Κνούτος Α΄ της Σουηδίας

Ο Κνούτος Α΄ της Σουηδίας ή Κνούτος Έρικσον (σουηδικά: Knut Eriksson, Αρχαία Νορβ.: Knutr Eiriksson, πριν το 1150 - 1196) βασιλιάς της Σουηδίας (1167 - 1196) και βασιλιάς όλων των Σουηδών (1173 - 1196) ήταν γιος του Έρικ του Αγίου και της Χριστίνας της Δανίας, εγγονής του βασιλιά της Σουηδίας Ίνγκε του Πρεσβύτερου. Γεννήθηκε τη δεκαετία του 1140 την εποχή που ο πατέρας του κατακτούσε τμήματα της Σουηδίας αλλά σε άγνωστη ημερομηνία.

Κνούτος Α΄ της Σουηδίας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	1150
Θάνατος	8  Απριλίου 1196
Τόπος ταφής	Αββαείο του Βάρνχεμ
Χώρα πολιτογράφησης	Σουηδία
Θρησκεία	Καθολικισμός
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	πολιτικός
Οικογένεια
Σύζυγος	Καικιλία Γιόχανσντοττερ της Σουηδίας
Τέκνα	Ερρίκος Ι΄ της Σουηδίας Sigrid Knutsdotter
Γονείς	Ερρίκος Θ´ της Σουηδίας και Χριστίνα της Δανίας, βασίλισσα της Σουηδίας
Αδέλφια	Filip Eriksson Αικατερίνη Έρικσντοτερ Inger Eriksdatter Μαργαρίτα της Σουηδίας, βασίλισσα της Νορβηγίας
Οικογένεια	Οίκος του Έρικ
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Μονάρχης της Σουηδίας
Σχετικά πολυμέσα

Πόλεμοι για να εξασφαλίσει την άνοδο του στον θρόνο

Όταν ήταν νέος αρραβωνιάστηκε την αδελφή ενός άλλου Κνούτου αλλά το όνομα της παρέμεινε άγνωστο, ο πατέρας του Κνούτου δολοφονήθηκε στην Ουψάλα (1160) και ο Κνούτος εξαναγκάστηκε να δραπετεύσει με την αρραβωνιαστικιά του σε μοναστήρι για λόγους ασφάλειας. Πληροφορίες αναφέρουν ότι ζούσε τρία χρόνια εξόριστος στη Νορβηγία, στη συνέχεια επέστρεψε για να διεκδικήσει τον θρόνο του. Ο δολοφόνος του πατέρα του Μάγκνους Β΄ της Σουηδίας δολοφονήθηκε από τον Κάρολο Ζ΄ (1161) που πήρε τον θρόνο και διέμεινε στο κάστρο του Κας στο νοτιότερο σημείο του Βιζινγκσό νησιού στη λίμνη Βέτερν. Ο Κνούτος πήγε στο κάστρο του Κας στις 12 Απριλίου 1167 και σκότωσε τον Κάρολο Ζ΄ χωρίς να έχει διευκρινιστεί αν σκοτώθηκε σε μάχη ή σε δολοφονία. Κατόπιν ο Κνούτος ξεκίνησε σκληρό αγώνα για να εξασφαλίσει τον θρόνο του με τους γιους και τους εγγονούς του Σβέρκερ Α΄ της Σουηδίας Κόλ και Βορισλάβο, σύμφωνα με τα Σουηδικά χρονικά "πολέμησε πολύ σκληρά σε αμέτρητες μάχες εναντίον Σουηδών και τις νίκησε όλες, έκανε υπεράνθρωπες προσπάθειες για να γίνει βασιλιάς". Ο Κόλ έπεσε στη μάχη του Μπγιάλμπο (1169) και ο Βορισλάβος έπαθε το ίδιο (1172). Ο Κνούτος έγινε βασιλιάς όλης της χώρας, σύμφωνα με τα Σουηδικά Χρονικά έζησε άλλα 23 μέρα από την ημέρα που κατέκτησε τον θρόνο και έκλεισε ειρήνη.

Εκσυγχρονιστής της Δανίας

Μετά το 1174 ο Κνούτος είχε την υποστήριξη του Γιαρλ Μπίργιερ Μπρόσα που πέθανε το 1102, δημιούργησε ένα σύγχρονο για την εποχή του Ευρωπαϊκό και Καθολικό κράτος με μια κεντρική γραφειοκρατική διοίκηση που βασίστηκε στα γραπτά. Την εποχή του ξεκίνησε η συγγραφή των πρώτων βασιλικών εγγράφων από τα οποία έχουν διατηρηθεί εννιά που αφορούν τις υποθέσεις των μονών του Βιμπί και του Σιγκτούνα. Δημιούργησε το νομισματικό σύστημα της Σουηδίας το οποίο δεν υπήρχε από την περίοδο (1030 - 1050), το 1180 έκοψε νομίσματα με την επιγραφή "βασιλεύς Κνούτος", τα νομίσματα ήταν Γερμανικού τύπου εκδηλώνοντας τις σχέσεις του Κνούτου με τη βόρεια Γερμανία. Έκανε πριν το 1180 τις πρώτες εμπορικές συμφωνίες με τον Ερρίκο τον Λέον μια από τις οποίες αφορούσε την ανέγερση των πόλεων, έστειλε τρεις απεσταλμένους στον Ερρίκο Β΄ της Αγγλίας (1185) που επέστρεψαν με τμήματα πανοπλίας.

Εξωτερική πολιτική

Στη Σκανδιναβία ο Κνούτος και ο Μπίργιερ Μπρόσα δημιούργησαν καλές σχέσεις με τον Νορβηγό βασιλιά Σβερ που παντρεύτηκε την αδελφή του βασιλιά Μαργαρίτα, ο διεκδικητής του Σβερ στον Νορβηγικό θρόνο συνελήφθηκε από τον κουνιάδο του Κνούτο και φυλακίστηκε στο Βιζίνγκζο. Οι σχέσεις με τη Δανία από την άλλη πλευρά ήταν άσχημες, Δανοί δραπέτες βρήκαν καταφύγιο στη Σουηδία (1176, 1191) και υποστήριξαν τον διεκδικητή του θρόνου της Δανίας Χάραλντ Σκράνγκ που επαναστάτησε στη Σκανία (1182) αλλά ηττήθηκε από τα βασιλικά στρατεύματα. Ο Κνούτος οργάνωσε Σταυροφορία εναντίον των παγανιστών, ένας στόλος Καρελιανών εισήλθε στη λίμνη Μέλαρεν και ρήμαξε τις ακτές (1187), οι εισβολείς έκαψαν τη Σιγκτούνα και σκότωσαν τον αρχιεπίσκοπο Γιόχαν. Ο Κνούτος έχτισε πύργο στο νησί της Στοκχόλμης και πολλές άλλες περιοχές για να οργανώσει την άμυνα σε εισβολές από τα Βαλτικά κράτη. Οργανώθηκε εκστρατεία στην ανατολή, τα Χρονικά του Νόβγκοροντ αναφέρουν ότι Βάραγγοι και Γερμανοί επιτέθηκαν από το νησί Γκότλαντ στην περιοχή τους, διανυχτέρευσαν τον χειμώνα αλλά ηττήθηκαν από τον στρατό του Νόβγκοροντ. Ο Μπίργιερ Μπρόσα οδήγησε άλλον έναν στόλο στη δεκαετία του 1190 αμέσως μετά τον θάνατο του Κνούτου, τότε τους υπέταξε στην Εσθονία και τους ανάγκασε να πληρώσουν φόρο υποτέλειας.

Διαδοχή

Ο Κνούτος πέθανε τη διετία (1195 - 1196) πιθανότερα στις 8 Απριλίου 1196.. Είναι ο πρώτος Σουηδός βασιλιάς από την εποχή του βασιλιά Φιλίππου (1118) που πέθανε από φυσικά αίτια όλοι οι υπόλοιποι βασιλείς από τότε σκοτώθηκαν ή δολοφονήθηκαν, τάφηκε στο αβαείο του Βάρνχεμ. Δεν τον διαδέχθηκε κανένας από τους γιους παρά το ότι είχε ισχυροποιηθεί στον θρόνο, τον διαδέχθηκε ο γιος του αντιπάλου του Καρόλου Ζ΄ Σβέρκερ Β΄ της Σουηδίας, η οικογένεια του Σβέρκερ είχε πολλές προσβάσεις τόσο στην αριστοκρατία όσο και στην εκκλησία γι'αυτό κατόρθωσε να πάρει το στέμμα αναίμακτα. Το όνομα της συζύγου του Κνούτου παρέμεινε άγνωστο, πιθανώς λεγόταν Καικιλία Γιόχανσντοττερ της Σουηδίας, μαζί της ο Κνούτος έκανε τέσσερις γιους ανάμεσα τους ο Ερρίκος Ι΄ της Σουηδίας. Η σύζυγος του αρρώστησε και ακούγεται ότι παρακαλούσε τον θεό με μεγάλη αγωνία να την κάνει καλά με όρκο ότι αν γιατρευτεί θα περάσει την υπόλοιπη ζωή της σε μοναστήρι (1190). Η Σεσίλη έγινε καλά τελικά αλλά δεν ήθελε να κλειστεί σε μοναστήρι ούτε η ίδια ούτε ο σύζυγος της. Ο Κνούτος έκανε αίτημα στον πάπα Κελεστίνο Γ΄ για να απαλλάξει τη Σεσίλη από τον όρκο της (1193), ισχυριζόταν ότι χρειαζόταν τη συμμαχία της οικογένειας της για να πολεμήσει τους παγανιστές. Το περιεχόμενο της επιστολής δεν ήταν σαφές και ο πάπας ζήτησε περισσότερες διευκρινήσεις.

Πηγές

• Gillingstam, Hans. "Knut Eriksson", Svenskt biografiskt lexikon.
• Harrison, Dick, Sveriges historia 600-1350. Stockholm: Norstedts, 2009.
• Lagerqvist Lars O., Åberg Nils. Kings and Rulers of Sweden. Vincent Publications, 2002
• Larsson, Inger. Svenska medeltidsbrev; framväxten av ett offentligt skriftspråk. Stockholm: Norstedts
• Larsson, Mats G., Götarnas riken; Upptäcktsfärder till Sveriges enande. Stockholm: Atlantis, 2002.
• Liljegren, Bengt. Rulers of Sweden. Historiska Media, 2004
• Sundberg, Ulf, Medeltidens svenska krig. Stockholm: Hjalmarson & Högberg, 1999