Κάτω τα κεφάλια!

Ταινία του Σέρτζιο Λεόνε

Το Κάτω τα κεφάλια! (ιταλικά: Giù la testa ή αγγλικά: Duck, You Sucker), γνωστό και ως "Για μια χούφτα δυναμίτη" είναι γουέστερν ιταλικής παραγωγής του 1971 σε σκηνοθεσία Σέρτζιο Λεόνε και σενάριο του ίδιου, το οποίο συνέγραψε μαζί με τους Λουτσιάνο Βιντζετζόνι και Σέρτζιο Ντονάτι. Πρωταγωνιστούν οι Ροντ Στάιγκερ Τζέιμς Κόμπερν και Ρομόλο Βάλι.

Κάτω τα κεφάλια!
(Giù la testa)
ΣκηνοθεσίαΣέρτζιο Λεόνε
ΣενάριοΛουτσιάνο Βιντσενζόνι, Σέρτζιο Ντονάτι και Σέρτζιο Λεόνε
ΠρωταγωνιστέςΡοντ Στάιγκερ, Τζέιμς Κόμπερν, Ρόμολο Βάλι, Αντουάν Σεν-Τζον, Φράνκο Γκρατσιόζι, Ρικ Μπατάλια, David Warbeck, Μεμέ Περλίνι, Μαρία Μόντι, Antonio Casale, Νατσαρένο Νατάλε, Μπενίτο Στεφανέλι, Άλντο Σαμπρέλ, Φούριο Μενικόνι, Στέφανο Οπεντισάνο, Vivienne Chandler, Τζον Φρέντερικ, Jean Rougeul, Ροζίτα Τόρος[1], Κονράντο Σαν Μαρτίν[1] και Poldo Bendandi[1]
ΜουσικήΈννιο Μορρικόνε
ΦωτογραφίαΤζουζέπε Ρουτσολίνι
ΜοντάζΝίνο Μπαράλι
ΔιανομήEuro International Film
Πρώτη προβολή29  Οκτωβρίου 1971 (Ιταλία)[2], 2  Μαρτίου 1972 (Γερμανία)[2], 29  Μαρτίου 1972 (Γαλλία)[2], 22  Απριλίου 1972 (Ιαπωνία)[2], 28  Ιουνίου 1972 (Λος Άντζελες)[2], 30  Ιουνίου 1972 (Νέα Υόρκη)[2], 7  Ιουλίου 1972 (Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής)[2], 10  Αυγούστου 1972 (Αργεντινή)[2], 13  Σεπτεμβρίου 1972 (Σουηδία), 14  Σεπτεμβρίου 1972 (Ηνωμένο Βασίλειο)[2], 16  Σεπτεμβρίου 1972 (Μαδρίτη)[2], 6  Οκτωβρίου 1972 (Δημοκρατία της Ιρλανδίας)[2], 26  Οκτωβρίου 1972 (Ουρουγουάη)[2], 2  Νοεμβρίου 1972 (Πορτογαλία)[2], 3  Νοεμβρίου 1972 (Δανία και Φινλανδία)[2], 16  Νοεμβρίου 1972 (Ολλανδία)[2], 4  Ιανουαρίου 1973 (Βρετανικό Χονγκ Κονγκ)[2], 5  Φεβρουαρίου 1973 (Τουρκία)[2], 22  Φεβρουαρίου 1973 (Αυστραλία)[2] και 1971
Διάρκεια157 λεπτά
ΠροέλευσηΙταλία
ΓλώσσαΙταλικά, Αγγλικά και Ισπανικά

Τοποθετημένη κατά τη διάρκεια της Μεξικανικής Επανάστασης της δεκαετίας του 1910, η ταινία αφηγείται την ιστορία του Χουάν Μιράντα, ενός ανήθικου Μεξικανού ληστή, και του Τζον Μάλορι, πρώην μέλους του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού. Αφού συναντηθούν κατά λάθος κάτω υπό λιγότερο φιλικές συνθήκες, ο Χουάν και ο Τζον γίνονται άθελά τους ήρωες της Επανάστασης, παρόλο που αναγκάζονται να κάνουν βαριές θυσίες.

