Κάτων ο Πρεσβύτερος
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ο Μάρκος Πόρκιος Κάτων (234 π.Χ., Τούσκουλον – 149 π.Χ, Ρώμη) ήταν Ρωμαίος πολιτικός, ο επιλεγόμενος Πρεσβύτερος (Maior) για να διακρίνεται από τον ομώνυμο δισέγγονό του, Κάτωνα τον Νεότερο.
| Κάτων ο Πρεσβύτερος | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Marcus Porcius Cato (Λατινικά) |
| Γέννηση | 234 π.Χ. (περίπου) Τούσκουλο[1][2][3] |
| Θάνατος | 149 π.Χ.[3][4][5] Ρώμη[6] |
| Ψευδώνυμο | Censorius |
| Χώρα πολιτογράφησης | Αρχαία Ρώμη |
| Θρησκεία | Θρησκεία στην αρχαία Ρώμη |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Λατινικά[7][8] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | συγγραφέας[7][9] Αρχαίος Ρωμαίος ιστορικός οικονομολόγος ποιητής[10] Ρωμαίος πολιτικός φιλόσοφος[11] ρήτορας[11] ιστορικός[11] στρατιώτης[11] |
| Αξιοσημείωτο έργο | De Agri Cultura Origines |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Λικινία[12] Σαλονία[13][12] |
| Τέκνα | Μάρκος Πόρκιος Κάτων Λικινιανός[1] Μάρκος Πόρκιος Κάτων Σαλονιανός |
| Συγγενείς | Μάρκος Πόρκιος Κάτων (απόγονος) και Γάιος Πόρκιος Κάτων (ύπατος το 114 π.Χ.) (son's son)[14] |
| Οικογένεια | Πόρκιοι Κάτωνες |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Βαθμός/στρατός | legatus legionis και τριβούνος των στρατιωτών |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Κήνσορας Πραίτορας Ταμίας (Quaestor) Ρωμαίος συγκλητικός (άγνωστη τιμή)[15] Ύπατος στην αρχαία Ρώμη (195 π.Χ.)[15] |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Βιογραφία
ΕπεξεργασίαΓεννήθηκε από πληβείους γονείς στο Τούσκουλο του Λατίου. Υπό την προστασία του πατρίκιου Λεύκιου Βαλέριου Φλάκκου, ο Κάτων ανέλαβε διάφορα αξιώματα. Το 204 π.X. εξελέγη ταμίας (quaestor) των δημοσίων χρημάτων της Ρώμης και υπηρέτησε στη Σικελία και στην Αφρική. Το 199 π.X. έγινε αγορανόμος (aedilis), με αρμοδιότητα τη φροντίδα για τους ναούς, τους δρόμους, τα υδραγωγεία και τα δημόσια θεάματα. Το 198 π.X. εξελέγη πραίτωρ (praetor).
Προσηλωμένος στα αυστηρά ρωμαϊκά ήθη, ο Κάτων θεωρούσε τον ελληνικό τρόπο ζωής, που είχε επηρεάσει τους πατρίκιους της Ρώμης, ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας. Ως ύπατος (consul) το 195 π.X. αλλά κυρίως ως τιμητής (censor) το 184, αξίωμα με το οποίο συνδέθηκε ολόκληρη η πολιτεία του, ο Κάτων έβαλε σκοπό της ζωής του να αναμορφώσει τα διεφθαρμένα από την ελληνική επιρροή ήθη της ρωμαϊκής αριστοκρατίας.
Carthago delenda est
ΕπεξεργασίαΤο 153 π.X., λίγα χρόνια πριν από τον θάνατό του, ο Κάτων επισκέφθηκε την Καρχηδόνα. Εντυπωσιάστηκε και τρομοκρατήθηκε τόσο πολύ από τη νέα ανάπτυξη της αφρικανικής πόλης ώστε, αφότου επέστρεψε στη Ρώμη, η μόνιμη επωδός όλων των αγορεύσεών του στη Σύγκλητο ήταν: «Cēterum cēnseō Carthāginem esse dēlendam.» (φράση η οποία αποδόθηκε από τον Πλούταρχο ως «Δοκεῖ δέ μοι καὶ Καρχηδόνα μὴ εἶναι.», δηλαδή: «κάνω την πρόταση να καταστραφεί η Καρχηδόνα»). Έτσι κατάφερε να οδηγήσει τους Ρωμαίους στον Τρίτο Καρχηδονιακό Πόλεμο.
Εκτός από πολιτικός ο Κάτων υπήρξε ένας από τους πρώτους Ρωμαίους ιστορικούς που έγραψαν στα λατινικά. Τις απόψεις του για την αγροτική οικονομία παραθέτει στο "De Agricultura" ("Περί γεωργίας"), το πρώτο πεζό κείμενο γραμμένο σε λατινική γλώσσα.
Πέθανε σε ηλικία 85 ετών.
Γενεαλογία
Επεξεργασία| ΓΕΝΟΣ ΠΟΡΚΙΩΝ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1.Λικινία | Μάρκος Πόρκιος Κάτων ο Πρεσβύτερος ύπατος το 195 π.Χ., τιμητής, ιστορικός | 2.Σαλονία | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (1) Μάρκος Πόρκιος Κάτων Λικινιανός νομικός | (2) Μάρκος Πόρκιος Κάτων Σαλονιανός πραίτωρ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2.Μάρκος Πόρκιος Κάτων τριβούνος των πληβείων | Λιβία Δρούσα | 1.Κόιντος Σερβίλιος Καιπίων ταμίας το 103 π.Χ., πραίτωρ το 91 π.Χ. ΓΕΝΟΣ ΣΕΡΒΙΛΙΩΝ | Μάρκος Λίβιος Δρούσος (αναμορφωτής) τριβούνος των πληβείων ∞ Σερβιλία | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Πορκία η Πρεσβύτερη ∞ Λεύκιος Δομίτιος Αηνόβαρβος (ύπατος το 54 π.Χ.) | Μάρκος Πόρκιος Κάτων ο Νεότερος, ρήτορας, πολιτικός ∞ 1.Ατιλία 2.Μαρκία | 1.Μάρκος Ιούνιος Βρούτος ο Πρεσβύτερος, τριβούνος ΓΕΝΟΣ ΙΟΥΝΙΩΝ ΒΡΟΥΤΩΝ | Σερβιλία η Πρεσβύτερη | 2.Δέκιμος Ιούνιος Σιλανός ύπατος ΓΕΝΟΣ ΙΟΥΝΙΩΝ ΣΙΛΑΝΩΝ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Μάρκος Πόρκιος Κάτων στρατιωτικός | 1.Μάρκος Καλπούρνιος Βίβουλος ύπατος το 59 π.Χ. | Πορκία η Νεότερη | 2.Μάρκος Ιούνιος Βρούτος ο Νεότερος | Ιουνία Πρίμα ∞ Πόπλιος Σερβίλιος Ισαυρικός | Ιουνία Σεκούνδα ∞ Μάρκος Αιμίλιος Λέπιδος της Α΄ Τριανδρίας | Ιουνία Τέρτια ∞ Γάιος Κάσσιος Λογγίνος | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 «Porcii» (Ρωσικά)
- ↑ Vasily Modestov: «Катон Старший» (Ρωσικά)
- ↑ 3,0 3,1 Ivan Shitz: «Катон Старший» (Ρωσικά)
- ↑ (Αγγλικά) Perseus Catalog. 335. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2019.
- ↑ (Ισπανικά) datos.bne.es. XX1068238. Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2023.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2015.
- ↑ 7,0 7,1 (Ιταλικά) Mirabile: Digital Archives for Medieval Culture. SISMEL – Edizioni del Galluzzo.
- ↑ CONOR.SI. 45937507.
- ↑ «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2019.
- ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 OpenData BNP. 203208. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2023.
- ↑ 12,0 12,1 διάφοροι συγγραφείς: «Enciclopedia Treccani» (Ιταλικά) Ινστιτούτο της Ιταλικής Εγκυκλοπαίδειας. 1931. marco-porcio-catone. Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2023.
- ↑ «Salonii» (Ρωσικά)
- ↑ «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1682.
- ↑ 15,0 15,1 Thomas Robert Shannon Broughton: «The Magistrates of the Roman Republic» (Αγγλικά) Αμερικανική Φιλολογική Εταιρεία. 1951. ISBN-10 0-89130-812-1.
Πηγές
Επεξεργασία- Chassignet, M. (1986), Caton: Les Origines. Fragments, Collection Budé, Les Belles Lettres
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- To έργο του Κάτωνα "Περί γεωργίας"
- «Κάτων o Πρεσβύτερος 234-149 π.X.», άρθρο στον ιστότοπο της εφημερίδας «Το Βήμα», 7 Δεκεμβρίου 2003.