Κυβέρνηση Χαρίλαου Τρικούπη 1875

Η Κυβέρνηση Χαρίλαου Τρικούπη 1875 - (Υπουργείον Τρικούπη), (Απρίλιος - Οκτώβριος 1875) - ήταν η πρώτη κυβέρνηση του πολιτικού που θα κυριαρχούσε στην πολιτική ζωή της Ελλάδας τις επόμενες δυο δεκαετίες.
Μετά τα Στηλιτικά και την απαίτηση πλέον για κυβερνήσεις που να εκφράζουν την πλειοψηφία της Βουλής, ο Γεώργιος έκρινε σκόπιμο να επιλέξει κάποιο πρόσωπο νέο και άφθαρτο, προκειμένου να ηρεμήσει τα πνεύματα, και στην αρχή στράφηκε προς τον Ανδρέα Κουντουριώτη, που εκείνη την περίοδο ήταν πρεσβευτής της Ελλάδας στο Παρίσι, και του πρότεινε τον σχηματισμό κυβέρνησης. Εκείνος όμως αρνήθηκε και αντ' αυτού πρότεινε τον Χαρίλαο Τρικούπη. Το ίδιο πρότεινε και ο Άγγλος πρεσβευτής, πείθοντας τον βασιλιά να τον καλέσει και να του αναθέσει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. Ο Τρικούπης, που εκείνη την περίοδο ιδιώτευε, δέχτηκε, υπό τον όρο να διεξαχθούν εκλογές που θα επικύρωναν ή όχι την κυβέρνησή του.
Στις 27 Απριλίου 1875, την ημέρα της ορκωμοσίας της νέας κυβέρνησης δημοσιεύτηκαν στις εφημερίδες οι «προγραμματικές αρχές» της, τα σημεία δηλαδή πάνω στα οποία θα στήριζε το έργο της. Η εξασφάλιση ανεπηρέαστων εκλογών που επιτέλους θα παρείχαν στους πολίτες την ελευθερία της επιλογής, ήταν το κυριότερο μέλημα της κυβέρνησης. "«..Η ανόρθωσις του Συντάγματος εν τω γράμματι και τω πνεύματι αυτού έσεται υπογραμμός της ημετέρας πορείας» και «...πρώτιστον δικαίωμα και υποχρέωσις της Βουλής ταύτης έσεται να παράσχη εις το Στέμμα και εις τον τόπον, Υπουργείον, όπερ, απολαύον της εμπιστοσύνης του Βασιλέως και της πλειονοψηφίας των αντιπροσώπων του Έθνους, θα έχη το κύριον προσόν συνταγματικής κυβερνήσεως.
Ούτω θέλει επανέλθει η πολιτεία εις την τροχιάν αυτής και θέλει εμπεδωθή η λειτουργία των κοινοβουλευτικών ημών θεσμών, συγκροτουμένης Βουλής εξ αληθινών αντιπροσώπων του λαού και αποδιδωμένων εις αυτήν των δικαιωμάτων και της επιρροής, άτινα προσήκουσιν εν συνταγματικαίς πολιτείαις εις το Εθνικόν συνέδριον.» [2]
Η κυβέρνηση διεξήγαγε κατά εντελώς άψογο και αμερόληπτο τρόπο τις εκλογές της 18ης Ιουλίου 1875, [3] και η νέα Βουλή συνεδρίασε πρώτη φορά στις 11 Αυγούστου του 1875. Στην ιστορική αυτή συνεδρίαση ο βασιλιάς Γεώργιος εκφωνώντας τον «Λόγο του Θρόνου» που έγραψε ο Τρικούπης, έκανε την πρώτη αναφορά στην «Αρχή της δεδηλωμένης».

Πρώτη κυβέρνηση Τρικούπη
Βασιλευομένη δημοκρατία
Ημερομηνία σχηματισμού27 Απριλίου 1875
Ημερομηνία διάλυσης15 Οκτωβρίου 1875
Πρόσωπα και δομές
Αρχηγός ΚράτουςΓεώργιος Α΄ της Ελλάδας
Πρόεδρος ΚυβέρνησηςΧαρίλαος Τρικούπης
Συνολικός αριθμός Μελών5
Ιστορία
ΕκλογέςΕλληνικές βουλευτικές εκλογές 1875
Θητεία νομοθετικού σώματος11 Αυγούστου 1875 - 14 Ιουλίου 1879 (Ζ' κοινοβουλευτική περίοδος)[1]
ΠροηγούμενηΚυβέρνηση Δημητρίου Βούλγαρη 1874
ΔιάδοχηΚυβέρνηση Αλέξανδρου Κουμουνδούρου 1875

Όταν οριστικοποιήθηκαν τα αποτελέσματα των εκλογών και φάνηκε η δύναμη των παρατάξεων, ο Τρικούπης διαθέτοντας μόνο 17 βουλευτές, έναντι 136 του Αλέξανδρου Κουμουνδούρου, παραιτήθηκε.[4]

Σύνθεση υπουργικού συμβουλίου

Επεξεργασία

[5]

- στις 3 - 6 - 1875 διορίστηκε υπουργός ο Γεράσιμος Σέρβος
- μετά την παραίτηση του (παραιτήθηκε γιατί δεν είχε καταφέρει να εκλεγεί βουλευτής) στις 6 - 8 - 1875, αντικαταστάθηκε προσωρινά από τον Κωνσταντίνο Λομβάρδο

Σημαντικά γεγονότα

Επεξεργασία

Μετά την διενέργεια υποδειγματικών εκλογών, σημαντικό έργο της κυβέρνησης ήταν η νομική δίωξη των κατηγορούμενων για εκβιασμό και δωροδοκία υπουργών της προηγούμενης «κυβέρνησης Βούλγαρη», Ιωάννη Βαλασόπουλου και Βασίλειου Νικολόπουλου. Η κυβέρνηση αφού ανέθεσε στον εισαγγελέα Εφετών, να διεξαγάγει ανακρίσεις σχετικά με τις κατηγορίες, κατέθεσε το πόρισμα του ανακριτή στην Βουλή, η οποία αποφάσισε - σύμφωνα με τον «νόμο περί ευθύνης υπουργών», να τους παραπέμψει σε ειδικό δικαστήριο. Η υπόθεση έμεινε γνωστή ως Σιμωνιακά.


Πηγές - Αναφορές

Επεξεργασία
  1. https://www.hellenicparliament.gr/Vouli-ton-Ellinon/I-Bibliothiki/Koinovouleftiki-Syllogi/Praktika-Synedriaseon/Praktika-Voulis-1862-1910/
  2. ΦΕΚ Α36 / 1875
  3. Τρύφων Ευαγγελίδης: «Τα μετά τον Όθωνα : ήτοι ιστορία της μεσοβασιλείας και της βασιλείας Γεωργίου του Α'. (1862-1898», σελ. 351 - 352)
  4. Ηλίας Κυριακόπουλος: «Ο Κοινοβουλευτισμός εν Ελλάδι, ως πολιτικός και νομικός κανών», εκδ. «Προμηθεύς», 1929, σελ. 183
  5. ΦΕΚ Α27 / 1875, Α42 / 1875, Α51 / 1875