Λουί Νεέλ

Γάλλος φυσικός

Ο Λουί Εζέν Φελίξ Νεέλ (Louis Eugène Félix Néel, 22 Νοεμβρίου 190417 Νοεμβρίου 2000) ήταν Γάλλος φυσικός, που το 1970 βραβεύθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής «για τη θεμελιώδη εργασία του και τις ανακαλύψεις σχετικά με τον σιδηρομαγνητισμό και τον παραμαγνητισμό, οι οποίες οδήγησαν σε σημαντικές εφαρμογές στη φυσική στερεάς κατάστασης».[18]

Λουί Νεέλ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Louis Néel (Γαλλικά)
Γέννηση22  Νοεμβρίου 1904[1][2][3]
3ο δημοτικό διαμέρισμα της Λιόν[4][5]
Θάνατος17  Νοεμβρίου 2000[1][2][3]
Μπριβ-λα-Γκαγιάρντ[5]
Τόπος ταφήςd:Q110333979[6]
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[7]
Εκπαίδευσηδιδακτορικό δίπλωμα
ΣπουδέςÉcole Normale Supérieure (1924–1928)
lycée du Parc
Τμήμα Επιστημών του Παρισιού
Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου[8]
Λύκειο Σαν-Λουί[9]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφυσικός
διδάσκων πανεπιστημίου
ερευνητής[10]
ΕργοδότηςΕθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας
Πανεπιστήμιο της Γκρενόμπλ[11]
Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Γκρενόμπλ
Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΒ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΧρυσό μετάλιο Γαλλικού Εθνικού Κέντρου για την Επιστημονική Έρευνα (1965)[12][10]
Βραβείο Νόμπελ Φυσικής (1970)[13][14]
Prix Félix-Robin (1938)[15]
Βραβείο των τριών φυσικών (1963)
Βραβείο Χόλβεκ (1952)[16]
Μεγαλόσταυρος του Εθνικού Τάγματος της Τιμής
Μεγαλόσταυρος της Λεγεώνας της Τιμής
Διοικητής της Τάξης των Ακαδημαϊκών Φοινίκων
γενικός διαγωνισμός
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστήμιου Κονπλουτένσε της Μαδρίτης (1978)
Γαλλικός Πολεμικός Σταυρός
Knight of the Order of Social Merit (1963)
αλλοδαπό μέλος της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου (21  Απριλίου 1966)[17]
Blondel Medal (1948)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ζωή και έρευνες Επεξεργασία

Ο Νεέλ γεννήθηκε στη Λυών και εισάχθηκε στην École Normale Supérieure στο Παρίσι. Πήρε το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου υπό την επίβλεψη του Πιερ Βεΐς. Οι συνεισφορές του στη μελέτη του μαγνητισμού και γενικότερα στη φυσική στερεάς κατάστασης βρήκαν πολλές χρήσιμες εφαρμογές, ιδίως στην ανάπτυξη βελτιωμένων μονάδων μνήμης για ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Περί το 1930 πρότεινε ότι ίσως να υπάρχει ένα άγνωστο μέχρι τότε είδος μαγνητικής συμπεριφοράς της ύλης: ο αντισιδηρομαγνητισμός, δηλαδή το αντίθετο του σιδηρομαγνητισμού. Πάνω από μία συγκεκριμένη για το κάθε υλικό θερμοκρασία (τη θερμοκρασία Νεέλ) αυτή η συμπεριφορά σταματά. Το 1948 ο Νεέλ επεσήμανε[19] ότι μπορεί να υπάρχει και μία ακόμη κατάσταση μαγνητικής συμπεριφοράς της ύλης, ο σιδηριμαγνητισμός. Πράγματι, τόσο ο αντισιδηρομαγνητισμός, όσο και ο σιδηριμαγνητισμός ανιχνεύθηκαν πειραματικά. σε διάφορα υλικά και θερμοκρασίες.

Ο Νεέλ έδωσε επίσης μια ερμηνεία του ασθενούς μαγνητισμού ορισμένων πετρωμάτων, καθιστώντας έτσι δυνατή τη μελέτη της ιστορίας του μαγνητικού πεδίου της Γης.[20][21][22][23][24][25][26][27] Το 1970 μοιράσθηκε το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής με τον Σουηδό φυσικό πλάσματος Χάνες Αλφβέν, για τις πρωτοποριακές αυτές μελέτες και ανακαλύψεις σχετικώς με τις μαγνητικές ιδιότητες των στερεών.[28]

Ο Λουί Νεέλ υπήρξε η κινητήρια φυσιογνωμία πίσω από τη δημιουργία του λεγόμενου «Επιστημονικού Πολυγώνου» (Polygone Scientifique), μια περιοχή επιστημονικών κέντρων στην πόλη Γκρενόμπλ.

Τιμητικές διακρίσεις Επεξεργασία

Ο Λουί Νεέλ δέχθηκε πολλά βραβεία και άλλες τιμές για το έργο του, μεταξύ των οποίων και τις παρακάτω:

  • Βραβείο Hughes της Γαλλικής Ακαδημίας Επιστημών (1935)
  • Βραβείο «Félix Robin» της Γαλλικής Εταιρείας Φυσικής (1938)
  • Μετάλλιο André Blondel (1948)
  • Μέγα Βραβείο του συμβουλίου της Ενώσεως «Au service de la pensée française» (1949)
  • Βραβείο Φ. Ολβέκ (1952)
  • «Βραβείο των Τριών Φυσικών» (1963)
  • Χρυσό Μετάλλιο του CNRS (1965)
  • Εκλέχθηκε, το 1966, αντεπιστέλλον μέλος (ForMemRS) της Βασιλικής Εταιρείας[18]
  • Βραβείο Νόμπελ Φυσικής (1970)
  • Μέγα Χρυσό Μετάλλιο Ηλεκτρονικής (1971)
  • Μέγα Χρυσό Μετάλλιο της γαλλικής «Εταιρείας Ενθαρρύνσεως της Ερεύνης και των Εφευρέσεων» (1973)
  • Ιδρυτικό μέλος του Παγκόσμιου Πολιτιστικού Συμβουλίου[29] (1981).
  • Το «Μετάλλιο Λουί Νεέλ», που απονέμεται ετησίως από το 1994 από την Ευρωπαϊκή Ένωση Γεωεπιστημών πήρε το όνομά του προς τιμή του επιστήμονα.

Παράσημα Επεξεργασία

Εξαιτίας και της συμμετοχής του στην εθνική άμυνα, ιδίως με τις έρευνές του για την προστασία των πολεμικών πλοίων από τις μαγνητικές νάρκες, ο Νεέλ τιμήθηκε (εκτός από τον Μεγαλόσταυρο της Λεγεώνας της Τιμής το 1974) με τα εξής παράσημα:


Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb119175035. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) SNAC. w6bz6fhz. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2014.
  5. 5,0 5,1 «Fichier des personnes décédées». Fichier des personnes décédées. Ανακτήθηκε στις 22  Μαΐου 2023.
  6. 6,0 6,1 www.landrucimetieres.fr/spip/spip.php?article4380.
  7. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb119175035. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  8. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουλίου 2019.
  9. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουλίου 2019.
  10. 10,0 10,1 www.cnrs.fr/fr/personne/louis-neel.
  11. Ανακτήθηκε στις 5  Ιουλίου 2019.
  12. wikif.hypotheses.org/901.
  13. «The Nobel Prize in Physics 1970». (Αγγλικά) nobelprize.org. Ίδρυμα Νόμπελ. Ανακτήθηκε στις 4  Φεβρουαρίου 2021.
  14. «Table showing prize amounts». (Αγγλικά) Ίδρυμα Νόμπελ. Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 4  Φεβρουαρίου 2021.
  15. www.sfpnet.fr/prix-x/grands-prix-de-la-sfp.
  16. www.sfpnet.fr/prix/prix-holweck.
  17. «List of Royal Society Fellows 1660-2007». Complete List of Royal Society Fellows 1660-2007. Βασιλική Εταιρεία. σελ. 259.
  18. 18,0 18,1 Friedel, J.; Averbuch, P. (1 Δεκεμβρίου 2003). «Louis Eugène Félix Néel. 22 November 1904 – 17 November 2000». Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society 49: 367–384. doi:10.1098/rsbm.2003.0021. 
  19. Néel, Louis (1948). «Magnetic Properties of Ferrites: Ferrimagnetism and Antiferromagnetism». Ann. Phys. (Παρίσι) 3: 137–198. 
  20. Néel, Louis (1 Απριλίου 1955). «Some theoretical aspects of rock-magnetism». Advances in Physics 4 (14): 191–243. doi:10.1080/00018735500101204. Bibcode1955AdPhy...4..191N. 
  21. Barbara, B.; Lacroix, Claudine (2000). «Retrospective in Science: Louis Neel (1904–2000)». Science 291 (5506): 1000. doi:10.1126/science.1059052. PMID 11232560. 
  22. Coey, Michael (2001). «Obituary: Louis Néel (1904–2000)». Nature 409 (6818): 302–302. doi:10.1038/35053274. 
  23. Coey, J. M. D. (2003). «Louis Néel: Retrospective (invited)». Journal of Applied Physics 93 (10): 8224–8229. doi:10.1063/1.1557815. Bibcode2003JAP....93.8224C. 
  24. Dunlop, David J. (2003). «Partial thermoremanent magnetization: Louis Néel’s legacy in rock magnetism (invited)». Journal of Applied Physics 93 (10): 8236–8240. doi:10.1063/1.1558640. Bibcode2003JAP....93.8236D. 
  25. Néel, Louis (1991). Un siècle de physique. Παρίσι: Jacob. ISBN 978-2-7381-0140-2. 
  26. «Louis Néel, un siècle de science à Grenoble». 2004. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Ιουνίου 2011. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2011. 
  27. Kurti, Nicholas, επιμ. (1988). Selected works of Louis Néel. Νέα Υόρκη: Gordon and Breach. ISBN 978-2-88124-300-4. 
  28. Néel, L. (3 Δεκεμβρίου 1971). «Magnetism and Local Molecular Field». Science 174 (4013): 985–992. doi:10.1126/science.174.4013.985. PMID 17757022. Bibcode1971Sci...174..985N. https://archive.org/details/sim_science_1971-12-03_174_4013/page/985. 
  29. «About Us». World Cultural Council. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2016.