Συντεταγμένες: 45°28′13″N 9°10′46″E / 45.4702437°N 9.1795492°E / 45.4702437; 9.1795492

Το Κάστρο των Σφόρτσα (Ιταλικά: Castello Sforzesco) είναι κάστρο στο Μιλάνο της βόρειας Ιταλίας. Χτίστηκε κατά τον 15ο αιώνα από τον Φραγκίσκο Σφόρτσα, Δούκα του Μιλάνου, επάνω στα ερείπια οχυρώσεων που χρονολογούνταν από τον 14ο αιώνα. Αργότερα ανακαινισμένο και επεκταμένο, στη διάρκεια του 16ου και του 17ου αιώνα ήταν ένα από τα μεγαλύτερα φρούρια στην Ευρώπη. Ανακατασκευασμένο σε σημαντικό βαθμό από τον Λούκα Μπελτράμι την περίοδο 1891-1905, φιλοξενεί σήμερα αρκετά από τα μουσεία και τις συλλογές έργων τέχνης της πόλης του Μιλάνου.

Κάστρο των Σφόρτσα
Χάρτης
Είδοςκάστρο[1]
Αρχιτεκτονικήαναγεννησιακή αρχιτεκτονική
Διεύθυνσηpiazzale Castello[2] και Piazza Castello[1][2]
Γεωγραφικές συντεταγμένες45°28′16″N 9°10′47″E
Διοικητική υπαγωγήΜιλάνο[2][1]
ΧώραΙταλία[2]
Έναρξη κατασκευής1360
ΈνοικοιSforza Castle Civic Museums
ΙδιοκτήτηςΜιλάνο
ΔιαχειριστήςSforza Castle Civic Museums
ΑρχιτέκτοναςFilarete
Προστασίαιταλικό πολιτισμικό αγαθό[2][1]
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα

Ιστορία Επεξεργασία

Η αρχική κατασκευή διετάχθη από τον τοπικό άρχοντα Γκαλεάτσο Β΄ Βισκόντι την περίοδο 1358-1370[3]. Το κάστρο αυτό ήταν γνωστό ως Castello di Porta GiovaPorta Zubia), λόγω μιας πύλης που βρισκόταν στα τείχη σε μικρή απόσταση από αυτό.[4] Οι διάδοχοί του, Τζιάν Γκαλεάτσο, Τζοβάνι Μαρία και Φιλίππο Μαρία Βισκόντι τον επέκτειναν, μέχρις ότου αυτό κατέστη ένα τετραγωνικού τύπου κάστρο με μήκος των τειχών σε κάθε πλευρά που έφτανε τα 200 m, τέσσερις πύργους σε κάθε του γωνία και πάχος των τειχών που έφτανε τα 7 m.[4] Το κάστρο αυτό αποτελούσε και κύρια οικία για την εξουσιάζουσα οικογένεια των Βισκόντι, ενώ κατεστράφη από την βραχύβια Αμβροσιανή Δημοκρατία, η οποία και εξεδίωξε την οικογένεια από την πόλη το 1447.

Το 1450, ο Φραγκίσκος Σφόρτσα, αφού κατέστειλε τους Δημοκρατικούς, ξεκίνησε την ανακατασκευή του κάστρου με στόχο αυτό να αποτελέσει την κύρια κατοικία του. Το 1452, προσέλαβε τον γλύπτη και αρχιτέκτονα Φιλάρετο για να αναλάβει τον σχεδιασμό και την διακόσμηση του κεντρικού πύργου, ο οποίος είναι έκτοτε γνωστός ως Torre del Filarete. Μετά τον θάνατο του Φραγκίσκου, τα κατασκευαστικά έργα συνεχίστηκαν από τον γιο του, Γκαλεάτσο Μαρία, υπό την επιμέλεια του αρχιτέκτονα Μπενεντέττο Φερρίνι. Η διακόσμηση φιλοτεχνήθηκε από τοπικούς ζωγράφους. Το 1476, κατά τη διάρκεια της αντιβασιλείας της Μπόνα της Σαβοΐας, ο πύργος που φέρει το όνομά της κατασκευάστηκε.

 
Το κάστρο κατά τον 16ο αιώνα.

Το 1494, ο Λουδοβίκος Σφόρτσα έγινε άρχοντας του Μιλάνου, όπου και κάλεσε αριθμό καλλιτεχνών για να αναλάβουν την διακόσμηση του κάστρου. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονταν οι Λεονάρντο ντα Βίντσι (ο οποίος φιλοτέχνησε τις τοιχογραφίες σε αρκετά δωμάτια, σε συνεργασία με τον Μπερναρντίνο Ζενάλε και τον Μπερναρντίνο Μπουτινόνε) και Ντονάτο Μπραμάντε, ο οποίος ανέλαβε να φιλοτεχνήσει τις τοιχογραφίες στη Sala del Tesoro[5]. Η Sala della Balla φιλοτεχνήθηκε με σκηνές από τα κατορθώματα του Φραγκίσκου Σφόρτσα.[6] Περί το 1498, ο Λεονάρντο εργάστηκε για την διακόσμηση της οροφής της Sala delle Asse, ζωγραφίζοντας διακόσμηση αποτελούμενη από φυσικά μοτίβα. Στη διάρκεια των επόμενων ετών, ωστόσο, το κάστρο υπέστη ζημιές από τις επιθέσεις σε αυτό Ιταλικών, Γαλλικών, καθώς και Γερμανικών δυνάμεων. Ένας προμαχώνας, γνωστός ως tenaglia προστέθηκε, πιθανώς σχεδιασμένος από τον Τσέζαρε Τσεζαριάνο. Μετά τη νίκη των Γάλλων το 1515 στη Μάχη του Μαρινιάν, ο ηττημένος Μαξιμιλιανός Σφόρτσα, οι Ελβετοί μισθοφόροι του, καθώς και ο Καρδινάλιος-Επίσκοπος της Σιόν υποχώρησαν στο κάστρο. Ωστόσο, ο Βασιλιάς Φραγκίσκος Α΄ της Γαλλίας τους καταδίωξε ως το Μιλάνο, ενώ οι σκαπανείς του προχώρησαν στην πρόκληση ζημιών στα θεμέλια του κάστρου, υποχρεώνοντας, με αυτό τον τρόπο, τους πολιορκημένους σε παράδοση. Το 1521, σε μια περίοδο κατά την οποία χρησιμοποιείτο ως αποθήκη πολεμοφοδίων, η Torre del Filarete ανατινάχθηκε. Όταν ο Φραγκίσκος Β΄ Σφόρτσα επέστρεψε για σύντομο διάστημα στην εξουσία του Μιλάνου, ανακαίνισε και επέκτεινε το φρούριο, ενώ μετέτρεψε ένα τμήμα του σε διαμερίσματα για την γυναίκα του, Χριστίνα της Δανίας.

