Οι Ιπποτομάδες ή Ιπποταμάδες (αρχαία ελληνικά: Ἱπποτομάδαι ή Ἱπποταμάδαι‎‎), (ο δήμος: Ιπποτομαδών ή Ιπποταμαδών) ήταν αρχαίος οικισμός και δήμος της Οινηίδας (περιοχή της Αρχαίας Αττικής και φυλή της αρχαίας Αθήνας). Με το ίδιο όνομα ονομάζονταν και οι δημότες του δήμου αυτού.

Ιπποτομάδες
Γενικά στοιχεία
ΟνομασίαἹπποτομάδαι
Άλλες ονομασίεςΙπποταμάδες
Μεταγενέστερη ονομασίαΙπποδαμή
Κύριος οικισμόςΙπποτομάδες
Διοικητικά στοιχεία
Ταυτότηταδήμος της αρχαίας Αττικής
Ονομασία δήμουΔήμος Ιπποτομαδών
Ονομασία δημότηΙπποτομάδης
ΦυλήΟινηίδα
Δημητριάδα
ΤριττύςΆστεως
Σύστημα εξουσίαςΠόλη–κράτος
Πολιτικό σύστημαΑθηναϊκή Δημοκρατία
Τίτλος ηγέτηδήμαρχος
Λήψη αποφάσεωνΑρχαία Βουλή & Δήμος
Αριθμός βουλευτών
1η περίοδος
508 – 307/306 π.Χ.
1
2η περίοδος
307/306–224/223 π.Χ.
1
3η περίοδος
224/223–201/200 π.Χ.
1
4η περίοδος
201/200 π.Χ.– 126/127
άγνωστος
5η περίοδος
126/127–3ος αιώνας
άγνωστος
Ιστορική εξέλιξη
Ίδρυση508 ΠΚΕ
Λήξη3ος αιώνας
Λατρευτικές παραδόσεις
Αρχαιολογία
Περιοχή
Αρχαία Αττική
Οι δήμοι της αρχαίας Αττικής

Τοποθεσία των αρχαίων Ιπποτομαδών

Επεξεργασία

Ο δήμος των Ιπποτομαδών, ήταν μικρός δήμος, πιθανώς του άστεως.[1] Η τοποθεσία του δήμου είναι άγνωστη,[2] αλλά πιστεύεται ότι ήταν στην κοιλάδα του ποταμού Κηφισού, όπως οι περισσότεροι από τους δήμους του Άστεως της Οινηίδας φυλής. Εάν αυτή η θεώρηση αληθεύει, οι Ιπποτομάδες, πιθανώς να βρίσκονταν στα βορειοανατολικά της Ελευσίνας.

Ο ερευνητής του 19ου αιώνα Διονύσιος Σουρμελής, πίστευε ότι το όνομα Ιπποταμάδαι μετατράπηκε διαδοχικά σε Ιπποδαμή (σύμφωνα και με τον Φώτιο),[3] Ποδάμη και Ποδάροι. Τοποθετούσε τελικά τον δήμο στην περιοχή Ποδάροι, ενώ ο δήμος είχε, σύμφωνα με τον ίδιο, «όρια προς άρκτον τον χείμαρρον Ποδονίφτην, και προς μεσημβρίαν τα Πατίσια».[4]

Η συμμετοχή του δήμου στην αρχαία Βουλή

Επεξεργασία

Ο δήμος, η ύπαρξη του οποίου επιβεβαιώνεται και από διάφορες επιγραφές,[5] ως μέλος αρχικά της Οινηίδας φυλής, συμμετείχε με 1 βουλευτή στην αρχαία Βουλή των 500, κατά την πρώτη περίοδο (508 – 307/306 π.Χ.). Κατά τη δεύτερη περίοδο (307/306 – 224/223 π.Χ.). ο δήμος μεταφέρθηκε στην «μακεδονική» Δημητριάδα φυλή, αντιπροσωπευόμενος και πάλι από 1 βουλευτή στη Βουλή των 600 και κατά την τρίτη περίοδο (224/223 – 201/200 π.Χ.). Μετά την κατάργηση και διάλυση των «μακεδονικών φυλών» (Αντιγονίς και Δημητριάς) επέστρεψε εκ νέου στην Οινηίδα φυλή για την επόμενη τέταρτη περίοδο (201/200 π.Χ. – 126/127), καθώς και την πέμπτη περίοδο (126/127 – 3ος αιώνας) με άγνωστο αριθμό βουλευτών–αντιπροσώπων.

Οι κάτοικοι των Ιπποτομαδών

Επεξεργασία

Ο δημότης των αρχαίων Ιπποτομαδών ονομαζόταν Ιπποτομάδης ή Ιπποταμάδης.[6] Οι Ιπποτομάδες ήταν από τους μικρότερους δήμους και είχε πολύ λίγους κατοίκους.

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Παραπομπές - σημειώσεις

Επεξεργασία
  1. [...] "Hippotomadae: (Ἱπποτο/αμάδαι; Hippoto/amádai). Attic asty?-deme of the phyle Oeneis, from 307/6 BC until 201/200 BC of Demetrias, with one bouleutḗs. Location unknown". Lohmann, Hans (Bochum), Hippotomadae Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine.
  2. John S. Traill: Demos and trittys. Epigraphical and topographical studies in the organization of Attica. Athenians Victoria College, Toronto 1986, p. 133.
  3. Πατριάρχης Φώτιος Α´, «Λέξεων Συναγωγή», "Φωτίου του Πατριάρχου Λέξεων συναγωγή". / E codice Galeano descripsit Ricardus Porsonus. Excudit A. J. Valpy, Sumptibus Collegii Trinitatis Cantabrigiae, veneunt apud J. Mawman, Londini M.DCCCXXII (1822) & Lexeōn synagōge[νεκρός σύνδεσμος]", vol. 1, Sumptibus Collegii Trinitatis Cantabrigiæ, veneunt apud J. Mawman, Londini, 1822, τόμος 1ος, σελ. 111, λήμμα: Ιπποδαμή[νεκρός σύνδεσμος].
  4. Διονύσιος Σουρμελής, "Αττικά: ή περί δήμων Αττικής εν οις και περί τινων μερών του Άστεως". Υπό Διονύσιου Σουρμελή. Έκδοσις πρώτη. Τύποις Αλεξάνδρου Κ. Γκαρπολά, Εν Αθήναις 1854 και "Attika hē peri dēmōn Attikēs en hois kai peri tinōn merōn asteōs", Dionysios Surmelēs, Gkarpola, 1854, σελ. 106: [...] "Ιπποταμάδαι, και κατά τον Φώτιον Ιπποδαμή• είνε άδηλον πόθεν ωνομάσθη ο δήμος ούτος. Το γνήσιον όνομα του δήμου είνε το πρώτον, το δε του Φωτίου είνε εσφαλμένον, ήτοι της παρακμής. Είνε περίεργον ότι ο χρόνος αφαιρέσας της Ιπποδαμής την πρώτην συλλαβην ιπ. αφήκε να προφέρεται ποδάμη• επομένως κατολισθαίνων εις την παραφθοράν αφαίρεσε το μ. και αντ' αυτού έθεσε το ρ. και έκτοτε μέχρι σήμερον καλούσιν οι Αθηναίοι αυτόν Ποδάροι εις αριθμόν πληθυντικόν. Ο δήμος ούτος έχει όρια προς άρκτον τον χείμαρρον Ποδονίφτην, και προς μεσημβρίαν τα Πατίσια. Και ο Ποδονίφτης αυτός από της ιπποδαμής έχει την αρχήν του". [...]
  5. Ιπποτομ[νεκρός σύνδεσμος] και Ιπποταμ[νεκρός σύνδεσμος], στην ιστοσελίδα: epigraphy.packhum.org
  6. Στέφανος Βυζάντιος, "Εθνικά", ("Stephani Byzantii Ἐθνικων quæ supersunt." Gr. Edidit Anton Westermann, Λειψία 1839), [...] "Ιπποταμάδαι, δήμος [της] Οινηίδος φυλής. ο δημότης Ιπποταμάδης. τα τοπικά εξ Ιπποταμαδών, εις Ιπποταμαδών, εν Ιπποταμαδών". [...], σελ. 148.

Πηγές – βιβλιογραφία

Επεξεργασία

Πρωτογενείς πηγές

Δευτερογενείς πηγές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία