγλοι στα Επτάνησα [τόμος IV]
- Μανιάτησσες [τόμος IV][9]
- Κωνσταντίνος Κολοκοτρώνης [τόμος V]
- Ξεπατέρας [τόμος V]
- Η επανάστασις των Καλλέργων [τόμος V]
- Αρκάδι [τόμος V]
- Ιωάννα Δ'άρκ (μετάφραση) [τόμος V]
- Τα "Άνδρεια" [τόμος V]
- Ένα στρατήγημα του Κολοκοτρώνη [τόμος V]
- Η τραγωδία του Σέκου [τόμος V]
- Θεόδωρος Κολοκοτρώνης [τόμος V]
- Οι περιπέτειες του Καλαμαρά [τόμος V][10]
- Οι γάμοι του Μπραΐμη [τόμος VI]
- Από την πολιορκία της Πάτρας [τόμος VI]
- Από τη μάχη του Λεβιδίου [τόμος VI][11]
Άλλα δημοσιευμένα διηγήματα Επεξεργασία
Διηγήματά του δημοσιεύθηκαν σε περιοδικά της εποχής, όπως το λογοτεχνικό περιοδικό Μπουκέτο, ακολουθεί η λίστα με τα διηγήματα του που έχουν ψηφιοποιηθεί από το Πανεπιστήμιο Πατρών στην Ψηφιακή Συλλογή Πλειάς.[12]
Μπουκέτο Επεξεργασία
- Το τρομερό προμήνυμα
- Μαγδαληνή
- Η εκδίκηση του ληστή
- Καρδιάς σπαραγμός
- Ο χωραφοφάγος
- Μια τραγωδία τη νύχτα
- Η εκδίκησις του κλέφτη
- Μια παράκληση…
- Οι αρρώστειες του Ζωσιμά
- Ένας μεθυσμένος μέσα στη νύχτα…
- Σ' ένα ετοιμοθάνατο παιδάκι : πεζά τραγούδια
Εκδόσεις συλλογών και διηγημάτων Επεξεργασία
Το 1925 ο ίδιος εξέδωσε συλλογή διηγημάτων με τον τίτλο "Το Καπέλλον". Το 1937 η χήρα του Άρτεμις Δογάνη εκδίδει την συλλογή με τίτλο "Διηγήματα", ενώ το 1960, 30 χρόνια μετά το θάνατο του εκδίδει το έργο του "Ο Μέγας Παν δεν πέθανε"[4][13]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια τομ. 6». anemi.lib.uoc.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2023.
- ↑ 2,0 2,1 «Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος- Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Εφημερίδων και περιοδικού τύπου». Εμπρός: σελ. 4. 2/5/1930. http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin_ftr.asp?c=108&pageid=-1&id=49573&s=0&STEMTYPE=0&STEM_WORD_PHONETIC_IDS=&CropPDF=0.
- ↑ 3,0 3,1 «Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος- Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Εφημερίδων και περιοδικου τύπου». Σκριπ: σελ. 4. 2/5/1930. http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin_ftr.asp?c=123&pageid=-1&id=60831&s=0&STEMTYPE=0&STEM_WORD_PHONETIC_IDS=&CropPDF=0.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Στασινόπουλος, Νίκος (1970). Καλαβρυτινοί Λογοτέχνες. Αθήνα: αυτοέκδοση. σελ. 30.
- ↑ Αθανασιάδης, Παντελής (2017-01-01). «ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΙ πεσόντες στους αγώνες.....». Δημοσιογράφοι πεσόντες στους αγώνες.... https://www.academia.edu/39257173/%CE%94%CE%97%CE%9C%CE%9F%CE%A3%CE%99%CE%9F%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%A6%CE%9F%CE%99_%CF%80%CE%B5%CF%83%CF%8C%CE%BD%CF%84%CE%B5%CF%82_%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%82_%CE%B1%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CF%82_.
- ↑ «Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος- Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Εφημερίδων και περιοδικού τύπου». Εμπρός: σελ. 4. 5/5/1930. http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin_ftr.asp?c=108&pageid=-1&id=49647&s=0&STEMTYPE=0&STEM_WORD_PHONETIC_IDS=&CropPDF=0.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 «Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια τόμος 2» Περιεχόμενα. anemi.lib.uoc.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2023.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 «Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια τόμος 3» Περιεχόμενα. anemi.lib.uoc.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2023.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 «Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια τόμος 4» Περιεχόμενα. anemi.lib.uoc.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2023.
- ↑ 10,0 10,1 «Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια τόμος 5» Περιεχόμενα. anemi.lib.uoc.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2023.
- ↑ 11,0 11,1 «Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια τόμος 6» Περιεχόμενα. anemi.lib.uoc.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2023.
- ↑ «Λεπτομέρειες Συγγραφέα». pleias.library.upatras.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2023.
- ↑ «Ο ΜΕΓΑΣ ΠΑΝ ΔΕΝ ΠΕΘΑΝΕ». www.kougeasbooks.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2023.