Ο Ιβάν Βάζοφ (βουλγάρικα: Иван Вазов, ĭvän' vä'zôf, 9 Ιουλίου 185022 Σεπτεμβρίου 1921) ήταν Βούλγαρος ποιητής, μυθιστοριογράφος, διηγηματογράφος και θεατρικός συγγραφέας. Γεννήθηκε στην πόλη Σόποτ (Sopot) στην Επαρχία της Φιλιππούπολης (Πλόβντιβ). Θεωρείται ο εθνικός ποιητής και θεμελιωτής της σύγχρονης βουλγαρικής λογοτεχνίας.

Ιβάν Βάζοφ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Иван Вазов (Βουλγαρικά)
Γέννηση9  Ιουλίου 1850[1][2]
Σόποτ[3]
Θάνατος22  Σεπτεμβρίου 1921[4][1][5]
Σόφια[6][7]
Τόπος ταφήςΝαός Αγίας Σοφίας στη Σόφια
ΨευδώνυμοПейчин, Добринов, Ц-в, Д. Н-ров, Боянец, Белчин και Н-чев
Χώρα πολιτογράφησηςΒουλγαρία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΒουλγαρικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΒουλγαρικά[1][8]
Εκπαίδευσηακαδημαϊκός
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιητής[9][10][11]
μυθιστοριογράφος
συγγραφέας[12][13][14]
θεατρικός συγγραφέας
δικαστής
μεταφραστής[15]
πολιτικός
πεζογράφος
κριτικός[16]
Αξιοσημείωτο έργοUnder the Yoke
d:Q12291024
d:Q104013834
Epic of the Forgotten
Επηρεάστηκε απόΧρίστο Μπότεφ
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΛαϊκό Κόμμα
Οικογένεια
ΣύζυγοςAtina Bolyarska (1891–1921)
ΣύντροφοςEvgenia Mars (1905–1921)
ΓονείςMincho Vazov και Saba Vazova
ΑδέλφιαGeorgi Vazov
Βλαντίμιρ Βάζοβ
Boris Vazov
Kiril Vazov
Mihail Vazov
Nikola Vazov
Ana Vazova
Valka Vazova-Fetvadzhieva
ΟικογένειαVazov
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΥπουργός Παιδείας και Επιστημών (1897–1899)
μέλος της Βουλγαρικής Εθνοσυνέλευσης
ΒραβεύσειςΤάγμα των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου
επίτιμος πολίτης της Σόφιας
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Σόφιας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η ζωή του

Επεξεργασία

Οι γονείς του, Σούμπα και Μίντσο Βάζoφ, άσκησαν μεγάλη επιρροή στο νεαρό ποιητή. Έκανε τις πρώτες σπουδές του στο Σόποτ και τη Φιλιππούπολη (βουλγ. Plovdiv). Στη Ρουμανία, όπου πήγε αργότερα να σπουδάσει εμπορικές επιστήμες, ανέπτυξε σχέσεις με εξόριστους Βούλγαρους επαναστάτες. Η ζωή του, όπως και το έργο του, επηρεάστηκε από την πολιτικά ταραγμένη περίοδο 1890 έως 1920 και τις οδύνες των συμπατριωτών του υπό τον οθωμανικό ζυγό. Ιδεολογικά, μεγάλη επιρροή άσκησε στη μεταγενέστερη σταδιοδρομία του ο Χρίστο Μπότεφ (Hristo Botev, 1848 - 1876), ποιητής και αρχηγός του επαναστατικού βουλγαρικού κινήματος εναντίον της τουρκικής κυριαρχίας.

Μετά την απελευθέρωση της Βουλγαρίας από την οθωμανική κατοχή (1878), ο Βάζοφ ανέλαβε δημόσια αξιώματα, ασχολήθηκε με την πολιτική, εκλέχθηκε βουλευτής και χρημάτισε για κάποιο διάστημα υπουργός παιδείας. Λόγω όμως των πολιτικών πεποιθήσεών του, αυτοεξορίσθηκε στην Οδησσό (1886 - 1889), όπου άρχισε να ασχολείται με τη λογοτεχνία.

 
Το σπίτι-μουσείο του Ιβάν Βάζοφ στη Σόφια

Ο Βάζοφ πέθανε στη Σόφια στις 22 Σεπτεμβρίου 1921, σε ηλικία 71 ετών. Στο πίσω μέρος του Ναού της Αγίας Σοφίας στη Σόφια, βρίσκεται ο τάφος του, που εντυπωσιάζει με το ογκώδες λιθάρι, φερμένο από το βουνό της Βίτοσα, που τον σκεπάζει. Στον κήπο μπροστά από την Αγία Σοφία, υπάρχει κι ένα επιβλητικό μπρούτζινο άγαλμά του, ενώ το σπίτι που έζησε, στη συμβολή των Οδών Ιβάν Βάζοφ και Γκεόργκι Ρακόφσκι, λειτουργεί σήμερα ως μουσείο.

Το συγγραφικό έργο του

Επεξεργασία
 
Ο τάφος του Ιβάν Βάζοφ στη Σόφια. Στο βάθος η Εκκλησία της Αγίας Σοφίας κτισμένη από τον Ιουστινιανό

Η μεγάλη φήμη του Βάζοφ ξεκινά με την Εποποιία των Λησμονημένων (1881 - 1884), μια σειρά πατριωτικών ποιημάτων που εξυμνούν δοξασμένες μορφές του αγώνα του βουλγαρικού λαού για την ανεξαρτησία της χώρας του από την τουρκική κυριαρχία, όπως τους Στέφανο Καρατζά, Ρακόφσκι, Βασίλι Λέφσκι, Κότσο κ. ά. Το πιο σπουδαίο από τα ποιήματα αυτά περιγράφει την αυτοθυσία του υποδηματοποιού Κότσο, ο οποίος σκότωσε τη γυναίκα του και το παιδί του και στη συνέχεια αυτοκτόνησε για να μην πέσει στα χέρια του εχθρού. Η " Εποποιία των Λησμονημένων" θεωρείται το πιο σημαντικό έργο της επικής ποίησης του Βάζοφ και το δημοφιλέστερο της βουλγαρικής λογοτεχνίας.

Το αριστούργημα όμως του Βάζοφ είναι το μεγάλο μυθιστόρημά του Κάτω από το ζυγό (βουλγ. "Под игото", αγγλ. μτφ. "Under the Yoke", 1894), που άρχισε να γράφει αυτοεξόριστος στην Οδησσό, που αφηγείται την καταπίεση των υποδουλωμένων Βουλγάρων από τους Οθωμανούς και έχει μεταφρασθεί σε στις πιο πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες. Ιστορεί τις περιπέτειες του ήρωά του Ιβάν Πράλιτς, ενός φανταστικού Βούλγαρου πατριώτη, ο οποίος δραπετεύει από τις τουρκικές φυλακές, οργανώνει μιαν επαναστατική οργάνωση με σκοπό την εκδίωξη των Τούρκων, ερωτεύεται την όμορφη Ράντα, προδίδεται από ένα δήθεν φίλο, ο οποίος δουλεύει για τους Τούρκους, ανακαλύπτονται τελικά κι αυτός και η αγαπημένη του Ράντα σε έναν ερειπωμένο μύλο και μετά ηρωική αντίσταση υποκύπτουν στις μεγάλες αριθμητικά δυνάμεις των Τούρκων, με την ελπίδα μέσα τους μιας απελευθερωμένης πατρίδας.

Στα άλλα έργα του Βάζοφ περιλαμβάνονται τα μυθιστορήματα Νέα Χώρα (1894), Κάτω απ' τον Ουρανό μας (1900), Η Τσαρίνα του Κατσαλάρ (1902), Τραγούδια της Μακεδονίας (1914), Δε θα Χαθε'ι (1920) και τα θεατρικά έργα Κλέφτες (1894), Μπορισλάβ (1909), Προς την 'Αβυσσο (1910), Ιβάυλο (1911) και Κάτω από τη βροντή της νίκης (1914).

  • "Παγκόσμιον Λεξικόν των Έργων", τόμ. 6ος, Διεθνής Εκδοτικός Οργανισμός SPIRITUS MUNDI, Αθήναι, 1966.
  • Εγκυκλοπαίδεια "Πάπυρος - Λαρούς - Μπριτάνικα", τόμ. 13, λήμμα "Βάζοφ", Εκδόσεις Πάπυρος, Αθήνα, 1996.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 119278067. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 (Τσεχικά) Olomouc City Library regional database. tritius.kmol.cz/authority/865202. Ανακτήθηκε στις 25  Σεπτεμβρίου 2024.
  3. www.virtualtourist.com/travel/Europe/Bulgaria/Oblast_Grad_Sofiya/Sofia-379460/Things_To_Do-Sofia-Aleksander_Nevski_Cathedral-BR-2.html.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  5. www.britannica.com/EBchecked/topic/624238/Ivan-Vazov.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  7. www.lonelyplanet.com/travel-tips-and-articles/76194.
  8. CONOR.SI. 41607011.
  9. www.poemhunter.com/ivan-vazov/biography/.
  10. www.worldatlas.com/webimage/countrys/europe/bulgaria/bgfamous3.htm.
  11. www.worldatlas.com/webimage/countrys/europe/bulgaria/bgfamous4.htm.
  12. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2015.
  13. muse.jhu.edu/journals/comparative_critical_studies/v004/4.2kostova.pdf.
  14. muse.jhu.edu/journals/comparative_critical_studies/v004/4.2kostova.html.
  15. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: «BnF catalogue général» (Γαλλικά) Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας. Παρίσι. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2016.
  16. The Fine Art Archive. 26185. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.