Μαμούθ

εξαφανισμένο γένος ελεφάντων (Elephantidae)

Μαμούθ είναι η συνηθισμένη ονομασία του ελέφαντα του πρωτογενούς, που θεωρείται ο πρόγονος του σημερινού ελέφαντα. Η καταγωγή του μαμούθ είναι ακόμα άγνωστη αλλά είναι σύγχρονο του παλαιολιθικού ανθρώπου, όπως δείχνουν οι απεικονίσεις πάνω στα τοιχώματα των παλαιολιθικών σπηλαίων που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος της παγετώδους εποχής. Σύμφωνα με μία άποψη, το μαμούθ πρέπει ν' αποτελεί ένα ειδικό κλάδο που αποχωρίστηκε απ' τον κεντρικό κορμό των προβοσκιδωτών κατά την κατώτερη τεταρτογενή εποχή κι αναπτύχθηκε στις αρκτικές περιοχές της Ευρασίας. Κατά την άποψη του Αμερικανού παλαιοζωολόγου Όσμπορν, θεωρείται ότι είναι αφρικανικής καταγωγής, που προσαρμόστηκε στις παγετώδεις συνθήκες μέσα στις οποίες βρέθηκε. Σημαντικό χαρακτηριστικό των μαμούθ ήταν οι ιδιαίτερα μεγάλοι χαυλιόδοντες.

Μαμούθ
Χρονικό πλαίσιο απολιθωμάτων:
5–0.0037Ma
Κατώτερο Πλειόκαινο έως το κατώτερο Ολόκαινος εποχή
Σκελετός κολομβιανού μαμούθ
Σκελετός κολομβιανού μαμούθ
Κατάσταση διατήρησης
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata)
Ομοταξία: Θηλαστικά (Mammalia)
Τάξη: Προβοσκιδωτά (Proboscidea)
Οικογένεια: Ελεφαντίδες (Elephantidae)
Γένος: Μαμούθ (Mammuthus)
Είδη

Ετυμολογία και πρώιμες παρατηρήσεις

Επεξεργασία

Σύμφωνα με το The American Heritage Dictionary, η λέξη "μαμούθ" πιθανότατα προέρχεται από μια λέξη στις γλώσσες Μάνσι της δυτικής Σιβηρίας που σημαίνει "κέρας της γης", σε σχέση με τους χαυλιόδοντες των μαμούθ.[1]Τα μαμούθ εμφανίζονται στη λαϊκή παράδοση των ιθαγενών της Σιβηρίας, οι οποίοι εντυπωσιάστηκαν από το μεγάλο μέγεθος των υπολειμμάτων τους. Στη μυθολογία του λαού Εβένικ, τα μαμούθ ήταν υπεύθυνα για τη δημιουργία του κόσμου, ξεθάβοντας τη γη από τον πυθμένα του ωκεανού με τους χαυλιόδοντες τους. Οι Σέλκουπ πίστευαν ότι τα μαμούθ ζούσαν υπόγεια και φρουρούσαν τον κάτω κόσμο, ενώ οι Νέμετς και οι Μάνσι (οι τελευταίοι από τους οποίους, μαζί με τους Χάντι, συνέλαβαν τα μαμούθ ως γιγάντια πουλιά) πίστευαν ότι τα μαμούθ ήταν υπεύθυνα για τη δημιουργία βουνών και λιμνών, ενώ οι Γιακούτ θεωρούσαν τα μαμούθ ως πνεύματα του νερού.[2]

Περιγραφή

Επεξεργασία

Όπως οι ελέφαντες, τα μαμούθ είχαν συνήθως μεγάλα μεγέθη σώματος. Τα μεγαλύτερα γνωστά είδη όπως το Mammuthus meridionalis και το Mammuthus trogontherii (το μαμούθ της στέπας) ήταν σημαντικά μεγαλύτερα από τους σύγχρονους ελέφαντες, με τα ώριμα ενήλικα αρσενικά να έχουν μέσο ύψος περίπου 3,8-4,2 μέτρα (στον ώμο και βάρος 9,7-10 τόνους , ενώ τα εξαιρετικά μεγάλα αρσενικά μπορεί να έχουν φτάσει τα 4,5 μέτρα στον ώμο και τους 14,3 τόνους σε βάρος.[3]

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία