Το Κατσανίκ (σερβικά κυριλλικά: Качаник‎‎) είναι πόλη και δήμος που βρίσκεται στη Περιφέρεια Φεριζάι του νότιου Κοσσυφοπεδίου. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, η πόλη του Κατσανίκ έχει 15.634 κατοίκους, ενώ ο δήμος έχει 33.409 κατοίκους.

Κατσανίκ

Σημαία
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Κατσανίκ
42°13′55″N 21°15′34″E
ΧώραΚοσσυφοπέδιο
Διοικητική υπαγωγήKaçanik Municipality
Έκταση220 km²
Υψόμετρο671 μέτρα
Πληθυσμός34.000
Ταχ. κωδ.71000
Ζώνη ώραςUTC+01:00
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο δήμος καλύπτει μια έκταση 220 τετραγωνικών χιλιομέτρων (85 τετραγωνικών μιλίων), συμπεριλαμβανομένης της πόλης Κατσανίκ και 31 χωριών.

Ονομασία

Επεξεργασία

Ο ιδρυτής της πόλης Κοτζά Σινάν Πάσα ονόμασε αρχικά την πόλη Κατσανίκου. Το 1660, ο Οθωμανός συγγραφέας και ταξιδιώτης Εβλιά Τσελέμπι επισκέφθηκε το Κοσσυφοπέδιο και έγραψε ότι το όνομα της πόλης προέρχεται από την Οθωμανική Τουρκική λέξη "kaçanlar" (κατσανλάρ) από μια ομάδα Αλβανών ληστών που δραστηριοποιούνταν στα Σκόπια και χρησιμοποίησαν την περιοχή του Κατσανίκ ως κρυψώνα. [1]

Πρώιμη ιστορία

Επεξεργασία

Η περιοχή του Κατσανίκ αποτέλεσε μία από τις κεντρικές οδούς, οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια των μεταναστεύσεων από την Κεντρική Ευρώπη (σχετικών με τον πολιτισμό της Λουσατίας) στα νότια Βαλκάνια μεταξύ 1200 και 1150 π.Χ. [2] Τα μνημεία της ρωμαϊκής εποχής περιλαμβάνουν έναν ιερό που χρονολογείται από το 158-9 μ.Χ. και είναι αφιερωμένο σε μια θεότητα που ονομάζεται Αντίνους (Θεός Αντίνο). Το όνομα Αντίνους φαίνεται να υπήρχε μεταξύ των κεντρικών Ιλλυρικών και Δαλματικών ονομάτων, αλλά η λατρεία του Αντίνους φαίνεται να ήταν μια τοπική λατρεία της νοτιοδυτικής Δαρδανίας καθώς δεν εμφανίζεται σε άλλα μέρη της Ιλλυρίας ή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. [3]

Μεσαίωνας

Επεξεργασία

Μετά τον 9ο αιώνα, αποτέλεσε κομμάτι του βασιλείου Ράσκα και της αυτοκρατορίας της Σερβίας. Στη δεκαετία του 1420, το Κατσανίκ καταλήφθηκε από τους Οθωμανούς.[4] Εκείνη την εποχή, η περιοχή ήταν μόνο ένα χωριό που καταχωρίθηκε από τους Οθωμανούς στο ντεφτέρ του 1455 ως ναχιγιά.[5][6]

Το Κατσανικ ιδρύθηκε από τον Κότσα Σινάν Πασά, ο οποίος έχτισε το τζαμί της πόλης (που υπάρχει ακόμη και σήμερα), μια δημόσια κουζίνα για τους φτωχούς (ιμαρέτ), ένα σχολείο κοντά στο τζαμί, δύο καραβανσεράι, ένα τουρκικό χαμάμ, το φρούριο της πόλης με το όνομα Φρούριο Λανίστα και μερικά μύλους στον ποταμό Λεπένσι.

Το Κατσανίκ έγινε γνωστό διοικητικά ως κωμόπολη στα τέλη του 16ου αιώνα ενώ μέχρι το 1891 ήταν μέρος του Οθωμανικού Σαντζάκι των Σκοπίων, το οποίο ανήκε και τότε στο Βιλαέτι του Κοσσυφοπεδίου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Σύγχρονη ιστορία

Επεξεργασία

Στις 2 Ιανουαρίου 1690, οι Αλβανοί αντάρτες συμμετείχαν σε μία μάχη με τις Αυστριακές δυνάμεις και πολέμησαν εναντίον των Οθωμανών στην κοιλάδα του Κατσανίκ.[7]

Το 1878, σύμφωνα με τη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου το Κατσανικ προβλεπόταν να γίνει μέρος του Πριγκιπάτου της Βουλγαρίας, αλλά σύμφωνα με τη Συνθήκη του Βερολίνου, επιστράφηκε στους Οθωμανούς.[8]

Κατά τη διάρκεια της Αλβανικής Εξέγερσης του 1910, η περιοχή του Κατσανίκ αποτέλεσε πεδίο μάχης μεταξύ των Οθωμανικών και των Αλβανικών δυνάμεων.[9]

Μετά το 1912 η πόλη έγινε μέρος του Βασιλείου της Σερβίας, και μετά το 1918 μέρος του Βασιλείου των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων (η πρώτη ενσάρκωση της Γιουγκοσλαβία). Από το 1929 έως το 1941 το Κατσανίκ αποτέλεσε κομμάτι της Μπανόβινας του Βαρδάρη του Βασιλείου της Γιουγκοσλαβίας.

Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, από το 1941 έως το 1945, η πόλη αποτέλεσε κομμάτι του Βασιλείου της Βουλγαρίας.

Το 1990, μετά την αναστολή της αυτονομίας του Κοσσυφοπεδίου, τα μέλη της συνέλευσης του Κοσσυφοπεδίου συγκεντρώθηκαν στην πόλη και υιοθέτησαν το Σύνταγμα του Κατσανίκ, βάσει του οποίου ανακηρύχθηκε η Δημοκρατία του Κοσσυφοπεδίου το 1991.[10]

Κατά τη διάρκεια του πολέμου του Κοσσυφοπεδίου, οι Γιουγκοσλαβικές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένου του στρατού, της αστυνομίας και των παραστρατιωτικών ομάδων, πραγματοποίησαν στρατιωτικές επιχειρήσεις στην πόλη οι οποίες οδήγησαν σε υψηλό αριθμό αμάχων θανάτων και μαζικές μεταναστεύσεις αμάχων από το Κατσανίκ.[11]

Δημογραφικά

Επεξεργασία
Ιστορική εξέλιξη πληθυσμού
Έτος Πληθ.   ±%  
1948 16.318 —    
1953 18.128 +11.1%
1961 19.735 +8.9%
1971 23.978 +21.5%
1981 31.072 +29.6%
1991 38.010 +22.3%
2011 33.409 −12.1%
2020
est.
34.420 +3.0%

Σύμφωνα με την τελευταία επίσημη απογραφή που πραγματοποιήθηκε το 2011, ο δήμος του Κατσανίκ έχει 33.409 κατοίκους. Με βάση τις πληθυσμιακές εκτιμήσεις από το Υπουργείο Στατιστικής του Κοσσυφοπεδίου, ο δήμος είχε 34.420 κατοίκους το 2020.

Με εξαίρεση οκτώ Ρομά και 30 Βόσνιους, ο δήμος είναι εθνολογικά ομοιογενής Αλβανός.

Οικονομία

Επεξεργασία

Ο δήμος είναι γνωστός για την παραγωγή κατασκευαστικών υλικών για αρκετές εταιρείες της περιοχής. Υπάρχουν επίσης πολλές καλλιεργημένες αγροτικές εκτάσεις και περιοχές κατάλληλες για την ανάπτυξη δραστηριωτήτων, μελισσοκομίας, δασικής καλλιέργειας καθώς και διάφορων τεχνικών επαγγελμάτων.   Η περιοχή είναι κατάλληλη για την ανάπτυξη του χειμερινού και καλοκαιρινού τουρισμού.   Το κέντρο της πόλης διαθέτει ένα σταθμό λεωφορείων, ένα μικρό ραδιοφωνικό σταθμό, τα ερείπια ενός τουρκικού φρουρίου, αρκετούς εμπορικούς δρόμους, τράπεζες, εστιατόρια και μια εβδομαδιαία λαϊκή αγορά αγροτών για αγροτικές παραγωγές, ζώα και εξοπλισμό.

Το Κατσανίκ κατέχει μεγάλη παράδοση στον ιδιωτικό τομέα της παραγωγής, ειδικά όσον αφορά την παραγωγή ασβεστριούχων λίθων, ξύλου για κατασκευές και άλλες υπηρεσίες και τεχνικών δραστηριοτήτων.

Πολιτισμός

Επεξεργασία

Αθλητισμός

Επεξεργασία

Αθλητικές ομάδες

Επεξεργασία

Το KF Lepenci είναι ο ανδρικός ποδοσφαιρικός σύλλογος της πόλης και έχει ως έδρα το Στάδιο Besnik Begunca. Το KFF Bazeli 2015 είναι ο γυναικείος ποδοσφαιρικός σύλλογος της πόλης και παίζει στο ανώτατο επίπεδο του γυναικείου πρωταθλήματος ποδοσφαίρου στο Κοσσυφοπέδιο.

Σύλλογος Άθλημα Ίδρυση Κατηγορία Έδρα
KF Lepensi Ποδόσφαιρο 1945/1957 Δεύτερη Κατηγορία Πρωταθλήματος Στάδιο Besnik Begunca
KFF Bazeli 2015 Ποδοσφαίρο (Γυναίκες) 2015 Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου Γυναικών του Κοσσυφοπεδίου

Εξέχουσες πορωπικότητες

Επεξεργασία
  • Αντέμ Σαλιχάχ, πολιτικός.
  • Τζετμίρ Τόπαλι, ποδοσφαιριστής.
  • Βέτον Τούσα, ποδοσφαιριστής.
  • Ιλμπέρ Χέισα, ιστορικός.
  • Ραμίζ Γκέμπρεα (1923-1944), παρτιζάνος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Βλέπε επίσης

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «Komuna Kacanik - Histori» (στα Αλβανικά). Municipality of Kaçanik. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2012. 
  2. I.E.S Edwards, επιμ. (18 Σεπτεμβρίου 1975). The migrations on the Greek mainland at the end of the Mycenaean age. The Cambridge Ancient History. Cambridge University Press. σελίδες 709–. ISBN 9780521086912. Ανακτήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2012. 
  3. Mirković, Miroslava (2002). Anthropology and Epigraphy - the Case of Central Balkan Region. Barcelona: International Congress of Greek and Latin Epigraphy. ISBN 9788472839236. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2012. 
  4. Mihailo Maletić· Anton Berisha (1973). Kosovo nekad i danas. Borba-Radna jedinica ekonomiska politika. σελ. 130. Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2013. Пошто су Качаник и Звечан пали у турске руке још двадесетих година XIV века 
  5. Istorijski Glasnik. 1965. σελ. 5. Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2013. 
  6. Oliver J. Schmitt (2008). Kosovo: Kurze Geschichte einer zentralbalkanischen Landschaft. UTB. σελ. 70. ISBN 978-3-8252-3156-9. Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2013. Die Osmanen aber hatten schon vor 1455 strategisch wichtige Plätze (Kacanik und Zvecan, nicht aber Novo Brdo) unter ihre Herrschaft gebracht. 
  7. On the Autochthony of Albanians in Kosova and the Postulated Massive Serb Migration at the End of the XVIIth Century -Selami Pulaha, Institute of History
  8. Тосева, Катерина (2008-03-03). «Сан Стефано — непостигнатият идеал» (στα bg). News.bg. http://news.ibox.bg/news/id_359346741. Ανακτήθηκε στις 2008-09-16. 
  9. Zürcher, Erik-Jan (30 Νοεμβρίου 1999). Sylvia Kedourie, επιμ. Kosovo Revisited: Sultan Resad's Macedonian Journey of June 1911. Seventy-five Years of the Turkish Republic. Psychology Press. σελίδες 26–. ISBN 9780714650425. Ανακτήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2012. 
  10. Sörensen, Jens Stilhoff (20 Μαΐου 2009). State Collapse and Reconstruction in the Periphery: Political Economy, Ethnicity and Development in Yugoslavia, Serbia and Kosovo. Berghahn Books. σελίδες 189–. ISBN 9781845455606. Ανακτήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2012. 
  11. Krieger, Heike (12 Ιουλίου 2001). The Kosovo Conflict and International Law: An Analytical Documentation 1974-1999. Cambridge University Press. σελίδες 56–. ISBN 9780521800716. Ανακτήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2012. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία

Συντεταγμένες: 42°14′48″N 21°15′19″E / 42.24667°N 21.25528°E / 42.24667; 21.25528