Ιωάννης Δ΄ της Βρετάνης

(Ανακατεύθυνση από Ιωάννης Δ' της Βρετάνης)

Ο Ιωάννης Δ΄ ο Κατακτητής (Jean IV de Bretagne, 12 Απριλίου 13391 Νοεμβρίου 1399) από τον Οίκο των Ντρε-Μονφόρ ήταν δούκας της Βρετάνης και κόμης του Μονφόρ από το 1345 έως το 1399, καθώς και 7ος κόμης του Ρίτσμοντ (1372-99).

Ιωάννης Δ΄ της Βρετάνης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1339
Δουκάτο της Βρετάνης
Θάνατος1  Νοεμβρίου 1399
Νάντη
Τόπος ταφήςΚαθεδρικός Ναός Αγίων Πέτρου και Παύλου της Νάντης
Χώρα πολιτογράφησηςΔουκάτο της Βρετάνης
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμονάρχης
Οικογένεια
ΣύζυγοςΜαρία του Γουόλθαμ (1355–1361)[1]
Ιωάννα Χόλλαντ, δούκισσα της Βρετάνης (1366–1384)[1]
Ιωάννα της Ναβάρρας, βασίλισσα της Αγγλίας (1386–1399)[1]
ΤέκναΙωάννης E΄ της Βρετάνης
Αρθούρος Γ΄ της Βρετάνης
Ριχάρδος του Ετάμπ
Μαρία της Βρετάνης, κυρία του Λα Γκερς
Μαργαρίτα της Βρετάνης
Λευκή της Βρετάνης
Ιωάννα της Βρετάνης[2]
Ισαβέλλα της Βρετάνης
d:Q55257931
ΓονείςΙωάννης του Μονφόρ και Ιωάννα της Φλάνδρας, δούκισσα της Βρετάνης
ΑδέλφιαΙωάννα της Βρετάνης
ΟικογένειαΟίκος ντε Μονφόρ
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Καταγωγή

Επεξεργασία

Ήταν γιος του δούκα Ιωάννη του Μονφόρ και της Ιωάννας της Φλάνδρας, κόρης του Λουδοβίκου Α΄ κόμη του Νεβέρ.

Αρίθμηση

Επεξεργασία

Ο πατέρας του, όταν απεβίωσε άτεκνος ο μεγαλύτερος αδελφός του Ιωάννης Γ΄ δούκας της Βρετάνης, διεκδίκησε το δουκάτο από τη νόμιμη κληρονόμο, την ανιψιά του Ιωάννα του Παντιέβρ. Στον Πόλεμο για τη Διαδοχή της Βρετάνης η Γαλλία πήρε το μέρος της Ιωάννας και η Αγγλία του Ιωάννη του Μονφόρ. Οι Γάλλοι τη θεωρούσαν δούκισσα της Βρετάνης, ενώ οι Άγγλοι θεώρησαν τον Ιωάννη του Μονφόρ και τον αρίθμησαν ως Ιωάννη Δ΄ και τον γιο του Ιωάννη Δ΄ ως Ιωάννη Ε΄. Τελικά νίκησε ο Ιωάννης του Μονφόρ.

Η κατάκτηση της Βρετάνης

Επεξεργασία

Πολέμησε με τον πατέρα του για τη διαδοχή του δουκάτου. Ο άνδρας της Ιωάννας Κάρολος του Μπλουά, ανιψιός του Φιλίππου ΣΤ΄, ήλεγχε με τη στρατιωτική του βοήθεια το μεγαλύτερο μέρος της Βρετάνης. Το 1345 απεβίωσε ο πατέρας του Ιωάννης Δ΄ και η δυναμική μητέρα του προσπάθησε να συνεχίσει τον αγώνα, αλλά τελικά αποσύρθηκε με τον γιο της στην Αγγλία του Εδουάρδου Γ΄. Η μητέρα του παραφρόνησε και περιορίστηκε (1343), ενώ ο Ιωάννης Δ΄ και η αδελφή του έμειναν μαζί με την οικογένεια του βασιλιά.

Το 1364 μαζί με Αγγλική βοήθεια πήγε στη Βρετάνη και νίκησε στη μάχη του Ωράυ (Auray), όπου σκοτώθηκε ο Κάρολος του Μπλουά και η χήρα του Ιωάννα (και εξαδέλφη του Ιωάννη Δ΄) αναγκάστηκε να του παραχωρήσει το δουκάτο με τη Συμφωνία του Γκεράντε (Guérande) το επόμενο έτος.

Αντιπαλότητα με τους Γάλλους βασιλείς

Επεξεργασία

Ο Ιωάννης Δ΄ κέρδισε με την Αγγλική βοήθεια και σε αντιστάθμισμα, είχε νυμφευτεί την κόρη του Εδουάρδου Γ΄ και έπρεπε να τοποθετήσει Άγγλους βαρόνους σε καίριες θέσεις στο δουκάτο. Αυτοί ήλεγχαν στρατηγικά φρούρια, όπως το λιμάνι του Μπρέστ (Brest), από όπου αγγλικός στρατός μπορούσε να έλθει και τα έσοδα από τα τέλη πήγαιναν στην Αγγλία[3]. Αυτό αγανάκτησε τους ευγενείς της Βρετάνης και τον Γάλλο βασιλιά. Τότε ο Ιωάννης Δ΄, για να εξευμενίσει τους φόβους τους, δήλωσε υποτέλεια στον Κάρολο Ε΄, αλλά μάταια. Δεν είχε την υποστήριξη των Βρετόνων και ο Κάρολος Δ΄ πίεσε τα πράγματα, ώσπου αναγκάστηκε να καταφύγει στην Αγγλία το 1373. Ο Γάλλος βασιλιάς έστειλε στρατό για να προσαρτήσει το δουκάτο στη Γαλλία (1378). Οι βαρόνοι εξεγέρθηκαν και κάλεσαν τον Ιωάννη Δ΄, που επέστρεψε το ακόλουθο έτος.

Με την υποστήριξη των τοπικών βαρόνων πήρε τον έλεγχο του δουκάτου. Αγγλικός στρατός αποβιβάστηκε στο Καλαί, αλλά ο Ιωάννης Δ΄ συμφιλιώθηκε με τον νέο βασιλιά Κάρολο ΣΤ΄ και αποζημίωσε τους Άγγλους. Πήρε από αυτούς (1397) με διπλωματία την πόλη Μπρεστ (Brest)[3]. Έζησε με ειρήνη και με τους δύο βασιλείς. Ωστόσο το 1392 έγινε απόπειρα κατά του Ολιβιέ ντε Κλισόν, κοντόσταυλου της Γαλλίας και εχθρού του Ιωάννη Δ΄ και ο επιτιθέμενος κατέφυγε στη Βρετάνη. Ο δούκας θεωρήθηκε ύποπτος και ο Κάρολος ΣΤ΄ βάδισε εναντίον της Βρετάνης, αλλά καταλήφθηκε από την τρέλα που υπέφερε. Οι εχθροί του Κλισόν τον κατηγόρησαν και καθαιρέθηκε από κοντόσταυλος. Ο Κλισόν κατέφυγε στη Βρετάνη, συμφιλιώθηκε με τον δούκα (1397) και έγινε σύμβουλός του[3].

Το 1375-76 ο Εδουάρδος Γ΄ τον έχρισε ιππότη του Τάγματος της Περικνημίδος.

Οικογένεια

Επεξεργασία

Παντρεύτηκε σε πρώτο γάμο τη Μαρία του Γουόλθαμ, κόρη του Εδουάρδου Γ΄ της Αγγλίας.

Παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο την Ιωάννα Χόλλαντ, δούκισσα της Βρετάνης κόρη του Τόμας Χόλλαντ, 1ου κόμη του Κεντ και της Ιωάννας του Κεντ.

Παντρεύτηκε σε τρίτο γάμο την Ιωάννα των Εβρέ, κόρη του Καρόλου Β΄ της Ναβάρρας και απέκτησε :

  • Ιωάννης Ε΄ 1389-1442, δούκας της Βρετάνης.
  • Μαρία 1391-1446, κυρία του Λα Γκερς, παντρεύτηκε τον Ιωάννη Α΄ δούκα του Αλανσόν.
  • Μαργαρίτα 1392-1428, παντρεύτηκε τον Αλέν Θ΄ υποκόμη του Ροάν.
  • Αρθούρος Γ΄ 1393-1458, δούκας της Βρετάνης.
  • Ριχάρδος 1395-1438, σύζυγος της κόμισσας του Ετάμπ.
  • Λευκή 1397-1419, παντρεύτηκε τον Ιωάννη Δ΄ κόμη του Αρμανιάκ.

Πρόγονοι

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 p10224.htm#i102236. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  2. Charles Cawley: «Medieval Lands». (Αγγλικά) Charles Cawley, "Medieval Lands", 2006-2020. Ανακτήθηκε στις 29  Ιουνίου 2018.
  3. 3,0 3,1 3,2 Michael Jones, Ducal Brittany, 1364–1399: relations with England and France during the reign of Duke John IV, Oxford University Press, 1970, pp. 106, 123–4, 128, 130, 200.