Είναι η δεύτερη ταινία της Τριλογίας "Once Upon a Time" του Σέρτζιο Λεόνε, η οποία περιλαμβάνει την προηγούμενη Κάποτε στη Δύση (1968) και την επόμενη Κάποτε στην Αμερική (1984).[3] Είναι η τελευταία ταινία γουέστερν που σκηνοθέτησε ο Λεόνε και θεωρείται από ορισμένους ως μια από τις ταινίες του που παραβλέφθηκαν περισσότερο.[4][5]

Πλοκή Επεξεργασία

Μεξικό 1913. Ο Χουάν Μιράντα, ένας Μεξικανός παράνομος που ηγείται μιας οικογένειας ληστών, κλέβει πλούσιους άντρες από μια άμαξα και βιάζει μια γυναίκα επιβάτη που τον έβριζε. Λίγο αργότερα περνά από εκείνο το σημείο με μια μοτοσικλέτα ο Τζον Μάλορι, ένας Ιρλανδός τρομοκράτης ειδικευμένος στα εκρηκτικά, ο οποίος εργάζεται στο Μεξικό ως ανιχνευτής μετάλλων. Ο Χουάν, όταν ανακαλύπτει τις ικανότητές του με τον δυναμίτη και τη νιτρογλυκερίνη, ζητά από τον Τζον να τον βοηθήσει να ληστέψει την Εθνική Τράπεζα του Μέσα Βέρντε. Αν και ο Τζον αρνείται αρχικά, ο Χουάν τον κοροϊδεύει για τη δολοφονία του εργοδότη του, καθιστώντας τον καταζητούμενο εγκληματία και προσφέροντας να τον «προστατέψει» με αντάλλαγμα τη βοήθειά του. Ο Τζον δέχεται απρόθυμα να βοηθήσει τον Χουάν να ληστέψει την τράπεζα, αλλά δραπετεύει στο δρόμο για το Μέσα Βέρντε.

Φτάνοντας στην πόλη πριν από τον Χουάν, ο Τζον έρχεται σε επαφή με Μεξικανούς επαναστάτες με επικεφαλής τον γιατρό Δρ. Βιλέγκα και συμφωνεί να χρησιμοποιήσει τα εκρηκτικά του στην υπηρεσία τους. Όταν ο Χουάν φτάνει αργότερα, ο Τζον τον εισάγει στις τάξεις των επαναστατών. Η τράπεζα δέχεται εισβολή ως μέρος μιας ενορχηστρωμένης επίθεσης στον μεξικανικό στρατό. Ο Χουάν, που ενδιαφέρεται μόνο για τα χρήματα της τράπεζας, σοκαρίζεται όταν διαπιστώνει ότι δεν έχει χρήματα και αντ' αυτού χρησιμοποιείται από τον στρατό ως πολιτική φυλακή. Ο Τζον, ο Χουάν και η οικογένειά του καταλήγουν να απελευθερώνουν εκατοντάδες κρατούμενους, άθελά του (και παρά τις επιθυμίες του) με αποτέλεσμα ο Χουάν να γίνει ένας «μεγάλος, ένδοξος ήρωας της επανάστασης».

Οι επαναστάτες κυνηγούνται στους λόφους από ένα απόσπασμα στρατού με επικεφαλής τον συνταγματάρχη Γκίντερ Ρέζα. Μεγάλο μέρος του αποσπάσματος του μεξικανικού στρατού καταστρέφεται κατά τη διέλευση μιας γέφυρας, την οποία ανατινάζει ο Τζον. Ο συνταγματάρχης Ρέζα, που διοικεί από ένα τεθωρακισμένο όχημα, καταφέρνει και επιζεί. Μετά τη μάχη, ο Τζον και ο Χουάν διαπιστώνουν ότι οι περισσότεροι από τους συντρόφους τους, συμπεριλαμβανομένου του πατέρα και των παιδιών του Χουάν, έχουν εκτελεστεί από τον στρατό σε μια σπηλιά. Θλιμμένος και εξαγριωμένος, ο Χουάν βγαίνει να πολεμήσει τον στρατό μόνος του και αιχμαλωτίζεται. Ο Στρατός είχε ενημερωθεί από τον Δρ Βιλέγκα, ο οποίος βασανίστηκε από τον συνταγματάρχη Ρέζα και τους άνδρες του. Αυτό ξυπνά στον Τζον μνήμες μιας παρόμοιας προδοσίας από τον Νόλαν, τον καλύτερο φίλο του στην Ιρλανδία, αναγκάζοντάς τον να φύγει στο εξωτερικό. Ο Χουάν αντιμετωπίζει ένα δικό του εκτελεστικό απόσπασμα, αλλά ο Τζον φτάνει και ανατινάζει τον τοίχο με δυναμίτη την ώρα που πρέπει.

Ο Τζον και ο Χουάν κρύβονται στο βαγόνι ενός τρένου, το οποίο σταματά για να πάρει τον αυταρχικό Κυβερνήτη Ντον Χάιμε, ο οποίος δραπετεύει από τις επαναστατικές δυνάμεις που ανήκουν στον Πάντσο Βίγια και τον Εμιλιάνο Ζαπάτα. Καθώς το τρένο πέφτει σε ενέδρα, ο Χουάν σκοτώνει τον Χάιμε, κλέβοντας επίσης τα χρήματα του Κυβερνήτη. Καθώς οι πόρτες στο βαγόνι ανοίγουν, τον Χουάν υποδέχεται ένα μεγάλο πλήθος και για άλλη μια φορά χαιρετίζεται απροσδόκητα ως ένας μεγάλος ήρωας της επανάστασης.

Σε ένα τρένο με διοικητές της επανάστασης, ο Τζον και ο Χουάν συνοδεύονται από τον γιατρό Βιλέγκα, ο οποίος έχει δραπετεύσει. Τότε μαθαίνουν ότι οι δυνάμεις του Πάντσο Βίγια θα καθυστερήσουν 24 ώρες και ότι ένα πολεμικό τρένο με 1.000 στρατιώτες και βαρύ οπλισμό, με επικεφαλής τον συνταγματάρχη Ρέζα, θα φτάσει σύντομα. Ο Τζον προτείνει να τοποθετήσουν στην ατμομηχανή δυναμίτη και να τη στείλουν κατά μέτωπο. Στη θέση του μηχανοδηγού αντί να επιλέξει τον Χουάν, ο οποίος προσφέρεται εθελοντικά, επιλέγει τον Δρ Βιλέγκα. Ο Τζον παρακαλεί τον Δρ Βιλέγκα να πηδήξει από την ατμομηχανή προτού χτυπήσει το τρένο του στρατού, αλλά αυτός αισθάνεται ένοχος για την προδοσία του και παραμένει στο πλοίο. Ο Τζον πηδά εγκαίρως και τα δύο τρένα συγκρούονται και εκρήγνυνται, σκοτώνοντας τον Βιλέγκα και αρκετούς Μεξικανούς στρατιώτες.

Η ενέδρα των επαναστατών είναι επιτυχής, αλλά καθώς ο Τζον πλησιάζει για να συναντήσει τον Χουάν, πυροβολείται στην πλάτη από τον συνταγματάρχη Ρέζα. Ένας εξαγριωμένος Χουάν πυροβολεί τον Συνταγματάρχη με ένα πολυβόλο. Καθώς ο Τζον βρίσκεται ετοιμοθάνατος, συνεχίζει να έχει αναμνήσεις από τον Νόλαν και από μια νεαρή γυναίκα που προφανώς και οι δύο αγαπούσαν. Ο Χουάν γονατίζει δίπλα του για να ρωτήσει για τον Δρ Βιλέγκα. Ο Τζον κρατά το μυστικό του γιατρού και λέει στον Χουάν ότι πέθανε ως ήρωας της επανάστασης. Καθώς ο Χουάν πηγαίνει να ζητήσει βοήθεια, ο ετοιμοθάνατος Τζον, γνωρίζοντας ότι πλησιάζει το τέλος του, ξεκινά μια δεύτερη επίθεση κατά του στρατού. Τρομοκρατημένος από τον ξαφνικό θάνατο του φίλου του, ο Χουάν κοιτάζει τα λείψανα του Τζον που καίγονται, προτού στραφεί στην κάμερα και ρωτήσει ανήσυχα: «Τι γίνεται με εμένα;».

Διανομή ρόλων Επεξεργασία

  • Ροντ Στάιγκερ ως Χουάν Μιράντα, ένας ανήθικος Μεξικανός ληστής που ηγείται μιας συμμορίας παρανόμων που αποτελείται κυρίως από τα δικά του παιδιά. Στην αρχή δεν τον νοιάζει η επανάσταση, αλλά εμπλέκεται μετά τη συνάντησή του με τον Τζον.
  • Τζέιμς Κόμπερν ως Τζον (Σον) Μάλορυ, ένας Ιρλανδός επαναστάτης και ειδικός στα εκρηκτικά. Καταζητούμενος για τη δολοφονία των βρετανικών δυνάμεων στην Ιρλανδία, καταφεύγει στο Μεξικό όπου καταλήγει να εμπλακεί σε μια άλλη επανάσταση.
  • Ρομόλο Βάλι ως Δρ. Βιλέγκα, γιατρός και διοικητής του επαναστατικού κινήματος Μέσα Βέρντε.
  • Μαρία Μόντι ως Αντελίτα, μια πλούσια γυναίκα επιβάτης στο τρένο που λήστεψε ο Χουάν
  • Ρικ Μπατάγκλια ως Στρατηγός Σαντέρνα, διοικητής που ηγείται του μεξικανικού επαναστατικού στρατού.
  • Φράνκο Γκρατσιόζι ως Κυβερνήτης Ντον Χάιμε, ο διεφθαρμένος και τυραννικός τοπικός κυβερνήτης.
  • Αντουάν Σαιντ-Τζον ως συνταγματάρχης Γκίντερ Ρέζα ένας αδίστακτος διοικητής που ηγείται ενός ομοσπονδιακού αποσπάσματος.
  • Βιβιάν Τσάντλερ ως Κολίν, η κοπέλα του Τζον που εμφανίζεται μόνο σε αναδρομές.
  • Ντέιβιντ Γουόρμπεκ ως Νόλαν, ο καλύτερος φίλος του Τζον, επίσης Ιρλανδός εθνικιστής που εμφανίζεται μόνο σε αναδρομές.

Παραγωγή Επεξεργασία

Ανάπτυξη Επεξεργασία

Η ανάπτυξη της ταινίας ξεκίνησε κατά την παραγωγή του "Κάποτε στη Δύση", όταν ο συνεργάτης του Λεόνε, Σέρτζιο Ντονάτι, του παρουσίασε μια πρώτη έκδοση της ταινίας.[6] Περίπου την ίδια εποχή, οι πολιτικές ταραχές είχαν ξεσπάσει στο Παρίσι για τα ιδανικά της επανάστασης και του αριστερού εθνικισμού είχαν γίνει δημοφιλή μεταξύ των φοιτητών των πανεπιστημίων και των κινηματογραφιστών σε όλη την Ευρώπη. Ο Λεόνε, που είχε χρησιμοποιήσει τις προηγούμενες ταινίες του για να αποδομήσει τον ρομαντισμό της Αμερικανικής Άγριας Δύσης, αποφάσισε να χρησιμοποιήσει αυτή την ταινια για να αποδομήσει τη ρομαντική φύση της επανάστασης και να ρίξει φως στην πολιτική αστάθεια της σύγχρονης Ιταλίας.[6]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 (Τσεχικά) Česko-Slovenská filmová databáze. 2001.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,16 2,17 www.imdb.com/title/tt0067140/releaseinfo.
  3. «The film with three names – in praise of Sergio Leone's neglected spaghetti western». British Film Institute. 24 Απριλίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιουνίου 2019. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2019. 
  4. «Duck, You Sucker». Premiére. Hachette Filipacchi Media. 12 Φεβρουαρίου 2003. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2009. [νεκρός σύνδεσμος]
  5. The Sergio Leone Anthology|DVD Review Αρχειοθετήθηκε 24 April 2017 στο Wayback Machine. 2007-06-27, Slant Magazine
  6. 6,0 6,1 Duck, You Sucker, a.k.a. A Fistful of Dynamite (2-disc collectors' edition, Sergio Donati Remembers) (DVD). Los Angeles, California: Metro-Goldwyn-Mayer. 1972. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία