Η Λιβονία (λιβονικά: Līvõmō, εσθονικά: Liivimaa‎‎, γερμανικά και σκανδιναβικές γλώσσες: Livland, λετονικά και λιθουανικά Livonija, πολωνικά: Inflanty‎‎, ρωσικά: ‎‎Лифляндия / Λιφλιάντιγια) είναι ιστορική περιοχή στις ανατολικές ακτές της Βαλτικής, βόρεια της Λιθουανίας. Αν και η ονομασία χρησιμοποιήθηκε αρχικά για τα εδάφη στα οποία κατοικούσαν ο φιννοουγγρικός λαός των Λιβ, στις εκβολές του Νταουγκάβα και Γκάουγια, κατέληξε να αναφέρεται σχεδόν σε ολόκληρη τη σημερινή Λετονία και Εσθονία.[1] Η Λιβονία ήταν επίσης γνωστή μετά τον εκχριστιανισμό της ως Terra Mariana (Γη της Παναγίας).

Η Λιβονία το 1534

Τον 12ο αιώνα τα πριγκιπάτα των Ρως πραγματοποίησαν επιδρομές στην περιοχή, ενώ προς το τέλος του αιώνα οι Δανοί δημιούργησαν εμπορικούς σταθμούς και Γερμανοί προσπάθησαν να εκχριστιανίσουν τις φυλές, χωρίς όμως αποτέλεσμα με αποτέλεσμα να στείλουν Σταυροφόρους, γνωστοί ως το Τάγμα των Αδελφών του Ξίφους, οι οποίοι κατάφεραν να κατακτήσουν τη Λιβονία και να την εκχριστιανίσουν. Δημιουργήθηκε η επισκοπή της Λιβονίας, η οποία μετατράπηκε σύντομα σε αρχιεπισκοπή. Παράλληλα, οι Δανοί εγκαταστάθηκαν στη βόρεια Λιβονία, αλλά εκδιώχθηκαν το 1227 από τους αδελφούς του Ξίφους. Μετά την ήττα τους στη μάχη του Σιαουλάι, το Τάγμα των Αδελφών του Ξίφους μετατράπηκε στο Τάγμα της Λιβονίας, το οποίο ήταν κλάδος του Τευτονικού Τάγματος.[2]

Τα εδάφη που είχαν κατακτηθεί οργανώθηκαν σε συνομοσπονδία αποτελούμενη από εκκλησιαστικά κράτη, ελεύθερες πόλεις και περιοχές που διοικούσαν άμεσα οι Ιππότες.[1] Η Ρίγα, το Τάρτου και μερικές άλλες πόλεις της Λιβονίας εντάχθηκαν στη Χανσεατική Ένωση τον 13ο αιώνα. Το 1419, μετά την ήττα των Τευτόνων στη μάχη του Γκρούνβαλντ, αυτές οι οντότητες συνασπίστηκαν ώστε να έχουν κοινή νομοθεσία και οι Ιππότες αναδείχθηκαν ως οι κυρίαρχοι. Όμως τα αντικρουόμενα συμφέροντα και η καχυποψία ανάμεσα στους Ιππότες και στις πόλεις οδήγησαν σε ταχεία εξάπλωση του προτεσταντισμού τον 16ο αιώνα.[1]

Η Ρωσία εισέβαλε στην περιοχή το 1558, ξεκινώντας τον Λιβονικό Πόλεμο (1558-1583) ώστε να εμποδίσει την επέκταση της Πολωνο-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας στην περιοχή.[1] Το Λιβονικό Τάγμα ήταν ανίκανο[1] να αμυνθεί με αποτέλεσμα τον κατακερματισμό της Λιβονίας από τον Γκότχαρντ Κέτλερ, τον τελευταίο μάγιστρο του τάγματος το 1561 με την ένωση του Βίλνο, και τις εκτάσεις κατέλαβε το Μεγάλο Δουκάτο της Λιθουανίας[3][4][5] (Δουκάτο της Λιβονίας), η Πολωνία, ενώ οι Σουηδοί κατέλαβαν τη βόρεια Εσθονία.[1] Μετά την ένωση του Λούμπλιν και τον σχηματισμό της Πολωνο-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας το δουκάτο έγινε συγκύριαρχο, διοικούμενο άμεσα από βασιλιά και δούκα.[3][5][6][7][8][9]

Το 1621 οι Σουηδοί κατέλαβαν τη Ρίγα και το Γιέλγκαβα και μεγάλο τμήμα της Λιβονίας και μόνο ένα μικρό τμήμα στα ανατολικά παρέμεινε υπό πολωνική κυριαρχία.[2]

Μετά την ήττα της Σουηδίας στον Μεγάλο Βόρειο Πόλεμο το 1721, η Λιβονία είχε σε μεγάλο βαθμό καταστραφεί. Τα εδάφη της μοιράστηκαν Ρωσία, Δανία και Πολωνία με τη συνθήκη Νίσταντ, με τη Ρωσία να παίρνει τη μερίδα του λέοντος. Μετά τους διαμελισμούς της Πολωνίας στο τέλος του 18ου αιώνα, η Λιβονία πέρασε στην κατοχή της Ρωσίας και αποτελούσε το κυβερνείο της Λιβονίας μέχρι το 1918. Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, η Λετονία και η Εσθονία ανακήρυξαν την ανεξαρτησία τους. Ενσωματώθηκαν στη Σοβιετική Ένωση από το 1940 μέχρι το 1991.[2]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 «Livonia». Encyclopædia Britannica. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2016. 
  2. 2,0 2,1 2,2 «Latvia (Latvija) / Livonia». European Kingdoms. historyfiles.co.uk. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2016. 
  3. 3,0 3,1 Alfredas Bumblauskas (2005). Senosios Lietuvos istorija 1009 - 1795 (στα Λιθουανικά). Vilnius: R. Paknio leidykla. σελίδες 256–259. ISBN 9986-830-89-3. 
  4. Robert Auty (1981). D. Obolensky, επιμ. Companion to Russian Studies: Volume 1 Vol 1 Introduction to Russian History. Cambridge: Cambridge University Press. σελ. 101. ISBN 0-521-28038-9. 
  5. 5,0 5,1 Szilvia Rédey, Endre Bojtár (1999). Foreword to the Past: a cultural history of the Baltic People. Central European University Press. σελ. 172. ISBN 963-9116-42-4. 
  6. Norman Davies (1996). Europe: a History. Oxford: Oxford University Press. σελ. 555. ISBN 0-19-820171-0. 
  7. George Miller (1832). «Modern History». History, philosophically issustrated, from the fall of the Roman empire to the French revolution. σελ. 258. 
  8. Alfrēds Bīlmanis (1945). Baltic Essays. The Latvian Legation. σελίδες 69–80. OCLC 1535884. 
  9. Beresford James Kidd (1933). The Counter-reformation, 1550–1600. Society for promoting Christian knowledge. σελ. 121. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Livonia στο Wikimedia Commons