Ιμπάτιενς η ψιττακόμορφος

Ιμπάτιενς η ψιττακόμορφος; (Impatiens psittacina)
	; Εικονογράφιση από τον Hooker.
Κατάσταση διατήρησης
	Προστατευμένο
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο:	Φυτά (Plantae);
Συνομοταξία:	Αγγειόσπερμα (Angiosperms);
Ομοταξία:	Ευδικοτυλήδονα (Eudicots);
Υφομοταξία:	Αστερίδες (Asterids);
Τάξη:	Ερεικώδη (Ericales);
Οικογένεια:	Βαλσαμινίδες (Balsaminaceae);
Γένος:	Ιμπάτιενς (Impatiens);
Είδος:	Ι. η ψιττακόμορφος; (I. psittacina);
Διώνυμο
	Ιμπάτιενς η ψιττακόμορφος; (Impatiens psittacina); Τζόζεφ Ντάλτον Χούκερ (Hook.f.)

Η Ιμπάτιενς η ψιττακόμορφος (Impatiens psittacina), γνωστή ως άνθος παπαγάλου ή παπαγάλος βάλσαμο είναι ένα είδος βάλσαμου από τη Νοτιοανατολική Ασία, που περιγράφηκε από τον βοτανολόγο Τζόζεφ Ντάλτον Χούκερ και ήταν γνωστό για το άνθος που ομοιάζει με έναν «ιπτάμενο κοκατού». Ανήκει στο γένος των δικοτυλήδονων φυτών της οικογένειας των Βαλσαμινίδων (Balsaminaceae).^[2] Είναι γνωστό από την Ταϊλάνδη, τη Μιανμάρ και τμήματα της Ινδίας.^[3]

Ιστορία

Ένα βάλσαμο, Impatiens psittacina ή άνθος παπαγάλου (parrot flower), είναι ένα πολύ σπάνιο είδος impatiens που ανακαλύφθηκε στις Πολιτείες Shan της Άνω Βιρμανίας από τον A. H. Hildebrand, ένα Βρετανό αξιωματούχο. Σπόροι του παρουσιάστηκαν στους Βασιλικούς Κήπους του Kew (Royal Gardens (Kew)) το 1899, άνθισε το 1900 και η περιγραφή του δημοσιεύθηκε το 1901 από τον Τζόζεφ Ντάλτον Χούκερ.^[4]

Το δείγμα στο Kew δεν απέδωσε σπόρο, αλλά οι κάψουλες λέγεται να μην εκρήγνυνται και να σκορπίζουν τους σπόρους, όπως και σε πολλά Impatiens.

Το είδος φύεται σε άγρια κατάσταση, σε μια μικρή περιοχή της βόρειας Ταϊλάνδης (πλησίον του Chiang Mai), στη Μιανμάρ και στο βόρειο-ανατολικό Ινδικό κρατίδιο του Μανιπούρ. Το όνομα του είδους «psittacina» είναι Λατινικό για «σαν παπαγάλος»,^[5] σε σχέση με τα σχήματος παπαγάλου άνθη όταν παρατηρούνται από τα πλάγια.

Η κυβέρνηση της Ταϊλάνδης έχει απαγορεύσει την εξαγωγή αυτού του είδους, ώστε να μην είναι σε καλλιέργεια.^[6] Συχνά πωλούνται πλαστοί σπόροι.^[7]

Περιγραφή

Το φυτό είναι όρθιο, οι κλάδοι του αναπτύσσονται αφειδώς και μεγαλώνουν συμπαγώς σε ένα ύψος περίπου μισού μέτρου. Όπως και άλλα είδη Impatiens έχει πυκνούς μίσχους (stems)^{[Σημ. 1]} τα φύλλα έχουν ένα λεπτό πριονωτό περιθώριο. Τα άνθη του έχουν χρώμα ανοικτό μωβ και βαθύ κόκκινο. Τα πλευρικά σέπαλα (sepals)^{[Σημ. 2]} είναι σφαιροειδή και ανοιχτό πράσινο. Το χαμηλότερο σέπαλο είναι βολβώδες και στενεύει σε ένα αγκιστρώδες ελατήριο, βαθύ κόκκινο στην κορυφή του. Το ραχιαίο πέταλο (petal)^{[Σημ. 3]} είναι σφαιροειδές και κουκουλοφόρο, ενώ, τα πλευρικά ενωμένα πέταλα είναι μακρά.^[3]

Αυτό το είδος του Impatiens είναι γνωστό στην Ταϊλάνδη ως «Dork Nok Khaew», το οποίο μεταφράζεται σε «Άνθος Πτηνού Παπαγάλου».

Σημειώσεις

↑ Στη βοτανική ο μίσχος (stem), είναι το στέλεχος που αποδίδει ενιαία άνθη στην ταξιανθία. Είναι τα κλαδιά ή τα στελέχη που συνδέουν το κάθε άνθος σε μια ταξιανθία, που περιέχει περισσότερα από ένα άνθη. ^{[Παρ. Σημ. 1]}
↑ Το σέπαλο, είναι ένα μέρος του άνθους των αγγειόσπερμων (ανθοφόρα φυτά), που συνήθως είναι πράσινο. Τα σέπαλα, τυπικώς λειτουργούν ως προστασία για τον οφθαλμό του λουλουδιού και συχνά ως υποστήριξη για τα πέταλα, όταν βρίσκονται στην άνθιση.^{[Παρ. Σημ. 2]}^{[Παρ. Σημ. 3]}^{[Παρ. Σημ. 4]}
↑ Τα πέταλα (φυτολογία) (petals), είναι τροποποιημένα φύλλα τα οποία περιβάλλουν τα αναπαραγωγικά μέρη των λουλουδιών.

Παραπομπές σημειώσεων

↑ Hickey, M.; King, C. (2001). The Cambridge Illustrated Glossary of Botanical Terms. Cambridge University Press.
↑ «Oxford dictionary». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2016.
↑ «Collins dictionary».
↑ Beentje, Henk (2010). The Kew Plant Glossary. Richmond, Surrey: Royal Botanic Gardens, Kew. ISBN 978-1-84246-422-9. , p. 106

Παραπομπές

↑ «Parrot Flower». Snopes. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2013.
↑ U.S. National Plant Germplasm System. «Taxon: Impatiens psittacina Hook. f.».
↑ ^3,0 ^3,1 Morgan, P. Raymond (2007). Impatiens: the vibrant world of Busy Lizzies, Balsams, and Touch-me-nots. Timber Press. σελ. 205. ISBN 0881928526.
↑ Hooker, JD (1901) Impatiens psittacina : Native of Burma TAB: 7809. Curtis Botanical Magazine 127
↑ «Plant Latin Dictionary». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιουλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2016.
↑ «Thailand Parrot Flower».
↑ «eBay screeshot of August 8, 2015».

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

(Αγγλικά) Botanical Authorship
(Αγγλικά) Parrot Flower
(Αγγλικά) Exotic RainForest
(Γαλλικά) Le Jardin (1902)
(Αγγλικά) Scans of the original description

Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Impatiens psittacina (έκδοση 676786490) της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).

[9] Στη βοτανική ο μίσχος (stem), είναι το στέλεχος που αποδίδει ενιαία άνθη στην ταξιανθία. Είναι τα κλαδιά ή τα στελέχη που συνδέουν το κάθε άνθος σε μια ταξιανθία, που περιέχει περισσότερα από ένα άνθη. ^{[Παρ. Σημ. 1]}

[13] Το σέπαλο, είναι ένα μέρος του άνθους των αγγειόσπερμων (ανθοφόρα φυτά), που συνήθως είναι πράσινο. Τα σέπαλα, τυπικώς λειτουργούν ως προστασία για τον οφθαλμό του λουλουδιού και συχνά ως υποστήριξη για τα πέταλα, όταν βρίσκονται στην άνθιση.^{[Παρ. Σημ. 2]}^{[Παρ. Σημ. 3]}^{[Παρ. Σημ. 4]}

[14] Τα πέταλα (φυτολογία) (petals), είναι τροποποιημένα φύλλα τα οποία περιβάλλουν τα αναπαραγωγικά μέρη των λουλουδιών.

[8] Hickey, M.; King, C. (2001). The Cambridge Illustrated Glossary of Botanical Terms. Cambridge University Press.

[10] «Oxford dictionary». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2016.

[11] «Collins dictionary».

[12] Beentje, Henk (2010). The Kew Plant Glossary. Richmond, Surrey: Royal Botanic Gardens, Kew. ISBN 978-1-84246-422-9. , p. 106

[1] «Parrot Flower». Snopes. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2013.

[2] U.S. National Plant Germplasm System. «Taxon: Impatiens psittacina Hook. f.».

[morgan-3] 3,0 ^3,1 Morgan, P. Raymond (2007). Impatiens: the vibrant world of Busy Lizzies, Balsams, and Touch-me-nots. Timber Press. σελ. 205. ISBN 0881928526.

[4] Hooker, JD (1901) Impatiens psittacina : Native of Burma TAB: 7809. Curtis Botanical Magazine 127

[5] «Plant Latin Dictionary». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιουλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2016.

[6] «Thailand Parrot Flower».

[7] «eBay screeshot of August 8, 2015».

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

[7]

[Σημ. 1]

[Σημ. 2]

[Σημ. 3]

[Παρ. Σημ. 1]

[Παρ. Σημ. 2]

[Παρ. Σημ. 3]

[Παρ. Σημ. 4]