Βικιπαίδεια

Κυπριανός Σταυροβουνιώτης

Ο Ιερομόναχος Κυπριανός Σταυροβουνιώτης (1878 - 1η Φεβρουαρίου 1955), γνωστός και ως "Παπά-Κυπριανός Σταυροβουνιώτης" ήταν Ελληνοκύπριος Ορθόδοξος μοναχός που ασκήτεψε στην Κύπρο και στο Άγιο Όρος και υπήρξε ένας από τους σύγχρονους οσίους Γέροντες[1][2].

Κυπριανός Σταυροβουνιώτης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1878
Λευκωσία
Θάνατος1  Φεβρουαρίου 1955
Χώρα πολιτογράφησηςΚύπρος
Πληροφορίες ασχολίας
δεδομένα

Πρώτα χρόνια

Επεξεργασία

Ο κατά κόσμον Κυριάκος Χατζηγεωργαλλή γεννήθηκε στην κωμόπολη Δάλι στην Αγγλοκρατούμενη Κύπρο το 1878, κατήγετο από αγροτική οικογένεια και έτυχε σημαντικής μορφώσεως για την εποχή του, αφου απεφοίτησε από το Σχολαρχείον (δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ισοδύναμο με το σημερινό Γυμνάσιο και Λύκειο) στη Λευκωσία, το οποίο ολοκλήρωσε το 1892 μέσα σε τρία μόνο χρόνια, αφού προβιβαζόταν ανάλογα με την εξαιρετική επίδοσή του[3].

Κατόπιν, εισήλθε ως δόκιμος στην Ιερά Μονή Σταυροβουνίου το 1905 σε ηλικία 27 ετών θέτοντας τον εαυτό του στην μοναχική υπακοή υπό τον τότε Ηγούμενο, διακριτικό Γέροντα Βαρνάβα[4]. Μετά από κατάλληλη δοκιμασία, εκάρη Μοναχός στην Μονή λαμβάνωντας το ασκητικό όνομα Κυπριανός και ακολούθως σε κανονική ηλικία έλαβε το Μυστήριο της Ιερωσύνης και χειροτονήθηκε Ιεροδιάκονος και μετέπειτα Ιερομόναχος.

Διακόνησε για αρκετά χρόνια σε διάφορα διακονήματα, όπως του Λειτουργού, εφόσον υπηρέτησε ως Εφημέριος στο Μετόχιον της Αγίας Βαρβάρας, ως εξυπνητής, ως αγιογράφος, στους κήπους της Μονής κ.λπ. Όσον αφορά την Αγιογραφία, άφησε πλουσίαν συλλογήν έργων τα οποία ανήκουν στην Αναγεννησιακή τεχνοτροπία που τότε ακολουθείτο στο Σταυροβούνι[5]. Όσον αφορά την γεωργία και κτηνοτροφία, δούλεψε σκληρά στα κτήματα της Μονής και υπήρξε ο βασικός διοργανωτής και ακάματος εργάτης των γεωργικών ασχολιών του Κοινοβίου.

Άσκηση στο Άγιον Όρος

Επεξεργασία

Περί το 1924 ένεκα των οικονομικών δυσκολιών της Μονής ανεχώρησε μαζί με τον Μοναχό Κύριλλο[3][6] για το Άγιο Όρος, όπου έμεινε αρχικά στην Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρας για διάστημα πέραν του ενός έτους όπου και υπηρέτησε στο διακόνημα του Εφημερίου. Εκεί είχε την ευκαιρία να μελετήσει διάφορα Πατερικά βιβλία και να συλλέξη πολύτιμον πνευματικό πλούτο. Στη συγκεκριμένη Μονή άφησε μνήμη ενάρετου Πνευματικού και φιλόπονου Μοναχού, και υπάρχουν ομολογίες όπου διάφορες υποθέσεις ευρυθμίας της εν λόγω Μονής ελάμβαναν οριστικήν έκβαση με την επέμβαση του διακριτικού Ιερομονάχου παπά-Κυπριανού[7].

Ακολούθως, μετέβη στην Έρημο του Αγίου Όρους και συγκεκριμένα στα ασκητικά Κατουνάκια, στην Καλύβη του Αγίου Γερασίμου και ασκήθηκε κοντά στον Νηπτικό Γέροντα Καλλίνικο τον Ησυχαστή[8] (1853-1930) για περίπου έξι μήνες[9]. Η μαθητεία του κοντά στον ενάρετο ασκητή Καλλίνικο υπήρξε καθόλα ωφέλιμη για τον παπά-Κυπριανό αφού μυήθηκε στην εργασία της νοεράς προσευχής και στην αυστηρή Αγιορείτικη παράδοση[10].

