Θέμα Μυλάσσης και Μελανουδίου
Το Θέμα Μυλάσσης και Μελανουδίου ήταν διοικητική διαίρεση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, μικρό Θέμα, στην νοτιοδυτική Μικρά Ασία κατά τον 12ο και 13ο αιώνα.
Πρώτη μαρτυρία για το θέμα μαρτυρείται το 1127/1128, και δημιουργήθηκε πιθανότατα λίγο μετά το 1110, είτε από τον Αλέξιο Α΄ Κομνηνό (1081 - 1118), ή από τον γιο και διάδοχό του Ιωάννη Β΄ Κομνηνό (1118-1.143), στην περιοχή που ανέκτησε από τους Σελτζούκους Τούρκους κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1090. Αρχικά ονομάστηκε θέμα των Μυλάσων, έπειτα μετονομάστηκε και μεταφέρθηκε η έδρα του από τα Μύλασσα στην πόλη του Μελανουδίου, άγνωστο που ακριβώς βρισκόταν, νότια της Μιλήτου περίπου ανάμεσα στα 1150 και 1175.
Το θέμα αποτελούσε το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής της Καρίας, από τον Μαίανδρο ποταμό, στα βόρεια, έως την κοιλάδα του ποταμού Μορσύνου στα ανατολικά. Η ακτή όμως ανήκε στο Θέμα Κιβυρραιωτών και, μετά την διάλυση του τελευταίου κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Μανουήλ Α΄ Κομνηνού (1143-1180), ενώθηκε με τα κοντινά νησιά των Δωδεκανήσων, κυρίως την Κω. Μερικοί από τους δούκες των Μυλάσων και Μελανουδίου φαίνεται να έχουν ασκήσει εξουσία και στην ακτή και τα παράκτια νησιά.
Η περιοχή παρέμεινε στο βυζαντινό έλεγχο έως ότου κατακτήθηκε από τους Τούρκους κατά την αρχή της βασιλείας του Ανδρόνικου Β΄ Παλαιολόγου (1282-1328). Είναι αξιοσημείωτο για τον αριθμό των Βυζαντινών οχυρώσεων που σώζονται, καθώς και για την ακμάζουσα μοναστική κοινότητα στο Όρος Λάτρος.
Το Θέμα υποδιαιρούνταν σε καπετανίκια, γνωστά είναι της Σμύρνης, Αβύδου, Αναίας και Υλλαρίμων[1]
Γνωστοί διοικητές ήταν οι[2] :
- Μιχαήλ Ξηρός, 1127-1129
- Θεόδωρος Πεπανός, 1128-
- Θεόδοτος Καλόθετος, 1259
- Ιωάννης Σελαγίτης, 1262
- Ανδρόνικος Δούκας Άγγελος, -1175
- Ανδρόνικος Καντακουζηνός, 1175-
- Βασίλειος Βατάτζης, 1189
- Μιχαήλ Δούκας[3], ανάμεσα στα 1190-1195
- Ιωάννης Τζυκής, αρχές 13ου αιώνα
- Ιαννάκιος Γαβράς, 13ος αιώνας
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Ραγιά 2005, σελ. 225
- ↑ Ραγιά 2004, σελ. 235 και 236
- ↑ Λάππας, Νικόλαος (2007, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ)), Πολιτική ιστορία του κράτους της Ηπείρου κατά τον 13ο αι., σελ 58
Πηγές Επεξεργασία
- Kazhdan, Alexander, επιμ. (1991). Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford University Press. σελ. 1428. ISBN 978-0-19-504652-6.
- Ραγιά, Ευθυμία (2005). «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Βυζαντινά Σύμεικτα 17: 223–238. ISSN 1105-1639. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-06. https://web.archive.org/web/20130506071755/http://byzsym.org/index.php/bz/article/view/924. Ανακτήθηκε στις 2015-09-29.
- Ραγιά, Ευθυμία (2004, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ)), Η κοιλάδα του Μαιάνδρου (7ος-13ος αι.): γεωγραφία και ιστορία