 
Ο θυρεός του Γκαλεάτσο Μαρία Σφόρτσα, ζωγραφισμένος σε εσωτερική οροφή.

Υπό την ισπανική κατοχή που ακολούθησε, το κάστρο μετατράπηκε σε φρούριο, καθώς η έδρα του κυβερνήτη μεταφέρθηκε στο Δουκικό Παλάτι (1535). Η φρουρά του ποίκιλε από 1000 έως 3000 άνδρες, των οποίων ηγείτο ένας Ισπανός φρούραρχος.[4] Το 1550, εργασίες ξεκίνησαν για την ενίσχυση του κάστρου με σύγχρονες οχυρώσεις, λαμβάνονατς αστεροειδή μορφή, μετά και την προσθήκη 12 προμαχώνων. Οι εξωτερικές οχυρώσεις έφταναν τα 3 χλμ. σε μήκος και κάλυπταν έκταση 25.9 εκταριών.[7] Το κάστρο παρέμεινε σε χρήση ως φρούριο, επίσης, και μετά την αντικατάσταση των Ισπανών με τους Αυστριακούς ως κυρίαρχη δύναμη στη Λομβαρδία.

Το μεγαλύτερο τμήμα των εξωτερικών οχυρώσεων κατεδαφίστηκε στη διάρκεια της περιόδου κατοχής του Μιλάνου από τον Ναπολέοντα, κατά την περίοδο της Εντεύθεν των Άλπεων Δημοκρατίας. Η ημικυκλική Piazza Castello κατασκευάστηκε στην πλευρά του κάστρου που έδινε προς την πόλη, η οποία περιβαλόταν από ακτινωτή ρυμοτομία νέων οικοδομικών τετραγώνων δίπλα στα οποία βρισκόταν και το Foro Buonoparte. Η περιοχή στην πλευρά του κάστρου που έδινε προς την "εξοχή" μετατράπηκε σε μία μεγάλη, διαστάσεων 700m επί 700m, πλατεία η οποία είναι γνωστή ως Piazza d'Armi.

Μετά την ενοποίηση της Ιταλίας κατά τον 19ο αιώνα, το κάστρο μετατράπηκε από στρατιωτικής χρήσεως σε έδρα των διοικητικών γραφείων του Δήμου του Μιλάνου. Το Πάρκο Σεμπιόνε, ένα από τα μεγαλύτερα πάρκα της πόλης, δημιουργήθηκε στην θέση του παλαιότερου χώρου παρελάσεων.

Η τοπική αυτοδιοίκηση του Μιλάνου ξεκίνησε έργα αναστήλωσης, υπό την διεύθυνση του Λούκα Μπελτράμι. Η Via Dante ανοίχτηκε κατά μήκος της μεσαιωνικής ρυμοτομίας στη διάρκεια της δεκαετίας του 1880, ώστε να συνδέεται απευθείας το κάστρο με το Duomo μέσω της κεντρικής του πύλης. Η κεντρική Torre Filarete πάνω από την κύρια πύλη εισόδου στην πόλη ξαναχτίστηκε, με βάση σχέδια του 16ου αιώνα, μεταξύ του 1900 και του 1905 ως μνημείο για τον Βασιλιά Ουμπέρτο Α΄.

Οι Σύμμαχοι βομβάρδισαν το Μιλάνο το 1943, κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου προκαλώντας ισχυρές ζημιές στο κάστρο. Η μεταπολεμική ανακατασκευή του κτίσματος για τις ανάγκες φιλοξενίας μουσείων έγινε με πρωτοβουλία της κοινοπραξίας αρχιτεκτόνων BBPR.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 (Ιταλικά) SIRBeC.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 dati.beniculturali.it.
  3. Page at icastelli.it Αρχειοθετήθηκε 2016-03-17 στο Wayback Machine. (Ιταλικά)
  4. 4,0 4,1 4,2 Guida Milano. Touring Club Italiano. 1985. σελ. 436. 
  5. Page at Lombardi Beni Culturali website (Ιταλικά)
  6. Guida Milano. Touring Club Italiano. 1985. σελ. 438. 
  7. Guida Milano. Touring Club Italiano. 1985. σελίδες 438–439. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία