Μάρθα της Δανίας
Η Μάρθα της Δανίας ή Μαργαρίτα της Δανίας (Märta av Danmark, 1277 - 3 Οκτωβρίου 1341) βασίλισσα της Σουηδίας λόγω του γάμου της με τον Μπίργιερ ήταν μεγαλύτερη κόρη και τρίτο παιδί του Έρικ Ε΄ της Δανίας και της Αγνή του Βρανδεμβούργου αδελφή των βασιλέων της Δανίας Έρικ Μένβεντ και Χριστοφόρου Β΄. Στη Δανία είχε το όνομα Μαργαρίτα αλλά στη Σουηδία πήρε το όνομα Μάρθα, είχε έντονη επίδραση στον πολιτική της Σουηδίας με ρόλο πρωταγωνιστή στο γεύμα του Νίκοπινγκ όπου αιχμαλώτισε τους δυο μικρότερους κουνιάδους της.[4]
| Μάρθα της Δανίας | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1282 (no later than)[1] Δανία |
| Θάνατος | 3 Οκτωβρίου 1341[1] Ναός Αγίου Πέτρου στο Νάστβεντ |
| Τόπος ταφής | St. Bendt's Church |
| Χώρα πολιτογράφησης | Σουηδία |
| Θρησκεία | Χριστιανισμός |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μοναχή |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Μπίργιερ, βασιλιάς της Σουηδίας (από 1298)[2] |
| Τέκνα | Magnus Birgersson[3] Agnes Birgersdotter |
| Γονείς | Έρικ Ε΄ της Δανίας[3] και Αγνή του Βρανδεμβούργου[3] |
| Αδέλφια | Ρίχιτσα της Δανίας Ιωάννης Γ΄ του Χόλσταϊν-Πλεν Χριστόφορος Β΄ της Δανίας Ερρίκος ΣΤ΄ της Δανίας |
| Οικογένεια | Οίκος των Έστριντσεν |
 Σχετικά πολυμέσα | |
.jpg)
Γάμος με τον Μπίργιερ της Σουηδίας
ΕπεξεργασίαΗ ειρήνη που κλείστηκε μεταξύ της Δανίας και της Σουηδίας (1282) είχε σαν όρο τον αρραβώνα της κόρης του Έρικ Μάρθας με τον διάδοχο του Σουηδικού θρόνου Μπίργιερ. Ζητήθηκε απαλλαγή από τον πάπα προκειμένου να προχωρήσει ο γάμος λόγω της μεταξύ τους συγγένειας, ο πάπας την έδωσε (1284). Οι σχέσεις μεταξύ των δυο χωρών έγιναν ακόμα όταν συμφωνήθηκε ο γάμος του αδελφού της Έρικ Μένβεντ με την κουνιάδα της Ίνγκεμποργκ στο Έλσινμποργκ (1288), η γαμήλια τελετή έγινε το 1296. Σύμφωνα με τα Χρονικά του Έρικ αμέσως μετά τον αρραβώνα της εγκατέλειψε την πατρίδα της τη Δανία για να ζήσει στην πατρίδα του μελλοντικού συζύγου της τη Σουηδία. Δεν είναι γνωστή η χρονιά που έφυγε από τη Δανία, το βέβαιο είναι ότι έγινε πριν από τη δολοφονία του πατέρα της (1286).[4]
Εμφύλιοι πόλεμοι με τους κουνιάδους της
ΕπεξεργασίαΗ γαμήλια τελετή ανάμεσα στον Μπίργιερ και στη Μάρθα έγινε στη Στοκχόλμη στις 25 Νοεμβρίου 1298. Η τελετή του γάμου ήταν πολύ λαμπρή με παρελάσεις ευγενών, ερασιτεχνικό θέατρο και τελετές που ο βασιλιάς έχρισε τους μικρότερους αδελφούς του δούκες, η ίδια η Μάρθα σαν ένδειξη καλής θέλησης δεν ζήτησε προίκα αλλά την απελευθέρωση ενός ευγενούς του Μάγκνους Άλγκοτσον που είχε φυλακιστεί για την απαγωγή μιας νύφης (1288). Η προίκα όμως της δόθηκε τελικά, αυτή ήταν η Δυτική Άππλαντ και το Ένοπινγκ (1300), στέφθηκε βασίλισσα της Σουηδίας στις 2 Δεκεμβρίου 1302.[4] Π Μπίργιερ και η Μάρθα ήταν αγαπημένοι και μεγάλωσαν μαζί, η Μάρθα είχε έντονο ρόλο στις υποθέσεις του βασιλείου και περιγράφεται σαν πολιτικά ενεργή.[5] Παρακολούθησε μαζί με την κουνιάδα της Ίνγκεμποργκ τη συνάντηση του συζύγου της με τον αδελφό της Έρικ στα σύνορα, ο μεγαλύτερος γιος της Μάγκνους κηρύχθηκε διάδοχος του θρόνου.[4] Στις 29 Σεπτεβρίου 1306 η Μάρθα και ο Μπίργιερ προσκλήθηκαν από τους δυο μικρότερους αδελφούς του βασιλιά Έρικ, δούκα του Σάντερμανλαντ και Βάλντεμαρ, δούκα της Φινλανδίας στο κάστρο του Νίκοπινγκ κατά τη διάρκεια των παιχνιδιών της Χατούνα. Οι δυο μικρότεροι κουνιάδοι της τους αιχμαλώτισαν και μόνο ο μικρότερος γιος της κατάφερε να δραπετεύσει στη Δανία, με τη συνθήκη ειρήνης που κλείστηκε την επόμενη χρονιά (1308) τα τρία αδέλφια μοίρασαν το βασίλειο, η Μάρθα και ο Μπίργιερ ελευθερώθηκαν.[4]
Αιχμαλωσία των κουνιάδων της
ΕπεξεργασίαΗ Μαργαρίτα είχε ρόλο πρωταγωνιστή στο περίφημο γεύμα παγίδα στο Νικοπίνγκ (1317) όπου προσκλήθηκαν κατά τη διάρκεια των γιορτών αλλά συνελήφθησαν και πέθαναν και οι δύο λίγους μήνες αργότερα στα σκοτεινά μπουντρούμια του κάστρου,[6] είχαν και την υποστήριξη του αδελφού της βασιλιά Έρικ της Δανίας.[4] Η Μαργαρίτα τους συνέλαβε η ίδια αφού πρώτα υποκριτικά τους καλοδέχθηκε σαν αδέλφια του συζύγου της, ενώ κατά τη διάρκεια της εορτής έδειχνε εξαιρετικά χαρούμενη. Η καλή της διάθεση φάνηκε εξαιρετικά ύποπτη δείχνοντας αποκαλύπτοντας τη διάθεση της να κάνει στο μέσο του γεύματος στον Έρικ και τον Βάλντεμαρ τα ίδια που της έκαναν εκείνοι 11 χρόνια νωρίτερα.[6]
Εξορία
ΕπεξεργασίαΟ θάνατος των δυο δουκών έφερε μεγάλη αντίδραση στους οπαδούς τους οι οποίοι τους ανέτρεψαν ανακηρύσσοντας νέο βασιλιά τον τρίχρονο γιο του Έρικ Μάγκνους Δ΄ της Σουηδίας (1318), οι ίδιοι δραπέτευσαν στη Δανία. Την επόμενη χρονιά οι συνθήκες σε βάρος τους άλλαξαν δραματικά προς το χειρότερο αφού πέθανε ο αδελφός της Έρικ ενώ ο δεύτερος αδελφός της Έρικ που τον διαδέχθηκε είχε υποστηρίξει τους κουνιάδους της, παρόλα αυτά τους παραχώρησε την έπαυλη Σπέγκερμποργκ στο Σκάλσορ για να ζήσουν.[4] Η Μάρθα έμεινε χήρα (1321) στη συνέχεια πιέστηκε να ακολουθήσει τον αδελφό της Χριστόφορο στην εξορία στη Γερμανία (1326), από εκεί επέστρεψαν σε τρία χρόνια όταν ο Χριστόφορος έγινε ξανά βασιλιάς. Μετά τον θάνατο του Χριστόφορου δεν είναι τίποτα γνωστό για την ίδια παρά μονάχα ότι αποσύρθηκε στην αβαείο του Αγίου Πέτρου στο Σζάλλαντ όπου έζησε μέχρι το τέλος της ζωής της.[4] Ο δεύτερος γιος της πέθανε, ο μεγαλύτερος γιος της Μάγκνους επέστρεψε στη Σουηδία όπου εκτελέστηκε δεν υπάρχουν σημαντικές πληροφορίες για τις κόρης της Άννα και Μαργαρίτα, τάφηκε στην εκκλησία του Αγίου Μπέντ στο Ρίνγκστεντ.
Οικογένεια
ΕπεξεργασίαΜε τον σύζυγό της Μπίργιερ των Μπγιέλμπο βασιλιά της Σουηδίας, παιδιά τους ήταν:
- Μάγκνους Μπίργιερσον της Σουηδίας (1300 - 1320)
- Έρικ Μπίργιερσον της Σουηδίας (απεβ. 1319)
- Άννα Μπίργιεντατερ της Σουηδίας (απεβ. μετά το 1344)
- Κατερίνα Μπίργιεντατερ της Σουηδίας (απεβ. μετά το 1320)
Πρόγονοι
Επεξεργασία| 8. Βάλντεμαρ Β΄ της Δανίας | ||||||||||||||||
| 4. Χριστόφορος Α΄ της Δανίας | ||||||||||||||||
| 9. Μπερενγκάρια της Πορτογαλίας | ||||||||||||||||
| 2. Έρικ Ε΄ της Δανίας | ||||||||||||||||
| 10. Σάμπορ Β΄ της Πομερανίας | ||||||||||||||||
| 5. Μάργκαρετ Σαμπίρια | ||||||||||||||||
| 11. Ματθίλδη του Μεκλεμβούργου | ||||||||||||||||
| 1. Μάρθα της Δανίας | ||||||||||||||||
| 12. Αλβέρτος Β΄ του Μεκλεμβούργου | ||||||||||||||||
| 6. Ιωάννης Α΄ του Βρανδεμβούργου | ||||||||||||||||
| 13. Ματθίλδη του Γκρόιτς | ||||||||||||||||
| 3. Αγνή του Βρανδεμβούργου | ||||||||||||||||
| 14. Αλβέρτος Α΄ της Σαξονίας | ||||||||||||||||
| 7. Γιούτα/Μπριγκίτα της Σαξονίας | ||||||||||||||||
| 15. Αγνή (κόρη του Χέρμαν Α΄ της Θουριγγίας) | ||||||||||||||||
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Märta». (Σουηδικά) Dictionary of Swedish National Biography. 8651.
- ↑ p10551.htm#i105506. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 Märta, urn:sbl:8651, Svenskt biografiskt lexikon (art av Hans Gillingstam), hämtad 2016-09-06.
- ↑ Christer Öhman (Swedish): Helgon, bönder och krigare. Berättelser ur den svenska historien (Saints, farmers and warriors. Stories from the history of Sweden)
- ↑ 6,0 6,1 Christer Öhman: Helgon, bönder och krigare. Berättelser ur den svenska historien [Saints, peasants and warriors. Stories from the Swedish history], 1994
Πηγές
Επεξεργασία- Svensk Uppslagsbok, 1947 års utgåva. [Swedish dictionary, 1947 edition] 1947 (Swedish)
- Wilhelmina stålberg (Swedish): Anteqningar om svenska qvinnor [Notes on Swedish women]
- Dick Harrison (Swedish): Jarlens sekel [The century of the jarl]
- Christer Öhman: Helgon, bönder och krigare. Berättelser ur den svenska historien [Saints, peasants and warriors. Stories from the Swedish history], 1994