Ο Κωνσταντίνος Νίδερ (1865-1943) ήταν Έλληνας στρατιωτικός, αξιωματικός του Μηχανικού, γερμανικής καταγωγής, ο οποίος διατέλεσε αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού καθώς και υφυπουργός Στρατιωτικών στην κυβέρνηση Θεόδωρου Πάγκαλου.

Κωνσταντίνος Νίδερ
Οι Κωνσταντίνος Νίδερ (μπροστά) και Θεόδωρος Πάγκαλος (πίσω) κατά τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο
Γέννηση11 Ιουλίου 1865
Μεσολόγγι
Θάνατος1943
Αθήνα
ΕνταφιασμόςΑθήνα
ΧώραΕλλάδα
ΚλάδοςΕλληνικός Στρατός Ξηράς
Εν ενεργεία1887 - 1923
ΒαθμόςΑντιστράτηγος
Μονάδες1η Μεραρχία Πεζικού
3η Μεραρχία Πεζικού
ΔιοικήσειςΑ΄ Σώμα Στρατού
Στρατιά Θράκης
Μάχες/πόλεμοιΕλληνοτουρκικός Πόλεμος (1897)
Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Εκστρατεία της Κριμαίας
Μικρασιατική Εκστρατεία
ΙδιότηταΑρχηγός ΓΕΣ (1912)
Υφυπουργός Στρατιωτικών (1925-26)

Βιογραφία

Επεξεργασία

Γεννήθηκε στο Μεσολόγγι στις 11 Ιουλίου 1865 και ήταν γιος του Βαυαρού στρατιωτικού γιατρού του ελληνικού στρατού ξηράς Φραγκίσκου Ξαβιέρου Νίδερ (Franz Xaver Nieder)[1][2] (1812 - 1897) και της Αναστασίας Γιολδάση, κόρης Σουλιώτη οπλαρχηγού.[3]
Αποφοίτησε από τη Σχολή Ευελπίδων στις 12 Αυγούστου 1887 με το βαθμό του ανθυπολοχαγού στο Σώμα του Μηχανικού. Το 1890 προήχθη σε υπολοχαγό και το 1898 σε λοχαγό ύστερα από τη συμμετοχή του στον πόλεμο του 1897. Το 1903[4] πήρε εκπαιδευτική άδεια για να συνεχίσει τις στρατιωτικές σπουδές του στη Γαλλία.
Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα ανέλαβε τη διοίκηση της 3ης Μεραρχίας Πεζικού. Από το 1904 έως το 1910 διηύθυνε το Γραφείο Προσωπικού του Στρατού ενώ στον Α΄ Βαλκανικό πόλεμο ανέλαβε και τη διεύθυνση των εφεδρειών. Το 1911 προβιβάστηκε σε αντισυνταγματάρχη και το 1912 διορίστηκε για μικρό χρονικό διάστημα αρχηγός της «Επιτελικής Υπηρεσίας Στρατού» (όπως ονομαζόταν τότε το ΓΕΣ).[5]

Την περίοδο του Εθνικού Διχασμού έμεινε πιστός στο βασιλιά Κωνσταντίνο, εντούτοις και ίσως χάρη στη διαλλακτικότητά του παρέμεινε στο στράτευμα ακόμα και όταν ανήλθε στην εξουσία ο Ελευθέριος Βενιζέλος τον Ιούνιο του 1917.

Με την είσοδο της Ελλάδος στον Α΄ Παγκοσμίου πολέμου ο Νίδερ ανέλαβε τη διοίκηση της 1ης Μεραρχίας, με την οποία ανακατέλαβε από τους Βούλγαρους τις Σέρρες και τη Δράμα. Το Δεκέμβριο του 1918 ανέλαβε τη διοίκηση του Α΄ Σώματος Στρατού, με την οποία και συμμετείχε στην εκστρατεία στην Κριμαία, όπου και παρέμεινε μέχρι τις 21 Μαΐου 1919, οπότε και αντικαταστάθηκε από τον υποστράτηγο Ιάκωβο Νεγρεπόντη. Τον Ιούνιο του 1919, με την έναρξη των επιχειρήσεων στη Μικρά Ασία ο Νίδερ ανέλαβε τη διοίκηση του Στρατού Κατοχής Μικράς Ασίας, θέση που κράτησε μέχρι το Δεκέμβριο του 1919, όταν και επέστρεψε στη διοίκηση του Α΄ Σώματος Στρατού, θέση από την οποία παύθηκε το Φεβρουάριο του 1920.[6] Η επάνοδος του Βενιζέλου στην εξουσία τον αποκατέστησε στη διοίκηση του στρατού και στις 21 Σεπτεμβρίου 1922 διορίστηκε διοικητής της Στρατιάς Θράκης. Στη θέση αυτή παρέμεινε μέχρι τις 25 Δεκεμβρίου 1923, οπότε και αποστρατεύτηκε κατόπιν αιτήσεώς του.
Μεταξύ 1925 και 1926 διατέλεσε Υφυπουργός Στρατιωτικών.

Το 1929 ο Κωνσταντίνος Νίδερ συνέγραψε το έργο «Η εκστρατεία της Ουκρανίας (Ιανουάριος - Μάιος 1919)», βασισμένο στο ημερολόγιο που τηρούσε και σε πληροφορίες που άντλησε από άλλα πρόσωπα. Το σύγγραμμα δημοσιεύτηκε σε 29 συνέχειες στη «Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια» (τόμος Ε, σελ. 77-349) το 1930, ενώ το 2015 κυκλοφόρησε ως βιβλίο.[7] Κατά καιρούς έχουν δει το φως της δημοσιότητας και άλλες εργασίες του, όπως η «Έκθεσις εργασιών Χαρτογραφικής Υπηρεσίας. Από της συστάσεώς της (Αύγ. 1889) μέχρι Φεβρουαρίου 1898.», αλλά και υπηρεσιακές επιστολές του. Το 2009 το Ε.Λ.Ι.Α. εξέδωσε το έργο «Χαρτογραφικές περιπέτειες της Ελλάδας 1821-1919. Με αφορμή ένα χειρόγραφο του Κωνσταντίνου Νίδερ (1898)», που συνέγραψε ο Ευάγγελος Λιβιεράτος.[8]

Πέθανε στην Αθήνα το 1943[9][10] σε ηλικία 78 ετών.
Προς τιμήν του Κωνσταντίνου Νίδερ μια οδός στη Νέα Σμύρνη φέρει το όνομά του.[11]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «Εφημερίς της Κυβερνήσεως του Βασιλείου της Ελλάδος, Αριθμ. 2, 23 Ιανουαρίου 1835 (ιουλ.) / 4 Φεβρουαρίου 1835 (γρηγ.), με τη δημοσίευση του διορισμού του Franz Xaver Nieder ως Υπίατρου στο 4ο τάγμα πεζικού.
  2. «Dissertatio inauguralis medica de aencephalo casus singularis», διδακτορική εργασία (λατινικά) του Franz Xaver Nieder στο ψηφιακό αρχείο της Βαυαρικής κρατικής βιβλιοθήκης (Bayerische Staatsbibliothek digital).
  3. https://www.kedros.gr/author/2172/nider-kwnstantinos.html
  4. Συνοπτική Ιστορία του ΓΕΣ, 2001.
  5. http://army.gr/sites/default/files/20170213_istoria_diatelesantes_ages_1901_2017_1.pdf[νεκρός σύνδεσμος]
  6. Συνοπτική Ιστορία του ΓΕΣ, 2001, σελ. 137.
  7. «Η εκστρατεία της Ουκρανίας (Ιανουάριος - Μάιος 1919)», 2009, Εκδόσεις Κέδρος, Κ. Νίδερ, ISBN: 978-960-044-559-6, παρουσιασμένο στον ιστότοπο του εκδοτικού οίκο.
  8. «Χαρτογραφικές περιπέτειες της Ελλάδας 1821-1919. Με αφορμή ένα χειρόγραφο του Κωνσταντίνου Νίδερ (1898)», 2009, Εκδόσεις Ε.Λ.Ι.Α., Ε. Λιβιεράτος, 978-960-201-194-2, στοιχεία από τον ψηφιακό κατάλογο της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος (catalogue.nlg.gr).
  9. «Κων/νος Νίδερ, Αντιστράτηγος εγγονός του Πάνου Γιολδάση», άρθρο στη διαδικτυακή εφημερίδα του Αγρινίου "Νέα Εποχή".
  10. Νίδερ Κωνσταντίνος πληροφορίες στη Νεοελληνική Εικονιστική Προσωπογραφία του Πανδέκτη του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών.
  11. http://gym-evsch-n-smyrn.att.sch.gr/o-toppos-mas/odonimika/odonimika-neasmyrnis-2b.pdf
  • Συνοπτική Ιστορία του Γενικού Επιτελείου Στρατού 1901–2001. ISBN 960-7897-44-7.