Κατοπινό Έργο

Επεξεργασία

Επιστρέφωντας ακολούθως στην Κύπρο το 1926 και πάλι στην Ιερά Μονή Σταυροβουνίου υπηρέτησε ως ο Πνευματικός της Μονής καθώς επίσης και πλήθους κόσμου όπως και ο ακούραστος εργάτης και συντονιστής των γεωργικών ασχολιών της Μονής. Δούλεψε στα κτήματα της Μονής μέχρι το 1944, ήδη διαβιών το 66ο έτος της ηλικίας του[11]. Υπήρξε αυστηρότατος ασκητής, φλογερός αγωνιστής, εργάτης της νοεράς προσευχής και άκρως νηστευτής αφού γι' αυτόν αρτύσιμο φαγητό καθόλη τη διάρκεια του έτους ήταν μόνο το λαδερό. Σε όλη του την ασκητική ζωή είχε ως πρόγραμμα να κοιμάται μόνο τέσσερις ώρες την ημέρα, τις άλλες να εργάζεται πνευματικά[12]. Άφησε μνήμη κατανυκτικού λειτουργού εφόσον τελούσε την Θεία Λειτουργία με πένθιμο ύφος και με κλειστούς οφθαλμούς[13][14].

Πέραν της αυστηρής ασκήσεώς του, στήριξε και τον γυναικείο μοναχισμό της Κύπρου (π.χ. Ιερές Μονές Καλογραίων Αγίου Αντωνίου Δερύνειας, Αγίου Γεωργίου Αλαμάνου και Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στο Καϊμακλί)[15] τον οποίο υπηρέτησε και ως Πνευματικός πατήρ, αλλά υπήρξε και παρηγορητής-εξομολόγος του ταλαίπωρου κόσμου όλης της Κύπρου[7]. Υπήρξε ομολογουμένως πνευματικός πατήρ και καθοδηγητής πολλών λαϊκών και κληρικών στον κόσμο (π.χ. Γέρο Παναής και Βασίλης Χατζηιωνάς από την Λύση[16][17][18][19] και Γέροντας Γαβριήλ, Ηγούμενος Μονής Αποστόλου Βαρνάβα[20]). Η αγαθή και ενάρετη βιοτή του στάθηκε παράδειγμα και στήριξε πολλούς στον πνευματικό αγώνα και φαίνεται ότι ενέπνευσε και άλλους να ενταχθούν στο αγγελικό τάγμα[21]. Άφησε φήμη εξαίρετου και διορατικού Πνευματικού στην Κύπρο. Σημειωτέον δε ότι υπήρξε και Πνευματικός του Αρχιεπισκόπου Κύπρου Λεοντίου. Κοντά στον παπά-Κυπριανό μαθήτεψε ως υποτακτικός και ο μετέπειτα Ηγούμενος της Μονής Γέροντας Γερμανός[22].

Εκδημία

Επεξεργασία

Το έτος 1955 προσεβλήθη από καρκίνο. Μετά από σκληρή δοκιμασία ενός μηνός, απεβίωσε την 1η Φεβρουαρίου του 1955 σε ηλικία 77 ετών.

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ Θεόδωρος Ι. Ρηγινιώτης, Τα αλεξικέραυνα του θανάτου - Σύγχρονοι άγιοι και όσιοι στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Ανάπτυξη εισήγησης σε ημερίδα του Ομίλου UNESCO Ρεθύμνου, Αύγουστος 2004.
  2. ↑ Μοναχού Μωϋσέως Αγιορείτη - Ενάρετοι Αγιορείτες Κύπριοι του αιώνα μας - περιοδικό Ορθόδοξη Μαρτυρία 100 (Άνοιξη - Καλοκαίρι 2013)
  3. ↑ 3,0 3,1 Ο Ιερομόναχος και Πνευματικός Κυπριανός Σταυροβουνιώτης, Γέροντος Ιωσήφ, Όσιων Μορφών Αναμνήσεις, Ψυχωφελή Βατοπαιδινά 4, β' Έκδοσις, Ιερά Βασιλική και Πατριαρχική Μεγίστη Μονή του Βατοπαιδίου Αγίου Όρους, 2003
  4. ↑ Ο Ηγούμενος της Ιεράς Μονή Σταυροβουνίου Βαρνάβας
  5. ↑ Η Αναγεννησιακή αγιογραφία στην Κύπρο (τέλη 19ου - 20ος αι.), Κώστας Παπαγεωργίου, Εκδόσεις ΠΑΛΕΤΤΑ, 2010, Κύπρος, ISBN 978-9963-9812-0-5.
  6. ↑ Γέροντας Κύριλλος ο Αγιορείτης ο προερχόμενος εκ της Μονής Σταυροβουνίου, Γέροντος Ιωσήφ, Όσιων Μορφών Αναμνήσεις, Ψυχωφελή Βατοπαιδινά 4, β' Έκδοσις, Ιερά Βασιλική και Πατριαρχική Μεγίστη Μονή του Βατοπαιδίου Αγίου Όρους, 2003
  7. ↑ 7,0 7,1 Ο Γέρων Κυπριανός Σταυροβουνιώτης, ο Θεοφόρος Πνευματικός, Λ. Ν. περιοδικό Ορθόδοξη Μαρτυρία 100 (2013), σ. 43-48.
  8. ↑ Αρχιμανδρίτου Χερουβείμ, Καλλίνικος ο Ησυχαστής, Σύγχρονες Αγιορείτικες Μορφές, 3. Έκδοσις: Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής, 1969.
  9. ↑ Γέροντος Ιωσήφ, Όσιων Μορφών Αναμνήσεις, Ψυχωφελή Βατοπαιδινά 4, β' Έκδοσις, Ιερά Βασιλική και Πατριαρχική Μεγίστη Μονή του Βατοπαιδίου Αγίου Όρους, 2003
  10. ↑ «Γέροντος Εφραίμ Βατοπαιδινού - Γέρων Κυπριανός Σταυροβουνιώτης και Άγιον Όρος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2011. 
  11. ↑ «Ο Γέρων Γερμανός Σταυροβουνιώτης». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2014. 
  12. ↑ Ο Ζωοποιός Σταυρός, Περιοδική Έκδοση Ιεράς Μονής Σταυροβουνίου, Αρ. Τεύχους: 91-94, Οκτώβριος 1995 - Ιούνιος 1999, Λευκωσία, Κύπρος.
  13. ↑ Θεοφ. Ἐπίσκοπος Ἀρσινόης π. Νεκτάριος: “Ο Μοναχισμός στην Κύπρο”
  14. ↑ Αρχιμ. Παύλου Εγγλεζάκη, Είκοσι μελέται δια την Εκκλησία της Κύπρου, Ίδρυμα Α.Γ. Λεβέντη, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθηναι 1996, σελ. 605
  15. ↑ Ιερομόναχος Κυπριανός Σταυροβουνιώτης (1878-1955), Αρχιμανδρίτου Αθανασίου Σταυροβουνιώτου, περιοδικό "Ορθόδοξη Μαρτυρία" 100 (2013), σ. 37-42.
  16. ↑ «Ο Γέρο Παναής, οσιακή μορφή». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2013. 
  17. ↑ Ο γέρο-Παναής Χατζηιωνάς όπως τον γνώρισα…
  18. ↑ Παπά Κυπριανός Σταυροβουνίωτης
  19. ↑ «Ο ΠΑΠΠΟΥΣ Ο ΠΑΝΑΓΗΣ ΑΠΟ ΤΗ ΛΥΣΗ, Ο ΚΟΣΜΙΚΟΣ ΕΡΗΜΙΤΗΣ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Αυγούστου 2013. Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2013. 
  20. ↑ Παναγιώτη Καπαρή, "ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΓΕΡΟΝΤΕΣ ΤΗΣ ΛΥΣΗΣ - ΗΓΟΥΜΕΝΟΣ ΓΑΒΡΙΗΛ - ΠΑΠΠΟΥΔΕΣ ΠΑΝΑΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΡΥΦΩΝΟΥ"
  21. ↑ Κύπριον Πατερικόν του Άθωνος, Κώστα Παπαγεωργίου, Εκδόσεις ΠΑΛΕΤΤΑ, Κύπρος 2011, ISBN 978-9963-9812-9-8.
  22. ↑ Ο Γέρων Γερμανός Σταυροβουνιώτης 1906-1982, Έκδοση Ιεράς Μονής Σταυροβουνίου, 2000, Λευκωσία, Κύπρος.

Πηγές

Επεξεργασία
  • Ο Γέρων Γερμανός Σταυροβουνιώτης 1906-1982, Έκδοση Ιεράς Μονής Σταυροβουνίου, 2000, Λευκωσία, Κύπρος. ISBN 9963-615-05-8.
  • Ο Ζωοποιός Σταυρός, Περιοδική Έκδοση Ιεράς Μονής Σταυροβουνίου, Λευκωσία, Κύπρος. ISSN 1026-4841.
  • Οσίων Μορφών Αναμνήσεις, Έκδοση Ιεράς Βασιλικής και Πατριαρχικής Μεγίστης Μονής του Βατοπαιδίου Αγίου Όρους, 2003, Ελλάς. ISBN 23300.
  • Ο Παπά Κυπριανός Σταυροβουνιώτης, Κλείτου Ιωαννίδη, "Γεροντικόν του 20ού Αιώνος", Εκδόσεις "Η Μεταμόρφωσις του Σωτήρος", 2008.
  • Ιερομόναχος Κυπριανός Σταυροβουνιώτης (1878-1955), Αρχιμανδρίτου Αθανασίου Σταυροβουνιώτου, περιοδικό "Ορθόδοξη Μαρτυρία" 60 (2000), σ. 42-47.
  • Ο Γέρων Κυπριανός Σταυροβουνιώτης, ο Θεοφόρος Πνευματικός, Λ. Ν. περιοδικό Ορθόδοξη Μαρτυρία 9 (1983), σ. 35-39.
  • Κυπριανός Ιερομόναχος, Κώστα Παπαγεωργίου, "Κύπριον Πατερικόν του Άθωνος", Εκδόσεις ΠΑΛΕΤΤΑ, Κύπρος 2011, ISBN 978-9963-9812-9-8.

Εξωτερικοί συνδέσμοι

Επεξεργασία
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Κυπριανός_Σταυροβουνιώτης&oldid=10710967"