Μακεδονικά Γράμματα

Ελληνικό μηνιαίο λογοτεχνικό περιοδικό με έδρα τη Θεσσαλονίκη 1922-1924, 1944-1952

Το περιοδικό Μακεδονικά Γράμματα (Θεσσαλονίκη 1922-1924, 1944-1952) ήταν ένα ελληνικό μηνιαίο λογοτεχνικό περιοδικό με τόπο έκδοσης τη Θεσσαλονίκη. Κυκλοφόρησε σε δύο περιόδους από το 1922 έως το 1924 και έπειτα από το 1944 έως το 1952. Το περιοδικό αποτέλεσε ένα από τα πρώτα αποκλειστικά λογοτεχνικά περιοδικά της πόλης μετά την απελευθέρωσή της το 1912. Υπήρξε το πρώτο διαχρονικό λογοτεχνικό έντυπο, το οποίο κατάφερε να αποτυπώσει την λογοτεχνική ζωή της πόλης.

Μακεδονικά Γράμματα
Είδοςλογοτεχνικό περιοδικό
Ίδρυση1922
ΈδραΕλλάδα
ΓλώσσαΕλληνικά

Ιστορικό Επεξεργασία

Τα «Μακεδονικά Γράμματα» κυκλοφόρησαν μετά το τέλος της Μικρασιατικής Καταστροφής και για δύο μόνο χρόνια, από το 1922 έως 1924. Εξέδωσε συνολικά 21 τεύχη. Στη συνέχεια, το 1944, τελευταίο έτος της Κατοχής της Ελλάδας, κυκλοφόρησε σε δέκα τεύχη,[1][1][2] και έπειτα την μεταπολεμική περίοδο έως το 1952.[3] Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1920, η λογοτεχνική ζωή της Θεσσαλονίκης ήταν φτωχή και τα «Μακεδονικά Γράμματα», που ήταν ένα καθαρά λογοτεχνικό έντυπο, αποτέλεσε τον πρώτο σπόρο για τη μετέπειτα εξέλιξη της λογοτεχνικής παράδοσης της πόλης.[4][5]

Η ίδια συντακτική ομάδα, είχε εκδώσει το βραχύβιο περιοδικό «Τέχνη» την περίοδο 1921 με 1922.[1][6] Το 1922, εκδότης του περιοδικού ήταν ο Ροδόλφος Χατζηαθανασίου,[6] ή με το φιλολογικό του όνομα Ράδος Χατζηνάσης,[5][7] και υποδιευθυντές της έκδοσης ήταν ο Γεώργιος Βαφόπουλος μαζί με τον Κώστα Κόκκινο.[5][7] [8]

Σύμφωνα με τους συντελεστές της έκδοσης, στόχος της ήταν η υπεράσπιση των λογοτεχνικών έργων που χρησιμοποιούσαν την δημώδη γλώσσα σε αντιδιαστολή με τις επιταγές άλλων καλλιτεχνικών και μη κύκλων που υποστήριζαν τη χρήση της λόγιας γλώσσας. Ο τρόπος γραφής του περιοδικού χαρακτηρίζονταν για το ζωηρό νεανικό του λόγο και τη μαχητικότητα των συγγραφέων του.[5] Το περιοδικό παρουσίασε για πρώτη φορά στη Βόρεια Ελλάδα το έργο του Κωνσταντίνου Καβάφη.[7][9]

Η δεύτερη έκδοσή του, έγινε κατά το τελευταίο έτος της Κατοχής με πρωτεργάτη τον Κώστα Μαρινάκη, που φιλοδοξούσε με την χρήση της ονομασίας του ιστορικού αυτού περιοδικού, να αποτελέσει συνεχιστή της λογοτεχνικής παράδοσής του. Συντάκτες του ήταν επίδοξοι συγγραφείς της πόλης, όπως οι Στέλιος Βασιλειάδης, Νίκος Γεωργιάδης, Μιχάλης Τσιτσικλής, Γιώργος Τσιτσιμπίκος, Παρασκευάς Μηλιόπουλος, Πέτρος Σπανδωνίδης και άλλοι συνεργάτες των «Μακεδονικών Ημερών».[10]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 «Λογοτεχνικά Περιοδικά της Θεσσαλονίκης». Δήμος Θεσσαλονίκης. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2013. 
  2. Νούλης Χατζηδημητρίου (6 Οκτωβρίου 1988). Ανέκδοτα πεζά από την Θεσσαλονίκη. Ριζοσπάστης. http://invenio.lib.auth.gr/record/31223/files/npa-2005-20653.pdf?version=1. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2013. 
  3. Κλεοπάτρα Ζαχαροπούλου (Μάιος 2011). Μακεδονικές Ημέρες (1932-1939, 1952-1953): η διαμόρφωση του νεωτερικού λόγου στην πρωτεύουσα του βορρά και οι μεσοπολεμικές πνευματικές αναζητήσεις (Διπλωματική διατριβή) (PDF). Πανεπιστήμιο Πατρών-Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών. σελ. 7. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2013. 
  4. Κλεοπάτρα Ζαχαροπούλου (Μάιος 2011). Μακεδονικές Ημέρες (1932-1939, 1952-1953): η διαμόρφωση του νεωτερικού λόγου στην πρωτεύουσα του βορρά και οι μεσοπολεμικές πνευματικές αναζητήσεις (Διπλωματική διατριβή) (PDF). Πανεπιστήμιο Πατρών-Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών. σελίδες 4–5. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2013. 
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Χρυσούλα Μάνου (2003). Neograeca Bohemica (Διαλέξεις της Τσεχικής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών) (Άρθρο: Η πεζογραφία της Θεσσαλονίκης (1930-1940). Μπρνο: Πανεπιστήμιο Μάζαρικ-Σχολή των Τεχνών, σελ. 28-29. ISSN 1803-7402. http://www.phil.muni.cz/csns/sbornik/03.pdf. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2013. [νεκρός σύνδεσμος]
  6. 6,0 6,1 Νίκος Μουτσόπουλος· Γιάννης Γιώβος, επιμ. (1980). Μακεδονία, Θεσσαλονίκη: Αφιέρωμα τεσσαρακονταετηρίδος. Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών. σελ. 238. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2013. 
  7. 7,0 7,1 7,2 Eleni Yannakakis (1998). «George Vafopoulos» (στα Αγγλικά). Λονδίνο: macedonia.org.uk. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2013. 
  8. Ευτυχία Βατάλη (17 Απριλίου 2011). «Ανοίγει» το αρχείο του Γ. Βαφόπουλου. Αγγελιοφόρος. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-07-12. https://web.archive.org/web/20150712165316/http://www.agelioforos.gr/default.asp?pid=7&ct=7&artid=88989. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2013. 
  9. Μιχάλης Περάνθης. Μεγάλη ελληνική ανθολογία της ποιήσεως (από την Άλωση ως σήμερα: 1453-1966). 2. Εκδόσεις έργων Περάνθη. σελ. 217. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2013. 
  10. Νίκος Μουτσόπουλος· Γιάννης Γιώβος, επιμ. (1980). Μακεδονία, Θεσσαλονίκη: Αφιέρωμα τεσσαρακονταετηρίδος. Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών. σελ. 246. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2013.