Ο Κορινθιακός ρυθμός είναι ένας από τους τρεις ρυθμούς της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής και είναι ο μεταγενέστερους από αυτούς. Οι κίονες χαρακτηρίζονται από κιονόκρανο που αποτελείται από υψηλό έχινο ("κάλαθος") και τον άβακα. Ο "κάλαθος" περιβάλλεται από μια ή δύο σειρές φύλλων ακάνθου (βλ. Βικιθήκη) και έλικες που φυτρώνουν μέσα από αυτά. Τέσσερις από αυτούς τους έλικες, οι υψηλότεροι, καταλήγουν και ταυτόχρονα υποστηρίζουν τις τέσσερις γωνίες του "άβακα"[1]. Ο Κορινθιακός ρυθμός μπορεί κάλλιστα να θεωρηθεί ως εξέλιξη του Ιωνικού λόγω αυτών των ελίκων. Ο ρυθμός αυτός αποτελεί τον πιο διακοσμητικό από τους τρεις και χρησιμοποιήθηκε κυρίως στους ρωμαϊκούς χρόνους με ποικιλία μορφών.

 
Το κορινθιακό κιονόκρανο και επιστύλιο του Πάνθεου στη Ρώμη
 
Η ανακάλυψη του Κορινθιακού κιονόκρανου από τον Καλλίμαχο. Χαρακτικό του Claude Perrault, 1684

Σύμφωνα με τον Βιτρούβιο, εφευρέτης του Κορινθιακού κιονόκρανου ήταν ο γλύπτης και τορευτής Καλλίμαχος[1] που εμπνεύστηκε από ένα καλάθι που βρισκόταν στον τάφο ενός κοριτσιού στην Κόρινθο. Το καλάθι, όπου ήταν τοποθετημένα τα παιχνίδια της, σκεπαζόταν από μία τετράγωνη πλάκα. Γύρω από το καλάθι είχαν φυτρώσει άκανθοι ακολουθώντας το σχήμα του[2]. Έτσι γεννήθηκε το κορινθιακό κιονόκρανο σύμφωνα με τον μύθο.

Ο πρώτος γνωστός Κορινθιακός κίονας βρισκόταν στον ναό του Επικούριου Απόλλωνα (περ.420 π.Χ.) στις Βάσσες Φιγάλειας που χτίστηκε από τον Ικτίνο, αρχιτέκτονα του Παρθενώνα[1]. Ο κίονας αυτός, βρισκόταν στο κέντρο της νότιας πλευράς της εσωτερικής κιονοστοιχίας του ναού. Πιθανότατα επρόκειτο για μία συμβολική απεικόνιση του ίδιου του Απόλλωνα, κάτι το οποίο δεν είναι πρωτοφανές. Εξ΄ ίσου παλαιό οικοδόμημα κορινθιακού ρυθμού αναφέρεται το μικρό χορηγικό μνημείο του Λυσικράτη, τον 4ο π.Χ. αι., στην αρχαία Αθήνα[1].

Ο Κορινθιακός ρυθμός χρησιμοποιήθηκε σπάνια από τους αρχαίους Έλληνες, ενώ μεγάλη χρήση του παρατηρείται στους Ρωμαϊκούς χρόνους. Στην Αθήνα, εξαιρετικό δείγμα Κορινθιακού ναού, αποτελεί ο δίπτερος Ναός του Ολυμπίου Διός (Ολυμπιείον), τον οποίο αποπεράτωσε ο αυτοκράτορας Αδριανός το 130 και από τον οποίο υπάρχουν μέχρι σήμερα δεκαπέντε κίονες. Γνωστά μνημεία είναι επίσης και η Βιβλιοθήκη του Αδριανού, το Ωδείο του Ηρώδη του Αττικού και το μνημείο του Φιλοπάππου[1].

 
Κίονας από τον Ναό του Ολυμπίου Διός στην Αθήνα. Στο βάθος ο Παρθενώνας.
 
Κορινθιακό κιονόκρανο στην Τράπεζα της Ελλάδας, Θεσσαλονίκη

Στα νεώτερα χρόνια, ο Κορινθιακός ρυθμός αγαπήθηκε ιδιαίτερα από τους αρχιτέκτονες της Αναγέννησης αλλά και από τους νεοκλασικιστές.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 124, τομ. 18. 
  2. Vitruvius Pollio, Τα δέκα βιβλία στην αρχιτεκτονική, Βιβλίο IV κεφάλαιο 1

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία